پیشینه
استفاده از اسپری در محیط، پخش ابری از مایع حشرهکش در فضای غیرسرپوشیده برای کشتن حشرات بالغ است. این اسپری، در برنامههای سلامت عمومی و کنترل آفات، از جمله استفاده از آن بهصورت یک پاسخ اضطراری به اپیدمی مالاریا، مورد استفاده قرار گرفته است. اهداف این مرور کاکرین، کمک به تصمیمگیری در مورد برنامههای کنترل ناقل مالاریا از طریق خلاصهسازی شواهد مربوط به تاثیر استفاده از اسپری در محیط در انتقال مالاریا است.
اهداف
هدف اولیه این مرور، بررسی اثر استفاده از اسپری در محیط بر انتقال مالاریا، یا تاثیر فزاینده آن هنگام استفاده ترکیبی همراه با سایر روشهای کنترل مالاریا، در مقایسه با شرایط مساوی بدون مداخله استفاده از اسپری در محیط بود.
برای هدایت ارزیابیهای بعدی استفاده از اسپری در محیط، هدف دوم عبارت بود از شناسایی و خلاصهسازی طیفی از استراتژیهای استفاده از اسپری در محیط که مورد آزمایش قرار گرفته بودند، استراتژیهایی که امیدوارکننده بودند و نیاز به ارزیابی بیشتری داشتند و استراتژیهایی که بعید بهنظر میرسد نیاز به ارزیابی بیشتر داشته باشند (برای مثال، استراتژیهایی که قابل اجرا نبودند یا برای جمعیت غیرقابل قبول بودند).
روش های جستجو
ما پایگاه ثبت تخصصی گروه بیماریهای عفونی در کاکرین؛ پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL ؛Cochrane Central Register of Controlled Trails)؛ که در کتابخانه کاکرین منتشر شد؛ PubMed (MEDLINE)؛ Embase (OVID)؛ CAB Abstracts (Web of Science)؛ LILACS (BIREME)؛ پلتفرم بینالمللی ثبت کارآزماییهای بالینی سازمان جهانی بهداشت (WHO) و ClinicalTrials.gov را تا 18 اپریل 2018 جستوجو کردیم. ما برای یافتن کارآزماییهای در حال انجام و منتشرنشده، با سازمانها تماس گرفتیم و فهرست منابع تمام مطالعات واردشده را برای یافتن مطالعات مرتبط کنترل کردیم.
معیارهای انتخاب
ما کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده خوشهای، مطالعات سری زمانی منقطع (ITS)، مطالعات تصادفیسازی شده متقاطع (cross‐over)، و مطالعات کنترلشده قبل و بعد (CBA) را وارد کردیم که به مقایسه استفاده از اسپری در محیط در مقابل عدم استفاده از اسپری در محیط پرداختند و معیارهای ورود را به این مرور داشتند.
گردآوری و تحلیل دادهها
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم به ارزیابی واجد شرایط بودن کارآزماییها و خطر سوگیری (bias) پرداختند، و دادهها را استخراج کردند. برای مطالعات ITS، ما یافتهها را بهصورت گرافیکی ارائه میکنیم، و اثر استفاده از اسپری در محیط را بر تغییر مرحله و تغییر شیب برآورد کردیم. ما قطعیت شواهد را با استفاده از رویکرد GRADE (نظام درجهبندی کیفیت شواهد و قدرت توصیهها) ارزیابی کردیم.
نتایج اصلی
دو مطالعه ITS، که بین سالهای 1972 تا 1984 انجام شدند، معیار ورود ما را برای هدف اولیه داشتند، و یک مطالعه به تجزیهوتحلیل کمی (quantitative) کمک کرد. این مطالعه که در هند انجام شده بود، میزان شیوع مالاریا را در چهار محل جداگانه گزارش کرد و در مجموع یک جمعیت 18460 نفری را پوشش داد. در تجزیهوتحلیل ترکیبی در سراسر محلها، تاثیر مرحله برای بروز مالاریای بدون عارضه وجود نداشت (نسبت میزان درجه: 1.00؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.51 تا 1.92). تاثیر بر شیب وجود داشت: تعداد موارد تا 15% در هر ماه کاهش یافت (نسبت میزان شیب: 0.85؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.79 تا 0.91). با استفاده از این نسبتها، ما اثر 12 ماه استفاده از اسپری را در محیط بر بروز مالاریا، به میزان کاهش از 6 مورد به 1 مورد در هر ماه برای جمعیت 1000 نفری برآورد کردیم (95% فاصله اطمینان (CI): 0 تا 2 مورد؛ شواهد با قطعیت بسیار پایین).
مطالعه دوم، تاثیر استفاده از اسپری را در محیط بر بروز مالاریا و چگالی پشه بالغ در جمعیت 15106 نفری در هائیتی گزارش کرد، این مطالعه، دادههایی را از سالهای گذشته ارائه نکرد. بنابراین، ما نتوانستیم تاثیر استفاده از اسپری را در محیط که مستقل از روندهای زمانی است، برآورد کنیم.
برای اهداف ثانویه مرور، ما دو مطالعه دیگر را علاوه بر دو مطالعه ITS شناسایی کردیم؛ هر دو از طراحی CBA استفاده کرده و بین سالهای 1973 تا 2000 انجام شدند. این چهار مطالعه از طیف وسیعی از روشهای ارائه شامل تجهیزات اسپری دستی، نصبشده روی وسایل نقلیه و نصبشده به هواپیما استفاده کردند. همچنین انواع مختلفی از حشرهکشها، دوزها و زمانهای اسپری نیز استفاده شد، که با روشهای معمول بر اساس عوامل محیطی و پروفایلهای ناقلین تعیین شدند.
نتیجهگیریهای نویسندگان
شواهد بهدست آمده از یک ایالت در هند که بیش از 30 سال پیش انجام شد، اثر استفاده از اسپری را در محیط بر شیوع مالاریا نشان میدهد اما قطعیت شواهد بسیار پایین است. تحقیقات قابل اطمینان در شرایط مختلف کمک خواهد کرد تا بتوان تعیین کرد که آیا این مداخله ممکن است ارزشمند باشد و در چه زمانی.
خلاصه به زبان ساده
استفاده از اسپری حشرهکش در محیط برای پیشگیری از انتقال مالاریا
استفاده از اسپری در محیط چیست و چگونه عمل میکند؟
استفاده از اسپری در محیط، به صورت اسپری کردن حشرهکشها در محیط روباز برای کشتن حشرات بالغ است. حشرهکشها با استفاده از وسایل دستی، وسیله نصبشده یا تجهیزات نصبشده روی هواپیما برای ایجاد مه، پراکنده میشوند. استفاده از اسپری در محیط بهطور منظم در برنامههای کنترل سلامت عمومی و کنترل آفات، از جمله به عنوان یک پاسخ اضطراری به اپیدمیهای مالاریا مورد استفاده قرار میگیرد. پشهبندهای تختخواب آغشته به حشرهکش و اسپری حشرهکشهای داخل خانه، دو مداخلهای هستند که بیشتر در برنامههای مالاریا برای کنترل جمعیت پشه مورد استفاده قرار میگیرند. هر دو مداخله در کاهش تماس انسان با گونههای پشه گزنده خانگی موثرند. در صورت موفقیت، استفاده از اسپری در محیط منجر به کاهش جمعیت پشههای گزنده خارج از خانه میشود و میتواند به کاهش انتقال مالاریا از گونههای پشه شود که کمترین تاثیر را از تلاشهای کنترل معمول میپذیرند. بااینحال، در مورد اینکه آیا استفاده از اسپری در محیط روی انتقال مالاریا تاثیر میگذارد یا خیر، در حال حاضر عدم قطعیت بالایی باقی مانده است.
هدف این مطالعه مروری چیست؟
به منظور هدایت تصمیمگیری در مورد برنامههای کنترل مالاریا، هدف این مرور کاکرین، خلاصهسازی اقدامات انجامشده و گزارش یافتههای کارآزماییهایی بود که به بررسی تاثیر استفاده از اسپری در محیط بر انتقال مالاریا پرداختند.
یافتههای اصلی این مطالعه مروری چه هستند؟
پس از جستوجو برای یافتن کارآزماییهای مرتبط تا 18 اپریل 2018، ما چهار مطالعه انجام شده را بین سالهای 1972 تا 2000 شناسایی کردیم. در این چهار مطالعه، طیفی از روشهای استفاده از حشرهکش استفاده شد، از جمله دستگاههای دستی، وسایل نصبشده و تجهیزات اسپریکننده نصبشده روی هواپیما. انواع مختلف حشرهکشها، دوزها و زمانهای اسپری کردن نیز با توجه به محیط محلی و رفتار گونههای پشه مورد هدف، مورد استفاده قرار گرفتند.
در سه مطالعه، شواهد برای ارزیابی قابل اطمینان از تاثیر اسپری در فضا بر تعداد موارد مالاریا نامناسب در نظر گرفته شدند. مطالعه باقیمانده، که در یک ایالت واحد در هند انجام گرفت و ترکیبی از جمعیت 18460 نفری را پوشش داد، تعداد موارد مالاریا را در سالهای قبل و بعد از معرفی اسپری در فضا گزارش داد. شواهد نشان دادند که اسپری در فضا منجر به کاهش تعداد موارد مالاریا شد، اما از آنجایی که این کارآزمایی بیش از 30 سال پیش و در یک ایالت در هند انجام شد، ما نمیتوانیم مطمئن باشیم که این یافتهها در مناطق دیگری که مالاریا در آنها اتفاق میافتند نیز قابل اجرا باشند. تحقیقات قابل اطمینان در شرایط مختلف به تعیین اینکه آیا و چه زمانی این مداخله ممکن است ارزشمند باشد، کمک خواهد کرد.