پیشینه
عدم توافق قابلتوجهی درباره خطر عود به دنبال نخستین تشنج صرعی بدون عامل برانگیزنده (unprovoked) وجود دارد. تصمیم در مورد اینکه آیا درمان با داروهای ضدصرع پس از اولین تشنج آغاز شود یا خیر، باید براساس اطلاعات درباره میزان کاهش خطر تشنجهای آینده، تأثیر بر بهبودی بلندمدت تشنج و خطر عوارض جانبی آن باشد.
اهداف
بررسی احتمال عود تشنج، بهبود (remission) تشنج، مرگومیر و عوارض جانبی درمان با داروی ضدصرع (AED) بلافاصله بعد از نخستین تشنج در مقایسه با کنترلها، در کودکان و بزرگسالان.
روش های جستجو
ما پایگاههای اطلاعاتی زیر را جستوجو کردیم: مرکز ثبت تخصصی گروه صرع در کاکرین (Cochrane Epilepsy Group Specialized Register )؛ (دسترسی در 13 اکتبر 2015)؛ پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (Cochrane Central Register of Controlled Trials)؛ (کتابخانه کاکرین؛ (The Cochrane Library)؛ شماره 9؛ سپتامبر 2015؛ دسترسی در 13 اکتبر 2015)، PUBMED (دسترسی در 22 اپریل 2015)، MEDLINE؛ (Ovid؛ از 1946 تا 13 اکتبر 2015)، EMBASE (دسترسی در 22 اپریل 2015)، ClinicalTrials.gov (دسترسی در 15 اکتبر 2015) و پلتفرم بینالمللی ثبت کارآزماییهای بالینی سازمان جهانی بهداشت (ICTRP ؛WHO International Clinical Trials Registry Platform)؛ دسترسی در 13 اکتبر 2015). هیچ محدودیت زبانی وجود نداشت.
معیارهای انتخاب
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده و کارآزماییهای شبهتصادفیسازی و کنترلشده که کورشده یا کورنشده بودند. افراد با هر سنی، دچار نخستین تشنج از هر نوعی بدون عامل برانگیزنده بودند. مطالعات انتخابشده، شرکتکنندگان تحت درمان فوری با داروی ضدصرع را با آنهایی که دارونما دریافت میکردند و کسانی که درمان نشدهاند، مقایسه کرده بودند.
گردآوری و تحلیل دادهها
دو نویسنده مطالعه مروری به صورت مستقل، مطالعاتی را که از طریق راهبرد جستوجو شناسایی شده بودند، برای گنجاندن در این مطالعه مروری و استخراج دادهها، ارزیابی کردند. کیفیت شواهد در چهار دسته بر اساس روش GRADE طبقهبندی شد. پیامدهای دوتایی به صورت خطر نسبی (RR) با 95% فاصله اطمینان (CI) بیان شد. زمان تا وقوع پیامد به شکل نسبت مخاطره با 95% CI بیان شد. فقط یک کارآزمایی از طراحی دوسوکور استفاده کرده و دو تا از بزرگترین مطالعات، کورنشده بودند. اغلب عودها، تشنجهای تونیک کلونیک منتشر بودند؛ یک نوع اصلی از تشنجها که به سادگی قابل شناسایی است، و این باید خطر سوگیری (Bias) پیامد گزارششده را کاهش دهد. .
نتایج اصلی
پس از حذف مقالات مبهم، فقط شش مطالعه (نه گزارش) برای ورود به مطالعه انتخاب شدند. در دو مطالعه بزرگ، دادهها برای متاآنالیز (meta-analysis) هر شرکتکننده در دسترس بودند. شرکتکنندگانی که به صورت تصادفی برای درمان فوری انتخاب شدند در مقایسه با کنترلها، دارای احتمال کمتری از برگشت بیماری (relapse) طی یک سال (RR: 0.49؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0٫42 تا 0٫58، شواهد با کیفیت بالا)، طی پنج سال (RR: 0.78؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.68 تا 0.89؛ شواهد با کیفیت بالا) و احتمال بیشتر بهبود فوری پنجساله (RR: 1.25؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.02 تا 1.54؛ شواهد با کیفیت بالا) بودند؛ اگرچه هیچ اختلافی میان درمان فوری و کنترل از لحاظ بهبود پنج ساله در هر زمانی وجود نداشت (RR: 1.02؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.87 تا 1.21؛ شواهد با کیفیت بالا). داروهای ضدصرع بر مرگومیر کلی بعد از اولین تشنج تأثیری نداشت (RR: 1.16؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.69 تا 1.95؛ شواهد با کیفیت بالا). درمان نخستین تشنج در مقایسه با تعویق درمان (RR: 1.49؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.23 تا 1.79؛ شواهد با کیفیت متوسط)، با افزایش چشمگیر خطر عوارض جانبی همراه بوده است. شواهد نامشخصی با کیفیت متوسط تا پائین برای ارتباط درمان نخستین تشنج در قیاس با عدم درمان یا دارونما موجود بود (به ترتیب: (RR: 14.50؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.93 تا 108.76) و (RR: 4.91؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.10 تا 21.93).
نتیجهگیریهای نویسندگان
درمان نخستین تشنج بدون عامل برانگیزنده، خطر تشنجهای بعدی را کاهش میدهد؛ اما بر نسبت بیماران بهبودیافته در بلندمدت تأثیری ندارد. داروهای ضدصرع با عوارض جانبی همراه هستند و هیچ شواهدی از اینکه مرگومیر را کاهش میدهند، وجود ندارد. با توجه به این مطالعه مروری، تصمیم به شروع درمان با داروی ضدصرع پس از اولین تشنج بدون عامل برانگیزنده، باید برای هر شخص مجزا در نظر گرفته شود (درمان شخصیسازی) و بر اساس ترجیح بیمار، عوامل بالینی، قانونی و اجتماعی- فرهنگی باشد.
خلاصه به زبان ساده
درمان فوری با داروهای ضدصرع در برابر دارونما، تعویق یا عدم درمان برای اولین تشنج بدون عامل برانگیزنده
پیشینه
درمان با داروی ضدصرع به دنبال نخستین تشنج، همچنان یک موضوع بحثبرانگیز است. در این مطالعه مروری، شواهد درباره اثرات درمان فوری با داروهای ضدصرع در مقایسه با کنترل، بر عود تشنج، عوارض جانبی و مرگومیر خلاصه شده است. این شواهد تا 13 اکتبر 2015 بهروز هستند.
ویژگیهای مطالعه
ما در جستوجوی منابع، شش مطالعه (نه مقاله) یافتیم که شامل کودکان، بزرگسالان یا هر دو گروه مبتلا به اولین تشنج بدون عامل برانگیزنده از هر نوع (پارشیال، جنرالیزه یا طبقهبندینشده) بودند. آنها درمان ضدصرع را بلافاصله بعد از نخستین تشنج با تعویق درمان، دارونما یا عدم درمان مقایسه کردند.
نتایج
شرکتکنندگان تصادفی برای درمان فوری در قیاس با کنترلها، دارای احتمال کمتر عود تشنج در یک و پنج سال (شواهد با کیفیت بالا) و احتمال بیشتر بهبودی پنجساله تشنجها (شواهد با کیفیت بالا) بودند.
درمان فوری ارتباطی با مرگومیر کلی صرع پس از اولین تشنج نداشت (شواهد با کیفیت بالا)؛ اما درمان نخستین تشنج با افزایش چشمگیر خطر عوارض جانبی مرتبط بود. کیفیت شواهد برای عوارض جانبی، متوسط تا پائین همراه با گزارشهای مختلف از پیامدها در مطالعات انتخابشده بود. شواهدی با کیفیت متوسط وجود داشت که درمان فوری ممکن است منجر به عوارض جانبی بیشتر نسبت به تعویق درمان شود؛ اما روشن نیست که درمان فوری در مقایسه با دارونما یا عدم درمان هم باعث عوارض جانبی بیشتر خواهد شد یا خیر.
نتیجهگیریهای نویسندگان
در مجموع، به نظر میرسد درمان نخستین تشنج بدون عامل برانگیزنده، خطر عود را کاهش میدهد؛ اما بر پیشآگهی بلندمدت از صرع تأثیری ندارد. با این حال، درمان احتمالا با افزایش خطر عوارض جانبی همراه است. تصمیم برای درمان اولین تشنج بدون عامل برانگیزنده، باید شخصیشده و بر اساس عوامل بالینی، قانونی و اجتماعی - فرهنگی باشد.