, Anne WS Rutjes
, Marcello Di Nisio
, Salman Karim
, Lee‐Yee Chong
, Evrim March
, Gabriel Martínez
, Robin WM Vernooij
ما یک مطالعه مناسب (واجد شرایط) را شناسایی کردیم که تاثیر آموزش شناختی کامپیوتریشده (computerised cognitive training; CCT) را در 6742 شرکتکننده با سن بالای 50 سال، با آموزش و پیگیری به مدت شش ماه بررسی کرد. ما این مطالعه را در معرض خطر بالای سوگیری فرسایش (attrition bias) ارزیابی کردیم و کیفیت کلی شواهد پائین بود.
محققان هیچ دادهای را در مورد پیامد اولیه ما ارائه ندادند. نتایج حاکی از آن است که ممکن است مزیت اندکی برای گروه CCT از نظر عملکرد اجرایی (تفاوت میانگین (MD): 1.57‐؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.85‐ تا 1.29‐؛ 3994 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت پائین) و مزیت بسیار کوچکی برای گروه کنترل از نظر حافظه کاری (MD: 0.09؛ 95% CI؛ 0.03 تا 0.15؛ 5831 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت پائین) وجود داشته باشد. مداخله ممکن است تاثیری اندک یا عدم تاثیر بر حافظه اپیزودیک داشته باشد (MD: ‐0.03؛ 95% CI؛ 0.10‐ تا 0.04؛ 3090 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت پائین).
پیشینه
اصطلاحات «شناخت (cognition)» و «عملکرد شناختی (cognitive function)»، کلیه فعالیتهای ذهنی مربوط به تفکر، یادگیری، یادآوری، و برقراری ارتباط را توصیف میکنند. تغییرات طبیعی در شناخت با افزایش سن آشکار میشوند. همچنین، بیماریها ممکن است شناخت، و بهطور عمده دمانس را تحت تاثیر قرار دهند، که با افزایش سن از حدود 65 سال به بعد شایعتر میشود. محققان علاقه زیادی به تلاش برای پیشگیری از افت شناختی و دمانس نشان دادهاند. مشخص شده که فعال بودن ذهن در طول زندگی با خطر پائین دمانس همراه است. بنابراین، پیشنهاد شده که تشویق به انجام فعالیتهای ذهنی در دوره میانسالی (که ما در این مرور آن را بهصورت سن 40 تا 65 سال تعریف میکنیم) ممکن است روشی موثر برای حفظ عملکرد شناختی خوب با افزایش سن افراد باشد. آموزش شناختی شامل مجموعهای از وظایف استاندارد شده برای «ورزش مغز» به روشهای مختلف است. برنامههای آموزش شناختی غالبا از طریق کامپیوتر یا تکنولوژی تلفن همراه انجام میشود تا افراد بتوانند فعالیتهای خود را بهتنهایی در منزل انجام دهند. بهطور فزایندهای، این موارد در بستههای تجاری ارائه میشوند که برای عموم تبلیغ میشوند. ما میخواستیم بدانیم که آیا آموزش شناختی کامپیوتریشده، راه موثری برای افراد بین 40 و 65 سال است تا بتوانند عملکرد شناختی خوبی را با افزایش سن، حفظ کنند یا خیر.
آنچه ما انجام دادیم
برای یافتن کارآزماییها در منابع پزشکی تا 15 مارچ 2018 به جستوجو پرداختیم که عملکرد شناختی افراد 40 تا 65 سالهای را که در برنامه آموزش شناختی کامپیوتریشده به مدت حداقل سه ماه شرکت کردند، در مقابل گروه کنترل که در چنین آموزشی شرکت نکردند، با هم مقایسه کردند. برای اینکه این مقایسه تا حد ممکن عادلانه باشد، باید بهصورت تصادفی تصمیم گرفته شود که شرکتکنندگان به گروه آموزش شناختی اختصاص داده میشوند یا گروه کنترل. ما در درجه اول به معیارهای کلی شناخت علاقهمند بودیم. انتخاب سه ماه مداخله تا حدودی اختیاری بود، اما ما فکر کردیم که بعید بهنظر میرسد دورههای کوتاهتر آموزش، اثرات طولانیمدتتری داشته باشند.
آنچه ما یافتیم
ما دریافتیم که تعداد زیادی مطالعات کوتاهمدتتر انجام شدهاند، اما فقط یک مطالعه واجد معیارهای ما برای ورود به این مرور بود. این مطالعه در انگلیس انجام شده و شامل دو نوع مختلف از آموزش شناختی آنلاین بود. گروه کنترل در یک بازی آنلاین شرکت کردند که انتظار نمیرفت اثرات شناختی داشته باشد. این دوره آموزشی شش ماه به طول انجامید، و نویسندگان مطالعه، میزان شناخت را در پایان دوره آموزش اندازهگیری کردند. محققان، 6742 نفر را در این مطالعه تصادفیسازی کردند، اما میزان خروج از مطالعه بالا بود. ما فکر کردیم که این موضوع، نتایج را در معرض خطر بالای سوگیری (bias) قرار داده است؛ بنابراین ما کیفیت شواهد ارائه شده را توسط این مطالعه در سطح پائین ارزیابی کردیم، به این معنی که تحقیقات بیشتر ممکن است منجر به نتایج متفاوتی شوند. این مطالعه عملکرد شناختی کلی ‐ که ما بیشتر به آن علاقهمند بودیم – را اندازهگیری نکرد، اما توسط برخی از زیرگروههای عملکرد شناختی اندازهگیری شدند. گروه آموزش شناختی در تست استدلال اندکی بهتر عمل کردند، و گروه کنترل در تست حافظه کاری، که نوع بسیار کوتاهمدت حافظه است، اندکی بسیار بهتر عمل کردند. هیچ شواهدی نشان ندادند که این گروهها از نظر حافظه اندازهگیری شده با تست یادگیری کلمه متفاوت هستند.
نتیجهگیریهای ما
ما نتوانستیم بگوییم که شرکت در آموزش شناختی کامپیوتریشده در دوران میانسالی، تاثیرات ماندگاری بر عملکرد شناختی دارد یا خیر. ما فکر میکنیم این سؤال مهمی است که باید در کارآزماییهایی که آموزش شناختی را به مدت بیش از سه ماه یا طولانیتر مورد آزمایش قرار میدهند، بیشتر بررسی شود. همچنین برای محققان مهم خواهد بود که سعی کنند بهترین راهها را برای حفظ انگیزه افراد برای ادامه آموزش بیابند.