پیشینه
سرماخوردگی (common cold) یک عفونت مجرای تنفسی فوقانی است که غالبا توسط یک رینوویروس ایجاد میشود. سرماخوردگی تمامی گروههای سنی را مبتلا میکند و با اینکه در بیشتر موارد خود محدود شونده است، اما هنوز موربیدیتی و ناخوشی قابلتوجهی را برای افراد ایجاد میکند. آنتیهیستامینها معمولا بصورت بدون نسخه برای تسکین علایم این بیماران استفاده میشوند، هرچند شواهد زیادی برای موثربودن آنها وجود ندارد.
اهداف
بررسی اثرات آنتیهیستامینها روی سرماخوردگی.
روش های جستجو
ما در CENTRAL (شماره 6، 2015)، MEDLINE (از 1948 تا هفته چهارم جولای 2015)، EMBASE (از 2010 تا آگوست 2015)، CINAHL (از 1981 تا آگوست 2015)، LILACS (از 1982 تا آگوست 2015) و Biosis Previews (از 1985 تا آگوست 2015) به جستوجو پرداختیم.
معیارهای انتخاب
ما کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شدهای (RCT) را انتخاب کردیم که از آنتیهیستامینها بصورت مونوتراپی برای سرماخوردگی استفاده کرده بودند. هرگونه مطالعهای را که در آن از درمان ترکیبی استفاده شده بود یا اینکه از آنتیهیستامینها برای درمان بیمارانی استفاده شده بود که یک جزء آلرژیک در بیماری خود داشتند، کنار گذاشتیم.
گردآوری و تحلیل دادهها
دو نویسنده به طور مستقل از هم به ارزیابی کیفیت کارآزماییها و استخراج دادهها پرداختند. ما اطلاعات راجع به عوارض جانبی را از کارآزماییهای انتخابی گردآوری کردیم.
نتایج اصلی
ما 18 RCT انتخاب کردیم که در 17 نشریه به چاپ رسیده بودند (یک نشریه دو کارآزمایی را گزارش کرده بود) که روی 4342 فرد مبتلا به سرماخوردگی (که 212 نفر آنها کودک بودند) انجام شده بودند. این افراد یا بهصورت طبیعی به بیماری مبتلا شده بودند یا بهصورت تجربی به آنها القا شده بود. مداخلات شامل استفاده از آنتیهیستامین بصورت مونوتراپی و مقایسه آن با دارونما بود. در بزرگسالان، آنتیهیستامینها بهصورت کوتاهمدت بر شدت علایم کلی تاثیر داشتند: در روز اول یا دوم درمان 45% دریافتکنندگان آنتیهیستامین و 38% دریافتکنندگان دارونما یک بهبودی داشتند (نسبت شانس (OR): 0.74؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.60 تا 0.92). با این وجود، هیچ تفاوتی بین آنتیهیستامینها و دارونما در میانمدت (روزهای سوم تا چهارم) و درازمدت (روزهای ششم تا دهم) وجود نداشت. هنگامی که علایم، مثل احتقان بینی، آبریزش بینی و عطسه، بصورت جداگانه ارزیابی شدند، یکسری اثرات سودمند در استفاده از آنتیهیستامینهای سداتیو (خوابآور) در مقایسه با دارونما وجود داشت (مثل آبریزش بینی در روز سوم: میانگین تفاوت (MD): به اندازه 0.23 - ؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.39 - تا 0.06 - در درجه چهار یا پنج از نظر شدت؛ عطسه در روز سوم: MD: به اندازه 0.35 - ؛ 95% فاصله اطمینان (CI): از 0.49 - تا 0.20 - در درجه چهار یا پنج از نظر شدت)، اما این اثر از نظر بالینی قابل توجه نبود. عوارض جانبی مثل خوابآلودگی با آنتیهیستامینهای سداتیو بیشتر گزارش شد، هرچند این تفاوتها از نظر آماری معنیدار نبودند. تنها دو کارآزمایی شامل کودکان میشد و نتایج آنها ضدونقیض بودند. در اکثر کارآزماییها خطر وجود سوگیری (bias) اندک بود، اگرچه اطلاعات مربوط به کیفیت برخی از کارآزماییها ناکافی بود.
نتیجهگیریهای نویسندگان
آنتیهیستامینها یک اثر کوتاهمدت محدود (روز اول و دوم درمان) بر شدت علایم کلی دارند اما در میانمدت و درازمدت اثری ندارند. از نظر بالینی تاثیر قابلتوجهی بر انسداد بینی، آبریزش بینی یا عطسه ندارند. هرچند عوارض جانبی در استفاده از آنتیهیستامینهای سداتیو بیشتر است، این تفاوت از نظر آماری معنیدار نیست. شواهدی در مورد موثر بودن آنتیهیستامینها در کودکان وجود ندارد.
خلاصه به زبان ساده
استفاده از آنتیهیستامینها برای سرماخوردگی
اهدافمطالعه مروری
ما شواهد را به منظور بررسی تاثیر آنتیهیستامینها بر علایم و نشانههای سرماخوردگی مرور و 18 کارآزمایی را با 4342 شرکتکننده شناسایی کردیم.
پیشینه
به طور متوسط کودکان خردسال سالیانه 6 تا 8 بار و بزرگسالان 2 تا 4 بار در سال سرما میخورند. نشانههای سرماخوردگی عبارتند از گلودرد، گرفتگی بینی و آبریزش، عطسه و سرفه. این بیماری توسط ویروسها ایجاد شده و معمولا طی یک تا دو هفته به خودی خود بهبود پیدا میکند، اما تاثیر زیادی بر زمان خروج از کار و مدرسه میگذارد.
هیچ درمانی (cure) برای سرماخوردگی وجود ندارد و تنها درمانهای علامتی در دسترس هستند. آنتیهیستامینها روی علایم آلرژیک مثل تب یونجه موثرند. علایم نازال تب یونجه مشابه علایم سرماخوردگی است و کارآزماییهایی انجام شده تا مشخص شود آیا آنتیهیستامینها علایم سرماخوردگی را بهبود میبخشند یا خیر.
ویژگیهای مطالعه
شواهد این مطالعه تا آگوست 2015 بهروز است.
شرکت کنندهها، کودکان و بزرگسالان مبتلا به سرماخوردگی بودند. ما مطالعاتی را که در آنها افراد مبتلا به تب یونجه، آسم یا اگزما بودند، حذف کردیم. تاثیر آنتیهیستامینهای مختلف با دارونما مقایسه شد. منظور از اثر مفید، کاهش در شدت و مدت احساس کلی بیماری و/یا کاهش در علایم خاصی مثل گرفتگی بینی، آبریزش بینی یا عطسه بود. ما همچنین در مورد اینکه عوارض جانبی در آنتیهیستامینها بیشتر از دارونما رخ میدهند یا خیر نیز تحقیق کردیم.
از آنجا که بهبود در سرماخوردگی طی 7 تا 10 روز اتفاق میافتد، بیشتر مطالعات کوتاهمدت بودند. تا حد امکان ما اثرات فوری و درازمدت (پس از 6 تا 10 روز) را مطالعه کردیم. اکثر مطالعات کیفیت خوبی داشتند، هرچند برخی از آنها فاقد اطلاعاتی بودند که به ما اجازه ارزیابی کیفیت آنها را بدهد. از نظر ما 5 مطالعه از 16 مطالعهای که روی بزرگسالان انجام شده بود و یکی از دو مطالعهای که روی کودکان انجام شده بود کیفیت عالی داشتند.
تمامی کارآزماییها از شرکتهای دارویی حمایت مالی دریافت کردند که بصورت کمک هزینه، تهیه داروهای مربوطه یا داشتن یک نویسنده مستخدم یک شرکت دارویی بود.
نتایج اصلی
در بزرگسالان، یک اثر مفید کوتاهمدت بر شدت علایم کلی در روزهای اول و دوم درمان وجود داشت (45% احساس بهتری داشتند که این میزان با دارونما 38% بود)، اما در میانمدت و درازمدت تفاوتی بین آنتیهیستامینها و دارونما وجود نداشت. تاثیر آنتیهیستامینهای سداتیو بر آبریزش بینی و عطسه کوچکتر از آن بود که ارتباطی به بیمار داشته باشد و عوارضی مثل خوابآلودگی داشتند (9% در مقایسه با دارونما که 5.2% بود). کارآزماییهای انجام شده روی کودکان کوچکتر بوده و کیفیت پایینتری داشتند و شواهدی از موثر بودن آنتیهیستامینها در آنها وجود نداشت.