پیشینه
کارسینوم کبدی (هپاتوسلولار)، شایعترین نئوپلاسم کبد و پنجمین سرطان شایع در سراسر جهان است. علاوه بر این، بروز آن بهطور چشمگیری از اواسط دهه 2000 افزایش یافته است. در حالی که جراحی و پیوند کبد درمانهای اصلی و شفابخش هستند، فقط حدود 20 درصد از افراد مبتلا به سرطان کبد اولیه ممکن است از مزایای این درمانها بهرهمند شوند. گزینههای درمانی فعلی برای کارسینوم کبدی غیرقابل برداشت، شامل درمانهای مختلف ابلیتیو (ablative) و ترانس ـ آرتریال علاوه بر داروی سورافنیب (sorafenib) است.
اهداف
تعیین منافع و مضرات روش رادیوآمبولیزاسیون ترانسـ آرتریال میکروسفیر (microsphere) ایتریوم - 90 (yttrium-90)، یا به عنوان یک درمان انحصاری یا در ترکیب با سایر درمانهای سیستمیک یا منطقهای (locoregional) در برابر دارونما، عدم درمان، یا دیگر درمانهای سیستمیک یا منطقهای مشابه، برای افراد مبتلا به سرطان هپاتوسلولار غیرقابل برداشت.
روش های جستجو
ما دادهها را از مرکز ثبت کارآزماییهای بالینی گروه هپاتوبیلاری در کاکرین (Cochrane Hepato-Biliary Controlled Trials Register)؛ پایگاه کارآزماییهای بالینی ثبتشده کاکرین (CENTRAL؛ Cochrane Central Register of Controlled Trials)؛ MEDLINE؛ EMBASE و Science Citation Index Expanded بررسی کردیم. ما همچنین فهرست منابع مطالعات اولیه اصلی و مقالات مطالعات مروری را برای یافتن مقالات مرتبط بیشتر به صورت دستی (مراجعه از فهرستی به فهرست دیگر) تا دسامبر 2015 بررسی کردیم.
معیارهای انتخاب
مطالعات واجد شرایط شامل همه کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده میشود که رادیوآمبولیزاسیون میکروسفر ایتریوم-90 را یا به عنوان یک درمان انحصاری یا در ترکیب با دیگر درمانهای سیستمیک یا منطقهای در برابر دارونما، عدم درمان یا درمانهای سیستمیک یا منطقهای مشابه برای افراد مبتلا به کارسینوم کبدی غیرقابل برداشت مقایسه میکرد.
گردآوری و تحلیل دادهها
دو نویسنده به صورت جداگانه اطلاعات مرتبط را در زمینه ویژگی شرکتکنندگان، مداخلات، پیامدهای مطالعه و دادهها در مورد پیامدهای این مطالعه مروری و همچنین اطلاعات را در زمینه طراحی و روششناسی مطالعات استخراج کردند. دو نویسنده این مطالعه مروری خطر سوگیری (Bias) کارآزماییهایی را که خطر سوگیری از پیش تعریف شده داشتند، ارزیابی کردند. ما از تجزیه وتحلیلهای متوالی کارآزماییها برای کنترل خطر خطاهای تصادفی استفاده و کیفیت روششناسی مطالعه را با روش درجهبندی GRADE ارزیابی کردیم.
نتایج اصلی
کارآزماییهای تصادفیسازی و بالینی با 68 شرکت کننده معیارهای ورود به مطالعه را تکمیل کردند. هر دو کارآزمایی در معرض خطر بالای سوگیری بودند و ما کیفیت شواهد را خیلی پائین رتبهبندی کردیم. یکی از کارآزماییها رادیوآمبولیزاسیون را در برابر کموآمبولیزاسیون برای مراحل میانی کارسینوم کبدی مقایسه کرد، که توسط سیستم مرحلهبندی مرکز درمان سرطان کبد بارسلونا (BCLC) طبقهبندی میشد، در حالیکه کارآزمایی دیگر، تجزیه و تحلیل موقتی از کارآزماییهای تصادفیسازی بود که رادیوآمبولیزاسیون ترکیب شده را با سورافنیب در مقابل سورافنیب به تنهایی در شرکت کنندگان مبتلا به کارسینوم کبدی مرحله پیشرفته BCLC ارزیابی میکرد. دادههای موجود برای اجرای تجزیه و تحلیلهای برنامهریزی شده کافی نبودند. هیچ یک از دو کارآزمایی دادهها را در مورد مرگومیر با تمام علل، مرگومیر مرتبط با سرطان یا زمان پیشرفت تومور گزارش نکردند. کارآزمایی که رادیوآمبولیزاسیون را با کموآمبولیزاسیون مقایسه میکرد، کیفیت زندگی و دیگر عوارض جانبی جدی را گزارش کرد و هیچ تفاوت آماری معناداری بین گروههای کارآزمایی با توجه به این پیامدها در هفته 12ام درمان وجود نداشت. بر اساس نتایج دو کارآزمایی تصادفیسازی و بالینی، ایمنی رادیوآمبولیزاسیون یک جلسهای مشابه چندین جلسه کموآمبولیزاسیون در مرحله میانی کارسینوم کبدی بود و تاثیر مشابهی روی کیفیت زندگی داشتند اما بیش از حد پراکنده بودند تا حتی تفاوتهای اصلی را نیز حذف کنند. به نظر رسید رادیوآمبولیزاسیون پیگیری شده همراه با سورافنیب قابلیت تحمل خوبی به اندازه سورافنیب به تنهایی در مرحله پیشرفته کارسینوم کبدی دارد، اما دادهها برای حذف تفاوتهای اصلی بیش از حد پراکنده بودند. ما همچنین 5 مطالعه در حال انجام را شناسایی کردیم که موضوع بررسی ما را ارزشیابی میکردند.
نتیجهگیریهای نویسندگان
شواهد ناکافی برای ارزیابی مزایا و معایب اثرات رادیوآمبولیزاسیون میکروسفیر ایتریوم-90 در افراد مبتلا به کارسینوم کبدی غیرقابل برداشت وجود داشت. انجام کارآزماییهای تصادفیسازی و بالینی بیشتری، برای ارزیابی بهتر نتایج بالقوه مفید و مضر رادیوآمبولیزاسیون ترانسشریانی میکروسفیر ایتریوم-90، یا به عنوان یک روش درمانی انحصاری یا در ترکیب با دیگر درمانهای سیستمیک یا منطقهای در افراد مبتلا به کارسینوم کبدی غیر قابل برداشت، الزامی است.
خلاصه به زبان ساده
رادیوآمبولیزاسیون میکروسفیر ایتریوم برای کارسینوم کبدی پیشرفته (سرطان اولیه کبد)
سوال مطالعه مروری
منافع و مضرات رادیوآمبولیزاسیون میکروسفیر ایتریوم-90 در افراد مبتلا به سرطان کبد در مقایسه با سایر درمانهای موجود چیست؟
پیشینه
کارسینوم هپاتوسلولار (که سرطان اولیه کبد است) شایعترین تومور بدخیم کبد و پنجمین تومور بدخیم شایع در سراسر جهان است. در اکثریت افراد، سرطان کبد در مراحل پیشرفته تشخیص داده میشود. برای این افراد، گزینههای درمانی شامل فرسایشدرمانی ablation therapy (که تومور را از بین میبرد)، درمان با آمبولیزاسیون (استفاده از موادی برای جلوگیری یا کاهش جریان خون از طریق شریان کبدی به تومور)، پرتودرمانی یا سورافنیب است. سورافنیب یک درمان هدفمند (درمانی که از یک ماده برای شناسایی و حمله به سلولهای سرطانی استفاده میکند در حالیکه از حمله به سلولهای طبیعی اجتناب مینماید) است. رادیوآمبولیزاسیون میکروسفیر ایتریوم شامل تزریق گویهای بسیار کوچکی میشود که مواد رادیواکتیو به آنها متصل شدهاند تا وارد جریان خون تامین کننده تومور شوند. فرض میشود رادیواکتیویتی برای از بین بردن تومور کبد بدون تاثیر بر دیگر قسمتهای بدن مناسب باشد.
ویژگیهای مطالعه
دو نویسنده این مطالعه مروری منابع پزشکی منتشر شده را برای تصریح نقش رادیوآمبولیزاسیون میکروسفیر ایتریوم در درمان افراد مبتلا به سرطان پیشرفته کبد جستوجو کردند. نویسندگان این مطالعه مروری کارآزماییهای تصادفیسازی و بالینی (که افراد به طور تصادفی در یکی از دو گروه درمانی یا بیشتر قرار میگیرند) را برای اجرای تجزیه و تحلیلهای آماری که در مورد مداخله نتیجهگیری میکرد، بررسی کردند. شواهد تا دسامبر 2015 بهروز بودند.
نتایج اصلی
نویسندگان این مطالعه مروری دو کارآزمایی تصادفیسازی و بالینی کوچک را یافتند که روی 68 فرد مبتلا به سرطان پیشرفته کبد انجام شده بود. یک کارآزمایی رادیوآمبولیزاسیون را با کموآمبولیزاسیون مقایسه میکرد. کارآزمایی دیگر تجزیه و تحلیلهای ایمنی یک مطالعه را ارائه کردند که رادیوآمبولیزاسیون را همراه با سورافنیب در برابر سورافنیب به تنهایی مقایسه میکرد. این دو کارآزمایی پیشنهاد کردند که این مداخله میتواند از لحاظ ایمنی مشابه سایر درمانهای استاندارد این بیماری باشد. ما 5 کارآزمایی تصادفیسازی و بالینی درحال انجام را شناسایی کردیم که نتایج آنها نهایی نشده است.
کیفیت شواهد و نتیجهگیریها
شواهد به دست آمده از دو کارآزمایی تصادفیسازی با کیفیت پائین برای نتیجهگیری در مورد اثرات مفید و مضر رادیوآمبولیزاسیون میکروسفیر ایتریوم-90 در افراد مبتلا به کارسینوم پیشرفته کبدی کافی نبودند. کارآزماییهای تصادفیسازی و بالینی بیشتری مورد نیاز هستند.