پیشینه
تنگی دریچه آئورت (Aortic valve stenosis) شایعترین نوع از بیماریهای دریچه قلب در ایالات متحده آمریکا و اروپا است. تنگی دریچه آئورت شبیه به بیماری آترواسکلروتیک (atherosclerotic) در نظر گرفته میشود. برخی مطالعات استاتینها (statins) را برای درمان تنگی دریچه آئورت ارزیابی کردهاند.
اهداف
بررسی اثربخشی و ایمنی استاتینها بر تنگی دریچه آئورت.
روش های جستجو
ما پایگاه کارآزماییهای بالینی ثبت شده کاکرین (CENTRAL ؛Cochrane Central Register of Controlled Trials)؛ MEDLINE؛ Embase؛ LILACS – IBECS؛ Web of Science و CINAHL Plus را جستوجو کردیم. این پایگاههای اطلاعاتی از زمان آغاز به کار تا 24 نوامبر 2015 جستوجو شدند. ما همچنین کارآزماییها را در مراکز ثبت برای یافتن کارآزماییهای در حال انجام مورد جستوجو قرار دادیم. ما هیچ محدودیتی بر زبان مطالعات اعمال نکردیم.
معیارهای انتخاب
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده (RCT ؛Randomised Controlled Trials) که به مقایسه استاتین به تنهایی یا در ارتباط با سایر داروهای سیستمیک برای کاهش سطح کلسترول در برابر دارونما یا مراقبت معمول پرداخته باشند.
گردآوری و تحلیل دادهها
پیامدهای اولیه شامل شدت تنگی دریچه آئورت (ارزیابی شده با معیارهای اکوکاردیوگرافی: متوسط میزان گرادیان فشار (mean pressure gradient)، منطقه دریچه (valve area) و سرعت خروج خون آئورتی (Aortic Jet Velocity)، رهایی از تعویض دریچه و مرگ ناشی از علتهای قلبی و عروقی بود. پیامدهای ثانویه بستری شدن به هر دلیل، مرگ و میر کلی، عوارض جانبی و کیفیت زندگی بیمار بود.
دو نویسنده مطالعه مروری به طور جداگانه کارآزماییها را انتخاب کردند، دادهها را استخراج و خطر سوگیری (Bias) را ارزیابی کردند. روش GRADE برای ارزیابی کیفیت یافتهها به کار گرفته شد و از GRADE profiler؛ (GRADEPRO) برای وارد کردن دادهها از Review Manager 3.5 برای ایجاد یک جدول خلاصه یافتهها استفاده شد.
نتایج اصلی
ما چهار RCT، با 2360 شرکتکننده، را انتخاب کردیم که به مقایسه استاتین (1185 شرکتکننده) با دارونما (1175 شرکتکننده) پرداخته بودند. ما شواهدی با کیفیت پائین برای پیامد اولیه شدت تنگی دریچه آئورت یافتیم، که با متوسط میزان گرادیان فشار (میانگین تفاوت (MD): 0.54 - ؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.88 - تا 0.80؛ 1935 شرکتکننده؛ 2 مطالعه)، منطقه دریچه (MD: 0.07 - ؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.28 - تا 0.14؛ 127 شرکتکننده؛ 2 مطالعه)، و سرعت خروج خون آئورتی (MD: 0.06 - ؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.26 - تا 0.14؛ 155 شرکتکننده؛ 1 مطالعه) ارزیابی شدند. شواهدی با کیفیت متوسط هیچ تاثیری از استاتینها برای رهایی از تعویض دریچه (خطر نسبی (RR): 0.93؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.81 تا 1.06؛ 2360 شرکتکننده؛ 4 مطالعه) و هیچ تاثیری بر درد عضلانی بهعنوان یک رویداد نامطلوب (RR: 0.91؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.75 تا 1.09؛ 2204 شرکتکننده؛ 3 مطالعه؛ شواهد با کیفیت متوسط) نشان نداد. شواهد با کیفیت کم و بسیار کم درباره اثر استاتینها بر مرگ ناشی از علتهای قلبی و عروقی (RR: 0.80؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.56 تا 1.15؛ 2297 شرکتکننده؛ 3 مطالعه؛ شواهد با کیفیت پائین) و بستری در بیمارستان به هر (RR: 0.84؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.39 تا 1.84؛ 155 شرکتکننده؛ 1 مطالعه؛ شواهد با کیفیت خیلی پائین) عدم قطعیت نشان داد. هیچ کدام از چهار مطالعه، مرگ و میر کلی و کیفیت زندگی بیمار را گزارش ندادند.
نتیجهگیریهای نویسندگان
یافتههای مطالعه درباره اثر استاتینها برای دریچه آئورت دارای عدم قطعیت بود. کیفیت شواهد برای پیامدهای گزارششده، متوسط تا بسیار پائین بود. این نتایج از دستورالعملهای اروپایی و ایالات متحده آمریکا (2012 و 2014) مبنی بر این که تاکنون هیچ گزینه درمانی بالینی برای تنگی دریچه آئورت وجود ندارد، پشتیبانی میکند.
خلاصه به زبان ساده
استاتینها برای تنگی دریچه آئورت
سوال مطالعه مروری
شواهد مربوط به اثر استاتینها در افراد مبتلا به تنگی دریچه آئورت چیست؟
پیشینه
قلب مسئول پمپاژ خون به سراسر بدن است و دارای چهار دریچه است که جریان خون درون آن را کنترل میکنند. یکی از دریچهها، دریچه آئورت است که جریان خون را از محفظه بطن چپ به بدن کنترل میکند. تنگی دریچه آئورت یک بیماری است که با تنگ شدن این دریچه همراه است. این بیماری رایجترین نوع بیماریهای دریچه قلب در ایالات متحده آمریکا و اروپا است. بروز آن با افزایش سن زیادتر میشود و 2 تا 7 درصد از بزرگسالان بالای 65 سال مبتلا به تنگی دریچه آئورت میباشند. تنگی دریچه شبیه به بیماری آترواسکلروتیک آئورت در نظر گرفته میشود و به داشتن یک دوره طولانی بدون علامت برای چند دهه معروف است. هنگامی که این بیماری از نظر بالینی آشکار میشود، علائمی مانند سنکوپ (از دست دادن مختصری از آگاهی)، آنژین صدری و تنگی نفس (تنگی نفس) ممکن است منجر به مرگ شود. برخی از کارآزماییهای آیندهنگر و گذشتهنگر نشان دادهاند که استاتینها میتوانند پیشرفت تنگی دریچه آئورت را به تاخیر بیاندازد. استاتینها داروهای بسیار مفید برای کاهش کلسترول بالا میباشند.
ویژگیهای مطالعه
شواهد تا 24 نوامبر 2015 بهروز است. ما پایگاههای اطلاعاتی الکترونیکی برای گزارشهای کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده را که به مقایسه استاتینها به تنهایی یا در ترکیب با انواع دیگر داروهای کاهنده لیپید در درمان تنگی دریچه آئورت پرداختهاند را جستوجو کردیم.
نتایج اصلی
ما شدت تنگی دریچه آئورت را با توجه به معیارهای اکوکاردیوگرافی زیر مورد ارزیابی قرار دادیم: متوسط میزان گرادیان فشار، منطقه دریچه و سرعت خروج خون آئورتی. ما همچنین رهایی از تعویض دریچه و مرگ ناشی از علتهای قلبی و عروقی را مورد بررسی قرار دادیم. در مقایسه با گروه دارونما، اختلافی در تاثیر استاتینها از نظر متوسط میزان گرادیان فشار، منطقه دریچه، رهایی از تعویض دریچه و مرگ ناشی از علتهای قلبی و عروقی وجود نداشت. ما قادر به انجام یک متاآنالیز (meta-analysis) برای ارزیابی سرعت خروج خون آئورتی نبودیم، چون فقط یک مطالعه این پیامد را تجزیه و تحلیل کرد. ما همچنین ایمنی استاتینها را با استفاده از تجزیه و تحلیل دیگر عوارض جانبی مانند درد عضلانی بررسی کردیم. درد عضلانی شایعترین عارضه جانبی است که میتواند استفاده از استاتینها را محدود سازد. درد عضلانی در گروه استاتین در مقایسه با گروه دارونما تفاوتی نداشت. نتایج چهار کارآزمایی بالینی تصادفیسازی و کنترلشده با 2360 شرکتکننده نشان داد که استاتینها پیشرفت تنگی دریچه آئورت را به تاخیر نمیاندازد.
کیفیت شواهد
کیفیت شواهد برای همه پیامدهای مختلف با توجه به دلیل وجود محدودیتهایی در مطالعات اصلی در محدوده متوسط تا بسیار پائین قرار داشت. مطالعات انتخاب شده دارای حداقل یک محدودیت بودند.
نتیجهگیری
بر اساس شواهد این مطالعه مروری، درباره تاثیر استاتینها بر تنگی دریچه آئورت عدم اطمینان وجود دارد. این نتایج از دستورالعملهای اروپایی و ایالات متحده آمریکا (2012 و 2014، به ترتیب) مبنی بر این که تاکنون هیچ گزینه درمانی بالینی برای تنگی دریچه آئورت وجود دارد، حمایت میکند. یک جایگزین ممکن است گسترش دانش پاتوفیزیولوژی این بیماری و در نظر گرفتن عوامل خطر مانند کلسیم، وراثت، ویتامین D، التهاب، استرس اکسیداتیو، دیابت، فشار خون بالا که ممکن است نسبت به سایر عوامل در تنگی دریچه آئورت نقش بیشتری داشته باشند، باشد. انجام کارآزماییهای تصادفیسازی با کیفیت بالا که عوامل خطر تنگی دریچه آئورت را در نظر بگیرند، مورد نیاز است.