افراد مبتلا به بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD) در خطر بالای ابتلا به بیماری پنوموکوکال، خصوصا پنومونی، با تشدید حاد بیماری قرار دارند که با هزینه‌های بهداشتی درمانی و موربیدتی بالایی همراه است.

تعیین اثربخشی واکسن تزریقی پنوموکوک برای جلوگیری از پنومونی در افراد مبتلا به COPD.

ما این پایگاه‌های اطلاعاتی را با استفاده از واژگان از پیش مشخص جست‌وجو کردیم: مرکز تخصصی کارآزمایی‌های COPD راه‌های هوایی در کاکرین (Cochrane Airways) و پایگاه‌ اطلاعاتی CENTRAL؛ MEDLINE و Embase. جست‌وجوها تا نوامبر 2016 انجام شدند.

ما کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده (RCT ؛Randomised Controlled Trials) را انتخاب کردیم که در آن‌ها واکسن پلی‌ساکاریدی تزریقی پنوموکوک (PPV) یا واکسن پنوموکوکال conjugated؛ (PCV) با گروه کنترل یا انواع جایگزین این واکسن‌ها در افراد مبتلا به COPD مقایسه شده بود.

ما از روش‌های استاندارد روش‌شناسی کاکرین استفاده کردیم. برای متاآنالیز (meta-analysis)، مطالعات را براساس نوع واکسن به زیر‌گروه‌هایی تقسیم کردیم.

ما 5 مطالعه (606 شرکت‌کننده) را برای این به‌روز‌رسانی اضافه کردیم. بدین ترتیب این بررسی شامل دوازده RCT با 2171 شرکت‌کننده مبنلا به COPD می‌شود. سن میانگین شرکت‌کنندگان 66 سال بود. شرکت‌کنندگان مرد، 67 درصد را تشکیل می‌دادند. متوسط حجم بازدمی اجباری در یک ثانیه (FEV1) 1.2 لیتر (5 مطالعه)، 54 درصد پیش‌بینی‌شده (predicted) (4 مطالعه) بود. ما خطر سوگیری (Bias) انتخاب، سوگیری گزارش و سوگیری فرسایشی (Attrition) را پائین ارزیابی کردیم. خطر سوگیری اجرا (performance) و شناسایی (detection) متوسط بود.
گروه واکسیناسیون در مقایسه با گروه کنترل، راست‌نمایی (likelihood) پائین‌تری از ابتلا به پنومونی اکتسابی از جامعه (CAP) دارد (نسبت شانس (OR): 0.59؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.41 تا 0.85؛ 6 مطالعه با 1372 شرکت‌کننده؛ GRADE: متوسط). با این حال یافته‌ها خصوصا برای پنومونی پنوموکوکال متفاوت نبودند
(Peto OR: 0.26؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.05 تا 1.31؛ 3 مطالعه؛ 1158 = n؛ GRADE: پائین). تعداد موردنیاز به درمان برای پیامد سودمند اضافی (NNTB) (جلوگیری از یک اپیزود CAP)؛ 19 بود (95% فاصله اطمینان (CI): 13 تا 52). مرگ‌ومیر به علت قلبی عروقی بین گروه واکسیناسیون و گروه کنترل تفاوتی نداشت (OR: 1.07؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.69 تا 1.66؛ 3 مطالعه؛ 888 = n؛ GRADE: متوسط). همچنین مرگ‌ومیر به هر علتی نیز بین گروه‌ها تفاوتی نداشت (OR: 1.00؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.72 تا 1.40؛ 3 مطالعه؛ 1053 = n؛ GRADE متوسط)
احتمال (likelihood) پذیرش بیمارستانی به هر علت یا به علل قلبی‌عروقی، میان گروه واکسیناسیون و گروه کنترل تفاوتی نداشت. واکسیناسیون به‌طور معناداری احتمال تشدید COPD را کاهش داد (OR: 0.60؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.39 تا 0.93؛ 4 مطالعه؛ 446 = n؛ GRADE: متوسط)؛ NNTB برای پیشگیری یک بیمار از تجربه تشدید حاد بیماری 8 بود (95% فاصله اطمینان (CI): 58 تا 5). فقط یک مطالعه با 181 شرکت‌کننده اثربخشی انواع واکسن‌های مختلف را مقایسه کرده بود (مقایسه 23-valent PPV با 7-valent PCV). در این مطالعه تفاوتی برای CAP، مورتالیتی به هر علت، بستری در بیمارستان یا احتمال تشدید COPD بین دو نوع واکسن گزارش نشده بود. اما بررسی‌کنندگان احتمال بیشتری در ایجاد عوارض جانبی خفیف با واکسن PPV-23 توصیف کرده بودند.

واکسن پنوموکوکال پلی‌ساکاریدی تزریقی، حفاظت معناداری علیه پنومونی اکتسابی از جامعه فراهم می‌کند. البته هیچ شاهدی وجود ندارد که نشان دهد واکسیناسیون، خطر پنومونی پنوموکوکی تایید‌شده را کاهش می‌دهد که در واقع رویدادی نادر است. واکسیناسیون، احتمال تشدید COPD را کاهش می‌دهد. شواهد با کیفیت متوسط نشان می‌دهند که واکسن پنوموکوکی در افراد مبتلا به COPD سود و منفعت دارد. شواهد برای مقایسه انواع واکسن پنوموکوکی مختلف ناکافی بود.