پیشینه
این یک نسخه بهروزشده از مرور کاکرین است که قبلا در سال 2017 منتشر شد.
صرع یک اختلال نورولوژیکی مزمن و ناتوانکننده است که تقریبا 1% از جمعیت را تحت تاثیر قرار میدهد. تا 30% از افراد مبتلا به صرع دارای تشنجهایی هستند که به داروهای ضدصرع موجود مقاوم هستند و نیاز به درمان با داروهای ضدصرع متعددی به صورت ترکیبی دارند. فلبامات (felbamate) یک داروی ضدصرع نسل دوم است که میتواند بهعنوان درمان افزودنی با داروهای استاندارد ضدصرع استفاده شود.
اهداف
ارزیابی اثربخشی و تحملپذیری فلبامات در مقابل دارونما (placebo)، هنگامی که بهعنوان یک درمان افزودنی برای افراد مبتلا به صرع با شروع کانونی مقاوم به دارو استفاده میشود.
روش های جستجو
برای آخرین بهروزرسانی، ما پایگاه ثبت مطالعات کاکرین (CRS Web)؛ MEDLINE؛ ClinicalTrials.gov و پلتفرم بینالمللی ثبت کارآزماییهای بالینی سازمان جهانی بهداشت (ICTRP)، را در 18 دسامبر 2018 جستوجو کردیم. هیچ محدودیتی از نظر زبان یا زمان وجود نداشت. ما برای جستوجوی گزارشهای اضافی از مطالعات مربوطه، فهرست منابع مطالعات بازیابیشده را مرور کردیم. ما همچنین برای بهدست آوردن اطلاعات در مورد مطالعات منتشرنشده یا در حال انجام، با تولیدکنندگان فلبامات و کارشناسان این زمینه تماس گرفتیم.
معیارهای انتخاب
ما به جستوجوی مطالعات تصادفیسازی و کنترلشده با دارونمای افزودنی درباره افراد مبتلا به تشنج کانونی مقاوم به دارو در هر سنی پرداختیم. این مطالعات میتوانند دوسوکور، یک سوکور یا کورسازی نشده باشند و میتوانند دارای طراحی گروه موازی یا متقاطع باشند.
معیارهای انتخاب
گردآوری و تحلیل دادهها
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم مطالعات را برای ورود انتخاب کرده و اطلاعات را استخراج کردند. در مورد اختلاف نظرات، نویسنده سوم مرور داوری کرد. نویسندگان مرور پیامدهای زیر را ارزیابی کردند: کاهش 50% یا بیشتر در فراوانی تشنج؛ کاهش مطلق یا درصدی در فراوانی تشنج؛ خروج از درمان؛ عوارض جانبی؛ کیفیت زندگی.
نتایج اصلی
ما در این مرور، چهار کارآزمایی تصادفیسازی و کنترلشده را با مجموع 236 شرکتکننده وارد کردیم. دو کارآزمایی دارای طراحی گروه موازی بودند، سومین کارآزمایی دارای طراحی متقاطع دو دورهای (two‐period cross‐over) و چهارمین کارآزمایی، دارای طراحی متقاطع سه دورهای (three‐period) بودند. ما هر چهار مطالعه را بهطور کلی در معرض خطر نامشخص سوگیری (bias) قضاوت کردیم. سوگیری ناشی از گزارشدهی ناقص از جزئیات روششناسی، گزارشدهی ناقص و انتخابی دادههای پیامد، و ناشی از شرکتکنندگان با رژیمهای دارویی ناپایدار در حین درمان آزمایشی در یک کارآزمایی است. با توجه به ناهمگونی روششناسی قابلتوجه، ناهمگونی بالینی و تفاوتهای موجود در مقادیر پیامدی، انجام متاآنالیز دادههای استخراجشده امکانپذیر نبود.
فقط یک مطالعه پیامد را گزارش کرد، کاهش 50% یا بیشتر در فراوانی تشنج، در حالی که سه مطالعه درصد کاهش را در فراوانی تشنج در مقایسه با دارونما گزارش کردند. یک مطالعه ادعا کرد که میانگین کاهش تشنج با فلبامات افزودنی 35.8% بود در حالی که مطالعه دیگر کاهش متوسطی را به میزان 4.2% ادعا کرد. هر دو مطالعه گزارش دادند که فراوانی تشنج با دارونمای افزودنی افزایش یافته و تفاوت معنیداری در کاهش تشنج بین فلبامات و دارونما وجود داشت (به ترتیب؛ 0.0005 = P و 0.18 = P). مطالعه سوم، کاهش 14% را در فراوانی تشنج با فلبامات افزودنی گزارش کرد اما اظهار داشت که تفاوت بین درمانها معنیدار نبود. نتایج متضادی در رابطه با خروج از درمان وجود داشت.
یک مطالعه، میزان بالاتری را برای خروج از درمان برای شرکتکنندگان تصادفیشده با دارونما گزارش کرد، در حالی که سه مطالعه دیگر، میزان خروج بالاتری را از درمان برای شرکتکنندگان تصادفیشده با فلبامات گزارش کردند. نکته قابلتوجه اینکه، میزان خروج از درمان برای گروههای درمان با فلبامات در سراسر هر چهار مطالعه به طور منطقی پایین باقی ماند (کمتر از 10%)، و این نشان میدهد که فلبامات ممکن است به خوبی تحمل شود. شرکتکنندگان تصادفیشده با فلبامات اغلب به دلیل عوارض جانبی از درمان خارج میشدند. عوارض جانبی که بهطور مداوم توسط هر چهار مطالعه گزارش شدند عبارتند از: سردرد، سرگیجه و حالت تهوع. هر سه عارضه جانبی توسط 23% تا 40% از شرکتکنندگان درمانشده با فلبامات در مقابل 3% تا 15% از شرکتکنندگان درمانشده با دارونما گزارش شدند.
ما شواهد مربوط به تمام پیامدها را با استفاده از GRADE ارزیابی کردیم و قطعیت آنها را بسیار پایین یافتیم، به این معنی که ما اطمینان اندکی به یافتههای گزارششده داریم. ما کیفیت شواهد را به علت عدم دقت ناشی از سنتز نقلقول انجام شده و تعداد اندک عوارض کاهش دادیم. ما تاکید میکنیم که اثر واقعی فلبامات به احتمال زیاد میتواند تفاوت معنیداری با آنچه در این مرور فعلی بهروزرسانی شده گزارش شد، داشته باشد.
نتیجهگیریهای نویسندگان
با توجه به نقایص روششناسی، تعداد محدود مطالعات واردشده و تفاوتهای موجود در مقیاسهای پیامد، ما هیچ شواهد موثری را برای حمایت از استفاده از فلبامات بهعنوان یک درمان افزودنی در افراد مبتلا به صرع با شروع کانونی مقاوم به دارو نیافتیم. یک کارآزمایی تصادفیسازی و کنترلشده با مقیاس بزرگ و دوره زمانی طولانیتر برای آگاهی از عمل بالینی مورد نیاز است.
خلاصه به زبان ساده
فلبامات استفادهشده همراه با سایر داروهای ضدصرع برای صرع کانونی مقاوم به دارو
پیشینه
تا 30% از افراد مبتلا به صرع علیرغم مصرف چندین نوع داروی ضدصرع، بهطور جداگانه یا بهصورت ترکیبی، هنوز از تشنجهای صرعی رنج میبرند. این افراد تحت عنوان مبتلا به صرع مقاوم به دارو توصیف میشوند. مقاومت دارویی در افراد مبتلا به صرع کانونی (صرعی که در ابتدا در یک ناحیه از مغز شروع میشود اما میتواند به نحوی پیشرفت کند که کل مغز را تحت تاثیر قرار دهد) شایعتر است. فلبامات (felbamate) یک داروی ضدصرع است که میتواند با استفاده همزمان با سایر داروهای ضدصرع برای افراد مبتلا به صرع کانونی مقاوم به دارو موثر باشد.
هدف مطالعه مروری
در این مرور، بررسی شد که آیا فلبامات برای افراد مبتلا به صرع کانونی مقاوم به دارو، هنگام استفاده همراه با سایر داروهای ضدصرع دیگر، موثر و قابل تحمل است (درمان افزودنی) یا خیر.
نتایج
پس از جستوجو در منابع موجود، ما چهار کارآزمایی را شامل 236 شرکتکننده یافتیم، که استفاده از فلبامات را در افراد مبتلا به صرع کانونی مقاوم به دارو بررسی کردند. ما چهار کارآزمایی را در این مرور وارد کردیم.
اگرچه سه مورد از این کارآزماییها کاهش درصدی را در فراوانی تشنج گزارش کردند، همه آنها نتایج بسیار متفاوتی را گزارش دادند. یک کارآزمایی، کاهش 36% را در فراوانی تشنج با فلبامات گزارش کرد، یک کارآزمایی فقط 4% کاهش را با فلبامات گزارش کرد و کارآزمایی دیگر گزارش داد که هیچ تفاوتی بین فلبامات و دارونما (placebo) (یک داروی غیرفعال و ساختگی) وجود نداشت. بنابراین، ما هیچ شواهد شفافی را نیافتیم که نشان دهد فلبامات در کاهش فراوانی تشنج در افراد مبتلا به صرع کانونی مقاوم به دارو بهتر از دارونما است. علاوهبراین، شواهد متفاوتی وجود داشت در مورد این که آیا افراد بیشتری از گروه درمان با فلبامات خارج شدند یا از گروه درمان با دارونما. قابل ذکر است که، کمتر از 10% از افراد در هر کارآزمایی هنگام دریافت فلبامات از معالجه خارج شدند و این نشان میدهد که فلبامات ممکن است بهخوبی تحمل شود. عوارض جانبی که توسط هر چهار کارآزمایی گزارش شد، نشان میدهند که شایعترین آنها سردرد، سرگیجه و حالت تهوع بود.
کیفیت شواهد
نکته قابلتوجه این است که چهار کارآزمایی در این مرور، تعداد کمی را از افراد طی یک دوره زمانی کوتاه (کمتر از 10 هفته) مورد مطالعه قرار دادند. ما در مورد اینکه آیا یافتههای این مرور دقیق هستند یا خیر، بسیار نامطمئن هستیم. این احتمال وجود دارد که تاثیر واقعی فلبامات با آنچه که در اینجا گزارش شده، بسیار متفاوت باشد. کارآزماییهای بزرگتری که برای دورههای زمانی طولانیتری انجام شوند، برای بهبود قطعیت یافتههای گزارششده توسط این مرور ضروری هستند.
شواهد تا 18 دسامبر 2018 بهروز است.