پیشینه
دلیریوم (delirium) به صورت اختلال در توجه، آگاهی و شناخت با کاهش توانایی توجه مستقیم، متمرکز، پایدار و تغییر و کاهش توجه به محیط تعریف میشود. دلیریوم ICU در بیماران شدیدا بدحال در بخش مراقبتهای ویژه (ICU) اغلب توسعه مییابد. این امر میتواند عمیقا بر آنها و خانوادههای آنها تاثیر بگذارد زیرا با افزایش مرگومیر، طولانیتر شدن مدت استفاده از ونتیلاسیون مکانیکی، طولانیتر شدن مدت بستری در بیمارستان و ICU و اختلال شناختی درازمدت همراه است. این امر منجر به افزایش هزینهها برای جامعه نیز میشود.
اهداف
ارزیابی شواهد موجود برای تاثیر مداخلات پیشگیرانه در دلیریوم ICU، مرگومیر در بیمارستان، تعداد روزهای ابتلا به دلیریوم و بدون کما، روزهای بدون ونتیلاتور، مدت بستری در ICU و اختلال شناختی.
روش های جستجو
ما CENTRAL؛ MEDLINE؛ Embase؛ BIOSIS؛ International Web of Science؛ منابع علمی سلامت آمریکای لاتین و کارائیب (Latin American Caribbean Health Sciences Literature)؛ (CINAHL) Cumulative Index to Nursing and Allied Health Litreture را از 1980 تا 11 اپریل 2018 بدون هیچ گونه محدودیت زبانی جستوجو کردیم. ما جستوجوی MEDLINE را برای جستوجو در پایگاههای اطلاعاتی دیگر تطبیق دادیم. علاوهبراین، ما منابع را کنترل کردیم، استنادات را جستوجو کردیم و با نویسندگان مطالعه برای یافتن مطالعات بیشتر تماس گرفتیم. ما همچنین پایگاههای ثبت کارآزماییهای زیر را کنترل کردیم: Current Controlled Trials؛ ClinicalTrials.gov و CenterWatch.com (همگی تا 24 اپریل 2018).
معیارهای انتخاب
ما کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده (RCTs ؛randomised controlled trails) را درباره بیماران بزرگسال تحت درمان دارویی و تحت جراحی ICU که هر نوع مداخله را برای پیشگیری از دلیریوم ICU دریافت کردند، وارد کردیم. کنترل میتوانست شامل مراقبت استاندارد ICU، دارونما یا هر دو باشد. ما کیفیت شواهد را با سیستم GRADE (نظام درجهبندی کیفیت شواهد و قدرت توصیهها) ارزیابی کردیم.
گردآوری و تحلیل دادهها
ما عناوین و خلاصهها را بررسی کردیم تا مطالعاتی را که بهطور مشخص نامرتبط بودند، حذف کنیم و گزارشهای کامل مربوط به موارد بالقوه مرتبط را بدست آوریم. دو نویسنده مرور بهطور مستقل دادهها را استخراج کردند. در صورت امکان ما متاآنالیزها (meta‐analyses) را انجام دادیم، در غیراینصورت ما دادهها را به صورت نقلقول ترکیب کردیم.
نتایج اصلی
جستوجوی الکترونیکی 8746 رکورد را بدست آورد. ما 12 RCT (3885 شرکتکننده) را وارد کردیم که به مقایسه مراقبت معمول با مداخلات زیر پرداختند: داروهای مورد استفاده معمول (چهار مطالعه)؛ رژیمهای آرامبخشی (چهار مطالعه)؛ فیزیکالتراپی یا درمان شناختی، یا هر دو (یک مطالعه)؛ مداخلات محیطی (دو مطالعه)؛ و مراقبت پرستاری پیشگیرانه (یک مطالعه). ما 15 مطالعه در حال انجام و 5 مطالعه در انتظار طبقهبندی را یافتیم. شرکتکنندگان 48 تا 70 ساله بودند؛ 48% تا 74% مرد بودند؛ میانگین نمره ارزیابی فیزیولوژی حاد و سلامت مزمن (APACHE II) معادل 14 تا 28 بود (محدوده 0 تا 71، نمرات بالاتر مربوط به بیماری شدیدتر و خطر بالای مرگ بود). به استثنای یک مطالعه، تمام شرکتکنندگان تحت ونتیلاسیون مکانیکی در ICUهای درمان دارویی یا جراحی یا ترکیبی از هر دو بودند. مطالعات بهطور کلی در معرض خطر پایین سوگیری (bias) قرار داشتند. شش مطالعه در معرض خطر بالای سوگیری تشخیصی ناشی از عدم کورسازی ارزیابان پیامد قرار داشتند. ما نتایج مربوط به دو رویکرد بیشتر بررسی شده را برای پیشگیری از دلیریوم گزارش میکنیم: مداخلات دارویی و غیردارویی.
هالوپریدول (haloperidol) در مقابل دارونما (دو RCT؛ 1580 شرکتکننده)
نرخ عوارض دلیریوم ICU در یک مطالعه شامل 1439 شرکتکننده اندازهگیری شد. هیچ تفاوتی بین گروهها یافت نشد (خطر نسبی (RR): 1.01؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.87 تا 1.17) (شواهد با کیفیت متوسط). هالوپریدول در مقابل دارونما، مرگومیر در بیمارستان (RR: 0.98؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.80 تا 1.22؛ 2 مطالعه؛ 1580 شرکتکننده (شواهد با کیفیت متوسط)، تعداد روزهای بدون دلیریوم و کما (میانگین تفاوت (MD): 0.60-؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.37- تا 0.17؛ 2 مطالعه؛ 1580 شرکتکننده (شواهد با کیفیت متوسط)؛ تعداد روزهای بدون ونتیلاتور (میانگین: 23.8 (MD: 0.30-؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.93- تا 0.33) 1 مطالعه؛ 1439 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت بالا)؛ طول مدت بستری در ICU (MD: 0.18؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.60 تا 0.97)؛ 2 مطالعه؛ 1580 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت بالا)) را نه کاهش داد و نه افزایش. هیچکدام از این مطالعات اختلال شناختی را اندازهگیری نکردند. در یک مطالعه سه عارضه جانبی جدی در گروه مداخله و پنج عارضه در گروه دارونما وجود داشت؛ از سوی دیگر پنج عارضه جانبی جدی وجود داشت و سه بیمار جان خود را از دست دادند، یک مورد در هر گروه. هیچ یک از عوارض جانبی جدی مرتبط با مداخلات دریافت شده قضاوت نشدند (شواهد با کیفیت متوسط).
مداخلات درمانی فیزیکی و شناختی (یک مطالعه؛ 65 شرکتکننده)
این مطالعه نرخ عوارض دلیریوم ICU را اندازهگیری نکرد. مداخله درمانی فیزیکی و شناختی در مقابل مراقبت استاندارد در مرگومیر در بیمارستان (RR: 0.94؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.40 تا 2.20؛ 0 = I2؛ 1 مطالعه؛ 65 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت بسیار پایین)، تعداد روزهای بدون دلیریوم و کما (MD: 2.8-؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 10.1- تا 4.6؛ 0 = I2؛ 1 مطالعه؛ 65 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت بسیار پایین)؛ میانه تعداد روزهای بدون ونتیلاتور (طی 30 / 28 روز نخست)، 27.4 (IQR: 0 تا 29.2) و 25 (IQR: 0 تا 28.9) بود؛ 1 مطالعه؛ 65 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت بسیار پایین، طول مدت بستری در ICU (MD: 1.23؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.68- تا 3.14؛ 0 = I2؛ 1 مطالعه؛ 65 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت بسیار پایین)؛ اختلال شناختی اندازهگیری شده در MMSE: آزمون کوتاه وضعیت ذهنی با نمرات بالاتر نشان دهنده عملکرد بهتر، (MD: 0.97؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.19- تا 2.13؛ 0 = I2؛ 1 مطالعه؛ 30 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت بسیار پایین)؛ یا اندازهگیری شده توسط پرسشنامه Dysexecutive (DEX) با نمرات پایینتر نشان دهنده عملکرد بهتر بود (MD: 8.76-؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 19.06- تا 1.54؛ 0 = I2؛ 1 مطالعه؛ 30 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت بسیار پایین) نه منجر به کاهش شد و نه منجر به افزایش. یک بیمار دچار کمر درد حاد همراه با هیپوتانسیون فوری در حین فیزیوتراپی شد.
نتیجهگیریهای نویسندگان
احتمالا تفاوت اندک یا عدم تفاوت بین هالوپریدول و دارونما برای پیشگیری از دلیریوم ICU وجود دارد اما برای افزایش اطمینان به این یافتهها، مطالعات بیشتری لازم است. شواهد کافی برای تعیین تاثیر مداخلات فیزیکی و شناختی بر دلیریوم وجود ندارد. اثرات سایر مداخلات دارویی، مداخلات آرامسازی، محیطی و مداخلات پیشگیرانه پرستاری نامشخص هستند و تحقیقات بیشتری به صورت مطالعات چندمرکزی بزرگ مورد نیاز هستند. پنج مطالعه در حال انتظار طبقهبندی هستند و 15 مطالعه در حال انجام را شناسایی کردیم، که به ارزیابی مداخلات دارویی، رژیمهای آرامسازی، درمان فیزیکی و شغلی به صورت ترکیبی یا جداگانه و مداخلات محیطی پرداختند، که ممکن است نتیجهگیریهای این مرور را در آینده تغییر دهند.
خلاصه به زبان ساده
مداخلات برای پیشگیری از دلیریوم برای بیماران شدیدا بدحال در بخش مراقبتهای ویژه (ICU)
پیشینه
دلیریوم وضعیت آشفتگی ذهنی یه صورت حاد است که در بیماران بزرگسال شدیدا بدحال در بخش مراقبتهای ویژه (ICU) اتفاق میافتد. این بیماری با مدت زمان طولانی استاده از ونتیلاسیون مکانیکی برای کمک به تنفس، بستری طولانیتر در ICU و بیمارستان، و خطر بالای مرگ همراه است. دلیریوم ICU با مشکلات شناختی مانند از دست دادن حافظه و توجه، مشکل در تمرکز و کاهش آگاهی نیز مرتبط است. عوامل خطرساز برای ابتلا به دلیریوم عبارتند از: سن، الکلیسم، اختلال بینایی / شنوایی و برای بیماران شدیدا بدحال، استفاده از مهار کنندهها (restraints)، درد طولانیمدت و برخی داروها.
سوال مطالعه مروری
هدف ما ارزیابی شواهد موجود در مورد تاثیر مداخلات برای پیشگیری از دلیریوم ICU، کاهش مرگ در بیمارستان، کاهش مدت زمان کما / دلیریوم، نیاز به ونتیلاسیون مکانیکی برای کمک به تنفس، طول مدت بستری در ICU و مشکلات روانی.
ویژگیهای مطالعه
ما 12 کارآزمایی تصادفیسازی و کنترلشده (3885 شرکتکننده) را در مرور خود وارد کردیم. این مطالعات شامل بزرگسالان 48 تا 70 ساله بخش جراحی و دارویی ICU بودند. این مطالعات رویکردهای مختلف دارویی (3 مطالعه) را با آرامسازی (5 مطالعه)، درمان فیزیکی یا شناختی یا هر دو (1 مطالعه)، کاهش نور و صدا در ICU (2 مطالعه)، و مراقبتهای پیشگیرانه پرستاری (1 مطالعه) مقایسه کردند. این مطالعات عمدتا شامل تعداد کمی از شرکتکنندگان بوده و محققانی که اثرات را بر پیامدها ارزیابی کردند، کورسازی نشدند. ما یافتههای مربوط به تاثیر دو رویکرد رایج را برای پیشگیری از دلیریوم، مداخلات دارویی و غیردارویی، هالوپریدول در برابر یک داروی ساختگی و درمان فیزیکی و شناختی زودهنگام در مقابل مراقبت معمول گزارش کردیم.
نتایج اصلی
یافتههای ما نشان میدهند که ممکن است تفاوت اندک یا عدم تفاوت بین هالوپریدول و دارونما برای پیشگیری از دلیریوم ICU وجود داشته باشد، اما مطالعات بیشتری برای کاهش عدم دقت و افزایش اطمینان ما به یافتهها مورد نیاز هستند. مطالعات بیشتری در زمینه درمان فیزیکی و شناختی لازم است زیرا شواهد کافی برای تعیین این که آیا این روشهای غیردارویی میتوانند از دلیریوم در ICU جلوگیری کنند، وجود ندارد. تحقیقات بیشتری برای کشف منافع و آسیبهای روشهای دیگر برای جلوگیری از دلیریوم در ICU مورد نیاز است مانند آرامسازی و تغییر در محیط ICU و مراقبتهای پرستاری مناسب برای جلوگیری از دلیریوم.
کیفیت شواهد
ما کیفیت شواهد را از متوسط تا بسیار پایین رتبهبندی کردیم. مطالعات متعدد کاستیهای کیفیتی داشتند، از جمله استفاده آنها از تعداد کمی شرکتکننده و عدم کورسازی کسانی که به ارزیابی اثرات مداخلات برای پیشگیری از دلیریوم و سایر پیامدها پرداختند. در مورد مداخلات ارزیابیکننده روشهای آرامسازی، درمان فیزیکی و شناختی و تغییرات در محیط، برای توضیح اثربخشی آنها، تحقیقات بیشتری لازم است. 5 مطالعه از «مطالعات در انتظار طبقهبندی» و 15 مطالعه در حال انجام ممکن است نتیجهگیریهای این مرور را پس از تکمیل و ارزیابی تغییر دهند.