شنبه 16 فروردین 1404
جلد ۲۰۱۶ -
جلد ۲۰۱۶ - صفحات ۰-۰ |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Huilin Tang, Selma Mourad, Suo-Di Zhai, Roger J Hart. Dopamine agonists for preventing ovarian hyperstimulation syndrome. 3 2016; 2016
URL: http://cochrane.ir/article-1-1203-fa.html
URL: http://cochrane.ir/article-1-1203-fa.html
پیشینه
سندروم تحریک بیش‌ازحد تخمدان (OHSS)، یک عارضه بالقوه جدی تحریک تخمدان در فناوری تولیدمثل کمکی (ART ؛assisted reproduction technology) است. این سندروم به‌وسیله تخمدان‌های بزرگ‌شده و انتقال حاد مایعات از فضای داخل عروقی به فضای سوم مشخص می‌شود که منجر به نفخ، افزایش خطر ترومبوآمیولیسم وریدی و کاهش پرفیوژن اندامی می‌شود. اغلب موارد OHSS خفیف هستند؛ اما انواع متوسط یا شدید هم در 3 درصد تا 8 درصد از سیکل‌های لقاح آزمایشگاهی (IVF) مشاهده می‌شود. داروی آگونیست دوپامین کابرگولین (cabergoline)، به‌عنوان مداخله پیشگیرانه ثانویه از OHSS در زنان تحت درمان ART که در معرض خطر بالای ابتلا به OHSS قرار دارند، معرفی شده است. از آن‌جایی که به نظر می‌رسد کابرگولین در جلوگیری از OHSS مؤثر باشد، سایر انواع آگونیست‌های دوپامین مانند کویناگولید (quinagolide) و بروموکریپتین (bromocriptine) نیز در ART به‌منظور پیشگیری از OHSS مطالعه شده‌اند.
اهداف
ارزیابی اثربخشی و ایمنی آگونیست‌های دوپامین در پیشگیری از OHSS در زنان پرخطری که تحت ART قرار می‌گیرند.
روش های جستجو
ما پایگاه‌های اطلاعاتی متعددی را از آغاز تا آگوست 2016 به دنبال کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده (RCT) جست‌وجو کردیم که اثر آگونیست‌های دوپامین را در پیشگیری از OHSS ارزیابی کرده باشند (ثبت تخصصی کارآزمایی‌های گروه زنان و باروری در کاکرین، پایگاه ثبت مرکزی کارآزمایی‌های کنترل شده کاکرین (CENTRAL)، MEDLINE ،Embase ،CINAHL ،PsycINFO ،Clinicaltrials.gov و پلت‌فرم بین‌المللی ثبت کارآزمایی‌های بالینی سازمان جهانی بهداشت (ICTRP)). ما در فهرست‌های منابع مطالعات مرتبط، جست‌وجوی دستی انجام دادیم.
معیارهای انتخاب
ما RCTهایی را برای انتخاب در نظر گرفتیم که آگونیست‌های دوپامین را با دارونما/عدم مداخله یا مداخله‌ای دیگر برای پیشگیری از OHSS در زنان پرخطر مقایسه کرده باشند.
گردآوری و تحلیل داده‌ها
دو نویسنده مروری به‌طور مستقل عناوین، چکیده‌ها و متن‌های کامل مقالات را غربال، مطالعات را انتخاب، داده‌ها را استخراج و خطر سوگیری را ارزیابی کردند. ما هرگونه اختلاف‌نظر را از طریق مشورت حل کردیم. نتایج ترکیبی را به‌صورت نسبت‌های شانس (OR) و 95% فاصله اطمینان‌های (CI) با استفاده از روش منتل-هانزل گزارش کردیم. علاوه بر این، کیفیت کلی شواهد را با به‌کارگیری معیارهای GRADE نظام درجه‌بندی کیفیت شواهد و قدرت توصیه‌ها) درجه‌بندی کردیم.
نتایج اصلی
این جست‌وجو، 14 RCT جدید را از هنگام آخرین نسخه منتشرشده از این مرور شناسایی کرد. در نتیجه، 16 RCT شامل 2091 زن پرخطر برای این مرور به‌روزرسانی‌شده انتخاب شدند. آن‌ها سه نوع آگونیست دوپامین را ارزیابی کردند: کابرگولین، کیناگولید و بروموکریپتین.
به‌نظر می‌رسد آگونیست‌های دوپامین در قیاس با دارونما یا عدم مداخله، در پیشگیری از OHSS متوسط یا شدید مؤثر هستند (OR: 0.27؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.19 تا 0.39؛ 1022 شرکت‌کننده؛ 8 مطالعه؛ I2 = 0%؛ شواهد با کیفیت متوسط). این امر نشان می‌دهد که اگر 29% از زنان تحت ART مبتلا به OHSS متوسط یا شدید شوند؛ استفاده از آگونیست‌های دوپامین، این میزان را به 7% تا 14% از زنان کاهش خواهد داد. هیچ شواهدی از اختلاف در نرخ تولد زنده، بارداری بالینی، حاملگی چندگانه یا سقط جنین وجود نداشت (شواهد با کیفیت بسیار پائین تا متوسط). با این حال ممکن است مصرف آگونیست‌های دوپامین (به‌ویژه کویناگولید)، بروز عوارض جانبی مانند عوارض گوارشی را افزایش دهد (OR: 4.54؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.49 تا 13.84؛ 264 شرکت‌کننده؛ 2 مطالعه؛ I2 = 49%؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین).
زمانی که آگونیست‌های دوپامین به‌علاوه مداخله اضافی را با مداخله اضافی (co-intervention) مقایسه کردیم، هیچ شواهدی از تفاوت در پیامدهای OHSS متوسط یا شدید، نرخ تولد زنده، بارداری بالینی، سقط جنین یا عوارض جانبی وجود نداشت. مداخلات اضافی شامل hydroxyethyl starch (دو RCT) و آلبومین (یک RCT) بود.
کابرگولین با کاهش خطر OHSS متوسط یا شدید در قیاس با آلبومین انسانی ارتباط داشت (OR: 0.21؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.12 تا 0.38؛ 296 شرکت‌کننده؛ 3 مطالعه؛ I2 = 72%). با این حال، شواهدی از اختلاف میان کابرگولین و hydroxyethyl starch، Coasting (اجتناب از تحریک تخمدان بیشتر به‌مدت چند روز) یا پردنیزولون موجود نبود. در مقایسه کابرگولین با Coasting، نرخ بارداری بالینی در گروه کابرگولین افزایش یافته بود (OR: 2.65؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.13 تا 6.21؛ 120 شرکت‌کننده؛ 2 مطالعه؛ I2 = 0%). در سایر جنبه‌ها، هیچ شواهدی از تفاوت در نرخ بارداری بالینی، حاملگی چندگانه یا سقط جنین بین کابرگولین و دیگر مداخلات فعال وجود نداشت.
کیفیت شواهد مقایسه میان آگونیست‌های دوپامین و دارونما یا عدم مداخله، عمدتاً به خاطر گزارش‌دهی ضعیف روش‌های مطالعه (اغلب فقدان جزئیات درباره تصادفی‌سازی و کورسازی) و عدم دقت در برخی مقایسه‌ها، از بسیار پائین تا متوسط متغیر بود.
به‌نظر می‌رسد آگونیست‌های دوپامین در قیاس با دارونما یا عدم مداخله، در پیشگیری از OHSS متوسط یا شدید مؤثر هستند (OR: 0.27؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.19 تا 0.39؛ 1022 شرکت‌کننده؛ 8 مطالعه؛ I2 = 0%؛ شواهد با کیفیت متوسط). این امر نشان می‌دهد که اگر 29% از زنان تحت ART مبتلا به OHSS متوسط یا شدید شوند؛ استفاده از آگونیست‌های دوپامین، این میزان را به 7% تا 14% از زنان کاهش خواهد داد. هیچ شواهدی از اختلاف در نرخ تولد زنده، بارداری بالینی، حاملگی چندگانه یا سقط جنین وجود نداشت (شواهد با کیفیت بسیار پائین تا متوسط). با این حال ممکن است مصرف آگونیست‌های دوپامین (به‌ویژه کویناگولید)، بروز عوارض جانبی مانند عوارض گوارشی را افزایش دهد (OR: 4.54؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.49 تا 13.84؛ 264 شرکت‌کننده؛ 2 مطالعه؛ I2 = 49%؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین).
زمانی که آگونیست‌های دوپامین به‌علاوه مداخله اضافی را با مداخله اضافی (co-intervention) مقایسه کردیم، هیچ شواهدی از تفاوت در پیامدهای OHSS متوسط یا شدید، نرخ تولد زنده، بارداری بالینی، سقط جنین یا عوارض جانبی وجود نداشت. مداخلات اضافی شامل hydroxyethyl starch (دو RCT) و آلبومین (یک RCT) بود.
کابرگولین با کاهش خطر OHSS متوسط یا شدید در قیاس با آلبومین انسانی ارتباط داشت (OR: 0.21؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.12 تا 0.38؛ 296 شرکت‌کننده؛ 3 مطالعه؛ I2 = 72%). با این حال، شواهدی از اختلاف میان کابرگولین و hydroxyethyl starch، Coasting (اجتناب از تحریک تخمدان بیشتر به‌مدت چند روز) یا پردنیزولون موجود نبود. در مقایسه کابرگولین با Coasting، نرخ بارداری بالینی در گروه کابرگولین افزایش یافته بود (OR: 2.65؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.13 تا 6.21؛ 120 شرکت‌کننده؛ 2 مطالعه؛ I2 = 0%). در سایر جنبه‌ها، هیچ شواهدی از تفاوت در نرخ بارداری بالینی، حاملگی چندگانه یا سقط جنین بین کابرگولین و دیگر مداخلات فعال وجود نداشت.
کیفیت شواهد مقایسه میان آگونیست‌های دوپامین و دارونما یا عدم مداخله، عمدتاً به خاطر گزارش‌دهی ضعیف روش‌های مطالعه (اغلب فقدان جزئیات درباره تصادفی‌سازی و کورسازی) و عدم دقت در برخی مقایسه‌ها، از بسیار پائین تا متوسط متغیر بود.
نتیجه‌گیری‌های نویسندگان
به‌نظر می‌رسد آگونیست‌های دوپامین، بروز OHSS متوسط یا شدید را در زنان دارای خطر بالای ابتلا به OHSS کاهش می‌دهند (شواهد با کیفیت متوسط). استفاده از آگونیست‌های دوپامین در صورت انجام انتقال جنین تازه، پیامد بارداری را تحت تأثیر قرار نمی‌دهد (نرخ تولد زنده، بارداری بالینی و سقط جنین) (شواهد با کیفیت بسیار پائین تا متوسط). اگرچه ممکن است آگونیست‌های دوپامین، خطر عوارض جانبی را مثل علائم گوارشی افزایش دهند. تحقیقات آینده باید بر مقایسه‌های یافته-دوز با سایر درمان‌های مؤثر و در نظر گرفتن درمان‌های ترکیبی متمرکز باشند؛ بنابراین RCTهای بزرگی با طراحی و اجرای مناسب موردنیاز هستند که برای ارزیابی بهتر نقش آگونیست‌های دوپامین در جلوگیری از OHSS، شامل نقاط پایانی بالینی بیشتری (مانند نرخ تولد زنده) باشند.
خلاصه به زبان ساده
آگونیست‌های دوپامین به‌منظور پیشگیری از سندروم تحریک بیش‌ازحد تخمدان در زنانی که تحت فناوری تولیدمثل کمکی قرار می‌گیرند.
سوال مطالعه مروری
آیا آگونیست‌های دوپامین برای پیشگیری از سندروم تحریک بیش‌ازحد تخمدان (OHSS) در زنان دارای خطر بالای OHSS (مانند افراد مبتلا به تخمدان‌های پلی‌کیستیک یا بهره تخمکی بالا به دنبال تحریک)، مؤثر و ایمن هستند؟ آن‌ها در قیاس با سایر درمان‌های فعال (مثل آلبومین انسانی) تا چه حد مؤثر هستند؟
پیشینه
OHSS به دلیلی تحریک بیش‌ازحد تخمدان‌ها (اندام‌های تناسلی زنانه که تخمک‌ها و هورمون‌های جنسی را تولید می‌کنند) در درمان ناباروری (فناوری تولیدمثل کمکی) رخ می‌دهد. این سندروم به‌وسیله تخمدان‌های بزرگ‌شده و حرکت مایعات از عروق خونی به سمت سایر حفرات بدن مشخص می‌شود که منجر به نفخ شکمی (معده)، افزایش خطر لخته‌های خونی و کاهش خون‌رسانی به اندام‌های مهم می‌شود. در اغلب موارد، این بیماری خفیف است و خودبه‌خود بدون درمان برطرف می‌شود؛ اما برخی زنان مبتلا به انواع متوسط یا شدید OHSS می‌شوند که نیازمند بستری شدن است. هیچ درمان قطعی برای OHSS وجود ندارد؛ به‌جز صبر برای فروکش کردن و کاهش علائم در زمان بستری در بیمارستان. داروهایی به نام آگونیست‌های دوپامین برای پیشگیری از OHSS معرفی شده‌اند.
ویژگی‌های مطالعه
این بررسی، 16 کارآزمایی کنترل‌شده تصادفی جدید را شامل 2091 زن در معرض خطر بالای ابتلا به OHSS انتخاب کرده که سه آگونیست دوپامین مختلف (کابرگولین، کیناگولید و بروموکریپتین) را ارزیابی کرده‌اند. پیامدهای اصلی سنجیده‌شده، تعداد موارد تازه (میزان بروز) OHSS متوسط یا شدید و نرخ تولد زنده بودند. شواهد تا آگوست 2016 موجود است.
نتایج اصلی
به نظر می‌رسد آگونیست‌های دوپامین در مقایسه با دارونما یا عدم درمان، بروز OHSS متوسط یا شدید را در زنان پرخطر برای OHSS کاهش می‌دهند (شواهد با کیفیت متوسط). نشان داده شده که اگر 29% از زنانی که دارونما یا عدم درمان دریافت می‌کنند، مبتلا به OHSS متوسط یا شدید شوند؛ استفاده از آگونیست‌های دوپامین، این میزان را به 7% تا 14% از زنان کاهش خواهد داد. برای کسانی که انتقال جنین تازه را به عنوان بخشی از چرخه درمانی خود انجام می‌دهند، شواهدی از تأثیر آگونیست‌های دوپامین بر پیامدهای بارداری وجود ندارد؛ اما آن‌ها ممکن است خطر عوارض جانبی را مانند ناراحتی‌های گوارشی افزایش دهند. شواهدی از تفاوت میان یک آگونیست دوپامین به‌علاوه درمان فعال دیگر در مقابل درمان فعال، از لحاظ بروز OHSS متوسط یا شدید و نرخ تولد زنده وجود نداشت.
شواهدی از اختلاف در نرخ OHSS بین کابرگولین و درمان با دارونماها (مانند hydroxyethyl starch، پردنیزولون یا «Coasting» (اجتناب از تحریک تخمدان بیشتر برای چند روز)) موجود نبود. کابرگولین با افزایش نرخ بارداری بالینی در قیاس با Coasting ارتباط داشت.
کیفیت شواهد
کیفیت این شواهد از بسیار پائین تا متوسط متفاوت بود. محدودیت‌ها عبارت بودند از گزارش‌دهی ضعیف روش‌های مطالعه و عدم دقت (رخدادهای بسیار کم) برای بعضی مقایسه‌ها.
آیا آگونیست‌های دوپامین برای پیشگیری از سندروم تحریک بیش‌ازحد تخمدان (OHSS) در زنان دارای خطر بالای OHSS (مانند افراد مبتلا به تخمدان‌های پلی‌کیستیک یا بهره تخمکی بالا به دنبال تحریک)، مؤثر و ایمن هستند؟ آن‌ها در قیاس با سایر درمان‌های فعال (مثل آلبومین انسانی) تا چه حد مؤثر هستند؟
پیشینه
OHSS به دلیلی تحریک بیش‌ازحد تخمدان‌ها (اندام‌های تناسلی زنانه که تخمک‌ها و هورمون‌های جنسی را تولید می‌کنند) در درمان ناباروری (فناوری تولیدمثل کمکی) رخ می‌دهد. این سندروم به‌وسیله تخمدان‌های بزرگ‌شده و حرکت مایعات از عروق خونی به سمت سایر حفرات بدن مشخص می‌شود که منجر به نفخ شکمی (معده)، افزایش خطر لخته‌های خونی و کاهش خون‌رسانی به اندام‌های مهم می‌شود. در اغلب موارد، این بیماری خفیف است و خودبه‌خود بدون درمان برطرف می‌شود؛ اما برخی زنان مبتلا به انواع متوسط یا شدید OHSS می‌شوند که نیازمند بستری شدن است. هیچ درمان قطعی برای OHSS وجود ندارد؛ به‌جز صبر برای فروکش کردن و کاهش علائم در زمان بستری در بیمارستان. داروهایی به نام آگونیست‌های دوپامین برای پیشگیری از OHSS معرفی شده‌اند.
ویژگی‌های مطالعه
این بررسی، 16 کارآزمایی کنترل‌شده تصادفی جدید را شامل 2091 زن در معرض خطر بالای ابتلا به OHSS انتخاب کرده که سه آگونیست دوپامین مختلف (کابرگولین، کیناگولید و بروموکریپتین) را ارزیابی کرده‌اند. پیامدهای اصلی سنجیده‌شده، تعداد موارد تازه (میزان بروز) OHSS متوسط یا شدید و نرخ تولد زنده بودند. شواهد تا آگوست 2016 موجود است.
نتایج اصلی
به نظر می‌رسد آگونیست‌های دوپامین در مقایسه با دارونما یا عدم درمان، بروز OHSS متوسط یا شدید را در زنان پرخطر برای OHSS کاهش می‌دهند (شواهد با کیفیت متوسط). نشان داده شده که اگر 29% از زنانی که دارونما یا عدم درمان دریافت می‌کنند، مبتلا به OHSS متوسط یا شدید شوند؛ استفاده از آگونیست‌های دوپامین، این میزان را به 7% تا 14% از زنان کاهش خواهد داد. برای کسانی که انتقال جنین تازه را به عنوان بخشی از چرخه درمانی خود انجام می‌دهند، شواهدی از تأثیر آگونیست‌های دوپامین بر پیامدهای بارداری وجود ندارد؛ اما آن‌ها ممکن است خطر عوارض جانبی را مانند ناراحتی‌های گوارشی افزایش دهند. شواهدی از تفاوت میان یک آگونیست دوپامین به‌علاوه درمان فعال دیگر در مقابل درمان فعال، از لحاظ بروز OHSS متوسط یا شدید و نرخ تولد زنده وجود نداشت.
شواهدی از اختلاف در نرخ OHSS بین کابرگولین و درمان با دارونماها (مانند hydroxyethyl starch، پردنیزولون یا «Coasting» (اجتناب از تحریک تخمدان بیشتر برای چند روز)) موجود نبود. کابرگولین با افزایش نرخ بارداری بالینی در قیاس با Coasting ارتباط داشت.
کیفیت شواهد
کیفیت این شواهد از بسیار پائین تا متوسط متفاوت بود. محدودیت‌ها عبارت بودند از گزارش‌دهی ضعیف روش‌های مطالعه و عدم دقت (رخدادهای بسیار کم) برای بعضی مقایسه‌ها.
- ناشر: Wiley
- گروه ویراستاری: Cochrane Gynaecology and Fertility Group
- پیوند: پیوند به مقاله اصلی
پذیرش: 1395/6/2 | انتشار: 1395/9/10
