هشت مطالعه به صورت بالقوه مرتبط شناخته شدند؛ سه مورد معیارهای انتخاب را برآورده کرده و به این مطالعه مروری وارد شدند. دو کارآزمایی دوسو کور و کنترل شده با دارونما (placebo) شامل بزرگسالان از کشورهای توسعهیافته بودند، در حالی که یک کارآزمایی یکسو کور و کنترل شده با دارونما شامل کودکان، در یک کشور در حال توسعه (مصر) انجام شد. مطالعه Bromfield 2008 تعداد 27 بزرگسال آمریکایی را برای دریافت 2.2 گرم/روز از PUFAهای امگا‐3 (نسبت EPA به DHA؛ 3 به 2) یا دارونما تصادفیسازی کرد. مطالعه Yuen 2005 تعداد 58 نفر را در انگلستان برای دریافت حدود 1.7 گرم/روز از PUFAهای امگا‐3 (1 گرم EPA و 0.7 گرم DHA) یا دارونما تصادفیسازی کرد. مطالعه Reda 2015 تعداد 70 کودک مصری را برای دریافت حدود 3 میلیلیتر/روز از 1200 میلیگرم روغن ماهی (0.36 گرم EPA و 0.24 گرم DHA) یا دارونما تصادفیسازی کرد. این سه مطالعه در مجموع 155 بیمار (85 بزرگسال و 70 کودک) را وارد کردند؛ 78 نفر از آنها (43 بزرگسال و 35 کودک) برای دریافت PUFAها و 77 نفر (42 بزرگسال و 35 کودک) برای دارونما تصادفیسازی شدند. همه شرکتکنندگان تا 12 هفته مورد پیگیری قرار گرفتند. موارد بدون تشنج فقط توسط یک مطالعه، با خطر بالای سوگیری (bias)، شامل منحصرا کودکان گزارش شد. برآورد خطر برای این پیامد، در کودکانی که PUFA مصرف کردند، در مقایسه با گروه کنترل، بهطور معناداری بیشتر بود (خطر نسبی (RR): 20.00؛ 95% CI؛ 2.84 تا 140.99؛ 1 مطالعه؛ 70 کودک). به نحو مشابهی، مکمل PUFA با تفاوت معنادار در نسبتی از کودکان همراه بود که به حداقل 50% کاهش در فراوانی تشنج دست یافتند (RR: 33.00؛ 95% CI؛ 4.77 تا 228.15؛ 1 مطالعه با خطر سوگیری بالا؛ 70 کودک). با این حال، هنگام ترکیب دادههای دو مطالعه از جمله شرکتکنندگان بزرگسال، این تاثیر مشاهده نشد (RR: 0.57؛ 95% CI؛ 0.19 تا 1.75؛ 0% = I²؛ 2 مطالعه؛ 78 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت پائین). یکی از سه پیامد اولیه (عوارض جانبی مرتبط با خونریزی) در هیچکدام از مطالعات وارد شده به این مرور، ارزیابی نشد. هیچ تفاوت معناداری میان گروههای PUFA و کنترل در ارتباط با تاثیرات درمان بر دستگاه گوارش وجود نداشت (RR: 0.78؛ 95% CI؛ 0.32 تا 1.89؛ 2 مطالعه؛ 85 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت پائین).
مکمل PUFA، تفاوت معناداری را در میانگین فراوانی تشنجها، کیفیت زندگی یا دیگر عوارض جانبی ایجاد نکرد.
پیشینه
حدود 25% تا 30% از تمام افراد مبتلا به صرع، علیرغم مصرف دو دارو یا بیشتر با دوزهای کافی، همچنان به تشنج کردن ادامه میدهند. این وضعیت، صرع مقاوم به دارو یا صرع مقاوم نامیده میشود. درمانهای متفاوت، از جمله استفاده از مکملهای ویتامین و دیگر مکملها، بررسی شدند تا مشخص شود میتوانند به بهبود کنترل صرع در این گروه کمک کنند.
روشهای جستوجو
برای یافتن مطالعاتی جستوجو کردیم که تاثیرات مصرف اسیدهای چرب با چند پیوند اشباع نشده (PUFAs) را به علاوه داروهای ضد صرع معمول، در قیاس با دارونما (placebo)، برای درمان تشنج در افراد مبتلا به صرع مقاوم آزمودند.
نتایج کلیدی
فقط سه کارآزمایی تصادفیسازی شده را، شامل 155 نفر، شناسایی کردیم (85 بزرگسال و 70 کودک). دو مطالعه فقط شامل بزرگسالان و در کشورهای بیشتر توسعهیافته (آمریکا و انگلیس) انجام شدند، در شرایطی که مطالعه سوم فقط مشتمل بر کودکان بود و در مصر انجام شد. پس از 12 هفته درمان در مطالعهای که فقط شامل کودکان بود، کودکان بیشتری در گروهی که PUFA دریافت کردند، نسبت به گروهی که دارونما گرفتند (قرصهایی که حاوی مواد موثره نیستند)، از تشنج رهایی یافتند. به همین ترتیب، نسبتی از کودکان که به 50% کاهش در تعداد تشنجها دست یافتند، در گروهی که PUFAها را دریافت کردند، در قیاس با گروهی که دارونما مصرف کردند، بالاتر بود. دو مطالعه که شامل بزرگسالان بودند، تعداد شرکتکنندگانی را که پس از درمان از تشنج خلاصی یافتند، برآورد نکرد. آنالیزهای دو مطالعهای که فقط شامل بزرگسالان بودند، هیچ تفاوتی را در نسبتی از شرکتکنندگان که به 50% کاهش در تعداد تشنجها دست یافتند (شواهد با کیفیت پائین)، میانگین فراوانی تشنجها، کیفیت زندگی یا عوارض جانبی، در قیاس با آنهایی که دارونما گرفتند، نشان ندادند.
نتیجهگیری
شواهد موجود، که فقط از سه مطالعه کوچک تشکیل شدهاند، برای حمایت از مصرف مکمل PUFA همراه با داروهای معمول ضد صرع، به منظور بهبود کنترل تشنج یا کیفیت زندگی در افراد مبتلا به صرع مقاوم به دارو، کافی نیستند.
این شواهد تا 5 نوامبر 2015 بهروز است.