افراد مبتلا به سایکوز (psychosis) ممکن است پرخاشگر (aggressive) شوند. در این مواقع می‌توان از آنتی‌سایکوتیک‌ها (antipsychotics)، مثل آریپیپرازول (aripiprazole) به شکل داخل عضلانی (intramuscular)، استفاده کرد.

ارزیابی تاثیرات آریپیپرازول داخل عضلانی در درمان پرخاشگری یا آشفتگی ناشی از سایکوز (آرام‌سازی سریع)

در 11 دسامبر 2014 و 11 اپریل 2017، پایگاه ثبت کارآزمایی‌های مبتنی بر مطالعه گروه اسکیزوفرنی در کاکرین را که بر مبنای جست‌وجوهای منظم به عمل آمده در پایگاه‌های CINAHL؛ BIOSIS؛ AMED؛ Embase؛ PubMed؛ MEDLINE؛ PsycINFO، و پایگاه‌های ثبت کارآزمایی‌های بالینی صورت پذیرفته بود، جست‌وجو کردیم.

تمام کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) که در آنها افراد مبتلا به پرخاشگری یا آشفتگی ناشی از سایکوز، برای دریافت یا آریپیپرازول داخل عضلانی یا مداخله داخل عضلانی دیگر تصادفی‌سازی شدند.

ما به‌‌طور مستقل از هم مستندات را بررسی و در جایی که امکان‌پذیر بود، چکیده‌ها و مقالات را مرتب و مجددا بررسی و کیفیت آنها را ارزیابی کردیم. مطالعاتی را وارد کردیم که معیار انتخاب ما را داشتند. حداقل دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم داده‌ها را از مطالعات وارد شده استخراج کردند. ما مدل اثر‐ثابت را انتخاب کردیم. داده‌های دو‐حالتی را با استفاده از خطر نسبی (RR) و 95% فاصله اطمینان (CI) تجزیه‌وتحلیل کردیم. داده‌‏های پیوسته را با استفاده از تفاوت‌های میانگین (MD) و CIهای‌شان تجزیه‌وتحلیل کردیم. خطر سوگیری (bias) را برای مطالعات وارد شده ارزیابی و از سیستم درجه‌‏بندی توصیه‏، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) برای ایجاد جداول «خلاصه یافته‌ها»، استفاده کردیم.

نتیجه جست‌وجو 63 رکورد بود که 21 کارآزمایی احتمالی را در بر می‌گرفت. ما فقط توانستیم سه مطالعه را وارد کنیم که هر سه مطالعه طی دهه گذشته انجام شده بودند، با 885 شرکت‌کننده‌ای که 707 نفر از آنها وارد تجزیه‌وتحلیل کیفی در این مرور سیستماتیک شدند. به دلیل مقایسه‌های محدود، اندازه کوچک کارآزمایی‌ها و کمبود پیامدهای بررسی شده و گزارش شده «عملی»، کیفیت شواهد غالبا در سطح پائین یا بسیار پائین، درجه‌بندی شد. در هیچ یک از کارآزمایی‌ها، داده‌های مفیدی برای پیامدهای اولیه ما مبنی بر آرام‌سازی یا خواب‌آلودگی تا ‌30 دقیقه، گزارش نشد. هم‌چنین، پیامدهای اقتصادی در این کارآزمایی‌ها گزارش نشده بود.

وقتی که گروه آریپیپرازول را با گروه دارونما (placebo) مقایسه کردیم، افراد کمتری در گروه آریپیپرازول نیاز به تزریق‌های اضافی پیدا می‌کردند (RCT 2؛ n = 382؛ RR: 0.69؛ 95% CI؛ 0.56 تا 0.85؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین ). بهبود آشفتگی در افراد تحت درمان با آریپیپرازول تا دو ساعت بعد از درمان به لحاظ بالینی مهم بود (RCT 2؛ n = 382؛ RR: 1.50؛ 95% CI؛ 1.17 تا 1.92؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین ). تعداد موارد عدم پاسخ به درمان بعد از اولین تزریق به نفع گروه آریپیپرازول بود (RCT 1؛ n = 263؛ RR: 0.49؛ 95% CI؛ 0.34 تا 0.71؛ شواهد با کیفیت پائین ). اگر چه هیچ تاثیری دیده نشد، در گروه آریپیپرازول در مقایسه با گروه دارونما، افراد بیشتری دچار عوارض جانبی شدند (RCT 1؛ n = 117؛ RR: 1.51؛ 95% CI؛ 0.93 تا 2.46؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین).

آریپیپرازول در مقایسه با هالوپریدول (haloperidol) به تزریق‌های بیشتری نیاز داشت (RCT 2؛ n = 477؛ RR: 1.28؛ 95% CI؛ 1.00 تا 1.63؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین )، و در بهبود آشفتگی (RCT 2؛ n = 477؛ RR: 0.94؛ 95% CI؛ 0.80 تا 1.11؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین ) و همین‌طور در عدم پاسخ به درمان بعد از تزریق اول، تفاوت معناداری ندارند (RCT 1؛ n = 360؛ RR: 1.18؛ 95% CI؛ 0.78 تا 1.79؛ شواهد با کیفیت پائین ). میان دو گروه آریپیپرازول و هالوپریدول از نظر مجموع تعداد افرادی که دچار حداقل یک عارضه جانبی شدند، تفاوتی وجود نداشت (RCT 1؛ n = 113؛ RR: 0.91؛ 95% CI؛ 0.61 تا 1.35؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین).

در مقایسه با آریپیپرازول، اولانزاپین (olanzapine) در کاهش آشفتگی بسیار موثر بود (RCT 1؛ n = 80؛ RR: 0.77؛ 95% CI؛ 0.60 تا 0.99؛ شواهد با کیفیت پائین ) و تاثیر بسیار قابل قبول‌تری بر نمره تغییر حالت کلی داشت (RCT 1؛ n = 80؛ MD: 0.58؛ 95% CI؛ 0.01 تا 1.15؛ شواهد با کیفیت پائین )، هر دو مقایسه طی دو ساعت انجام شد. هیچ تفاوتی در ابتلا به حداقل یک عارضه جانبی طی 24 ساعت بعد از درمان، یافت نشد (RCT 1؛ n = 80؛ RR: 0.75؛ 95% CI؛ 0.45 تا 1.24؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین ). با وجود این، شرکت‌کنندگان اختصاص داده شده به گروه آریپیرازول، کمتر احساس خواب‌آلودگی (somnolence) می‌کردند (RCT 1؛ n = 80؛ RR: 0.25؛ 95% CI؛ 0.08 تا 0.82؛ شواهد با کیفیت پائین).

کیفیت شواهد موجود ضعیف است اما برخی شواهد وجود دارند که نشان می‌دهند آریپیپرازول در مقایسه با دارونما و هالوپریدول موثرتر است؛ اما نه در مقایسه با اولانزاپین. با وجود این، در نظر داشته باشید که این شواهد فقط برگرفته از سه مطالعه هستند، برای تعمیم این نتایج به دنیای واقعی احتیاط لازم است. این مرور نیاز به اثبات تاثیر آریپیپرازول داخل عضلانی را در مدیریت افراد مبتلا به پرخاشگری یا آشفتگی حاد در کارآزمایی‌های با کیفیت بالاتر برجسته می‌کند.