پیشینه
اغلب استروکهای ایسکمیک ناشی از انسداد شریان مغزی با ترومبوس هستند. ﺗﺰرﻳﻖ داﺧﻞ وریدی ﻓﻌﺎل ﮐﻨﻨﺪه ﭘﻼﺳﻤﯿﻨﻮژن ﻧﻮﺗﺮﮐﯿﺐ ﺑﺎﻓﺘﯽ (recombinant tissue plasminogen activator) در عرض 4.5 ساعت در حال حاضر درمان استاندارد برای این وضعیت است. مداخلات عروقی پرکوتانئوس (percutaneous vascular interventions) از یک روش داخل شریانی و مکانیکی برای تخریب یا برداشتن ترومبوز استفاده میکند (ترومبکتومی (thrombectomy)). کارآزماییهای تصادفیسازی شده اخیر نشان میدهد که مداخلات عروقی پرکوتانئوس بهتر از مراقبت معمول هستند (مراقبت معمول معمولا شامل ترومبولیز وریدی است). با این حال، ترومبولیز وریدی معمولا در هر دو بازوی کارآزمایی انجام شده و مقایسه مداخلات عروقی پرکوتانئوس با ترومبولیز وریدی بهطور مستقیم انجام نشده است.
اهداف
ارزیابی اثربخشی و ایمنی مداخلات عروقی پرکوتانئوس در مقایسه با درمان ترومبولیتیک وریدی در استروک ایسکمیک حاد.
روش های جستجو
ما به جستوجو در پایگاه ثبت کارآزماییهای گروه استروک در کاکرین (Cochrane Stroke Group Trials Register) پرداختیم (آخرین جستوجو: آگوست 2018). علاوه بر این، در سپتامبر 2017، ما پایگاههای اطلاعاتی الکترونیکی زیر را جستوجو کردیم: CENTRAL؛ MEDLINE؛ Embase؛ Science Citation Index؛ پایگاه ثبت کارآزماییهای گروه استروک و پایگاه ثبت کارآزماییهای در حال انجام موسسات ملی سلامت ایالات متحده، ClinicalTrials.gov.
معیارهای انتخاب
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (RCTs ؛randomised controlled trails) که بهطور مستقیم مداخلات عروقی پرکوتانئوس را با درمان ترومبولیتیک وریدی در افراد مبتلا به استروک ایسکمیک حاد مقایسه کردند.
گردآوری و تحلیل دادهها
دو نویسنده مرور معیارهای ورود را اعمال نموده، دادهها را استخراج و خطر سوگیری (bias) را مورد ارزیابی قرار دادند. ما هم دادههای منتشر شده و هم دادههای منتشر نشده را به دست آوردیم. ما کیفیت شواهد را با استفاده از رویکرد GRADE (نظام درجهبندی کیفیت شواهد و قدرت توصیهها) ارزیابی کردیم.
نتایج اصلی
ما چهار کارآزمایی را با 450 شرکتکننده انتخاب کردیم. دادههای مربوط به پیامد عملکردی و مرگ در انتهای پیگیری برای 443 شرکتکننده از سه کارآزمایی در دسترس بود. در مقایسه با درمان ترومبولیتیک وریدی، مداخلات عروقی پرکوتانئوس، نسبت شرکتکنندگان را با پیامد خوب عملکردی بهبود نبخشیدند (نمره 0 تا 2 از مقیاس رنکین (Rankin) اصلاح شده، خطر نسبی (RR): 1.01؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.82 تا 1.25؛ 0.92 = P). کیفیت شواهد پایین بود (ارزیابی پیامد کورسازی شد، اما پزشک درمانگر یا شرکتکننده کورسازی نشدند). در پایان پیگیری، افزایش غیرقابلتوجهی در نسبت شرکتکنندگانی که در گروه مداخله زیرپوستی عروقی فوت کردند، وجود داشت (RR: 1.34؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.84 تا 2.14؛ 0.21 = P). کیفیت شواهد پایین بود (فاصله اطمینان گسترده). تفاوتی در نسبت شرکتکنندگان مبتلا به خونریزی داخل جمجهای علامتدار بین گروه مداخله و گروه کنترل وجود نداشت (RR: 0.99؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.50 تا 1.95؛ 0.97 = P). کیفیت شواهد پایین بود (فاصله اطمینان گسترده). دادههای مربوط به وضعیت عروقی (نرخ کانالیزه کردن مجدد) فقط برای 7 شرکتکننده از یک کارآزمایی در دسترس بود؛ ما این یافته را برای تجزیهوتحلیل آماری نامناسب در نظر گرفتیم.
نتیجهگیریهای نویسندگان
مرور فعلی به مقایسه مستقیم درمان ترومبولیتیک داخل وریدی با مداخلات عروقی پرکوتانئوس برای استروک ایسکمیک پرداخت. از لحاظ پیامد عملکردی، ما هیچ مدرکی را از RCTها نیافتیم که نشان دهد مداخلات عروقی پرکوتانئوس بهتر از درمان ترومبولیتیک وریدی هستند. کیفیت شواهد پایین بود (ارزیابی پیامد کورسازی شد، اما پزشک درمانگر یا شرکتکننده کورسازی نشدند). به دلیل توسعه سریع تکنیکها و وسایل جدید برای چنین مداخلاتی، انجام کارآزماییهای جدید با اندازه نمونه کافی ضروری هستند.
خلاصه به زبان ساده
درمان با استفاده از داروهای باز کننده شریان در مقابل داروهای حل کننده لخته برای درمان زودهنگام استروک
سوال مرور
آیا تفاوتی در ایمنی و اثربخشی درمانهای ارائه شده برای انسداد شریان (مداخلات زیرپوستی عروقی) و داروهای حل کننده لخته (ترومبولیز وریدی) در درمان زودهنگام استروک وجود دارد؟
پیشینه
اغلب استروکها به دلیل انسداد یک شریان در مغز با یک لخته خونی ایجاد میشوند. درمان سریع با داروهای حل کننده لخته (ترومبولیز) میتواند جریان خون را بازگردانده و از آسیب مغزی پیشگیری کند. توسعه درمانهای ارائه شده از طریق یک لوله به داخل شریان (مداخلات عروقی پرکوتانئوس) منجر به ایجاد امکانهای جدید در درمان استروک شده است. این رویکرد امکان دسترسی مستقیم را به لخته خون میدهد که میتواند به روش مکانیکی برداشته یا حل شود. علیرغم استفاده گسترده از این درمانها، مشخص نیست که آیا مؤثرتر و ایمنتر از داروهای حل کننده لخته که به صورت تزریقی (ترومبولیز وریدی) تجویز میشوند، هستند یا خیر.
ویژگیهای مطالعه
ما چهار کارآزمایی را با 450 شرکتکننده تصادفیسازی شده برای دریافت مداخله عروقی پرکوتانئوس یا داروهای تزریقی حل کننده لخته انتخاب کردیم.
زمان انجام پژوهش
شواهد تا سپتامبر 2017 موجود است.
نتایج اصلی
در مقایسه با داروهای حل کننده لخته، مداخلات عروقی پرکوتانئوس، تا پایان کارآزمایی احتمال بهبودی را افزایش ندادند. افزایش معنیداری در خطر مرگ ناشی از خونریزی مغزی وجود نداشت. با توجه به توسعه سریع تکنیکها و دستگاههای جدید برای مداخلات عروقی پرکوتانئوس، کارآزماییهای جدی و بزرگتری به ویژه مورد نیاز هستند.
کیفیت شواهد
ما کیفیت شواهد را به دلیل محدودیت در میزان اطلاعات موجود کارآزمایی پایین قضاوت کردیم.