پیشینه
احیاء اولیه معطوف به هدف برای شوک هیپوتانسیو (hypotensive shock)، اغلب دربرگیرنده تجویز مایعات داخل وریدی، و به دنبال آن، تجویز وازوپرسورها (vasopressors) است. علیرغم وجود شواهدی از اثرات فوری و آشکار وازوپرسورها روی هیمودینامیک، تاثیرات آنها بر پیامدهای مرتبط با بیمار مورد بحث و بررسی است. این مطالعه مروری نظاممند در ابتدا در سال 2004 منتشر و مجددا در سال 2011 و دوباره در سال 2016 بهروزرسانی شده است.
اهداف
هدف ما مقایسه اثرات رژیم درمانی یک وازوپرسور (وازوپرسور بهتنهایی یا در ترکیب با عوامل دیگر) با رژیم وازوپرسور دیگر، بر مورتالیتی بیماران شدیدا بدحال و نیازمند شوک بود. علاوه بر آن، بررسی اثرات آنها بر دیگر پیامدهای مرتبط با بیمار و ارزیابی تاثیر سوگیری (Bias) بر استحکام برآورد اثر ما نیز از اهداف دیگر بودند.
روش های جستجو
ما پایگاه کارآزماییهای بالینی ثبتشده کاکرین ((CENTRAL؛ Cochrane Central Register of Controlled Trials)؛ شماره 6؛ 2015)، MEDLINE؛ EMBASE؛ PASCAL؛ BioMed؛ BIOSIS و PsycINFO (از زمان تاسیس تا جون 2015) را جستوجو کردیم. ما جستوجوی اولیه را در نوامبر 2003 انجام دادیم. ما همچنین از متخصصان این حوزه سوال کرده و متارجیستریها را برای شناسایی کارآزماییهای در حال انجام جستوجو کردیم.
معیارهای انتخاب
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشدهای (RCTs؛ Randomized Controlled Trials) که رژیمهای وازوپرسور مختلف را برای شوک هیپوتانسیو مقایسه کرده بودند.
گردآوری و تحلیل دادهها
دو نویسنده این مطالعه مروری بهطور مستقل، دادهها را خلاصه کردند. در مواردی که اختلافنظر وجود داشت، با بحث و بررسی به برطرف کردن آن پرداخته و از نظر نویسنده سوم مطالعه مروری هم برای حل اختلافهای باقیمانده استفاده کردند. ما از مدل اثر ثابت برای ترکیب دادههای کمی استفاده کردیم.
نتایج اصلی
ما 28 RCT با 3497 شرکتکننده یافتیم که در مجموع، 1773 پیامد مورتالیتی در میان آنها دیده میشد. 6 وازوپرسور مختلف که بهتنهایی یا در ترکیب با هم تجویز شده بودند، در 12 مقایسه مختلف بررسی شدند. همه 28 مطالعه، پیامدهای مورتالیتی خود را گزارش کرده بودند. 12 مطالعه، طول مدت بستری بیماران در بیمارستان را هم گزارش کرده بودند. محققان پیامدهای موربیدیتی را به روشهای مختلف و ناهمگون گزارش کرده بودند. هیچ دادهای در مورد کیفیت زندگی یا اضطراب و افسردگی وجود نداشت. ما 11 مطالعه را در دسته خطر پایین سوگیری (Bias) برای پیامد اولیه مورتالیتی قرار دادیم. فقط 4 مطالعه تمامی معیارهای کیفیت کارآزمایی را داشتند.
بهطور خلاصه، محققان هیچ تفاوتی را در مورتالیتی کلی بیماران در هیچ مقایسهای از وازوپرسورهای مختلف یا ترکیبهای آنها در هیچ یک از تجزیه و تحلیلهای از پیش تعریف شده نیافتند (کیفیت شواهد از بالا تا بسیار پائین متغیر بود). آریتمی بیشتر در شرکتکنندگانی دیده شد که با دوپامین درمان شده بودند (در مقایسه با افراد درمانشده با نوراپینفرین؛ شواهد با کیفیت بالا). این یافتهها از چند مطالعه بزرگ و از میان مطالعات دارای سطوح مختلف خطر سوگیری درون-مطالعهای بهدست آمدند.
نتیجهگیریهای نویسندگان
ما هیچ شواهدی مبنی بر وجود تفاوتهای اساسی در مورتالیتی کلی بیماران با تجویز وازوپرسورهای مختلف نیافتیم. دوپامین در مقایسه با نوراپینفرین، خطر آریتمی را زیاد میکند و ممکن است مورتالیتی افزایش پیدا کند. از سوی دیگر، شواهدی از دیگر تفاوتها میان هرکدام از 6 وازوپرسور بررسیشده، موجود نبود یا ناکافی بودند. ما شواهدی با سوگیری پائین و کیفیت بالا برای مقایسه میان نوراپینفرین و دوپامین یافتیم. همچنین برای سایر مقایسهها شواهدی یافتیم که بیشتر به دلیل نتایج مقایسههای تکی که اغلب براساس تعداد محدود شرکتکنندگان بهدست آمده بودند، دارای کیفیتی متوسط تا پائین بودند. شواهد رو به افزایشی نشان میدهند که اهداف درمانی اغلب ارزش بالینی محدودی دارند. یافتههای ما پیشنهاد میکنند که در کار بالینی، تغییرات بزرگی مورد نیاز نیست، اما انتخاب وازوپرسور میتواند براساس وضعیت هر فرد انتخاب شود و بر پایه متغیرهای بالینی باشد که باعث ایجاد کاهش پرفیوژن شدهاند.
خلاصه به زبان ساده
وازوپرسورها برای شوک هیپوتانسیو
سوال مطالعه مروری
این مطالعه مروری بهدنبال شواهد بدون سوگیری در ارتباط با تاثیرات داروهای متفاوت بر بهبود فشارخون و خطر مرگ در بیماران شدیدا بدحال مبتلا به اختلال گردش خون میگردد.
پیشینه
- شوک گردش خون بهطور گسترده بهعنوان وضعیتی که تهدیدکننده حیات بوده و جریان خون در آن با اختلال مواجه شده باشد، تعریف میشود. نتیجه این وضعیت، ناتوانی بدن برای تامین خون بافتهای بدن و برآورده کردن نیاز آنها به اکسیژن است.
- نشانههای رایج شوک عبارتند از فشارخون پائین، افزایش ضربان قلب و پرفیوژن ضعیف ارگانها که خود را با برونده کم ادراری، گیجی و از دست رفتن هوشیاری نشان میدهند.
-مرگ در بخش مراقبتهای ویژه بین 16 و 60 درصد متغیر است و آن هم به شرایط زمینهای وابسته است. درمان شامل جایگزینی مایعات و بهدنبال آن، استفاده از وازوپرسورها (در صورت لزوم) است.
- عامل وازوپرسور، دارویی است که باعث افزایش فشارخون میشود. 6 نوع داروی وازوپرسور دردسترس است که با موفقیت برای افزایش فشارخون استفاده میشود تا نارسایی گردش خون را در بیماران بستری در بخش مراقبتهای ویژه بهبود بخشد. تفاوتها در اثرات آنها بر بقای بیماران مورد چالش و بحث است و باید ارزیابی بیشتری شوند.
تاریخ جستوجو
این مطالعه مروری نظاممند تا جون 2015 بهروز است.
ویژگیهای مطالعه
نویسندگان مطالعه مروری حاضر، 28 کارآزمایی بالینی تصادفیسازی و کنترلشده را با 3497 شرکتکننده از بیماران شدیدا بدحال یافتند که مبتلا به نارسایی گردش خون بودند. در میان آنها، 1773 بیمار فوت کردند. بیماران تا 1 سال پیگیری شدند. داروهای زیر که بهتنهایی یا در ترکیب با هم تجویز شدند، در 12 مقایسه مختلف مطالعه شدند: دوپامین، نوراپینفرین، اپینفرین، فنیلافرین، وازوپرسین و ترلیپرسین.
نتایج اصلی
بهطور خلاصه، زمانی که محققان آخرین گزارشهای مرگ را در نظر گرفتند، هیچ تفاوت قابل توجهی در خطر مرگ در هیچ یک از مقایسهها میان داروهای مختلف بهتنهایی یا در ترکیب با هم پیدا نکردند. اختلالات در ریتم قلب، در بیماران درمان شده با دوپامین در مقایسه با نوراپینفرین، بیشتر دیده شد.
کیفیت شواهد
کیفیت شواهد برای مقایسه نوراپینفرین و دوپامین، بالا و برای سایر مقایسهها بسیار پائین تا متوسط است. یافتهها میان چند مطالعه بزرگ و مطالعات با کیفیتهای مختلف همسان بودند.