, Luiz Felipe Pitzer Jacob
, Luciano Vasconcellos Quinellato
, Delcio Matos
, Edina MK da Silva
چهار RCT را با 3875 شرکتکننده مبتلا به سرطان رکتوم قابل برداشت وارد کردیم. در دوره پیش از جراحی، شرکتکنندگان این مطالعات برای دریافت شیمیدرمانی با یک عامل تکی فلوروپیریمیدین (کاپسیتابین (capecitabine) یا 5‐فلوئورواوراسیل) یا با ترکیبی از داروها (فلوروپیریمیدین به اضافه اگزالیپلاتین) تصادفیسازی شدند. تنها مطالعهای که بقای کلی و بقای عاری از بیماری را گزارش کرد، تفاوت معنیداری را بین گروه مداخله و کنترل نیافت؛ این شواهد را با کیفیت بسیار پائین در نظر گرفتیم.
برای پاسخ کامل پاتولوژیکی پس از درمان پیش از جراحی (ypCR) شواهدی با کیفیت بالا به نفع گروه مداخله وجود داشت (نسبت شانس (OR): 1.23؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.04 تا 1.46)، اما شواهدی با کیفیت متوسط نیز به دست آمد که نشاندهنده خطر بالاتر برای سمیّت زودهنگام دارویی در گروه مداخله بود (OR: 2.07؛ 95% CI؛ 1.31 تا 3.27). شواهدی با کیفیت متوسط تا بالا نشان دادند که گروه کنترل، تعهد درمانی (پذیرش) بیشتری به رادیوتراپی داشتند (OR: 0.32؛ 95% CI؛ 0.14 تا 0.75). تفاوت معنیداری بین گروهها از نظر مورتالیتی پس از جراحی طی 60 روز، موربیدیتی پس از جراحی، حاشیه رزکسیون، رزکسیون شکم‐پرینهآل (abdominoperineal) و پروسیجرهای هارتمن (Hartmann) وجود نداشت.
پیشینه
سرطان رکتوم شامل یک‐سوم از تمامی موارد سرطان روده بزرگ شده و یک عامل مهم مرگومیر در سرتاسر جهان محسوب میشود. هرچند رادیوتراپی و جراحی نتیجهبخش بودهاند، هنوز در تعداد زیادی از بیماران سرطان به قسمتهای دیگر بدن دستاندازی میکند (متاستاز دوردست). در دوره پیش از جراحی (preoperative period)، به منظور از بین بردن تومورهای کوچکتر و افزایش تاثیر رادیوتراپی (پرتوتابی با انرژی بالا که سلولهای سرطانی را هدف قرار میدهد)، از داروهای ضد‐سرطان (شیمیدرمانی (chemotherapy)) استفاده میشود. شیمیدرمانی برای اندامهای دیگر غیر از رکتوم نیز فوایدی دارد که استفاده از این داروها را در دوره پیش از جراحی بسیار مطلوب میکند. بنابراین، این احتمال وجود دارد که افزودن یک داروی دوم به رژیم شیمیدرمانی (مثل اگزالیپلاتین) بتواند این تاثیر مفید را بیشتر کند.
ویژگیهای مطالعه
بانکهای اطلاعاتی علمی را برای یافتن کارآزماییهای تصادفیسازیشده و کنترل شده (RCTs؛ کارآزماییهای بالینی که در آن افراد بهطور تصادفی به یکی از دو یا چند گروه درمانی تقسیم میشدند) جستوجو کردیم که مزایای دو نوع رژیم شیمیدرمانی را، همراه با رادیوتراپی، پیش از درمان جراحی سرطان رکتوم، بررسی کردند. مقایسه یک رژیم تک‐دارویی (مثل فلوروپیریمیدین) را با یک رژیم دو‐دارویی (مثل فلوروپیریمیدین همراه با اگزالیپلاتین) در نظر گرفتیم. جستوجوها در ژانویه 2015 انجام شدند.
نتایج کلیدی
چهار RCT را با 3875 شرکتکننده مبتلا به سرطان رکتوم قابل جراحی انتخاب کردیم، که پیش از جراحی با یک یا دو داروی شیمیدرمانی در کنار رادیوتراپی تحت درمان قرار گرفته بودند. بیماران یا فلوروپیریمیدین را بهتنهایی دریافت کرده (گروه کنترل) یا فلوروپیریمیدین را همراه با اگزالیپلاتین گرفتند (گروه مداخله یا آزمایشی).
فقط یکی از مطالعات مدت زمانی را که افراد، با یا بدون سرطان، زنده ماندند (بقای کلی) و مدت زمانی را که فرد بدون سرطان زندگی کرد (بقای بدون بیماری) گزارش کرد. در این کارآزمایی هیچگونه تفاوتی بین دو رژیم شیمیدرمانی مشاهده نشد. هر چهار کارآزمایی، در صورتی که هنوز علائمی از سرطان در محل جراحی باقی مانده بود، آن را گزارش کردند (بدون علامت یعنی پاسخ کامل پاتولوژیکی به درمان، و بنابراین، پاک شدن کامل سرطان) و شواهدی وجود داشت مبنی بر اینکه این وضعیت با رژیم دو‐دارویی بیشتر به دست آمد. با این وجود، رژیم دو‐دارویی با عوارض جانبی بیشتری نیز همراه بود (سمیّت زودهنگام). این عوارض جانبی در اکثر افراد قابل کنترل بودند، اما احتمالا همین مساله علت آن بود که تعداد افرادی که به درمان خود ادامه دادند، در گروه کنترل بیشتر از گروه مداخله باشد. هیچ تفاوتی بین گروهها در تعداد موارد مرگومیر طی 60 روز پس از جراحی یا بیماری پس از جراحی وجود نداشت.
کیفیت شواهد
شواهدی وجود دارد که نشان میدهد افراد مبتلا به سرطان رکتوم قابل جراحی که پیش از جراحی شیمیدرمانی ترکیبی دریافت میکنند، هیچ بهبودی در بقای کلی یا بقای عاری از بیماری ندارند، اما کیفیت این شواهد بسیار پائین بود، و بنابراین، ممکن است قابل اعتماد نباشد. شواهد بهتری وجود دارد حاکی از آن که شیمیدرمانی ترکیبی دو‐دارویی با اگزالیپلاتین کنترل موضعی تومور را بهبود میبخشد، اما همچنین باعث ایجاد عوارض جانبی بیشتری میشود که میتواند درمان را برای افرادی که تحت درمان قرار میگیرند غیر‐قابل قبول کند. با توجه به فقدان شواهد در مورد میزان بقای بیماران، نمیتوانیم نتیجهگیری قوی داشته باشیم، و بنابراین، نمیتوانیم هیچ توصیهای را در مورد استفاده از این رژیمها در عملکرد بالینی ارائه دهیم. پیش از چنین نتیجهگیریهایی لازم است تحقیقات بیشتری با تاکید بر میزان بقا انجام شود.