صرع یک بیماری عصبی شایع است که تقریبا 1% از جمعیت انگلستان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. تقریبا یک سوم این افراد با وجود درمان دارویی هم‌چنان دچار تشنج می‌شوند. پرگابالین (pregabalin) یکی از داروهای ضد‐صرع جدید است که برای بهبود پیامدها توسعه یافته است.

این یک نسخه به‌روز‌شده از مطالعه مروری کاکرین است که در شماره 3، سال 2014 منتشر شد و شامل سه مطالعه جدید اس

تعیین اثربخشی و تحمل‌پذیری پرگابالین هنگام استفاده به عنوان یک درمان کمکی (add‐on treatment) برای صرع کانونی مقاوم به دارو

برای آخرین به‌روزرسانی، ما مرکز ثبت مطالعات کاکرین (CRS Web) را جست‌جو کردیم، که شامل مرکز ثبت تخصصی گروه صرع کاکرین و پایگاه ثبت مرکزی کارآزمایی‌های کنترل‌شده کاکرین (CENTRAL)، در 5 جولای 2018؛ MEDLINE (Ovid؛ 1946 تا 5 جولای 2018)؛ ClinicalTrials.gov (5 جولای 2018) و پلت‌فرم بین‌المللی ثبت کارآزمایی‌های بالینی سازمان جهانی بهداشت (ICTRP؛ 5 جولای 2018) بود و با Pfizer Ltd، تولید‌کننده پرگابالین تماس گرفتیم تا کارآزمایی‌های منتشرشده، منتشرنشده و در حال انجام را شناسایی کنیم.

ما کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده‌ایی را انتخاب کردیم که به مقایسه پرگابالین با دارونما (placebo) یا یک داروی ضد‐‌صرع جایگزین به عنوان یک درمان افزودنی برای افراد با هر سنی و مبتلا به صرع کانونی مقاوم به دارو پرداختند. کارآزمایی‌های دوسو‐کور و یک‌سو‐‌کور برای ورود به مطالعه واجد شرایط بودند. پیامد اصلی، کاهش 50% یا بیش‌تر در فراوانی تشنج بود؛ پیامدهای ثانویه عبارت بودند از رهایی از تشنج، ترک درمان به هر دلیلی، ترک درمان به دلیل عوارض جانبی و نسبت افرادی که دچار عوارض جانبی شدند.

دو نویسنده مروری به‌طور مستقل از هم، کارآزمایی‌ها را برای واجد شرایط بودن انتخاب و ارزیابی کرده و داده‌ها را استخراج کردند. تجزیه‌وتحلیل‌ها براساس قصد درمان (intention‐to‐treat) انجام شدند. نتایج را به صورت خطرهای نسبی (RR) و نسبت‌های شانس (OR) با 95% فاصله اطمینان (CI) ارائه کردیم. دو نویسنده مرور مطالعات انتخاب شده را برای خطر سوگیری (bias) با استفاده از ابزار «خطر سوگیری» کاکرین ارزیابی کردند.

ما در این مطالعه مروری 9 کارآزمایی تصادفی‌سازی و کنترل ‌شده (3327 شرکت‌کننده) را وارد کردیم که تحت حمایت مالی از جانب صنعت بودند. هفت کارآزمایی، پرگابالین را با دارونما مقایسه کردند. برای پیامد اولیه، شرکت‌کنندگانی که به‌طور تصادفی برای پرگابالین انتخاب شدند، در مقایسه با دارونما، به‌طور معنی‌داری بیشتر احتمال داشت که کاهش 50% یا بیش‌تر در فراوانی تشنج نشان دادند (RR: 2.28؛ 95% CI؛ 1.52 تا 3.42؛ 7 کارآزمایی؛ 2193 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت پائین). با افزایش دوز دارو از 300 میلی‌گرم در روز به 600 میلی‌گرم در روز، شانس پاسخ به درمان دو برابر شد (OR: 1.99؛ 95% CI؛ 1.74 تا 2.28)، که نشان دهنده ارتباط دوز‐پاسخ است. پرگابالین به‌طور معنی‌داری با رهایی از تشنج مرتبط بود (RR: 3.94؛ 95% CI؛ 1.50 تا 10.37؛ 4 کارآزمایی؛ 1125 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت متوسط). شرکت‌کنندگان دریافت کننده پرگابالین در مقایسه با دارونما، به‌طور قابل‌توجهی بیشتر احتمال داشت که به هر دلیلی (RR: 1.35؛ 95% CI؛ 1.11 تا 1.65؛ 7 کارآزمایی؛ 2193 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت متوسط) و به دلیل عوارض جانبی (RR: 2.65؛ 95% CI؛ 1.88 تا 3.74؛ 7 کارآزمایی؛ 2193 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت متوسط) از درمان کناره‌گیری کنند.

سه کارآزمایی، پرگابالین را با سه داروی کنترل فعال مقایسه کرد: لاموتریژین (lamotrigine)، لوتیراستام (levetiracetam)، و گاباپنتین (gabapentin). شرکت‌کنندگانی که به پرگابالین اختصاص داده شدند، نسبت به کسانی که به لاموتریژین اختصاص داده شده بودند، به‌طور معنی‌داری بیش‌تر احتمال داشت کاهش 50% یا بیش‌تر را در فراوانی تشنج داشته باشند (RR: 1.47؛ 95% CI؛ 1.03 تا 2.12؛ 1 کارآزمایی؛ 293 شرکت‌کننده) اما در مورد کسانی که به لوتیراستام (RR: 0.94؛ 95% CI؛ 0.80 تا 1.11؛ 1 کارآزمایی؛ 509 شرکت‌کننده) یا به گاباپنتین (RR: 0.96؛ 95% CI؛ 0.82 تا 1.12؛ 1 کارآزمایی؛ 484 شرکت‌کننده) اختصاص داده شده بودند، این‌طور نبود. ما تفاوت‌های معنی‌داری را بین پرگابالین و لاموتریژین برای رهایی از تشنج پیدا نکردیم (RR: 1.39؛ 95% CI؛ 0.40 تا 4.83)، بااین‌حال، به‌طور معنی‌داری شرکت‌کنندگان کم‌تری با پرگابالین افزوده شده در مقایسه با لوتیراستام، از تشنج خلاص شده بودند (RR: 0.50؛ 95% CI؛ 0.30 تا 0.85). هیچ داده‌ای برای این پیامد برای پرگابالین در مقابل گاباپنتین گزارش نشده بود. ما تفاوت‌های معنی‌داری را بین پرگابالین و لاموتریژین (RR: 1.07؛ 95% CI؛ 0.57 تا 1.52)، لوتیراستام (RR: 1.03؛ 95% CI؛ 0.71 تا 1.49)، یا گاباپنتین (RR: 0.78؛ 95% CI؛ 0.57 تا 1.07) برای ترک درمان به هر دلیلی یا به دلیل عوارض جانبی (پرگابالین در مقابل لاموتریژین: RR: 0.89؛ 95% CI؛ 0.53 تا 1.48؛ در مقابل لوتیراستام: RR: 1.29؛ 95% CI؛ 0.66 تا 2.54؛ در مقابل گاباپنتین: RR: 1.07؛ 95% CI؛ 0.54 تا 2.11) پیدا نکردیم. آتاکسی، سرگیجه، خواب‌آلودگی، افزایش وزن و خستگی به‌طور معنی‌داری با پرگابالین ارتباط داشتند.

خطر کلی سوگیری را در مطالعات وارد شده به دلیل احتمال سوگیری انتشار و نبود جزئیات روش‌شناختی ارائه شده، در سطح پائین یا نامشخص رتبه‌بندی کردیم. قطعیت شواهد را با استفاده از رویکرد درجه‌‏بندی توصیه‏، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) در سطح بسیار پائین تا متوسط رتبه‌بندی کردیم.

پرگابالین، هنگامی که به عنوان یک داروی افزودنی برای درمان صرع مقاوم به درمان استفاده می‌شود، به‌طور معنی‌داری در کاهش 50% یا بیشتر در کاهش تشنج و رهایی از تشنج نسبت به دارونما موثرتر عمل می‌کند. نتایج، اثربخشی را برای دوزها از 150 میلی‌گرم در روز به 600 میلی‌گرم در روز، با افزایش اثربخشی در دوزهای 600 میلی‌گرم نشان داد، با این حال مشکلاتی در رابطه با تحمل‌پذیری در دوزهای بالاتر مشاهده شد. کارآزمایی‌های وارد شده در این مطالعه مروری کوتاه‌مدت بودند و برای آگاهی از تصمیم‌گیری بالینی، انجام کارآزمایی‌های بلند‌مدت‌ لازم است.