دوشنبه 24 اردیبهشت 1403
جلد 2015 -
جلد 2015 - صفحات 0-0 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Mojtaba Dorri, Stephen M Dunne, Tanya Walsh, Falk Schwendicke. Micro-invasive interventions for managing proximal dental decay in primary and permanent teeth. 3 2015; 2015
URL: http://cochrane.ir/article-1-1064-fa.html
URL: http://cochrane.ir/article-1-1064-fa.html
پیشینه
ضایعات پروگزیمال دندانی، محدود به عاج دندان (dentine)، به‌طور معمول به‌وسیله روش‌های تهاجمی (دریل و پرکردن) درمان می‌شوند. جایگزین‌های غیر تهاجمی (مانند، صیقل دادن با فلوراید و نخ دندان) ممکن است مانع از دست رفتن مواد شوند، اما اثربخشی آنها بستگی به پایبندی بیمار به درمان هم دارد. اخیرا، رویکردهای میکرو-تهاجمی برای درمان ضایعات پوسیدگی پروگزیمال آزمایش شده‌اند. این مداخلات سد و مانعی را روی سر (sealing) یا درون (infiltrating) ضایعه قرار می‌دهند. در حال حاضر، مواد و روش‌های مختلفی برای درمان‌های میکرو-تهاجمی در دسترس هستند، مانند سیلینگ از طریق سیلانت‌های رزینی، (پلی‌اورتان) پچ‌ها / نوارها، سیمان‌های آینه‌ای شیشه‌ای (GIC) یا اینفیلتراسیون رزین.
اهداف
ارزیابی اثرات درمان‌های میکرو-تهاجمی برای مدیریت ضایعات پوسیدگی پروگزیمال در دندان‌های اولیه و دائمی در کودکان و بزرگسالان.
روش های جستجو
ما بانک‌های اطلاعاتی زیر را تا 31 دسامبر 2014 جست‌وجو کردیم: پایگاه ثبت کارآزمایی‌های بالینی گروه سلامت دهان در کاکرین، پایگاه ثبت کارآزمایی‌های بالینی کنترل شده مرکزی کاکرین (CENTRAL)، MEDLINE از راه OVID، EMBASE از راه OVID، LILACs از راه BIREME Virtual Health Library، خلاصه‌مقالات کنفرانس‌ها در Web of Science، خلاصه‌مقالات کنفرانس‌ها در ZETOC، پایان‌نامه‌هاو تزها در Proquest، ClinicalTrials.gov، OpenGrey و پلت‌فرم بین‌المللی ثبت کارآزمایی‌های بالینی سازمان جهانی بهداشت. ما متارجیستری‌های کارآزمایی‌های کنترل شده را تا 1 اکتبر 2014 جست‌وجو کردیم. در زمان جست‌وجو در پایگاه‌های الکترونیکی، محدودیت زبان یا تاریخ اعمال نشد.
معیارهای انتخاب
ما کارآزمایی‌های تصادفی و کنترل شده‌ای را وارد کردیم که حداقل 6 ماه طول کشیده و درمان‌های میکرو-تهاجمی را برای مدیریت پوسیدگی پروگزیمال دندانی بدون ایجاد حفره در دندان‌های اولیه، دائمی یا هر دو، در مقابل مقیاس‌های غیرتهاجمی، وسایل تهاجمی، عدم مداخله یا پلاسبو، مقایسه کرده بودند. ما همچنین مطالعاتی را وارد کردیم که انواع مختلف درمان‌های میکرو-تهاجمی را با هم مقایسه کرده بودند.
گردآوری و تحلیل داده‌ها
دو نویسنده این مطالعه مروری به‌طور مستقل از هم، نتایج جست‌وجو را غربال کردند، داده‌ها را استخراج و خطر سوگیری (bias) را ارزیابی کردند. ما از روش‌های استاندارد روش‌شناختی که کاکرین معرفی کرده بود، برای ارزیابی خطر سوگیری و سنتز داده‌ها استفاده کردیم. ما با استفاده از مدل اثرات تصادفی (random-effects)، متاآنالیزها را انجام دادیم و با استفاده از روش Becker-Balagtas برای پیشرفت ضایعه خطر نسبی (OR) را محاسبه کردیم. ما کیفیت شواهد را با استفاده از روش‌های GRADE (نظام درجه‌بندی کیفیت شواهد و قدرت توصیه‌ها) ارزیابی کردیم.
نتایج اصلی
ما 8 کارآزمایی را وارد کردیم که 365 شرکت‌کننده داشتند. این کارآزمایی‌ها همگی از طراحی split-mouth استفاده کرده بودند، بعضی نیز با بیش از یک جفت ضایعه درمان شده در یک فرد شرکت‌کننده. این مطالعات در کلینیک‌های دانشگاهی یا کلینیک‌های سلامت عمومی دندان در برزیل، کلمبیا، دانمارک، آلمان، تایلند، گرینلند و شیلی انجام شدند. 6 مطالعه اثرات درمان‌های میکرو-تهاجمی را در دندان‌های دائمی و دو مطالعه روی دندان‌های اولیه انجام داده بودند و خطر پوسیدگی از کم تا زیاد متغیر بود. محققان خطر پوسیدگی را در مطالعات مختلف، یا به‌وسیله احساس آنها به تنهایی یا با استفاده از برنامه Cariogram، که 8 فاکتور دخیل را با هم ترکیب می‌کند، از جمله احساس پوسیدگی، تغذیه، بزاق و دیگر فاکتورهای مرتبط با پوسیدگی، اندازه‌گیری کردند. دوره پیگیری در این کارآزمایی‌ها از یک تا 3 سال متغیر بود. همه مطالعات از پیشرفت ضایعات به عنوان پیامد اولیه استفاده کردند که با روش‌های مختلف خواندن رادیوگراف‌ها ارزیابی می‌شدند. 4 مطالعه از حمایت صنعت برای انجام تحقیقات بهره بردند، که یکی از آنها بوسیله ابداع کنندگان مداخله انجام شده بود.
ما 7 مطالعه را در معرض خطر بالای سوگیری طبقه‌بندی کردیم که دلیل آن هم، عدم کورسازی شرکت کنندگان و پرسنل بوده است. ما اثرات مداخلات را برای همه درمان‌های میکرو-تهاجمی ارزیابی کرده و زیرگروه‌ها را براساس روش‌های مختلف درمانی گزارش شده در مطالعات وارد شده آنالیز کردند.
متاآنالیز ما، که تجمیعی است از گروهی از حساس‌ترین داده‌ها (از نظر روش اندازه‌گیری) و برگرفته از مطالعاتی که داده‌های خود را به فرمت مناسب برای متاآنالیز ارائه کرده‌اند، نشان داد درمان میکرو-تهاجمی شانس پیشرفت ضایعه را در مقایسه با درمان‌های غیرتهاجمی (مثلا وارنیش فلوراید) یا ابزار سلامت دهان (مثلا نخ دندان) به‌طور قابل توجهی کاهش می‌دهد (OR: 0.24؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.14 تا 0.41؛ 602 ضایعه؛ 7 مطالعه؛ I2 = 32%). شواهدی از تفاوت‌های زیرگروه‌ها دیده نشد (P = 0.36).
چهار مطالعه که عوارض جانبی را اندازه‌گیری کرده بودند، هیچ عارضه‌ای را پس از درمان میکرو-تهاجمی گزارش نکردند. اغلب مطالعات هیچ داده‌ای را از پیامدهای بیشتر گزارش نکردند.
ما کیفیت شواهد موجود را برای درمان‌های میکروتهاجمی در حد متوسط ارزیابی کردیم. مشخص نیست کدام یک از درمان‌های میکروتهاجمی سودمندی بیشتری دارند یا کدام شرایط بالینی خاص یا ویژگی‌های بیمار در مقایسه با دیگری، آن را برای درمان‌های میکروتهاجمی مناسب‌تر می‌کند.
ما 7 مطالعه را در معرض خطر بالای سوگیری طبقه‌بندی کردیم که دلیل آن هم، عدم کورسازی شرکت کنندگان و پرسنل بوده است. ما اثرات مداخلات را برای همه درمان‌های میکرو-تهاجمی ارزیابی کرده و زیرگروه‌ها را براساس روش‌های مختلف درمانی گزارش شده در مطالعات وارد شده آنالیز کردند.
متاآنالیز ما، که تجمیعی است از گروهی از حساس‌ترین داده‌ها (از نظر روش اندازه‌گیری) و برگرفته از مطالعاتی که داده‌های خود را به فرمت مناسب برای متاآنالیز ارائه کرده‌اند، نشان داد درمان میکرو-تهاجمی شانس پیشرفت ضایعه را در مقایسه با درمان‌های غیرتهاجمی (مثلا وارنیش فلوراید) یا ابزار سلامت دهان (مثلا نخ دندان) به‌طور قابل توجهی کاهش می‌دهد (OR: 0.24؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.14 تا 0.41؛ 602 ضایعه؛ 7 مطالعه؛ I2 = 32%). شواهدی از تفاوت‌های زیرگروه‌ها دیده نشد (P = 0.36).
چهار مطالعه که عوارض جانبی را اندازه‌گیری کرده بودند، هیچ عارضه‌ای را پس از درمان میکرو-تهاجمی گزارش نکردند. اغلب مطالعات هیچ داده‌ای را از پیامدهای بیشتر گزارش نکردند.
ما کیفیت شواهد موجود را برای درمان‌های میکروتهاجمی در حد متوسط ارزیابی کردیم. مشخص نیست کدام یک از درمان‌های میکروتهاجمی سودمندی بیشتری دارند یا کدام شرایط بالینی خاص یا ویژگی‌های بیمار در مقایسه با دیگری، آن را برای درمان‌های میکروتهاجمی مناسب‌تر می‌کند.
نتیجه‌گیری‌های نویسندگان
شواهد موجود پیشنهاد می‌کنند که درمان میکروتهاجمی برای ضایعات پوسیدگی پروگزیمال، می‌تواند ضایعات بدون حفره مینای دندان و ضایعات اولیه دندانی (محدود به یک‌سوم خارجی مینای دندان، براساس مشاهدات رادیوگرافی) را کاهش دهند و به‌طور قابل توجهی از درمان‌های حرفه‌ای (مثلا وارنیش فلوراید) یا وسایل(مثلا نخ دندان) غیر تهاجمی اثربخش‌تر است. ما در حد متوسطی متقاعد شده‌ایم که مطالعات بیشتر بعید است بتوانند تخمین اثر را تغییر قابل توجهی بدهند. به دلیل تعداد کم مطالعات، مشخص نیست که کدام یک از تکنیک‌های میکرو-تهاجمی تاثیر بیشتری دارند، یا آیا اثرات درمان میکرو-تهاجمی بر اساس ملاحظات مختلف بالینی یا بیمار، کمتر یا بیشتر می‌شود.
خلاصه به زبان ساده
درمان‌های میکرو ـ تهاجمی برای مدیریت پوسیدگی دندانی در سطوح دندان مجاور در دندان‌های کودکان و بزرگسالان.
سوال مطالعه مروری
هدف این مطالعه مروری، ارزیابی اثرات درمان‌های میکرو-تهاجمی در مدیریت پوسیدگی دندان روی دندان‌های مجاور (پروگزیمال) در کودکان و بزرگسالان (دندان‌های اولیه و دائمی) است.
پیشینه
پوسیدگی روی سطوح دندانی که در نزدیکی یکدیگر قرار دارند (سطوح پروگزیمال)، شایع هستند. اغلب این وضعیت به سوی مراحل دیررس پوسیدگی پیشرفت نمی‌کند و سطح دندان حفره پیدا نمی‌کند.
روش‌های مختلفی برای مدیریت پوسیدگی پروگزیمال دندان استفاده می‌شود. یک روش مرسوم، دریل کردن بافت دندانی آسیب‌دیده و قرار دادن فیلینگ پلاستیکی یا فلزی است. به‌هرحال، مقدار زیادی از بافت اطراف در این روند برداشته می‌شود و تکنیکی تهاجمی محسوب می‌شود. دیگر روش‌های غیر تهاجمی که به‌کار می‌روند، استفاده از فلوراید توسط دندانپزشک یا توصیه به استفاده از نخ دندان به‌طور منظم است. روش‌های غیرتهاجمی نیازی به برداشت هیچ بافت دندانی ندارند.
رویکردهایی که اخیرا استفاده می‌شوند (درمان‌های میکرو-تهاجمی) شامل آماده‌سازی (صاف‌کردن) سطح دندان با یک اسید و سپس قرار دادن یک پوشش روی سطح یا اینفیلتراسیون بافت معدنی‌سازی شده نرم‌تر با رزین‌ها است. این روش‌های جدیدتر، مانعی را روی سطح دندان یا درون بافت معدنی‌سازی شده قرار می‌دهند تا از مواجهه آنها با اسید محافظت کند و از، از دست دادن بیشتر مینرال‌ها در درون دندان پیشگیری کند. بنابراین، در تئوری، این کار پوسیدگی را متوقف می‌کند. این رویکرد می‌تواند به‌وسیله یک دندانپزشک یا دیگر افرادی که در این زمینه کار می‌کنند، انجام شده و شامل از دست رفتن میکرومترهای اندکی از بافت دندانی می‌شوند، زیرا سطح دندان با اسید آماده‌سازی می‌شود.
هنوز مشخص نیست درمان‌های میکرو-تهاجمی در مدیریت پوسیدگی‌های پروگزیمال تا چه اندازه اثربخش هستند. همچنین، معلوم نیست کدام یک از روش‌ها بر دیگری برتری دارند. برای مثال، زمانی که سطح دندان به سادگی پوشیده می‌شود، اسید قوی‌تری برای بافت اینفیلتره پوروس (porous) با رزین مورد نیاز است. در حالی که اینفیلتراسیون بافت در مقایسه با سیلینگ آن، ممکن است روش اثربخش‌تری برای حفاظت بافت باشد، استفاده از اسید قوی‌تر می‌تواند به‌معنای از دست رفتن بافت بیشتر باشد. هدف از این مطالعه مروری، ارزیابی بهترین رویکرد برای مدیریت این پوسیدگی‌ها در بزرگسالان و کودکان است.
ویژگی‌های مطالعه
این مطالعه مروری شواهدی را در نظر گرفته که تا 31 دسامبر 2014 به‌روز هستند. ما 8 کارآزمایی مرتبط را شناسایی کردیم که 365 شرکت‌کننده داشتند. این کارآزمایی‌ها شامل کودکان و بزرگسالانی می‌شود که ضایعات پوسیدگی (پوسیدگی دندان) آنها به‌طور تصادفی در گروه‌های درمانی میکرو-تهاجمی و غیر تهاجمی قرار گرفتند. هیچ مطالعه‌ای یافت نشد که مداخلات میکرو-تهاجمی را با درمان‌های تهاجمی (پرشدگی) مقایسه کرده باشند. چهار مطالعه حمایت مالی خود را از ابداع کنندگان مداخلات یا سازندگان دریافت کرده بودند.
نتایج اصلی
شواهد کنونی نشان می‌دهند که درمان‌های میکرو-تهاجمی می‌توانند به‌طورقابل توجهی احتمال پیشرفت پوسیدگی دندانی را در مقایسه با روش‌های غیر تهاجمی کاهش دهند. مطالعات بسیار اندکی هستند که نشان داده‌اند کدام روش درمانی بهترین است یا تاثیر ملاحظات مختلف بالینی و بیمار را بررسی کرده‌اند. هیچ عوارض جانبی منفی گزارش نشد؛ به هر حال، فقط نیمی از مطالعات این پیامد را اندازه گرفته بودند و دوره پیگیری بعضی از مطالعات نسبتا کوتاه بودند.
کیفیت شواهد
هرچند انجام مطالعات بیشتر ممکن است یافته‌ها را تغییر دهند، شواهد موجود اطمینان متوسطی به ما می‌دهند که درمان‌های میکرو-تهاجمی در مقایسه با درمان‌های غیر تهاجمی برای توقف پوسیدگی دندانی اثربخش‌تر هستند.
هدف این مطالعه مروری، ارزیابی اثرات درمان‌های میکرو-تهاجمی در مدیریت پوسیدگی دندان روی دندان‌های مجاور (پروگزیمال) در کودکان و بزرگسالان (دندان‌های اولیه و دائمی) است.
پیشینه
پوسیدگی روی سطوح دندانی که در نزدیکی یکدیگر قرار دارند (سطوح پروگزیمال)، شایع هستند. اغلب این وضعیت به سوی مراحل دیررس پوسیدگی پیشرفت نمی‌کند و سطح دندان حفره پیدا نمی‌کند.
روش‌های مختلفی برای مدیریت پوسیدگی پروگزیمال دندان استفاده می‌شود. یک روش مرسوم، دریل کردن بافت دندانی آسیب‌دیده و قرار دادن فیلینگ پلاستیکی یا فلزی است. به‌هرحال، مقدار زیادی از بافت اطراف در این روند برداشته می‌شود و تکنیکی تهاجمی محسوب می‌شود. دیگر روش‌های غیر تهاجمی که به‌کار می‌روند، استفاده از فلوراید توسط دندانپزشک یا توصیه به استفاده از نخ دندان به‌طور منظم است. روش‌های غیرتهاجمی نیازی به برداشت هیچ بافت دندانی ندارند.
رویکردهایی که اخیرا استفاده می‌شوند (درمان‌های میکرو-تهاجمی) شامل آماده‌سازی (صاف‌کردن) سطح دندان با یک اسید و سپس قرار دادن یک پوشش روی سطح یا اینفیلتراسیون بافت معدنی‌سازی شده نرم‌تر با رزین‌ها است. این روش‌های جدیدتر، مانعی را روی سطح دندان یا درون بافت معدنی‌سازی شده قرار می‌دهند تا از مواجهه آنها با اسید محافظت کند و از، از دست دادن بیشتر مینرال‌ها در درون دندان پیشگیری کند. بنابراین، در تئوری، این کار پوسیدگی را متوقف می‌کند. این رویکرد می‌تواند به‌وسیله یک دندانپزشک یا دیگر افرادی که در این زمینه کار می‌کنند، انجام شده و شامل از دست رفتن میکرومترهای اندکی از بافت دندانی می‌شوند، زیرا سطح دندان با اسید آماده‌سازی می‌شود.
هنوز مشخص نیست درمان‌های میکرو-تهاجمی در مدیریت پوسیدگی‌های پروگزیمال تا چه اندازه اثربخش هستند. همچنین، معلوم نیست کدام یک از روش‌ها بر دیگری برتری دارند. برای مثال، زمانی که سطح دندان به سادگی پوشیده می‌شود، اسید قوی‌تری برای بافت اینفیلتره پوروس (porous) با رزین مورد نیاز است. در حالی که اینفیلتراسیون بافت در مقایسه با سیلینگ آن، ممکن است روش اثربخش‌تری برای حفاظت بافت باشد، استفاده از اسید قوی‌تر می‌تواند به‌معنای از دست رفتن بافت بیشتر باشد. هدف از این مطالعه مروری، ارزیابی بهترین رویکرد برای مدیریت این پوسیدگی‌ها در بزرگسالان و کودکان است.
ویژگی‌های مطالعه
این مطالعه مروری شواهدی را در نظر گرفته که تا 31 دسامبر 2014 به‌روز هستند. ما 8 کارآزمایی مرتبط را شناسایی کردیم که 365 شرکت‌کننده داشتند. این کارآزمایی‌ها شامل کودکان و بزرگسالانی می‌شود که ضایعات پوسیدگی (پوسیدگی دندان) آنها به‌طور تصادفی در گروه‌های درمانی میکرو-تهاجمی و غیر تهاجمی قرار گرفتند. هیچ مطالعه‌ای یافت نشد که مداخلات میکرو-تهاجمی را با درمان‌های تهاجمی (پرشدگی) مقایسه کرده باشند. چهار مطالعه حمایت مالی خود را از ابداع کنندگان مداخلات یا سازندگان دریافت کرده بودند.
نتایج اصلی
شواهد کنونی نشان می‌دهند که درمان‌های میکرو-تهاجمی می‌توانند به‌طورقابل توجهی احتمال پیشرفت پوسیدگی دندانی را در مقایسه با روش‌های غیر تهاجمی کاهش دهند. مطالعات بسیار اندکی هستند که نشان داده‌اند کدام روش درمانی بهترین است یا تاثیر ملاحظات مختلف بالینی و بیمار را بررسی کرده‌اند. هیچ عوارض جانبی منفی گزارش نشد؛ به هر حال، فقط نیمی از مطالعات این پیامد را اندازه گرفته بودند و دوره پیگیری بعضی از مطالعات نسبتا کوتاه بودند.
کیفیت شواهد
هرچند انجام مطالعات بیشتر ممکن است یافته‌ها را تغییر دهند، شواهد موجود اطمینان متوسطی به ما می‌دهند که درمان‌های میکرو-تهاجمی در مقایسه با درمان‌های غیر تهاجمی برای توقف پوسیدگی دندانی اثربخش‌تر هستند.
- ناشر: Wiley-Blackwell
- گروه ویراستاری: Cochrane Oral Health Group
- پیوند: پیوند به مقاله اصلی
پذیرش: 1393/10/10 | انتشار: 1394/8/14
