محرکهای نوع آمفتامینی (amphetamine‐type stimulants; ATS) به گروهی از محرکهای صناعی شامل آمفتامین (amphetamine)، متآمفتامین (methamphetamine)، 3، 4‐ متیلندیاکسی ‐ متآمفتامین (MDMA) و مواد مربوطه اطلاق میشود. ATS به نرخ بالایی اعتیادآور بوده و استفاده بلندمدت از آنها ممکن است منجر به بروز مجموعهای از نشانههای روانی و جسمی شامل اضطراب، گیجی، بیخوابی، اختلالات خلقوخو، اختلالات شناختی، پارانویا (paranoia)، توهمات (hallucinations) و هذیان (delusion) شود.
در حال حاضر، هیچ درمانی برای اختلال مصرف ATS به طور گستردهای تایید نشده است. با وجود این، درمان شناختی‐رفتاری (cognitive‐behavioural treatment; CBT) اولین انتخاب درمانی است. اثربخشی CBT برای سایر اختلالات مصرف داروها (برای مثال اختلالات مصرف الکل، اوپیوئید و کوکائین) به خوبی مستند شده و همینطور این رویکرد درمانی پایهای برای اختلال مصرف ATS به کار گرفته شده است.
هدف از این مطالعه مروری چه بود؟
هدف از این مرور کاکرین یافتن این بود که درمان شناختی‐رفتاری (cognitive‐behavioural treatment; CBT) در درمان افراد مبتلا به اختلالات مصرف محرکهای نوع آمفتامینی (amphetamine‐type stimulants; ATS) اثربخش بوده یا خیر. پژوهشگران گروه مواد مخدر و الکل در کاکرین تمامی مطالعات مرتبط را برای پاسخ به این سوال گردآوری و تجزیهوتحلیل کردند؛ آنها دو مطالعه را به دست آوردند.
پیامهای کلیدی
شواهد کنونی برای رسیدن به هر گونه توصیههای درمانی مبتنی بر شواهد برای جمعیت رجوع کننده کافی نیست.
در این مرور چه موضوعی بررسی شد؟
ATS گروهی از محرکهای صناعی (synthetic) هستند و استفاده از آنها در سراسر دنیا متداول است. این نوع از داروها به نرخ بالایی اعتیاد آور بوده و مصرف بلندمدت آنها ممکن است منجر به بروز مجموعهای از نشانههای روانی و جسمی شامل اضطراب، گیجی، بیخوابی (مشکل در خوابیدن)، اختلالات خلقوخو، اختلالات شناختی (مشکل در تفکر و ادراک)، پارانویا (paranoia) (احساسات غیر‐عقلی مبنی بر وجود افرادی در خارج که به دنبال شما هستند)، توهمات (hallucinations) (که یک فرد چیزی را تجربه میکند که خارج از ذهن او، وجود خارجی ندارد) و هذیان (delusion) (اعتقاد اشتباه) شود.
در حال حاضر، هیچ درمانی برای اختلال مصرف ATS به طور گستردهای تایید نشده است. با وجود این، CBT اغلب اولین انتخاب درمانی است. این روش درمانی، یک رویکرد درمانی روانشناختی (گفتاردرمانی) برای تعدیل تفکرات و اعتقادات تحریف شده و رفتارهای ناسازگار (maladaptive behaviours) (چیزهایی که افراد برای متوقف کردن آنها از سازگاری با شرایط انجام میدهند) است. اثربخشی CBT برای سایر اختلالات مصرف داروها (برای مثال اختلالات مصرف الکل، اوپیوئید و کوکائین) به خوبی مستند شده و همینطور این رویکرد درمانی پایهای برای اختلال مصرف ATS به کار گرفته شده است. هدف از استفاده از این نوع درمانها پیشگیری از عود و کاهش مصرف داروها است.
نتایح اصلی این مطالعه مروری کدامند؟
نویسندگان مرور دو مطالعه واجد شرایط را به دست آوردند. هر دو مطالعه در استرالیا به اجرا درآمده بودند. یک مطالعه، یک جلسه تکی را از CBT کوتاه با یک گروه کنترل لیست انتظار، جایی که شرکتکنندگان در طول دوره مطالعه هیچ درمانی دریافت نمیکردند، مقایسه کرده بود. یک مطالعه CBT مبتنی بر وب را با یک گروه کنترل لیست انتظار مقایسه کرده بودند. هر دو مطالعه از سوی وزارت بهداشت و سالمندی استرالیا (Australian Government of Health and Ageing) تامین مالی شده بودند.
این مرور نشان داد زمانی که شرکتکنندگان CBT دریافت کرده بودند، در مقایسه با کنترل لیست انتظار، هیچ تفاوتی وجود نداشت. شواهد کافی برای نتیجهگیری درباره اثربخشی یا عدم اثربخشی CBT در درمان اختلالات مصرف ATS وجود ندارد.
این مرور تا چه زمانی بهروز است؟
نویسندگان مرور برای دستیابی به مطالعات منتشر شده تا جولای 2018 جستوجو کردند.