پیشینه
سرطان تخمدان علت اصلی مرگ ناشی از سرطانهای زنان و زایمان در کشورهای پیشرفته است. جراحی و کموتراپی ستون اصلی درمان آن، و جراحی تکمیلی عامل اصلی پیشآگهی (پروگنوستیک) برای بقا در این زنان است. در حال حاضر، توموگرافی کامپیوتری (CT) برای ارزیابیهای قابل برداشت بودن تومور (tumour resectability) قبل از عمل استفاده شده است. اگر امکانپذیر باشد، این زنان برای جراحی کاهنده حجم (debulking) اولیه مدنظر قرار میگیرند (یعنی تلاشهای جراحی برای حذف و برداشت حجم بیشتر تومور با هدف اینکه هیچ تومور قابلرویتی (ماکروسکوپیک) از تومور باقی گذاشته نشود). اگر جراحی کاهنده حجم اولیه امکانپذیر نباشد (یعنی بار تومور خیلی گسترده و وسیع باشد)، کموتراپی نئوادجوانت (neoadjuvant) برای کاهش بار تومور و به دنبال آن جراحی (با فاصله) در نظر گرفته میشود. با این حال سیتی اسکن برای ارزیابی قابل برداشت بودن تومور کافی نیست. بنابراین تصویربرداریهای اضافی برای انتخاب درمان بهینه میتوانند مدنظر قرار گیرند.
اهداف
ارزیابی دقت تشخیصی فلورودیاکسیگلوکز - 18 (FDG) PET/CT؛ MRI رایج و diffusion-weighted (DW) MRI بهمثابه تصویربرداری جایگزین یا اضافهشده بر سیتی شکمی برای ارزیابی قابل برداشت بودن تومور در جراحی کاهنده حجم اولیه در زنانی که در مراحل III تا IV سرطان اپیتلیالی تخمدان / لوله فالوپ / صفاقی اولیه قرار دارند.
روش های جستجو
ما MEDLINE و Embase (OVID) را برای یافتن مطالعات واجد شرایط جستوجو کردیم (از 1946 تا 23 فوریه 2017). علاوهبراین، ClinicalTrials.gov؛ WHO-ICTRP و فهرست منابع همه مطالعات مربوطه جستوجو شدند.
معیارهای انتخاب
مطالعات دقت تشخیصی که در آنها دقت FDG-PET/CT؛ MRI رایج و DW-MRI قبل از عمل برای ارزیابی قابل برداشت بودن تومور در زنان مبتلا به مراحل پیشرفته (III و IV) سرطان اپیتلیالی تخمدان / لوله فالوپ / صفاقی اولیه که برای جراحی کاهنده حجم اولیه برنامهریزی کرده بودند.
گردآوری و تحلیل دادهها
دو نویسنده این مطالعه مروری بهطور مستقل از هم عنوانها و چکیدههای مطالعات را از نظر مرتبط بودن و واجد شرایط بودن غربال کردند، دادهها را استخراج کرده و ارزیابی کیفی روششناختی را با استفاده از QUADAS-2 انجام دادند. تعداد محدودی از مطالعات برای متاآنالیز مناسب نبودند.
نتایج اصلی
پنج مطالعه (544 شرکتکننده) در این تجزیهوتحلیل وارد شدند. همه مطالعات، آزمون شاخص را به عنوان جایگزین CT شکمی انجام داده بودند. دو مطالعه (366 شرکتکننده) دقت FDG-PET/CT را برای ارزیابی جراحی کاهنده حجم ناقص با بیماری باقیمانده با هر اندازهای (< 0 سانتیمتر) با حساسیتهای 1.0 (95% فاصله اطمینان (CI): 0.54 تا 1.0) و 0.66 (95% فاصله اطمینان (CI): 0.60 تا 0.73) و اختصاصیتهای 1.0 (95% فاصله اطمینان (CI): 0.80 تا 1.0) و 0.88 (95% فاصله اطمینان (CI): 0.80 تا 0.93) به ترتیب (شواهد با قطعیت پایین و متوسط) گزارش کردند. سه مطالعه (178 شرکتکننده)، MRI را برای وضعیتهای مختلف هدف، شامل دو مورد DW-MRI و یک مورد MRI رایج، بررسی کرده بودند. نخستین مطالعه نشان داد که DW-MRI، جراحی کاهنده حجم ناقص را با بیماری باقیمانده با هر اندازهای با حساسیت 0.94 (95% فاصله اطمینان (CI): 0.83 تا 0.99) و اختصاصیت 0.98 (95% فاصله اطمینان (CI): 0.88 تا 1.00) (شواهد با قطعیت پایین و متوسط) تعیین میکند. برای سیتی شکمی، حساسیت برای ارزیابی جراحی کاهنده حجم ناقص، 0.66 (95% فاصله اطمینان (CI): 0.52 تا 0.78) و اختصاصیت 0.77 (95% فاصله اطمینان (CI): 0.63 تا 0.87) (شواهد با قطعیت پایین و پائین ) تعیین میکند.
مطالعه دوم، حساسیت DW-MRI را معادل 0.75 (95% فاصله اطمینان (CI): 0.35 تا 0.97) و اختصاصیت 0.96 (95% فاصله اطمینان (CI): 0.80 تا 1.00) (شواهد با قطعیت بسیار پایین) را برای ارزیابی جراحی کاهنده حجم ناقص با بیماری باقیمانده < 1 سانتیمتر گزارش کرده بود. در آخرین مطالعه برای ارزیابی جراحی کاهنده حجم ناقص با بیماری باقیمانده < 2 سانتیمتر در MRI معمول، حساسیت 0.91 (95% فاصله اطمینان (CI): 0.59 تا 1.00) و اختصاصیت 0.97 (95% فاصله اطمینان (CI): 0.87 تا 1.00) بود (شواهد با قطعیت بسیار پایین) بودند. بهطور کلی، قطعیت شواهد به دلیل حجم نمونههای کوچک و عدم دقت، بسیار پایین تا متوسط بود (بر اساس سیستم GRADE (نظام درجهبندی کیفیت شواهد و قدرت توصیهها)).
نتیجهگیریهای نویسندگان
مطالعات، اختصاصیت بالا و حساسیت متوسط را برای FDG-PET/CT و MRI در ارزیابی ماکروسکوپیک جراحی کاهنده حجم ناکامل پیشنهاد میکنند. با این حال قطعیت شواهد برای توصیه به اضافه کردن FDG-PET/CT یا MRI به عمل بالینی ناکافی است.
در موقعیتهای تحقیقاتی، اضافهکردن یک روش تصویربرداری جایگزین با سیتی اسکن شکمی، در زنان مناسب برای جراحی کاهنده حجم اولیه، به منظور فیلتر کردن موارد منفیهای کاذب (یعنی جراحی کاهنده حجم، براساس سیتی اسکن امکانپذیر است اما در جراحی واقعی ممکن نیست) میتواند مد نظر قرار گیرد.
خلاصه به زبان ساده
روشهای تصویربرداری PET و MRI به منظور تعیین امکان انجام جراحی کاهنده حجم اولیه برای سرطان تخمدان چقدر دقیق هستند؟
چرا تعیین امکان رزکسیون تومور تخمدان اهمیت دارد؟
سرطان تخمدان یک بیماری با مرگومیر بالا است که سالانه 239000 زن را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار میدهد. زمانیکه این بیماری علامتدار و تشخیصداده شود، در اکثر زنان سلولهای سرطانی در سراسر شکم گسترش یافته است. درمان شامل عمل جراحی برای برداشتن تومور قابل رویت تا حد امکان (به نام جراحی کاهنده حجم نیز خوانده میشود) و کموتراپی است. کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده نشان داده در زنانی که تمام سرطان قابل مشاهده را نمیتوان با جراحی خارج کرد، انجام کموتراپی در ابتدا برای کوچک کردن تومور یک استراتژی درمانی جایگزین است. این امر میتواند تعداد زنانی را که همه تومور قابل مشاهده آنها با موفقیت برداشته میشود، که به عنوان جراحی کاهنده حجم ماکروسکوپیک شناخته میشود، افزایش دهد. بنابراین تعیین اینکه آیا میتوان همه باقیماندههای تومور قابل مشاهده را از طریق جراحی خارج کرد، و به دنبال آن کموتراپی انجام داد یا اینکه برای کاهش اندازه تومور پیش از اجرای جراحی ابتدا نیاز به کموتراپی وجود دارد یا خیر، مهم است.
در حال حاضر تصویربرداری با توموگرافی کامپیوتری شکمی (CT شکمی) به منظور تعیین امکانپذیر بودن جراحی کاهنده حجم اولیه استفاده میشود. با این حال، نمیتوان پیامد را بهطور صحیح در تمام زنان مشخص کرد. سایر روشهای تصویربرداری که قابل استفاده هستند، عبارت هستند از توموگرافی گسیل پوزیترون (PET) و تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI). روش PET، مصرف گلوکز را به وسیله سلولها تجسم کرده و تشخیص متاستازهای دوز را ممکن میسازد و غالبا همزمان با CT شکمی (FDG-PET/CT) انجام میگیرد. MRI، تفکیک خوبی را برای بافت نرم برای تشخیص ضایعات کوچک فراهم میکند. این شیوههای تصویربرداری اضافی ممکن است انتخاب درمان را بهبود بخشند.
هدف این مرور چیست؟
هدف، بررسی دقت PET و MRI در زنان مبتلا به سرطان پیشرفته تخمدان برای تعیین امکان انجام جراحی کاهنده حجم اولیه است.
یافتههای اصلی این مرور چه هستند؟
ما دو مطالعه (با 366 شرکتکننده) را مربوط به دقت FDG-PET/CT و سه مطالعه (با 178 شرکتکننده) را مربوط به بررسی دقت MRI شناسایی کردیم.
در یک گروه فرضی از 1000 زن که 620 نفر از آنها پس از جراحی دارای تومور باقیمانده خواهند شد (شیوع 62%)، تعداد 211 زن بر اساس FDG-PET/CT و 37 زن بر مبنای MRI به صورت نادرست برای جراحی مناسب تلقی خواهند شد. با این حال، کیفیت و کمیت این مطالعات برای این روشهای تصویربرداری به منظور استفاده روزمره در عملکرد بالینی ناکافی بود. بنابراین نویسندگان نتیجهگیری کردند که قبل از انجام چنین توصیههایی، نیاز به تحقیقات بیشتری وجود دارد.