پیشینه
پریتونیت (peritonitis) یکی از عوامل محدودکننده برای افزایش دیالیز صفاقی (PD) در سراسر جهان و یکی از علل اصلی شکست تکنیک است. مطالعات متعددی به بررسی اثربخشی مداخلات مختلف مرتبط با کاتتر برای کاهش خطر پریتونیت مرتبط با PD پرداختهاند. این یک بهروزرسانی از مروری است که اولین بار در سال 2004 منتشر شد.
اهداف
ارزیابی نقش تکنیکهای مختلف کاشت کاتتر و انواع کاتتر در کاهش خطر ابتلا به پریتونیت مرتبط با PD در بیماران مبتلا به PD.
روش های جستجو
ما تا 15 ژانویه 2019 از طریق تماس با متخصص اطلاعات با استفاده از اصطلاحات جستوجوی مرتبط با این مرور، به جستوجو در پایگاه ثبت مطالعات گروه کلیه و پیوند در کاکرین پرداختیم. مطالعات موجود در پایگاههای ثبت از طریق جستوجو در CENTRAL؛ MEDLINE؛ EMBASE؛ مجموعه مقالات کنفرانس؛ پورتال جستوجوی پایگاه ثبت بینالمللی کارآزماییهای بالینی (ICTRP) و ClinicalTrials.gov شناسایی میشوند.
معیارهای انتخاب
مطالعاتی وارد شدند که به مقایسه تکنیکهای مختلف جایگذاری کاتتر، انواع کاتتر، استفاده از تکنیکهای بیحرکتسازی (immobilisation) و دورههای مختلف شکست پرداختند. مطالعات مربوط به مجموعههای مختلف PD خارج شدند.
گردآوری و تحلیل دادهها
دو نویسنده بهطور مستقل از هم، کیفیت مطالعه را ارزیابی و دادهها را استخراج کردند. تجزیهوتحلیل آماری با استفاده از یک مدل اثرات تصادفی (random effects model) انجام شد و نتایج بر اساس خطر نسبی (RR) با 95% فاصله اطمینان (CI) بیان شدند.
نتایج اصلی
42 مطالعه (3144 شرکتکننده) وارد شدند: 18 مطالعه، تکنیکهای کاشت کاتتر را ارزیابی کردند، 22 مطالعه به بررسی انواع کاتتر پرداختند، یک مطالعه، دستگاه بیحرکتساز (immobiliser) را ارزیابی کرد، و یک مطالعه، دوره شکست را مورد بررسی قرار داد. بهطور کلی، کیفیت مطالعه متغیر بود و تقریبا تمام جنبههای طراحی مطالعه، استانداردهای CONSORT را برای گزارشدهی نداشتند.
جایگذاری کاتتر از طریق لاپاراسکوپی در مقایسه با لاپاراتومی، احتمالا تفاوتی اندک یا عدم تفاوت را در خطرات پریتونیت (RR: 0.90؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.59 تا 1.35؛ شواهد با قطعیت متوسط)، عفونت محل خروج / تونل (RR: 1.00؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.43 تا 2.31؛ شواهد با قطعیت پایین)، برداشت / جایگزینی کاتتر (RR: 1.20؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.77 تا 1.86؛ شواهد با قطعیت پایین)، شکست تکنیک (RR: 0.71؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.47 تا 1.08؛ شواهد با قطعیت پایین)، و مرگومیر (به هر علتی) (RR: 1.26؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.72 تا 2.20؛ شواهد با قطعیت متوسط) ایجاد میکند. مشخص نیست که آیا جایگذاری زیرپوستی کاتتر، پریتونیت را افزایش میدهد یا خیر (RR: 1.16؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.37 تا 3.60؛ شواهد با قطعیت بسیار پایین). جایگذاری میدلاین در مقایسه با جایگذاری لترال، احتمالا تفاوتی اندک یا عدم تفاوت را در خطرات پریتونیت ایجاد میکند (RR: 0.65؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.32 تا 1.33؛ شواهد با قطعیت متوسط) و ممکن است در عفونت محل خروج / تونل تفاوتی اندک یا عدم تفاوت ایجاد کند (RR: 0.56؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.12 تا 2.58؛ شواهد با قطعیت پایین). جایگذاری از طریق پوست در مقایسه با جراحی باز، در عفونت محل خروج / تونل تفاوتی اندک یا عدم تفاوت ایجاد میکند (RR: 0.16؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.02 تا 1.30؛ شواهد با قطعیت متوسط).
کاتترهای صاف در مقایسه با کاتترهای خمیدهشکل، احتمالا تفاوتی اندک یا عدم تفاوت را در خطر پریتونیت (RR: 1.04؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.82 تا 1.31؛ شواهد با قطعیت متوسط)، نرخ پریتونیت (RR: 0.91؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.68 تا 1.21؛ شواهد با قطعیت متوسط)، خطر عفونت محل خروج (RR: 1.12؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.94 تا 1.34؛ شواهد با قطعیت متوسط) و نرخ عفونت محل خروج (RR: 1.05؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.77 تا 1.43؛ شواهد با قطعیت متوسط) ایجاد میکنند. مشخص نیست که آیا کاتترهای صاف از برداشتن یا جایگزینی کاتتر پیشگیری میکنند یا خیر (RR: 1.11؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.73 تا 1.66؛ شواهد با قطعیت بسیار پایین)؛ اما کاتترهای صاف در مقایسه با کاتترهای خمیدهشکل، احتمالا تفاوتی اندک یا عدم تفاوت را در شکست تکنیک (RR: 0.82؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.51 تا 1.31؛ شواهد با قطعیت متوسط) و مرگومیر (به هر علتی) (RR: 0.95؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.62 تا 1.46؛ شواهد با قطعیت پایین) ایجاد میکنند. کاتتر Tenckhoff با منحنی مصنوعی در مسیر زیرپوستی در مقایسه با کاتتر swan‐neck ممکن است تفاوتی اندک یا عدم تفاوت را در پریتونیت (RR: 1.29؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.85 تا 1.96؛ شواهد با قطعیت پایین) و بروز عفونت محل خروج / تونل (RR: 0.96؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.77 تا 1.21؛ شواهد با قطعیت پایین) ایجاد کند اما ممکن است نرخ عفونت محل خروج را اندکی بهبود ببخشد (RR: 0.67؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.50 تا 0.90؛ شواهد با قطعیت پایین).
نتیجهگیریهای نویسندگان
شواهد محکمی وجود ندارد که نشان دهد هرگونه مداخله مرتبط با کاتتر، از جمله استفاده از انواع مختلف کاتتر یا تکنیکهای مختلف جاگذاری، خطر ابتلا به پریتونیت PD یا سایر عفونتهای مرتبط با PD، شکست تکنیک یا مرگومیر (به هر علت) را کاهش میدهد. با این حال، تعداد و اندازه مطالعات بهطور کلی کوچک و کیفیت روششناسی مطالعات موجود کمتر از حد مطلوب بود، بهطوری که این احتمال وجود دارد که یک مداخله خاص مرتبط با کاتتر، اثر مفیدی داشته باشد که نتوان آن را با قطعیت بهطور کامل رد کرد.
خلاصه به زبان ساده
نوع کاتتر، تکنیکهای کارگذاری و جایگذاری برای پیشگیری از پریتونیت در بیماران دیالیزی صفاقی
موضوع چیست؟
افراد مبتلا به نارسایی کلیوی ممکن است با دیالیز صفاقی درمان شوند، که در آن کاتتر دائمی از طریق دیواره شکم داخل پریتونئوم (آستر اطراف اجزای شکم) قرار داده میشود و مایع استریلکننده، چندین بار در طول شب یا روز وارد و تخلیه میشود. شایعترین عارضه جدی عفونت پریتونئوم - پریتونیت است. این عارضه ممکن است توسط میکروبهایی ایجاد شود که ممکن است بهطور تصادفی از طریق کاتتر به داخل پریتونئوم وارد شده و منجر به پریتونیت شوند.
ما چه کاری انجام دادیم؟
ما مروری را از منابع علمی برای بررسی اثرات روشهای مختلف جایگذاری کاتتر و انواع مختلف کاتتر در پیشگیری از پریتونیت در بیماران PD انجام دادیم.
ما چه چیزی را یافتیم؟
ما 42 مطالعه (3144 شرکتکننده) را شناسایی کردیم که به بررسی اثرات روشهای مختلف جایگذاری کاتتر و انواع کاتتر بر پریتونیت پرداختند. خطر پریتونیت تحت تاثیر انواع مختلف روشهای جایگذاری یا انواع کاتتر جاگذاریشده قرار نگرفت.
نتیجهگیریها
هیچ شواهدی برای حمایت از یک تکنیک خاص جایگذاری کاتتر یا نوع کاتتر، به منظور پیشگیری از پریتونیت در بیماران تحت دیالیزی صفاقی وجود ندارد.