جلد 2019 -                   جلد 2019 - صفحات 0-0 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Hengxi Chen, Li Xiao, Jinke Li, Lin Cui, Wei Huang. Adjuvant gonadotropin-releasing hormone analogues for the prevention of chemotherapy-induced premature ovarian failure in premenopausal women. 3 2019; 2019
URL: http://cochrane.ir/article-1-2493-fa.html
پیشینه
این یک به‌روزرسانی از مطالعه مروری اصلی منتشر شده در پایگاه اطلاعاتی مروروهای سیستماتیک کاکرین (Cochrane Database of Systematic Reviews) در سال 2011، شماره 11، و به‌روزرسانی شده در سال 2015، شماره 4 است.
شیمی‌درمانی به‌طور قابل‌توجهی پیش‌آگهی را برای زنان مبتلا به شرایط بدخیم و برخی شرایط غیر- بدخیم بهبود می‌بخشد. با این وجود، این درمان با سمیت تخمدان همراه است. استفاده از آنالوگ‌های هورمون آزاد‌کننده گنادوتروپین (GnRH)، هم آگونیست‌ها و هم آنتاگونیست‌ها، ممکن است تاثیر محافظتی روی تخمدان‌ها داشته باشد. مکانیزم اولیه عملکرد آنالوگ‌های GnRH، به‌این صورت است که سطوح گنادوتروپین را برای شبیه‌سازی محیط هورمونی قبل از بلوغ کاهش داده و متعاقب آن از بلوغ فولیکول‌های (follicles) اولیه پیشگیری کرده و از این رو تعداد فولیکول‌هایی را که آسیب‌پذیری بیش‌تری با شیمی‌درمانی دارند، کاهش می‌دهد.
اهداف
ارزیابی اثربخشی و ایمنی تجویز آنالوگ‌های GnRH، پیش از یا به موازات شیمی‌درمانی برای پیشگیری از آسیب‌های تخمدانی مربوط به شیمی‌درمانی در زنان قبل از یائسگی مبتلا به شرایط بدخیم یا غیر- بدخیم.
روش های جستجو
جست‌وجو برای مطالعه مروری اصلی در جولای 2011، و برای اولین به‌روزرسانی در جولای 2014 انجام شد. برای این به‌روزرسانی، در نوامبر 2018 پایگاه‌های اطلاعاتی زیر را جست‌وجو کردیم: پایگاه ثبت مرکزی کارآزمایی‌های کنترل‌شده کاکرین (CENTRAL ؛Cochrane Central Register of Controlled Trails)؛، MEDLINE؛ Embase و پایگاه اطلاعاتی زیست- ‌پزشکی چین (CBM).
معیارهای انتخاب
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده (RCTs ؛randomised controlled trails)، به تمام زبان‌ها، برای ورود به این مطالعه مروری واجد شرایط بودند که اثر آنالوگ‌های GnRH را برای نارسایی تخمدان ناشی از شیمی‌درمانی در زنان قبل از یائسگی بررسی کردند.
گردآوری و تحلیل داده‌ها
2 نویسنده مطالعه مروری به‌طور مستقل داده‌ها را استخراج و کیفیت کارآزمایی‌ها را با استفاده از ابزار «خطر سوگیری» (Risk of bias) کاکرین، ارزیابی کردند. ما داده‌های دو تایی را با استفاده از خطر نسبی (RRs) با 95% فاصله اطمینان (CI) تجزیه‌و‌تحلیل کردیم و برای داده‌های پیوسته، از اختلاف میانگین استاندارد‌شده (SMD) برای ترکیب کارآزمایی‌ها استفاده کردیم. در تجزیه‌و‌تحلیل‌های خود مدل اثرات- تصادفی (random‐effects model) را اعمال کردیم. از رویکرد GRADE (نظام درجه‌بندی کیفیت شواهد و قدرت توصیه‌ها) برای تهیه جدول «خلاصه‌ای از یافته‌ها» برای نتایج اصلی مورد توجه خود استفاده کردیم.
نتایج اصلی
تعداد 12 RCT را شامل 1369 زن بین 12 و 51.1 سال انتخاب کردیم. شرکت کنندگان با سرطان پستان، بدخیمی تخمدان یا لنفوم هاچکین تشخیص داده ‌شده ‌بودند و بیشتر آن‌ها شیمی‌درمانی با پایه آلکیله‌کننده (alkylating) یا پلاتین (platinum) دریافت کردند. مطالعات انتخاب‌شده توسط دانشگاه (n = 1)، مراکز تحقیقاتی (n = 4) و شرکت‌های داروسازی (n = 1) تامین مالی شدند. کارآزمایی‌ها در معرض خطر بالا یا نامعلوم سوگیری بودند.
مقایسه 1: آگونیست GnRH به همراه شیمی‌درمانی در مقابل شیمی‌درمانی به‌تنهایی
بروز بهبود یا تداوم قاعدگی در گروه آگونیست GnRH، 178 نفر از 239 شرکت‌کننده (74.5%) و در گروه کنترل 110 نفر از 221 شرکت‌کننده (50.0%) طی یک دوره پیگیری حداکثر 12 ماهه (RR: 1.60؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.14 تا 2.24؛ 5 مطالعه؛ 460 شرکت‌کننده؛ I2 = %79؛ شواهد با قطعیت پایین)، با اثر کلی به نفع درمان با آگونیست GnRH (P = 0.006) بود. با این وجود، طی یک دوره پیگیری بیش از 12 ماه، بین این دو گروه تفاوت معنی‌داری مشاهده نشد (P = 0.24). در گروه آگونیست GnRH، 326 نفر از 447 شرکت‌کننده (%72.9)، در مقایسه با گروه کنترل، 276 نفر از 422 شرکت‌کننده، بهبود یا تداوم قاعدگی (%65.4) را طی یک دوره پیگیری بیش از 12 ماه داشتند (RR: 1.08؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.95 تا 1.22؛ 8 مطالعه؛ 869 شرکت‌کننده؛ I2 = %56 ؛ شواهد با قطعیت پایین).
بروز نارسایی زودرس تخمدان در گروه آگونیست GnRH، 43 نفر از 401 شرکت‌کننده (%10.7) در مقایسه با گروه کنترل 96 نفر از 379 شرکت‌کننده (%25.3) (RR: 0.44؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.31 تا 0.61؛ 4 مطالعه؛ 780 شرکت‌کننده؛ I2 = %0؛ شواهد با قطعیت متوسط) همراه با یک اثر کلی به نفع درمان با آگونیست GnRH (P < 0.00001) بود.
بروز بارداری در گروه آگونیست GnRH، 32 نفر از 356 شرکت‌کننده (%9.0) و در گروه کنترل 22 نفر از 347 شرکت‌کننده (%6.3) (RR: 1.59؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.93 تا 2.70؛ 7 مطالعه؛ 703 شرکت‌کننده؛ I2 = %0؛ شواهد با قطعیت پایین)، بدون تفاوت بین گروه‌ها بود (P = 0.09). با این حال، ما در مورد این نتیجه‌گیری محتاط هستیم، زیرا اطلاعات کافی در مورد اینکه آیا شرکت کنندگان تمایل داشتند باردار شوند یا خیر، وجود ندارد.
بروز تخمک‌گذاری در گروه آگونیست GnRH، 29 نفر از 47 شرکت‌کننده (%61.7) و در گروه کنترل 12 نفر از 48 شرکت‌کننده (%25.0) (RR: 2.47؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.43 تا 4.26؛ 2 مطالعه؛ 95 شرکت‌کننده؛ I2 = %0؛ شواهد با قطعیت پایین) همراه با اثر کلی به نفع درمان با آگونیست GnRH بود (P = 0.001).
شایع‌ترین عوارض جانبی آنالوگ‌های GnRH شامل گرگرفتگی (hot flushes)، خشکی واژن، علائم ادراری‌تناسلی و نوسانات خلقی است. تجزیه‌و‌تحلیل‌ ادغام‌شده داده‌های ایمنی، تفاوتی را در عوارض جانبی بین گروه آگونیست GnRH و گروه کنترل نشان نداد.
مقایسه 2: درمان همزمان آگونیست- آنتاگونیست GnRH همراه با شیمی‌درمانی درمقابل شیمی‌درمانی به‌تنهایی
فقط یک RCT درمان همزمان آگونیست-آنتاگونیست GnRH را مورد بحث قرار داد. شواهد محدودی نشان داد که میزان بروز بهبود یا تداوم قاعدگی 20 از 25 (%80.0) در هر دو گروه درمان هم‌زمان و گروه کنترل طی یک دوره پیگیری 12 ماهه (RR: 1.00؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.76 تا 1.32؛ 50 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پایین) بدون تفاوت بین گروه‌ها (P = 1.00) بود. در گروه درمان هم‌زمان، 13 نفر از 25 شرکت‌کننده (%52.0) در مقایسه با 14 نفر از 25 شرکت‌کننده (%56.0) در گروه کنترل، طی دوره پیگیری بیش از 12 ماه، بهبودی یا تداوم قاعدگی (RR: 0.93؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.56 تا 1.55؛ 50 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پایین)، بدون تفاوت بین گروه‌ها (P = 0.78) داشتند. بروز بارداری 1 از 25 (%4.0) نفر در گروه درمان همرمان و 0 از 25 (%0) در گروه کنترل (RR: 3.00؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.13 تا 70.30؛ 50 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پایین)، بدون تفاوت بین گروه‌ها (P = 0.49) بود.
نتیجه‌گیری‌های نویسندگان
به‌نظر می‌رسد آگونیست‌های GnRH در حفاظت از تخمدان‌ها طی دوره شیمی‌درمانی، از نظر تداوم و از‌سرگیری قاعدگی، نارسایی زودرس تخمدان مرتبط با درمان و تخمک‌گذاری، موثر باشند. شواهد برای حمایت از باروری، ناکافی بوده و نیازمند بررسی بیشتر است. شواهد همچنین برای ارزیابی اثر درمانی هم‌زمان آگونیست GnRH و آنتاگونیست GnRH برای حفاظت از تخمدان در برابر شیمی‌درمانی کافی نبود. مطالعات انتخاب‌شده در برخی از جنبه‌های مهم طراحی، متفاوت بودند و اکثر این مطالعات تجزیه‌و‌تحلیلی زیرگروهی سنی مشخص‌شده نداشتند. RCT‌های بزرگ و به‌خوبی طراحی‌شده با پیگیری طولانی‌مدت باید برای روشن شدن اثرات آنالوگ‌های GnRH در پیشگیری از نارسایی زودرس تخمدان ناشی از شیمی‌درمانی، به‌ویژه در گروه‌های سنی مختلف و یا روش‌های مختلف شیمی‌درمانی، انجام شوند. علاوه‌بر‌این، مطالعات باید تاثیرات بر نرخ باروری و درمان ضد تومور را مورد توجه قرار دهند.
خلاصه به زبان ساده
آنالوگ‌های هورمون آزاد کننده گنادوتروپین برای زنان مبتلا‌به سرطان تخمدان تحت شیمی‌درمانی
سوال مطالعه مروری
این نخستین به‌روز‌رسانی یک مطالعه مروری است که در پایگاه اطلاعاتی مرورهای سیستماتیک کاکرین (2011، شماره 11) منتشر شده‌است.
شیمی‌درمانی پیش‌آگهی افراد مبتلا به سرطان و برخی شرایط غیر- سرطانی را بهبود بخشیده، اما این درمان در زنان می‌تواند با نارسایی عملکرد تخمدان همراه باشد. هورمونی به نام هورمون آزاد‌کننده گنادوتروپین (GnRH)، هم آگونیست و هم آنتاگونیست، ممکن است حساسیت تخمدان‌ها را به اثرات داروهای شیمی‌درمانی کم‌تر کند. ما این مطالعه مروری را انجام دادیم تا مشخص شود آیا آنالوگ‌های GnRH می‌توانند از آسیب به تخمدان‌ها به‌دلیل شیمی‌درمانی در زنانی که پیش از یائسگی تحت شیمی‌درمانی برای درمان سرطان یا سایر بیماری‌ها قرار دارند، پیشگیری کنند.

ویژگی‌های مطالعه
 
ما منابع پزشکی را تا نوامبر 2018 جست‌وجو و کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده (RCTs) را انتخاب کردیم که در آن زنان به‌صورت تصادفی به 2 گروه (یا بیش‌تر) اختصاص داده‌شدند تا بررسی شود که آیا آنالوگ‌های GnRH از قبل تجویز‌شده یا همراه با شیمی‌درمانی می‌توانند از آسیب به تخمدان‌ زنان ناشی از شیمی‌درمانی پیشگیری کنند. مطالعات انتخاب‌شده توسط دانشگاه‌ها، مراکز تحقیقاتی یا شرکت‌های داروسازی تامین مالی شدند. با این حال، کارآزمایی‌ها کیفیت روش‌شناختی پایینی داشتند.

نتایج اصلی
ما 12 RCT را شامل 1369 نفر زن تحت شیمی‌درمانی انتخاب کردیم. این مطالعات زنان دریافت‌کننده آگونیست GnRH را به به‌همراه شیمی‌درمانی در‌ مقایسه با شیمی‌درمانی به‌تنهایی (گروه 1) یا زنان دریافت‌کننده درمان هم‌زمان آگونیست و آنتاگونیست GnRH به‌همراه شیمی‌درمانی در‌مقایسه با شیمی‌درمانی به‌تنهایی (گروه 2) مورد بررسی قرار دادند.
برای گروه 1، ما دریافتیم که آگونیست GnRH تاثیر محافظتی بر عملکرد تخمدان دارد، که می‌تواند میزان نارسایی زودرس تخمدان را کاهش (شواهد با قطعیت متوسط) و میزان تخمک‌گذاری را افزایش (شواهد با قطعیت پایین) دهد. وقوع بهبودی یا تداوم قاعدگی (پریودها) در طول دوره پیگیری 12 ماهه در گروه آگونیست GnRH، بالاتر از گروه کنترل بود، اما در زمانی که زنان بیش‌از 12 ماه پیگیری شدند، تفاوتی مشاهده نشد (شواهد با قطعیت پایین). تفاوتی در نرخ‌های بارداری بین گروه‌ها وجود نداشت (شواهد با قطعیت پایین)؛ با این حال، مشخص نبود که آیا زنان در حال تلاش برای باردار شدن بودند یا خیر. در عوارض جانبی از قبیل گرگرفتگی، خشکی واژن، سردرد و افسردگی بین گروه‌ها تفاوتی وجود نداشت (شواهد یا اطمینان بسیار پایین و متوسط).
یک RCT شواهد محدودی را برای گروه 2 ارائه کرد و نشان داد که درمان همزمان آگونیست- آنتاگونیست GnRH اثرات محافظتی روی تخمدان‌ها از نظر بهبود یا تداوم قاعدگی و میزان بارداری ندارد (شواهد با قطعیت بسیار پایین).

نتیجه‌گیری‌ها
به‌نظر می‌رسد آگونیست GnRH در محافظت از تخمدان‌ها طی شیمی‌درمانی از لحاظ بهبود یا تداوم قاعدگی، نارسایی زودرس تخمدان و تخمک‌گذاری موثر باشد. شواهد برای نرخ‌های باروری کافی نبود و نیازمند بررسی بیش‌تر است. هم‌چنین شواهد برای ارزیابی تاثیر درمان همزمان آگونیست- آنتاگونیست GnRH بر عملکرد تخمدان همراه با شیمی‌درمانی کافی نبود.

(753 مشاهده)
متن کامل [PDF 4 kb]   (94 دریافت)    

پذیرش: 1397/8/10 | انتشار: 1397/12/12