پیشینه
افراد مبتلا به سایکوز (psychosis) ممکن است صداهایی بشنوند (توهم) (hallucinations) یا افکار غیر‐طبیعی (هذیان) (delusions) داشته باشند که میتواند آنها را وحشتزده، مضطرب و آشفته (بیقرار، تحریکپذیر یا زودرنج) کند. گاهی اوقات تجربه چنین حالتهایی میتواند منجر به رفتار پرخاشگرانه یا خشونت شود. این موضوع، چالش و معضلی برای متخصصان سلامت روان است تا با تشخیص درست و اغلب سریع، بهترین درمان موجود برای پیشگیری از پرخاشگری و آسیب به خودشان یا دیگران، انجام شود.
آریپیرازول (aripiprazole) میتواند برای درمان سایکوز و همچنین آرام کردن افرادی که دچار پرخاشگری یا آشفتگی ناشی از سایکوز شدهاند، استفاده شود. این دارو به دو صورت خوراکی یا تزریقی (داخل عضلانی) استفاده میشود. با وجود این، آریپیرازول میتواند منجر به عوارض جانبی ناخوشایندی از جمله سردرد، ناراحتی معده، و سستی یا خوابآلودگی بیش از حد شود.
این مرور به دنبال شواهدی از کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده است که اثربخشی آریپیپرازول داخل عضلانی را در افرادی که به علت سایکوز دچار پرخاشگری و آشفتگی شدهاند، ارزیابی کند.
جستوجو
متخصص اطلاعات گروه اسکیزوفرنی در کاکرین، یک جستوجوی الکترونیکی در سالهای 2014 و 2017 برای یافتن مطالعات تصادفیسازی شده از افراد مبتلا به پرخاشگری در اثر سایکوز انجام داد که به آنها آریپیپرازول یا دارونما (placebo) (درمان ساختگی) یا هر نوع آنتیسایکوتیک دیگر ترزیق شده بود. نتیجه جستوجو 63 رکورد مرتبط را پیدا کرد که به 21 کارآزمایی اشاره داشت. نویسندگان مرور، رکوردها را برای ورود یا خروج از مطالعه غربالگری کردند.
نتایج اصلی
فقط سه مطالعه توانستند وارد مرور شوند. به دلیل تعداد اندک کارآزماییها و کیفیت ضعیف دادههای گزارش شده، شواهد محدود است. افرادی که آریپیپرازول دریافت میکردند نسبت به افرادی که دارونما یا هالوپریدول (haloperidol) دریافت میکردند، به تزریق بیشتری برای آرامشبخشی نیاز داشتند. بهطور کلی، آریپیپرازول منجر به عوارض جانبی مشابهی با دارونما یا هالوپریدول میشود. در مقایسه با اولانزاپین (olanzapine)، آریپیپرازول تاثیر کمتری در آرامسازی افراد دارد اما کمتر باعث سستی یا خوابآلودگی میشود.
نتیجهگیریها
شواهد کمی وجود دارد اما کیفیت ضعیفی دارند، نتیجهگیری در مورد اثربخشی آریپیپرازول از چنین دادههایی دشوار است. مشکل متخصصین سلامت و افرادی که مشکلات سلامت روان دارند، به علت نبود راهنمای دقیق در مورد استفاده از آزیپیپرازول به عنوان یک آرامبخش سریع، همچنان باقی مانده است. پژوهشهای بیشتر، با در نظر گرفتن اینکه کدام دارو برای آرامسازی افراد بهتر است، عوارض جانبی کمتری دارد و سریع و به سرعت عمل میکند، برای کمک به این افراد لازم است.