پیشینه
اسیدهای چرب غیر اشباع چندگانه با زنجیره بلند (LCPUFA)، دوکوزاهگزانوئیک اسید (DHA) و آراشیدونیک اسید (AA) برای بلوغ تکامل مغز، شبکیه و سایر اندامها در نوزادان تازه متولدشده، ضروری تلقی میشوند. شیر خشکهای استاندارد نوزادی، با LCPUFA غنیسازی نشدهاند؛ آنها فقط حاوی آلفا ـ لینولنیک اسید (alpha-linolenic acid) و لینولئیک اسید (linoleic acid) هستند که نوزادان تغذیهشده با شیر خشک باید از آنها به ترتیب DHA و AA خود را بسازند. برخی تولیدکنندگان در طول چند سال اخیر، LCPUFA را به شیر خشک افزوده و این محصولات را بهعنوان ارائه یک مزیت برای رشد کلی نوزادان ترم کامل (full-term) عرضه کردهاند.
اهداف
ارزیابی اینکه آیا غنیسازی شیر خشک با LCPUFA برای نوزادان ترم کامل ایمن و سودمند است یا خیر؛ در عین تمرکز بر اثرات بر فانکشن بینایی، رشد عصبی و جسمانی.
روش های جستجو
دو نویسنده این مطالعه مروری بهطور مستقل در پایگاه کارآزماییهای بالینی ثبت شده کاکرین ( CENTRAL، Cochrane Central Register of Controlled Trials؛ 2016 )؛ MEDLINE (Ovid، از 1966 تا دسامبر 2016)، Embase (Ovid، از 1980 تا دسامبر 2016)، Cumulative Index to Nursing and Allied Health Literature (CINAHL؛ از 1980 تا دسامبر 2016) و چکیدههای جوامع دانشگاهی اطفال (2000 تا 2016) جستوجو کردند. ما هیچ محدودیت زبانی اعمال نکردیم.
معیارهای انتخاب
ما همه کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده (RCT) را مربوط به ارزیابی اثرات شیر خشک غنیشده با LCPUFA در مقابل شیر خشک غنینشده بر عملکرد بینایی، رشد عصبی و جسمانی مرور کردیم. ما کارآزماییهایی را انتخاب نکردیم که فقط پیامدهای بیوشیمیایی را گزارش کرده بودند.
گردآوری و تحلیل دادهها
دو نویسنده این مطالعه مروری، دادهها را بهصورت مستقل استخراج کردند. ما خطر سوگیری (bias) مطالعات انتخابی را با استفاده از دستورالعملهای گروه مروری نوزادان در کاکرین ارزیابی کردیم. ما در زمان مناسب برای تعیین برآورد اثر ترکیبی، متاآنالیز انجام دادیم.
نتایج اصلی
ما 31 RCT را شناسایی کرده و 15 مورد از آنها را در این مطالعه مروری گنجاندیم (N = 1889). 9 مطالعه حدت بینایی (Vision Acuity) را ارزیابی کرده بودند که شش مورد از پتانسیل تحریک بینایی (VEP)، دو مطالعه از کارتهای تلر (Teller) و یکی از هر دو روش استفاده کرده بودند. چهار مطالعه، اثرات سودمند را گزارش کرده و پنج مورد باقیمانده، گزارش نکرده بودند. متاآنالیز سه RCT، نشاندهنده منفعت قابل توجه برای حدت Sweep VEP طی 12 ماه بود (لگاریتم حداقل زاویه تفکیکپذیری (LogMAR)) (میانگین تفاوت (MD): 0.15 - ؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.17 - تا 0.13- ؛ I2 = 0؛ 3 کارآزمایی؛ N = 244)؛ اما متاآنالیز سه RCT دیگر، بیانگر عدم منفعت برای حدت بینایی اندازهگیری شده توسط کارتهای تلر طی 12 ماه بود (دایره / درجه) (MD: 0.01 - ؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.12 - تا 0.11؛ I2 = 0؛ 3 کارآزمایی؛ N = 256). تجزیهوتحلیل GRADE برای پیامد حدت بینایی، نشاندهنده کیفیت کلی شواهد پائین بود.
یازده مطالعه، پیامدهای رشدی عصبی را در دو سالگی یا پیش از آن سنجیده بودند. نه مطالعه، از نسخه دوم مقیاس رشد نوزاد بیلی (BSID-II) استفاده کرده و فقط دو مورد از این مطالعات، اثرات سودمند را گزارش کرده بودند. متاآنالیز نشاندهنده عدم تفاوت چشمگیر بین گروههای LCPUFA و دارونما در نمرات شاخص رشد روانی (MDI) BSID در 18 ماهگی (MD: 0.06؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 2.01 - تا 2.14؛ I2 = 75%؛ 4 کارآزمایی؛ N = 661) و عدم اختلاف معنادار در نمرات شاخص سایکوموتور (PDI) BSID در 18 ماهگی بود (MD: 0.69؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.78 - تا 2.16؛ I2 = 61%؛ 4 کارآزمایی؛ N = 661). نتایج حاکی از هیچ تفاوت قابل توجهی میان این دو گروه در نمرات BSID-II در یک سالگی و دو سالگی نبود. یک مطالعه، نوترجیحی (novelty preference) سنجیده شده از طریق آزمون نوزاد فاگان (Fagan) بهتر را در نه ماهگی گزارش کرده بود. مطالعه دیگر، حل مسئله بهتر را در 10 ماهگی شرح داده بود. یک مطالعه، از آزمون برانت و لزین (Brunet and Lezine) برای ارزیابی بهره تکاملی (developmental quotient) استفاده کرده و هیچ اثر نافعی نیافته بود. پیگیری بعضی نوزادان در سن سه، شش و نه ماهگی، حاکی از عدم تأثیر سودمند مکمل یاری بود. تجزیهوتحلیل GRADE از این پیامدها، نشاندهنده کیفیت کلی شواهد پائین بود.
سیزده مطالعه، رشد جسمانی را سنجیده بودند؛ هیچکدام به اثرات مفید یا مضری از مکملیاری پی نبرده بودند. متاآنالیز پنج RCT، بیانگر وزن کمتر (z scores) گروه مکملیاری در سن یک سالگی بود (MD: 0.23 - ؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.40 - تا 0.06 - ؛ I2 = 83%؛ N = 521) و اینکه این دو گروه، هیچ اختلاف معناداری در رابطه با قد و دور سر (z scores) نشان ندادند. متاآنالیز در 18 ماهگی و دو سالگی، نشاندهنده تفاوت قابل توجه میان این دو گروه از نظر وزن (kg)، قد (cm) و دور سر (cm) نبود. تجزیهوتحلیل GRADE از این پیامدها، بیانگر کیفیت کلی شواهد پائین بود.
نتیجهگیریهای نویسندگان
اکثر RCTهای منتخب، هیچ اثر سودمند یا مضری را از مکملیاری با LCPUFA بر پیامدهای رشدی عصبی نوزادان ترم کامل تغذیهشده با شیر خشک و هیچ تأثیر مثبت سازگاری بر حدت بینایی گزارش نکرده بودند. مکملیاری روزمره شیر خشک نوزاد با LCPUFA در این زمان قابل توصیه نیست.
خلاصه به زبان ساده
مکملیاری با اسید چرب غیر اشباع چندگانه با زنجیره بلند در نوزادان ترم
سوال مطالعه مروری
آیا تغذیه کودکان ترم کامل با شیر خشک غنیشده از اسیدهای چرب غیر اشباع چندگانه با زنجیره بلند (LCPUFA)، منجر به بهبود بینایی و تکامل عصبی کلی در مقایسه با تغذیه با شیر خشک غنینشده با LCPUFA میشود؟
پیشینه
LCPUFA، نوعی چربی است که برای تکامل مغز و بینایی در نوزادان تازه متولدشده ضروری است. شیر مادر حاوی مقادیر کافی از LCPUFA است و از این رو، بهتر از شیر خشک تلقی میشود. برخی شیر خشکها با LCPUFA افزوده، در بازار موجود هستند.
ویژگیهای مطالعه
این مرور، مطالعاتی را تجزیهوتحلیل کرده که پیامدهای کودکان ترم کامل (متولدشده ≥ هفته 37 بارداری) را که شیر خشک غنیشده با LCPUFA دریافت کردند، در مقابل پیامدهای کودکان ترم کاملی که از شیر خشک غنیشده با LCPUFA تغذیه نکردند، مقایسه کرده بودند.
نتایج اصلی
نویسندگان این مطالعه مروری دریافتند که پیامدهای بهتری برای نوزادان ترم کاملی که از شیر خشک غنیشده با LCPUFA تغذیه میکردند نسبت به کودکان ترم کاملی که از شیر خشک بدون LCPUFA تغذیه میکردند، گزارش نشده بود.
کیفیت شواهد
ما کیفیت کلی شواهد را پائین در نظر گرفتیم.