ما پایگاه ثبت کارآزماییهای فیبروز سیستیک گروه فیبروز کیستیک و اختلالات ژنتیکی در کاکرین را جستوجو کردیم که متشکل از جستوجوها در بانکهای اطلاعاتی الکترونیکی و جستوجوی دستی در مجلات و کتاب چکیده مقالات کنفرانسها بود. علاوه بر این، ما در چندین پایگاه ثبت کارآزماییهای در حال انجام، از جمله ClinicalTrials.gov، پلتفرم بینالمللی پایگاه ثبت کارآزماییهای بالینی WHO و پایگاه ثبت شماره استاندارد بینالمللی کارآزمایی تصادفیسازی و کنترل شده جستوجو کردیم.
آخرین جستوجوها در بانک اطلاعاتی: 1 جون 2018.
هیچ مطالعهای در مورد ویتامین A یا دیگر مکملهای رتینوئید، واجد شرایط برای ورود نبودند. با این حال، یک مطالعه تصادفیسازی شده از مکمل بتا (β)‐کاروتن وارد شد که شامل 24 بیمار مبتلا به CF بود و جایگزین آنزیم پانکراس را دریافت میکردند. این مطالعه دورههای متوالی مکمل β‐کاروتن (دوز بالا و پس از آن، دوز پایین) را با دارونما (placebo) مقایسه کرد. به دلیل عدم وجود دوره پاکسازی (wash‐out period) پس از دوره مکملیاری با دوز بالا، نتایج برای دوره مکمل با دوز پایین باید با احتیاط تفسیر شوند.
مطالعه وارد شده در مورد دو مورد از پیامدهای اولیه مرور (اختلالات کمبود ویتامین A و مورتالیتی) گزارشی ارائه نکرد؛ نتایج برای سومین پیامد اولیه، رشد و وضعیت تغذیهای (به صورت نمره z برای قد)، اختلاف معنیداری را بین گروههای مکمل و دارونما نشان نداد، تفاوت میانگین (MD): 0.23‐ (95% فاصله اطمینان (CI): 0.89‐ تا 0.43) (شواهد با کیفیت پائین). با توجه به پیامدهای ثانویه، مکملیاری با دوز بالای β‐کاروتن به مدت سه ماه، در مقایسه با گروه کنترل، بهطور قابل توجهی منجر به تعداد روزهای کمتری از تجویز آنتیبیوتیکهای سیستمیک مورد نیاز برای درمان تشدید حملات ریوی شد، MD؛ 15‐ روز (95% CI؛ 27.60‐ تا 2.40‐)؛ با این حال، این وضعیت در بخش سه ماهه دوم مطالعه هنگامی که سطح مکمل β‐کاروتن کاهش یافت، حفظ نشد، MD؛ 8‐ روز (95% CI؛ 18.80‐ تا 2.80) (شواهد با کیفیت پایین). هیچ تأثیرات معنیداری از نظر آماری بین گروهها در عملکرد ریه (شواهد با کیفیت پائین) و حوادث جانبی مشاهده نشد (شواهد با کیفیت پائین). مکملیاری باعث افزایش سطح بتا‐کاروتن در پلاسما شد، اما سطوح ویتامین A را تغییری نداد. این مطالعه در مورد کیفیت زندگی یا سمیت گزارشی نداد.
سوال مطالعه مروری
ما شواهد مربوط به تأثیر مصرف مکملهای معین ویتامین A یا شبیه ویتامین A (کاروتنها یا دیگر رتینوئیدها) را در کودکان و بزرگسالان مبتلا به فیبروز سیستیک بررسی کردیم.
پیشینه
در افراد مبتلا به فیبروز سیستیک فقط بخش کمی از بعضی ویتامینها، از جمله ویتامین A، توسط بدن جذب شده و منجر به بروز مشکلات ناشی از کمبود ویتامین میشود. فقدان ویتامین A (کمبود ویتامین A) میتواند باعث مشکلات چشم و پوست شود و با سلامت ضعیف عمومی و تنفسی همراه است. بنابراین، افراد مبتلا به فیبروز سیستیک معمولا از سنین بسیار جوانی با محصولات معین ویتامین A مکملیاری میشوند. با این حال، مصرف بیش از حد ویتامین A میتواند باعث مشکلات استخوانی و کبدی شود. سطوح بیش از حد کاروتن باعث کاروتنمی (carotenaemia) میشود، که زردی بیضرر و برگشتپذیر پوست است، در حالی که کمبود کاروتن در افراد دارای سطوح طبیعی ویتامین A، باعث بروز تظاهرات جانبی نمیشود.
تاریخ جستوجو
شواهد تا این تاریخ بهروز هستند: 1 جون 2018.
ویژگیهای مطالعه
هیچ مطالعهای وارد نشد که به مقایسه ویتامین A یا دیگر مکملهای رتینوئید با دارونما (placebo) (داروی ساختگی فاقد ویتامین A) پرداخته باشند، اما ما یک مطالعه را پیدا کردیم که مکمل بتا‐کاروتن (پیشساز ویتامین A) را با دارونما مقایسه کرد. در مجموع 24 فرد مبتلا به فیبروز سیستیک (از سن 6.7 تا 27.7 سال) بهطور تصادفی در گروهها قرار گرفتند تا تحت درمان با کپسولهای β‐کاروتن (با دوز بالا به مدت سه ماه و به دنبال آن با دوز کم برای سه ماه دیگر) یا دارونما (به مدت شش ماه) باشند.
نتایج کلیدی
هیچ مطالعهای در مورد مکملیاری ویتامین A در این مرور وارد نشد.
تنها مطالعه وارد شده نشان داد که تجویز دوز بالای مکمل بتا‐کاروتن به مدت سه ماه در مقایسه با دارونما، منجر به تعداد روزهای کمتری از نیاز به تجویز آنتیبیوتیک در افراد مبتلا به CF شد، اما در بخش سه ماهه دوم این مطالعه که دوز پائین آن با دارونما مقایسه شد، وضعیت بدین صورت نبود. مقایسه دیگر معیارهای پیامد بالینی (رشد، وضعیت تغذیهای و عملکرد ریه) هیچ اختلاف آماری معنیداری را بین گروههای درمانی و دارونما نشان نداد. هیچ عارضه جانبی جدی مشاهده نشد. پیامدهای دیگر در این مرور، مانند علائم کمبود ویتامین A، مرگومیر، سمیت و کیفیت زندگی، گزارش نشدند.
کیفیت شواهد
ما فقط توانستیم یک مطالعه را در این مرور داشته باشیم و آن مطالعه هم محدودیتهای متعددی داشت. این مساله در ارزیابی کیفیت پائین شواهد، که با استفاده از سیستم خاص درجهبندی شواهد (GRADE) قضاوت شد، منعکس میشود. بنابراین، ما احساس میکنیم قدرت شواهد، پائین است. همه معیارهای پیامد پس از هر دوره از تجویز دوز مکمل گزارش نشد و نتایج باید با احتیاط در نظر گرفته شوند زیرا بتا‐کاروتن از دوره با دوز بالا احتمالا هنوز در خون افراد در طول دوره مکمل با دوز کم وجود داشت.
نتیجهگیریها
از آنجایی که هیچ مطالعهای در مورد مکمل ویتامین A در این مرور وارد نشد، هیچ نتیجهگیری در مورد استفاده روتین از مکملهای ویتامین A قابل حصول نیست. با توجه به محدودیتهای مطالعه وارد شده از مکمل بتا‐کاروتن، هیچ نتیجهگیری قطعی در مورد استفاده از آن نمیتوان گرفت. تا زمانی که شواهد بیشتری در دسترس نباشد، باید دستورالعملهای منطقهای در رابطه با مکملیاری دنبال شود.