حرکت‌درمانی فعال ذهن‐بدن (active mind‐body movement therapies; AMBMTs)، که شامل یوگا، تای‌چی و چیگونگ (qigong) است، اما محدود به این‌ها نیست، به عنوان روش‌های ورزشی برای افراد مبتلا به بیماری مزمن انسدادی ریه (chronic obstructive pulmonary disease; COPD) استفاده شده‌اند. استراتژی‌های AMBMT موثرتر از مراقبت معمول هستند؛ با این حال، اینکه AMBMT در افراد مبتلا به COPD، کمتر، معادل یا بهتر از توانبخشی ریوی (pulmonary rehabilitation; PR) است، هنوز مشخص نشده است.

ارزیابی تاثیرات AMBMTها در مقایسه با، یا علاوه بر PR در مدیریت COPD.

ما پایگاه ثبت تخصصی کارآزمایی‌های گروه راه‌های هوایی در کاکرین و بانک‌های اطلاعاتی اصلی چین (major Chinese databases)، هم‌چنین پایگاه‌های ثبت کارآزمایی را از آغاز تا جولای 2017 جست‌وجو کردیم. علاوه بر این، منابع مربوط به مطالعات اولیه و مقالات مرور را جست‌وجو کردیم. این جست‌وجو را در جولای 2018 به‌روز کردیم اما هنوز این نتایج را ترکیب نکردیم.

ما (1) کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) را که به مقایسه AMBMT (یعنی تنفس کنترل شده و/یا مداخلات متمرکز بر مدیتیشن/توجه برای بیمارانی که بایستی مفاصل و عضلات خود را حداقل چهار هفته بدون حداقل فراوانی مداخله به‌طور فعال حرکت دهند) در برابر PR (بستری یا سرپایی، برنامه توانبخشی مبتنی بر جامعه یا مبتنی بر منزل که حداقل چهار هفته طول بکشد، بدون حداقل فراوانی مداخله، شامل تمرین‌های معمولی ورزشی با یا بدون آموزش یا حمایت روانشناختی) پرداختند و (2) RCTهایی که به مقایسه AMBMT + PR در برابر PR به تنهایی در افراد مبتلا به COPD پرداختند، وارد کردیم. دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم به غربالگری و انتخاب مطالعات برای ورود پرداختند.

دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم به انتخاب کارآزمایی‌ها برای ورود پرداخته، داده‌های پیامد را استخراج و خطر سوگیری (bias) را مورد ارزیابی قرار دادند. در صورت لزوم با نویسندگان مطالعه تماس گرفتیم تا داده‌های ازدست‌رفته را ارائه دهند. تفاوت‌های میانگین (MDs) را با استفاده از مدل اثرات‐تصادفی محاسبه کردیم.

10 مطالعه را با 762 شرکت‌کننده در یک یا چند مقایسه در متاآنالیز (meta‐analysis) وارد کردیم. حجم نمونه مطالعات وارد شده بین 11 تا 206 شرکت‌کننده بود. نه مورد از 10 مطالعه که شامل تمام سطوح شدت COPD بودند، در چین با بزرگسالان 55 تا 88 ساله انجام شدند، که درصد بالایی از آنها مرد بودند (78%). نه مورد از 10 مطالعه برنامه‌های تای‌چی و/یا چیگونگ را به عنوان AMBMT ارائه کردند، و یک مطالعه یوگا را ارائه کرد. به‌طور کلی، اصطلاح «PR» در اکثریت قریب به اتفاق مطالعات بدون ارزیابی اعمال شده بود، که این امر مقایسه AMBMT و PR را محدود کرد. به عنوان مثال، هشت مورد از 10 مطالعه آموزش راه رفتن را به میزان مساوی با PR تعریف کرده و از آن به عنوان تمرین ورزشی معمول درون PR استفاده کردند. کیفیت کلی مطالعه برای مقایسه‌های اصلی متوسط تا بسیار پائین بود که عمدتا به علت عدم دقت، غیر‐مستقیم بودن (مولفه ورزشی متناقض با توصیه‌ها)، و خطر سوگیری (bias) موضوعات بود. پیامدهای اولیه برای مرور ما عبارت بودند از: کیفیت زندگی، تنگی نفس و حوادث جانبی جدی.

هنگامی‌ که محققان AMBMT را در برابر PR به‌تنهایی (آموزش پیاده‌روی عمدتا بدون ساختار تعریف شده) مقایسه کردند، بهبودهایی در کیفیت زندگی مرتبط با بیماری (QoL) (نمره کل پرسشنامه تنفسی سنت جورج (St.George's Respiratory Questionnaire; SGRQ)) به نفع AMBMT وجود داشت که دارای اهمیت آماری بود: تفاوت میانگین (MD): 5.83‐؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 8.75‐ تا 2.92‐؛ سه کارآزمایی؛ 249 شرکت‌کننده؛ شواهد با کیفیت پائین. اندازه تاثیرگذاری شایع، اما نه 95% CI اطراف اثر درمان تجمعی، از حداقل تفاوت بالینی مهم (minimal clinically important difference; MCID) فراتر رفته است. تست ارزیابی COPD؛ (COPD Assessment Test; CAT) نیز بهبودهایی را به نفع AMBMT نسبت به PR با نمرات MCID بیش از سه، با MD برابر با 6.58 واحد نشان داد که دارای اهمیت آماری بود (95% CI؛ 9.16‐ تا 4.00‐ واحد؛ یک کارآزمایی؛ 74 شرکت‌کننده؛ شواهد با کیفیت پائین). نتایج با توجه به تنگی نفس اندازه‌گیری شده توسط Medical Research Council Scale اصلاح شده (MD: 0.00 واحد؛ 95% CI؛ 0.37‐ تا 0.37؛ دو کارآزمایی؛ 127 شرکت‌کننده؛ شواهد با کیفیت پائین)، مقیاس بورگ (Borg Scale) (MD: 0.44 واحد؛ 95% CI؛ 0.88‐ تا 0.00؛ یک کارآزمایی؛ 139 شرکت‌کننده؛ شواهد با کیفیت پائین)، یا پرسشنامه تنفسی مزمن (CRQ) مقیاس تنگی نفس (MD: ‐0.21؛ 95% CI؛ 2.81‐ تا 2.38؛ یک کارآزمایی؛ 11 شرکت‌کننده؛ شواهد با کیفیت پائین) تفاوت بین گروهی را نشان نمی‌دهند. مقایسه‌های AMBMT در برابر PR به تنهایی شامل ارزیابی‌های کیفیت کلی زندگی، حوادث جانبی، عملکرد عضلانی اندام، تشدیدها، یا پایبندی به درمان نبودند.

مقادیر AMBMT اضافه شده به PR در برابر PR به تنهایی (عمدتا آموزش راه رفتن غیر‐ساختاری) بهبود قابل توجهی را در QoL عمومی اندازه‌گیری شده توسط فرم کوتاه (SF)‐36 برای هر دو نمره خلاصه سلامت عمومی SF‐36 (MD: 5.42؛ 95% CI؛ 3.82 تا 7.02؛ یک کارآزمایی؛ 80 شرکت‌کننده؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین) و نمره خلاصه سلامت روانی SF‐36 نشان دادند (MD: 3.29؛ 95% CI؛ 1.45 تا 4.95؛ یک کارآزمایی؛ 80 شرکت‌کننده؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین). با توجه به QoL اختصاصی بیماری، محققان هیچ بهبود قابل ملاحظه‌ای را با اضافه کردن AMBMT به PR در برابر PR به تنهایی ذکر نکردند (نمره کل SGRQ: MD: ‐2.57؛ 95% CI؛ 7.76‐ تا 2.62 واحد؛ یک کارآزمایی؛ 192 شرکت‌کننده؛ شواهد با کیفیت متوسط؛ نمره مقیاس تنگی نفس CRQ: MD: 0.04؛ 95% CI؛ 2.18‐ تا 2.26 واحد؛ یک کارآزمایی؛ 80 شرکت‌کننده؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین). مقایسه‌های AMBMT + PR در برابر PR به تنهایی شامل ارزیابی‌های تنگی نفس، حوادث جانبی، عملکرد عضلانی اندام، تشدیدها یا پایبندی به درمان نبود.

با توجه به کیفیت شواهد موجود، تاثیرات AMBMT در برابر PR یا AMBMT افزوده شده به PR در برابر PR به تنهایی در افرادی که دارای COPD پایدار هستند، بی‌نتیجه باقی ماند. شواهد با کیفیت پائین، QoL مختص بیماری بهتری را با AMBMT در برابر PR در افراد مبتلا به COPD پایدار نشان می‌دهند، و شواهد با کیفیت بسیار پائین هیچ تفاوتی را از لحاظ تنگی نفس بین AMBMT و PR نشان نمی‌دهند. شواهد با کیفیت متوسط نشان می‌دهند که AMBMT اضافه شده به PR منجر به بهبود QoL مختص بیماری نمی‌شود، و شواهد با کیفیت بسیار پائین نشان می‌دهند که AMBMT اضافه شده به PR می‌تواند منجر به QoL کلی بهتری در برابر PR به تنهایی شود. انجام مطالعات آینده با توصیف کافی تمرینات ورزشی معمول (یعنی اطلاعات مربوط به مدت زمان، شدت و پیشرفت) توسط متخصصین آموزش دیده با درک جامع از فیزیولوژی تنفسی، علم ورزش، و پاتولوژی COPD پیش از نتیجه‌گیری قطعی در مورد پیامدهای درمان با AMBMT در برابر PR یا AMBMT اضافه شده به PR در برابر PR به‌تنهایی برای بیماران مبتلا به COPD مورد نیاز است.