پیشینه
شواهد مشاهدهای محدودی، منفعت بالقوهای را در درمانهای ضدچسبندگی (مثل گذاشتن وسیله داخل رحمی (IUD؛ Intrauterine Device) یا بالون، درمان هورمونی، ژلهای سد کننده (barrier gel) یا پیوند غشای آمنیوتیک انسانی) بهجهت کاهش چسبندگیهای داخل رحمی (IUA) برای زنان کمبارو که تحت هیستروسکوپی جراحی قرار میگیرند، نشان میدهد.
اهداف
بررسی تاثیر درمانهای ضدچسبندگی در مقابل دارونما، عدم درمان یا هر نوع درمان ضدچسبندگی دیگر به دنبال هیستروسکوپی جراحی برای درمان کمباروری زنان.
روش های جستجو
برای این مطالعه مروری، پایگاههای اطلاعاتی زیر را از آغاز تا مارچ 2015 جستوجو کردیم: ثبت تخصصی پایگاه کمباروری و اختلالات قاعدگی کاکرین (Cochrane Menstrual Disorders and Subfertility Specialised Register)، پایگاه کارآزماییهای بالینی ثبتشده کاکرین (Cochrane Central Register of Controlled Trials) (شماره 2؛ 2015)، MEDLINE؛ EMBASE؛ (CINAHL)؛ Cumulative Index to Nursing and Allied Health Literature؛ و سایر منابع الکترونیکی کارآزماییها، شامل پایگاه کارآزماییهای ثبتشده، منابع منتشر نشده و فهرست منابع. همچنین Journal of Minimally Invasive Gynecology را بهصورت دستی بررسی کردیم و با متخصصان در این زمینه تماس گرفتیم.
معیارهای انتخاب
مقایسههای تصادفی درمانهای ضدچسبندگی در مقابل دارونما، عدم درمان یا هر نوع درمان ضدچسبندگی به دنبال هیستروسکوپی جراحی در زنان کمبارور. نتیجه اولیه به صورت تولد زنده و تداوم بارداری و نتایج ثانویه به صورت حاملگی بالینی، سقط و IUAها که در بررسی دوم مشاهده شده و همراه با شدت یا امتیازهای متوسط چسبندگی آنها بررسی میشد.
گردآوری و تحلیل دادهها
دو نویسنده مطالعه مروری بهطور مستقل، مطالعات را انتخاب کردند و خطر سوگیری (Bias) را بررسی کردند. اطلاعات را استخراج و کیفیت شواهد را با استفاده از روش GRADE بررسی کردند.
نتایج اصلی
11 مطالعه تصادفی را در مورد استفاده از وسیله تعبیهای در مقابل عدم درمان (دو مطالعه؛ 84 زن) یا دیگر وسایل تعبیهای (یک مطالعه؛ 162 زن)، درمان هورمونی در مقابل عدم درمان یا دارونما (دو مطالعه؛ 131 زن)، ژل در مقابل عدم درمان (5 مطالعه؛ 383 زن) و پیوند در مقابل عدم پیوند (یک مطالعه؛ 43 زن) گرد آوردیم. تعداد کل زنانی که بهصورت تصادفی تقسیم شدند، 924 نفر بود، اما فقط اطلاعات 803 زن برای تجزیه و تحلیل در دسترس بود. نسبت زنان کمبارور از صفر درصد (یک مطالعه؛ 41 زن) تا کمتر از 50 درصد (6 مطالعه؛ 487 زن)، تا 100 درصد (یک مطالعه؛ 43 زن) متغیر بود. این نسبت در سه مطالعه، مشخص نبود (232 زن). اکثر مطالعات (9/11) نسبت به یک یا تعداد بیشتری از معیارهای روششناسی، خطر سوگیری بالایی داشتند.
شواهدی از تفاوت بین درمان ضدچسبندگی و عدم درمان یا دارونما از لحاظ نرخهای تولد زنده (نسبت شانس (OR): 0.99؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.46 تا 2.13؛ P valu = 0.98؛ 3 مطالعه؛ 150 زن؛ شواهد با کیفیت پائین) و ناهمگونی آماری (Chi2 = 0.14؛ df = 2؛ P value = 0.93؛ I2 = 0%).
درمان ضدچسبندگی در هر هیستروسکوپی نوبت دوم نسبت به عدم درمان یا دارونما با IUAهای کمتری همراه بود (OR: 0.36؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.20 تا 0.64؛ P valu = 0.0005؛ 7 مطالعه؛ 528 زن؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین). هیچ ناهمگونی آماری یافت نشد (Chi2 = 2.65؛ df = 5؛ P value = 0.75؛ I2 = 0%). تعداد مواردی که برای یک منفعت اضافی به درمان نیاز پیدا کردند (NNTB؛ Number Needed toTtreat for an additional Beneficial)؛ 9 مورد بود (95% فاصله اطمینان (CI)؛ 6 تا 20).
هیچ شواهدی، تفاوت بین IUD و بالون داخل رحمی را از نظر IUAها در هیستروسکوپی نوبت دوم نشان نداد (OR: 1.23؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.64 تا 2.37؛ P valu = 0.54؛ 1 مطالعه؛ 162 زن؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین).
نتیجهگیریهای نویسندگان
پیامدها برای عملکرد بالینی
کیفیت شواهد بهدست آمده برای تمامی پیامدها، پائین و بسیار پائین بود. تاثیر بالینی درمان ضدچسبندگی برای بهبود نتایج کلیدی باروری یا برای کاهش IUAها به دنبال هیستروسکوپی جراحی در زنان کمبارور، همچنان نامشخص باقی مانده است.
خلاصه به زبان ساده
درمان ضدچسبندگی بعد از هیستروسکوپی برای زنانی که مشکل باروری دارند.
سوال مطالعه مروری
بررسی اثرات درمانها برای جلوگیری از بافت اسکار بعد از درمان جراحی برای ضایعات رحم در زنانی که مشکل بارداری دارند.
پیشینه
اعمالی که در حال حاضر برای جلوگیری از تشکیل بافت اسکار بعد از جراحی حفره رحم استفاده میشود، مبتنی بر مطالعات مشاهدهای و قدیمی است.
تاریخ جستوجو
شواهد تا 1 مارچ 2015 بهروز هستند.
ویژگیهای مطالعه
مطالعاتی را جستوجو کردیم که درمان را در مقابل عدم درمان یا دارونما، در زنانی که بعد از جراحی به دلیل اختلالات حفره رحم مشکل باروری داشتند، مقایسه کردند. نتایج به صورت تولد زنده، تداوم حاملگی، حاملگی بالینی، سقط و وجود بافت اسکار بود.
منابع مالی مطالعهها
6 مطالعه، هیچ منبع مالی خارجی نداشتند، یک مطالعه تحت منبع مالی دولتی بود و 4 مطالعه اطلاعات روشنی از منبع مالی خود ارائه ندادند.
نتایج اصلی
برای این مطالعه مروری، 11 مطالعه پیدا کردیم. درمانها شامل موارد زیر بود: گذاشتن یک وسیله در مقایسه با عدم درمان (دو مطالعه؛ 84 زن)، یا گذاشتن یک وسیله دیگر (یک مطالعه؛ 162 زن)، دادن قرصهای هورمونی بعد از جراحی (دو مطالعه؛ 131 زن)، استفاده از ژلهای چسبنده (5 مطالعه؛ 383 زن) و کاربری غشاهای کودکان تازه متولد شده (یک مطالعه؛ 83 زن). پژوهشگران بهطور تصادفی 924 زن را بررسی کردند، اما فقط از 803 زن برای تجزیه و تحلیل استفاده شد. نسبت زنانی که مشکل بارداری داشتند و باردار شدند، از صفر درصد (یک مطاالعه؛ 41 زن)، تا کمتر از 50 درصد (6 مطالعه؛ 487 زن)، تا 100 درصد (یک مطالعه؛ 43 زن) متغیر بود. در سه مطالعه (232 زن)، این نسبت مشخص نشد. اکثر مطالعات (9/11) در یک تا تعداد بیشتری از زمینهها در معرض خطر سوگیری بالا قرار داشتند. هیچ شواهدی، منفعتی در یک روش ضدچسبندگی برای افزایش شانس تولد کودک زنده نشان نمیدهد (سه مطالعه؛ 150 زن). استفاده از ژل چسبنده (5 مطالعه؛ 383 زن) میتواند بافت اسکار را کاهش دهد: میتوانیم انتظار داشته باشیم که از 1000 زنی که با جراحی رحم درمان میشوند، بین 120 تا 316 زن، بعد از استفاده از ژل چسبنده در مقایسه با 454 زنی که از هیچ ژلی استفاده نمیکنند، بافت اسکار تشکیل خواهند داد. هیچ شواهدی نشان نمیدهد که قرار دادن یک فنر ضدبارداری بهتر از یک بالون در کاهش بافت اسکار عمل خواهد کرد.
کیفیت شواهد
کیفیت کلی شواهد برای تمامی پیامدها، پائین یا بسیار پائین است. قبل از توصیه به درمانهای ضدچسبندگی بعد از درمان هیستروسکوپی در زنانی که مشکل باردای دارند، پژوهشهای بیشتری مورد نیاز است.