پیشینه
در اغلب کشورهای غربی، متخصصین زنان و ماماها زایمان القا شده را در حدود 25 درصد زنان باردار به کار میگیرند. اکسیتوسین یک داروی موثر برای این هدف است، اما همراه با اثرات جدی زیانآور همراه است، که مواردی مانند تاکیسیستول رحمی، دیسترس جنین و نیاز به زایمان فوری، شایعترین آنها هستند. گزینههای مختلف تجویز از قبیل کاهش دوز یا پالسی کردن آن برای به حداقل رساندن مضرات پیشنهاد شدهاست. قطع مصرف در فاز فعال زایمان، یعنی زمانی که انقباضها به خوبی تثبیت میشود و دهانه رحم حداقل ۵ سانتیمتر باز میشود، روش دیگری است که ممکن است اثرات مضر را کاهش دهد.
اهداف
ارزیابی اینکه آیا پیامدهای تولد میتواند با استفاده از قطع مصرف تزریق وریدی (IV) اکسیتوسین، که در فاز پنهان زایمان القا شده، زمانی که فاز فعال زایمان تثبیت میشود، بهبود یابد.
روش های جستجو
برای این بهروزرسانی، ما پایگاه ثبت کارآزماییهای بالینی گروه بارداری و زایمان کاکرین (31 ژانویه 2018)؛ اسکوپوس؛ ClinicalTrials.gov؛ پلتفرم بینالمللی ثبت کارآزماییهای بالینی (ICTRP) سازمان جهانی بهداشت (23 ژانویه 2018) را همراه با بررسی منابع، جستوجو در استنادها و تماس با نویسندگان مطالعه برای شناسایی مطالعات بیشتر جستوجو کردیم.
معیارهای انتخاب
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده (RCTs ؛randomised controlled trails) که به مقایسه قطع مصرف اکسیتوسین وریدی با ادامه مصرف آن در فاز فعال زایمان القا شده پرداخته باشند. هیچ معیار حذفی بر اساس تعداد بارداری، سن مادری، نژاد، قومیت، وضعیت بیماریهای همراه، شرایط زایمان، سن حاملگی و زایمان سزارین قبلی اعمال نشد. مطالعاتی که به مقایسه رژیمهای مختلف دوزاژ پرداخته باشند، خارج از محدوده این مرور هستند.
گردآوری و تحلیل دادهها
ما از روشهای استاندادر کاکرین استفاده کردیم.
نتایج اصلی
ما 10 RCTs تکمیلشده را با حضور 1888 زن پیدا کردیم. یک کارآزمایی دیگر در حال انجام است. کارآزماییهای وارد شده بین فوریه 1998 تا ژانویه 2016 در شرایط بیمارستانی، دو مورد در اروپا (دانمارک و یونان)، دو مورد در ترکیه و یک مورد در اسراییل، ایران، آمریکا، بنگلادش، هند و تایلند انجام شد. اغلب کارآزماییها شامل بارداری کامل تکقلویی با پرزانتاسیون ورتکس جنین بود. برخی از کارآزماییها زنانی را که با سرویکس آماده آمده بودند و برخی دیگر زنان را با سابقه قبلی سزارین، کنار گذاشته بودند. هنگامی که نتایج گزارش شد، میانگین سنی زنان از 22 تا 31 سال، نولیپاریتی از 45 درصد تا 68 درصد و شاخص توده بدن قبل از بارداری از 22 تا 32 متغیر بود.
بسیاری از این کارآزماییها دارای محدودیتهای طراحی بودند و در معرض خطر بالا یا نامشخص سوگیری (bias) در میان تعدادی از حوزههای «خطر سوگیری» مورد قضاوت قرار گرفتند.
چهار کارآزمایی شامل یک نمودار Consort بود. در سه مورد، این نمودار جزئیات شرکت کنندگان را قبل از فاز فعال زایمان و قبول درمان برای کسانی که به این مرحله رسیده بودند، ارائه کرد. یک نمودار Consort فقط اطلاعات اخیر را ارایه داد. دادهها در بسیاری از کارآزماییها بهطور غیرقابل قبولی سازگار با تخصیص درمان بودند، که نشان میدهند زنانی که پیش از فاز فعال زایمان، نوزاد خود را به دنیا آوردند، پس از تصادفیسازی از مطالعه خارج شدند. بنابراین ما یک تحلیل ثانویه (نه در پروتکل ما) از زایمان سزارین در میان زنانی که به فاز فعال زایمان رسیدند و بنابراین واجد شرایط مداخله بودند، انجام دادیم.
آنالیز ما بوسیله قصد به درمان (intention‐to‐treat) دریافت که، در مقایسه با ادامه تحریک با اکسیتوسین وریدی، قطع درمان اکسیتوسین وریدی ممکن است نرخ زایمان سزارین را کاهش دهد، خطر نسبی (RR): 0.69؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.56 تا 0.86؛ 1784 زن؛ شواهد با کیفیت پائین. با این حال، محدود کردن آنالیز ما به زنانی که به فاز فعال زایمان رسیدند (با استفاده از «به فاز فعال رسیده» به عنوان تقسیم کننده ما) پیشنهاد میکنند که احتمالا تفاوت اندک یا عدم تفاوت بین گروهها وجود دارد (RR: 0.92؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.65 تا 1.29؛ 4 کارآزمایی؛ 787 زن؛ شواهد با کیفیت متوسط).
قطع تجویز اکسیتوسین وریدی احتمالا خطر تاکیسیستول رحمی را همراه با نرخ غیرطبیعی ضربان قلب جنین (FHR)، در مقایسه با ادامه تجویز اکسیتوسین وریدی، کاهش میدهد (RR: 0.15؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.05 تا 0.46؛ 3 کارآزمایی؛ 486 زن؛ شواهد با کیفیت متوسط). ما مطمئن نیستیم که آیا قطع مصرف اکسیتوسین وریدی، خطر کوریوآمنیونیت را افزایش میدهد یا خیر (متوسط RR: 2.32؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.99 تا 5.45؛ 1 کارآزمایی؛ 252 زن؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین). قطع مصرف اکسیتوسین وریدی ممکن است تاثیر اندک یا عدم تاثیر بر استفاده از آنالژزی و اپیدورال در طول زایمان در مقایسه با ادامه مصرف آن داشته باشد (RR: 1.04؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.95 تا 1.14؛ 3 کارآزمایی؛ 556 زن؛ شواهد با کیفیت پائین). ناهنجاریهای کاردیوتوکوگرافی حین زایمان (CTG) (CTGهای مشکوک / پاتولوژیکال) احتمالا با قطع مصرف اکسیتوسین وریدی کاهش مییابد (RR: 0.65؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.51 تا 0.83؛ 7 کارآزمایی؛ 1390 زن؛ شواهد با کیفیت متوسط). در مقایسه با ادامه مصرف اکسیتوسین وریدی، قطع مصرف آن احتمالا تاثیر اندک یا بدون تاثیر بر بروز آپگار کمتر از 7 در دقیقه 5 (RR: 0.78؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.27 تا 2.21؛ 4 کارآزمایی؛ 893 زن؛ شواهد با کیفیت پائین) یا گازهای اسیدی بند ناف در زمان تولد (pH شریانی بند ناف کمتر از 7.10) (RR: 1.03؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.50 تا 2.13؛، 4 کارآزمایی؛ 873 زن؛ شواهد با کیفیت پائین) خواهد داشت.
بسیاری از پیامدهای ثانویه مادری و نوزاد در این مرور (از جمله، مرگومیر مادر و نوزاد) در کارآزماییهای وارد شده موجود نبودند.
نتیجهگیریهای نویسندگان
قطع تحریک با اکسیتوسین وریدی پس از فاز فعال زایمان ممکن است سزارین را کاهش دهد، اما شواهد برای این کار قطعیت پایینی دارند. هنگامی که آنالیز را به کارآزماییهایی محدود کردیم که به طور جداگانه مشارکت کنندگانی را که به مرحله فعال زایمان رسیدند، گزارش کردند، نتایج ما نشان داد که احتمالا هیچ تفاوتی بین گروهها وجود ندارد. قطع اکسیتوسین وریدی ممکن است تاکیسیستول رحمی را که همراه با FHR غیرطبیعی ترکیب میشود، کاهش دهد.
اغلب کارآزماییها خطر سوگیری داشتند، به این معنی که این نتایج باید با احتیاط تفسیر شوند. ارزیابیهای GRADE ما از قطعیت بسیار پایین تا قطعیت متوسط متغیر بود. تصمیمات به تنزل کیفیت مطالعات مبتنی بر محدودیتهای مطالعه، عدم دقت و غیرمستقیم بودن آنها بودند.
تحقیقات آینده میتواند تمامی زنان تصادفیسازی شده را در نظر داشته باشد و بهویژه کسانی که قبل از رسیدن به این نقطه، که در آن واجد شرایط مداخله (یعنی آنهایی که در فاز پنهان سزارین کردند) بودند، زایمان کردند، یا به این دلیل که زایمان به قدری سریع بود که تزریق به موقع متوقف نمیشد.
تحقیقات آینده میتواند پیامدهای فهرستشده را در این مرور از جمله مرگومیر مادران و نوزادان، رضایت مادرانه و شیردهی را در نظر داشته باشند.
خلاصه به زبان ساده
قطع مصرف اکسیتوسین وریدی که برای تحریک انقباضهای رحمی استفاده میشود در فاز فعال زایمان القا شده
موضوع چیست؟
اکسیتوسین یک هورمون طبیعی است که موجب میشود رحم انقباضات دردناک و منظمی داشته و زایمان آغاز شود. این دارو به صورت تزریق وریدی (IV) موجود است و اگر پزشک یا ماماها احساس کنند که لازم است زایمان نوزاد را تسریع کنند، یا اگر مادر آن را درخواست کند، به آرامی تزریق میشود تا زایمان را به صورت مصنوعی تحریک کند. در کشورهای غربی، حدود یک چهارم زنان باردار زایمان القا شده دارند، معمولا با داروهای پروستاگلندین، به تنهایی یا در ترکیب با اکسیتوسین.
خطرات مرتبط با استفاده از اکسیتوسین وریدی برای تحریک انقباضات رحمی شامل زنانی میشود که انقباضهای خیلی بلند یا خیلی زیاد دارند (رحم بیشتحریک شده)، که میتواند منجر به تغییراتی در ضربان قلب نوزاد و نیاز به عمل سزارین اورژانسی شود. این مرور بررسی میکند که آیا توقف اکسیتوسین وریدی زمانی که زایمان به خوبی تثبیت شده (یعنی دهانه رحم بیشتر از نصف دیلاته شده است) خطرات مرتبط را برای مادر و نوزاد در مقایسه با ادامه دادن اکسیتوسین، کاهش میدهد.
چرا این موضوع مهم است؟
متوقفکردن تزریق اکسیتوسین زمانی که زایمان فعال آغاز میشود، میتواند منجر به موارد بیشتری از زایمان طبیعی شود، به خصوص اگر خطر بیشتحریکی رحمی و نیاز به سزارین اورژانس، کاهش یابد. هم چنین کل دوز کلی اکسیتوسین که مادر دریافت میکند کاهش مییابد، که میتواند منجر به اثرات نامطلوب کمتری (به عنوان مثال حالت تهوع، استفراغ و سردرد مادران یا تغییر در نرخ ضربان قلب) شود.
ما چه شواهدی را یافتیم؟
ما به دنبال شواهد (ژانویه 2018) گشتیم و 10 مطالعه تصادفیسازی و کنترلشده (1888 زن و نوزادان آنها) را یافتیم که در فاصله فوریه 1998 و ژانویه 2016 در بیمارستانهایی در دانمارک، یونان، ترکیه، اسرائیل، ایران، آمریکا، بنگلادش، هند و تایلند انجام شده بودند. به دلیل محدودیتهای طراحی مطالعه و چگونگی گزارش یافتهها، ما نمیتوانیم به نتایج اطمینان داشته باشیم.
قطع مصرف اکسیتوسین وریدی در طول زایمان فعال، ممکن است تعداد زنانی را که زایمان سزارین داشتهاند، کاهش دهد (نه کارآزمایی؛ 1784 زن). با این حال، هنگامی که ما یک آنالیز دیگر را انجام دادیم، با حضور فقط زنانی که در واقع در فاز فعال زایمان بودند، دریافتیم که تفاوتی میان دو گروه وجود ندارد یا تفاوت اندکی دیده میشود (چهار کارآزمایی؛ 787 زن).
قطع مصرف اکسیتوسین وریدی به احتمال زیاد خطر انقباضهایی را که بسیار طولانی یا بسیار قوی هستند و منجر به تغییراتی در ضربان قلب کودک (سه آزمایش؛ 486 زن) میشود، کاهش میدهد. ما مطمئن نیستیم که توقف یا عدم توقف اکسیتوسین وریدی خطر عفونت باکتریایی پردهها یا کیسه درون رحم را تحت تاثیر قرار میدهد (یک آزمایش؛ 252 زن). توقف اکسیتوسین وریدی طی زایمان ممکن است تاثیر چندانی بر استفاده زنان از ضددردها و اپیدورال روی زنان، در مقایسه با زنانی که به دریافت اکسیتوسین ادامه دادند (سه کارآزمایی و 556 زن)، نداشته باشد.
احتمالا نوزادان کمتری در گروه توقف اکسیتوسین وریدی با نتایج غیرعادی کاردیوتوکوگرافی (یک روش الکترونیکی برای اندازهگیری انقباضات زنان و هم ضربان قلب کودک) در مقایسه با زنانی که به دریافت اکسیتوسین وریدی ادامه دادند (هفت کارآزمایی؛ 1390 زن)، وجود داشتند.
در مقایسه با ادامه مصرف اکسیتوسین وریدی، قطع مصرف آن، به احتمال زیاد دارای تاثیر کم یا بدون تاثیر روی تعداد کودکان با یک تست استاندارد سلامت پائین برای نوزادان تازه متولد شده (Apgar)، پنج دقیقه پس از تولد (چهار آزمایش؛ 893 زن)، یا یک معیار دیگر از سلامت نوزاد شامل آنالیز خون گرفتهشده از بندناف (چهار آزمایش؛ 873 زن) است.
کارآزماییهای وارد شده بسیاری از این پیامدهای این مرور را، از جمله مرگ مادر یا فرزندش، گزارش نکردند.
این موضوع به چه معنی است؟
توقف اکسیتوسین پس از شروع مرحله فعال زایمان، ممکن است تعداد زنان را با انقباضهای خیلی طولانی یا خیلی قوی که منجر به تغییراتی در ضربان قلب کودک و خطر داشتن سزارین میشود، کاهش دهد. با این حال، کاهش احتمالی در خطر سزارین ممکن است نتیجهای از طراحی ضعیف مطالعه باشد.
کارآزماییهایی با کیفیت بهتر مورد نیاز است. اینها میتوانند شامل تجزیهوتحلیل زنانی باشند که به مرحله فعال زایمان نمیرسند چرا که نوزادشان پیش از این با سزارین به دنیا آورده شده و آنهایی که زایمان آنها به قدری سریع بود که اکسیتوسین نمیتواند به موقع متوقف شود، یعنی آنالیز باید بوسیله «قصد به درمان» انجام شود.
مطالعات آینده میتواند شامل پیامدهای فهرستشده در این مرور، شامل رضایت زنان باشد.