سزارین شامل ایجاد یک برش در شکم زن و بریدن ماهیچه رحمی است. آنگاه نوزاد از طریق همان برش ایجاد شده بیرون آورده می‌شود. زایمان‌های دشوار صورت گرفته به شیوه سزارین ممکن است منجر به آسیب نوزاد یا بروز عوارض در مادر شود. روش‌های کمک به وضع حمل عبارت‌اند از بیرون کشیدن نوزاد با استفاده از واکیوم (vacuum) یا فورسپس (forceps) یا وضع حمل دستی با بهره‌گیری از فشاررحمی. داروهایی که باعث شل شدن رحم می‌شوند (داروهای توکولیتیک (tocolytic)) ممکن است تولد نوزاد حین سزارین را تسهیل کنند. بیرون کشیدن سر نهفته بعد از زایمان طولانی شده‌ای که مسیر خروج نوزاد در آن مسدود شده باشد، می‌تواند با بروز عوارض قابل توجهی برای مادر و نوزاد ارتباط داشته باشد. برای ایجاد سهولت در گرفتن سر نوزاد، جراح ممکن است از هر یک از روش‌های بیرون کشیدن نوزاد به شیوه بریچ معکوس (reverse breech) یا فشار سر (head pushing) استفاده کند.

مقایسه استفاده از توکولیز tocolysis (استفاده معمول یا انتخابی) با عدم استفاده از توکولیز یا پلاسبو و مقایسه روش‌های مختلف بیرون کشیدن نوزاد در زمان سزارین در رابطه با پیامدهای ترومای حین تولد نوزاد، عوارض مادری (به ویژه خونریزی بعد از زایمان که مستلزم تزریق خون باشد) و اقدامات طولانی‌مدت روی نوزاد و عوارض دوران کودکی.

ما در پایگاه ثبت کارآزمایی‌های گروه بارداری و زایمان در کاکرین (Cochrane Pregnancy and Childbirth Group's Trials Register)؛ (30 سپتامبر 2015) و فهرست‌ منابع مطالعات بازیابی شده به جست‌وجو پرداختیم.

تمامی کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده منتشر شده، منتشر نشده و در حال اجرایی که به مقایسه استفاده از عوامل توکولیتیک (به صورت معمول یا انتخابی) در عمل سزارین در مقابل عدم استفاده از عوامل توکولیتیک یا پلاسبو در عمل سزارین با هدف تسهیل فرآیند تولد نوزاد پرداخته بودند. استفاده از ابزار در مقابل وضع حمل دستی برای تسهیل فرآیند تولد نوزاد. کشیدن نوزاد به روش بریچ معکوس در مقابل فشار سر برای تسهیل گرفتن سر نوزادی که عمیقا نهفته است.

2 نویسنده مطالعه مروری به صورت مستقل برای انتخاب مطالعات، برآورد خطر سوگیری (Bias)، استخراج داده‌ها و بررسی دقت آن‌ها به ارزیابی کارآزمایی‌ها پرداختند.

7 کارآزمایی تصادفی‌سازی و کنترل‌شده، شامل 582 زنی که تحت عمل سزارین قرار گرفته بودند، وارد مطالعه مروری شدند. خطر سوگیری کارآزمایی‌های منتخب متغیر بود. به طوری که برخی از کارآزمایی‌ها به قدر کفایت به توصیف نحوه تخصیص یا فرآیند تصادفی‌سازی نپرداخته بودند.
3 مقایسه وارد مطالعه مروری شدند.
1- توکولیز در مقابل عدم استفاده از توکولیز
یک مورد کارآزمایی تصادفی‌سازی شامل 97 زن شناسایی و وارد مطالعه مروری شدند. ترومای حین تولد گزارش نشده بود. هیچ موردی از هیچ نوع عارضه جانبی مادری در هیچ یک از گروه‌های تحت تاثیر نیتروگلیسیرین (nitroglycerin) یا پلاسبو گزارش نشده بودند. هیچ یک از سایر پیامدهای مربوط به مادر و نوزاد گزارش نشده بودند.
2- بیرون کشیدن به شیوه بریچ معکوس در مقابل فشار سر در مواردی از عمل سزارین که در آن‌ها سر نوزاد عمیقا و به صورت اتساع کامل نهفته است
4 کارآزمایی تصادفی‌سازی شامل 357 زن شناسایی و وارد مطالعه مروری شدند. پیامد اولیه مربوط به ترومای حین زایمان در 3 کارآزمایی گزارش شده بود و هیچ تفاوتی میان بیرون کشیدن به شیوه بریچ معکوس و فشار سر در مورد این پیامد نادر وجود نداشت (3 مطالعه؛ 239 زن؛ خطر نسبی (RR): 1.55؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 5.73 - 0.42 تا). پیامدهای ثانویه با استفاده از روش بیرون کشدن به شیوه بریچ معکوس کاهش یافتند. این پیامدها عبارت بودند از: نرخ آندومتریت (endometritis rate) (3 مطالعه؛ 285 زن؛ میانگین RR: 0.52؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.05 - تا 0.26؛ 0.22 = Tau I²؛ I² = 56%)، کشیدن برش رحمی (4 مطالعه؛ 357 زن؛ میانگین RR: 0.23؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.40 - تا 0.13)، میانگین خون از دست رفته (3 مطالعه؛ 298 زن؛ میانگین تفاوت (MD): 294.92 - ؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 96.59 - تا 493.25 - ؛ 98% = I²) و پذیرش در واحد مراقبت‌های ویژه نوزادان (NICU) / خدمات ویژه پرستاری (SCN)؛ (2 مطالعه؛ 226 نوزاد؛ میانگین RR: 0.53؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.22 −0.23 تا ؛ 0.27 = Tau I²؛ I² = 74%). هیچ تفاوتی میان گروه‌ها در رابطه با بسیاری از دیگر پیامدهای ثانویه‌ای که گزارش شده بودند، مشاهده نشدند (از دست دادن خون بیشتر از 500 میلی‌لیتر؛ تزریق خون؛ عفونت زخم‌، میانگین مدت بستری در بیمارستان؛ متوسط نمره آپگار).
ناسازگاری قابل‌توجهی میان کارآزمایی‌ها برای پیامدهای میانگین خون از دست رفته، زمان عمل و میانگین زمان بستری وجود داشت که مقایسه را دشوار می‌کرد. با وجود این، طول مدت زمان صرف شده برای بیرون کشیدن نوزاد به شیوه بریچ معکوس به طور قابل توجهی کوتاه‌تر بود که ممکن است با وضع حمل آسان‌تر و بنابراین، میزان ترومای بافت و خون از دست رفته کمتر به طور قابل‌توجه، ارتباط داشته باشد. با وجود این، نظر به این ناسازگاری، ما نتوانستیم میزان اختلاف را در میزان خون از دست رفته، زمان عمل یا بستری در بیمارستان تعیین کنیم.
3- استفاده از ابزار (واکیوم یا فورسپس) در مقابل بیرون کشیدن دستی در سزارین انتخابی
2 کارآزمایی تصادفی‌سازی شامل 128 زن شناسایی و وارد مطالعه مروری شدند. فقط 1 کارآزمایی پیامدهای مربوط به سلامت مادر و نوزاد را همان‌طور که در این مطالعه مروری از پیش تعیین شدند، گزارش کرده بود. این کارآزمایی ترومای حین تولد را به عنوان یک پیامد گزارش کرده بود اما هیچ مثالی از ترومای حین تولد در هیچ یک از گروه‌های مقایسه وجود نداشتند. هیچ تفاوتی میان گروه‌ها در رابطه با میانگین افت هموگلوبین (Hb)؛ (1 مطالعه؛ 44 زن؛ MD: 0.03؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.53 - تا 0.59) یا کشیدگی برش رحمی (1 مطالعه؛ 44 زن؛ RR: 0.70؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 3.73 - تا 0.13) وجود نداشتند.

در حال حاضر، اطلاعات در دسترسی کافی از کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی برای تایید یا رد استفاده انتخابی یا معمول از توکولیتیک یا ابزار برای تسهیل تولد نوزاد در شرایط سزارین دشوار وجود ندارند. شواهد محدودی وجود دارد مبنی بر اینکه بیرون کشیدن نوزاد به شیوه بریچ معکوس ممکن است پیامدهای مربوط به مادر و نوزاد را بهبود دهد، اگرچه هیچ تفاوتی در رابطه با پیامد اولیه ترومای حین تولد نوزاد وجود نداشت. برای پاسخ به این سوالات به کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده بیشتری نیاز است.