BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
URL: http://cochrane.ir/article-1-2679-fa.html
, Saïk J.G.N. de La Motte de Broöns de Vauvert , Edward Chesney , Ben H Amit , John Geddes , Andrea Cipriani
2. مرور مقبولیت و تحمل‌پذیری درمان با لیتیوم در مقایسه با دارونما یا درمان‌های فعال دیگر در کاهش علائم حاد یک اپیزود مانیک یا مختلط در افراد مبتلا به اختلال دوقطبی.
ما 36 مطالعه تصادفی‌سازی و کنترل‌شده را یافتیم که لیتیوم را با دارونما، یکی از 12 دارو، یا روش درمانی الکتروشوک (electroconvulsive) برای درمان مانیای حاد، مقایسه کردند. مطالعات شامل شرکت‌کنندگان زن و مرد (4220 نفر)، در هر سنی بودند، که همه آن‌ها معیارهای مربوط به یک اپیزود مانیک را در زمینه تشخیص اختلال دوقطبی داشتند.
خطر سوگیری (bias) متغیر بود؛ 12 مطالعه در یک حوزه در معرض خطر بالای سوگیری قرار داشتند و 27 مطالعه در مورد تصادفی‌سازی که منجر به رتبه‌بندی «نامشخص» برای سوگیری انتخابی شد، اطلاعات کافی ارائه ندادند.
لیتیوم در مقابل دارونما
شواهدی با قطعیت بالا نشان دادند که لیتیوم یک درمان موثر برای مانیای حاد بود و در القای پاسخ به درمان (OR: 2.13؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.73 تا 2.63؛ 1707 شرکت‌کننده؛ 6 مطالعه؛ I2 = 16%؛ شواهد با قطعیت بالا)، یا بهبودی (OR: 2.16؛ 95% CI؛ 1.73 تا 2.69؛ 1597 شرکت‌کننده؛ 5 مطالعه؛ I2 = 21%؛ شواهد با قطعیت بالا)، موثرتر از دارونما بود.
لیتیوم بسیار بیشتر از دارونما باعث ایجاد ترمور (OR: 3.25؛ 95% CI؛ 2.10 تا 5.04؛ 1241 شرکت‌کننده؛ 6 مطالعه؛ I2 = 0%؛ شواهد با قطعیت بالا)، و خواب‌آلودگی (OR: 2.28؛ 95% CI؛ 1.46 تا 3.58؛ 1351 شرکت‌کننده؛ 7 مطالعه؛ I2 = 0%؛ شواهد با قطعیت بالا) شد.
شواهد کافی برای تعیین تاثیر لیتیوم بر خروج از مطالعه به هر علتی (OR: 0.76؛ 95% CI؛ 0.46 تا 1.25؛ 1353 شرکت‌کننده؛ 7 مطالعه؛ I2 = 75%؛ شواهد با قطعیت متوسط)، و افزایش وزن (OR: 1.48؛ 95% CI؛ 0.56 تا 3.92؛ 735 شرکت‌کننده؛ 3 مطالعه؛ I2= 51%؛ شواهد با قطعیت متوسط) وجود نداشت.
لیتیوم در مقابل آنتی‌سایکوتیک‌ها یا تثبیت‌کننده‌های خلق‌وخو
برای پیامد القای پاسخ به درمان، فقط شواهدی با قطعیت بسیار پائین در مورد لیتیوم در مقایسه با هالوپریدول (haloperidol) (MD: ‐2.40‐؛ 95% CI؛ 6.31‐ تا 1.50؛ 80 شرکت‌کننده؛ 3 مطالعه؛ I2 = 95%)، کوئتیاپین (quetiapine) (OR: 0.66؛ 95% CI؛ 0.28 تا 1.55؛ 335 شرکت‌کننده؛ 2 مطالعه؛ I2 = 71%) و کاربامازپین (carbamazepine) (SMD: 0.21؛ 95% CI؛ 0.18‐ تا 0.60؛ 102 شرکت‌کننده؛ 3 مطالعه؛ I2 = 0%) وجود داشت.
لیتیوم احتمالا کمتر از اولانزاپین (olanzapine) منجر به القای پاسخ به درمان می‌شود (OR: 0.44؛ 95% CI؛ 0.20 تا 0.94؛ 180 شرکت‌کننده؛ 2 مطالعه؛ I2 = 0%؛ شواهد با قطعیت متوسط).
لیتیوم ممکن است کمتر از ریسپریدون (risperidone) منجر به القای پاسخ به درمان شود (MD: 7.28؛ 95% CI؛ 5.22 تا 9.34؛ 241 شرکت‌کننده؛ 3 مطالعه؛ I2 = 49%؛ شواهد با قطعیت پائین).
هیچ شواهدی از تفاوت بین لیتیوم و والپروات (valproate) وجود نداشت (OR: 1.22؛ 95% CI؛ 0.87 تا 1.70؛ 607 شرکت‌کننده؛ 5 مطالعه؛ I2 = 22%؛ شواهد با قطعیت متوسط).
شواهدی با قطعیت متوسط وجود داشت که نشان داد لیتیوم در درمان مانیای حاد موثرتر از توپیرامات (topiramate) است (OR: 2.28؛ 95% CI؛ 1.63 تا 3.20؛ 660 شرکت‌کننده؛ 1 مطالعه).
برای ارائه شواهد با قطعیت بالا، داده‌های مربوط به عوارض جانبی برای این مقایسه‌ها شامل مطالعات بسیار اندکی بودند.
نقش لیتیوم در درمان مانیای حاد
سوال مطالعه مروری
آیا لیتیوم (lithium) (یک داروی تثبیت‌کننده خلق‌وخو) در درمان یک اپیزود از مانیا (خلق‌وخوی بالا) به اندازه سایر درمان‌های دارویی موجود یا درمان الکتروشوک (electroconvulsive therapy; ECT) موثر است؟
پیشینه
اختلال دوقطبی (bipolar disorder) یک وضعیت شایع است که در آن افراد دچار اپیزودهایی از خلق‌وخوی پائین (افسردگی) و خلق‌وخوی بالا (مانیا) می‌شوند. علائم اختلال دوقطبی ممکن است کیفیت زندگی را پائین آورد. به‌طور سنتی، طیف وسیعی از داروها برای درمان مانیا مورد استفاده قرار گرفته، از جمله داروهایی که سعی در کاهش تغییرات خلق‌وخو دارند (به‌عنوان مثال لیتیوم، والپروات (valproate)، لاموتریژین (lamotrigine)، کاربامازپین، دیوالپراکس (divalproex)، توپیرامات) و داروهایی که باعث کاهش تجارب ناراحت کننده مانند شنیدن صداها یا داشتن ایده‌های غیر‐معمول می‌شوند (به‌عنوان مثال اولانزاپین (olanzapine)، ریسپریدون (risperidone)، کوئیتاپین (quetiapine)، آریپیپرازول (aripiprazole)، هالوپریدول (haloperidol)، کلورپرومازین (chlorpromazine)). درمان ECT (ارائه شوک الکتریکی به مغز در حالی که بیمار تحت بیهوشی عمومی است) نیز یک درمان برای مانیا است. ما می‌دانیم که لیتیوم برای خوب نگه داشتن افراد مبتلا به اختلال دوقطبی در طولانی‌مدت موثرتر از همه این درمان‌ها است، اما نمی‌دانیم که برای درمان مانیا هم به همان اندازه موثر است یا خیر.
روش انجام
نویسندگان مرور به جست‌وجوی مطالعات منتشرشده تا می 2018 پرداختند که لیتیوم را با سایر درمان‌های مانیا مقایسه کردند. ما 36 مطالعه تصادفی‌سازی شده را، شامل 4220 شرکت‌کننده که حداقل در 30 کشور مختلف در بیمارستان‌ها حضور داشتند، شناسایی کردیم. تصادفی‌سازی به معنای این است که هر شرکت‌کننده شانس یکسانی را برای اختصاص داده شدن به هر یک از گروه‌های مطالعه دارد و این احتمال را که عوامل ناشناخته اما مهم می‌توانند به‌طور تصادفی مطالعه را تحت تاثیر قرار دهند، کاهش می‌دهد. سه مطالعه شامل کودکان و نوجوانان زیر 18 سال بود. این مطالعات لیتیوم را با دارونما (placebo) (ماده غیرفعال)، ECT و 12 داروی دیگر، به مدت سه تا 12 هفته مقایسه کردند.
نتایج
لیتیوم یک درمان موثر برای مانیای حاد است. لیتیوم موثرتر از دارونما یا داروی ضد‐صرع توپیرامات (topiramate) بود. شواهد اندکی وجود داشت که نشان داد لیتیوم ممکن است کمتر از داروی آنتی‌سایکوتیک اولانزاپین موثر باشد اما این موضوع نیاز به بررسی بیش‌تری دارد. هیچ شواهدی وجود نداشت که نشان دهد لیتیوم در درمان مانیا، بهتر یا بدتر از سایر داروها بود، و شواهد کافی برای نتیجه‌گیری در مورد ECT وجود نداشت.
شواهد کافی برای ارائه پاسخ قطعی در مورد اینکه کدام درمان برای مانیا دارای کم‌ترین عوارض جانبی است، وجود نداشت. این احتمال وجود دارد که افراد بیش‌تری هنگام درمان با لیتیوم به جای سایر درمان‌ها، دچار ترمور خفیف شوند. اگر شرکت‌کنندگان در مقایسه با درمان دیگر، با لیتیوم درمان شوند، این احتمال وجود دارد که از مطالعه خارج نشوند.
سؤالات بی‌پاسخ همچنان باقی می‌مانند و با مطالعات بزرگ‌تر و خوب طراحی‌شده‌ای که به مقایسه لیتیوم با سایر درمان‌ها برای مانیای حاد بپردازند، بهتر پاسخ داده خواهند شد.
- ناشر: Wiley
- گروه ویراستاری:
- پیوند: پیوند به مقاله اصلی
پذیرش: 1397/2/28 | انتشار: 1398/3/11
