پنومونی یک عفونت ریوی است که بیشتر از هر عامل تکی دیگری موجب مرگ‌ومیر در کودکان زیر ‌5 سال می‌شود. فیزیوتراپی قفسه‌ سینه به‌طور گسترده‌ای به عنوان درمان کمکی برای پنومونی مورد استفاده قرار می‌گیرد. تصور می‌شود که فیزیوتراپی به خارج کردن ترشحات التهابی، ترشحات تراکئوبرونشیال (tracheobronchial) و انسدادهای راه‌های هوایی کمک می‌کند و منجر به کاهش مقاومت راه‌های هوایی برای بهبود تنفس و افزایش تبادل گازی می‌شود. این یک به‌روزرسانی از مروری است که در سال 2013 منتشر شد.

ارزیابی اثربخشی فیزیوتراپی قفسه‌ سینه با توجه به زمان سپری شده تا برطرف شدن بالینی علایم در کودکان (از تولد تا 18 سالگی) از هر جنسی با هر نوعی از پنومونی.

ما پایگاه ثبت مرکزی کارآزمایی‌های کنترل شده کاکرین (CENTRAL؛Cochrane Central Register of Controlled Trials) (2018، شماره 1) را جست‌وجو کردیم که شامل پایگاه ثبت تخصصی گروه عفونت‌های حاد تنفسی در کاکرین؛ MEDLINE (22 فوریه 2018 )؛ Embase (22 فوریه 2018)؛ CINAHL (22 فوریه 2018)؛ LILACS (22 فوریه 2018)؛ Web of Science (22 فوریه 2018) و PEDro (22 فوریه 2018) بود. ما همچنین پایگاه‌های ثبت کارآزمایی‌های بالینی (ClinicalTrails.gov و WHO ICTRP) را برای شناسایی کارآزمایی‌های برنامه‌ریزی شده، در حال انجام و منتشر نشده جست‌وجو کردیم.

ما کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) را وارد کردیم که هر نوعی از فیزیوتراپی قفسه‌ سینه را با عدم انجام فیزیوتراپی قفسه‌ سینه برای کودکان مبتلا به پنومونی مقایسه کرده بودند.

ما از روش‌های استاندارد روش‌شناسی کاکرین استفاده کردیم. پیامدهای اولیه مورد نظر عبارت بودند از مورتالیتی، مدت زمان بستری در بیمارستان، و زمان لازم تا برطرف شدن بالینی علایم. ما از نرم‌افزار Review Manager 5 برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها و از GRADE برای ارزیابی کیفیت شواهد برای هر پیامد استفاده کردیم.

ما سه RCT جدید را برای این به‌روزرسانی وارد کردیم، در مجموع 6 مورد RCT را وارد کردیم که شامل 559 کودک از سن 29 روزگی تا 12 سال و مبتلا به پنومونی بودند و به صورت بیمار بستری در بیمارستان تحت درمان قرار گرفتند. شدت پنومونی در یک کارآزمایی متوسط، در دو کارآزمایی شدید و در سه کارآزمایی مشخص نشده بود. مطالعات، پنج مداخله مختلف را ارزیابی کردند: اثرات فیزیوتراپی معمولی قفسه‌ سینه (3 مطالعه؛ 211 کودک)، فشار مثبت بازدمی (1 مطالعه؛ 72 کودک)، فشار راه هوایی مثبت مداوم (CPAP) (1 مطالعه؛ 94 کودک)، CPAP حبابی (bCPAP) (1 مطالعه، 225 کودک) و کمک به درناژ اتوژنیک (1 مطالعه؛ 29 کودک). مطالعات وارد شده در بنگلادش، برزیل، چین، مصر، و آفریقای‌جنوبی انجام شده بودند. مطالعات به‌طور کلی در معرض خطر پایین سوگیری (bias) قرار داشتند. کورسازی شرکت‌کنندگان در اکثر مطالعات امکان‌پذیر نبود، اما اینطور تصور ‌کردیم که بعید است پیامدها تحت تاثیر عدم کورسازی قرار گرفته باشند.

یک مطالعه در گروه bCPAP گزارش داد که سه مورد مرگ‌ومیر در کودکان در گروه فیزیوتراپی رخ داد (N = 79) و 20 مورد مرگ‌ومیر در کودکان گروه کنترل گزارش شد (N = 146) (خطر نسبی (RR): 0.28؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.08 تا 0.90؛ 225 کودک؛ شواهد با کیفیت پایین). یک مطالعه در گروه کمک به درناژ اتوژنیک (29 = N)، و یک مطالعه در گروه فیزیوتراپی معمولی قفسه‌ سینه (72 = N) گزارش دادند که هیچ موردی از مرگ‌ومیر رخ نداد. مشخص نیست که تکنیک‌های فیزیوتراپی قفسه‌ سینه (bCPAP، کمک به درناژ اتوژنیک، و فیزیوتراپی معمولی قفسه‌ سینه) طول مدت بستری در بیمارستان (روزها) را کاهش داد یا خیر (میانگین تفاوت (MD): 0.10؛ 95% CI؛ 0.56‐ تا 0.76؛ 4 مطالعه؛ شواهد با کیفیت پایین).

در میان پارامترهای بالینی مورد استفاده برای تعریف برطرف شدن بالینی علایم، تفاوت وجود داشت. دو مطالعه کوچک نشان دادند که تفاوتی در برطرف شدن تب بین کودکان در گروه‌های فیزیوتراپی (فیزیوتراپی معمولی قفسه‌ سینه و کمک به درناژ اتوژنیک) و کنترل وجود نداشت. از پنج مطالعه‌ای که سطوح اشباع اکسیژن محیطی را در نظر گرفتند، فقط دو مورد گزارش کردند که استفاده از فیزیوتراپی قفسه‌ سینه (CPAP و فیزیوتراپی معمولی قفسه‌ سینه) بهبود بیشتری را در سطوح اشباع اکسیژن محیطی نشان داده است. با این حال، مشخص نبود که میزان تنفس (تعداد تنفس/دقیقه) پس از فیزیوتراپی معمولی قفسه‌ سینه، بهبود یافته بود یا خیر (MD: ‐2.25؛ 95% CI؛ 5.17‐ تا 0.68؛ 2 مطالعه؛ 122 کودک؛ شواهد با کیفیت پایین). دو مطالعه، عوارض جانبی (تعداد عوارض) را مورد بررسی قرار دادند، اما فقط یک مطالعه هر گونه عارضه‌ای را گزارش کرد (RR: 1.28؛ 95% CI؛ 0.98 تا 1.67؛ 2 مطالعه؛ 254 کودک؛ شواهد با کیفیت پایین).

ما نمی‌توانیم هیچ نتیجه‌گیری قابل اعتمادی را در مورد استفاده از فیزیوتراپی قفسه‌ سینه برای کودکان مبتلا به پنومونی، به علت تعداد کم کارآزمایی‌های وارد شده با ویژگی‌های مطالعاتی متفاوت و ارائه آماری متفاوت داده‌ها، به دست آوریم. مطالعات بعدی باید نکات کلیدی زیر را در نظر بگیرند: حجم نمونه مناسب با توان آزمونی کافی برای تشخیص تفاوت‌های مورد انتظار، استاندارد‌سازی تکنیک‌های فیزیوتراپی قفسه‌ سینه، پیامدهای مناسب (مانند مدت زمان لکوسیتوز (leukocytosis) و پاکسازی راه‌ هوایی) و عوارض جانبی.