ارزیابی تاثیرات مداخلات خدمات سکته مغزی برای اجرای استراتژیهای پیشگیرانه ثانویه از بروز سکته مغزی در کنترل عوامل خطر قابل اصلاح، از جمله پایبندی بیمار به مصرف داروهای تجویز شده و وقوع حوادث قلبیعروقی ثانویه.
در این مرور بهروز شده 16 مطالعه جدید شامل 25,819 شرکتکننده، در نتیجه در مجموع 42 مطالعه شامل 33,840 شرکتکننده، وارد شدند. از ابزار سوگیری کاکرین استفاده کرده و سه مطالعه را در معرض خطر بالای سوگیری ارزیابی کردیم؛ مطالعات باقیمانده در معرض خطر پائین سوگیری در نظر گرفته شدند. تعداد 26 مطالعه را وارد کردیم که عمدتا مداخلات سازمانی و 16 مطالعه مداخلات آموزشی و رفتاری را برای شرکتکنندگان ارزیابی کردند. در صورت لزوم نتایج را تجمیع کردیم، اگرچه ناهمگونی بالینی و روششناسی اندکی وجود داشت.
مداخلات آموزشی و رفتاری تفاوت بارزی را در هیچ یک از پیامدهای مرور شامل میانگین فشار خون سیستولیک و دیاستولیک، میانگین شاخص توده بدنی، دستیابی به HbA1c هدف، پروفایل لیپید، میانگین سطح HbA1c، پایبندی به مصرف دارو، یا عوارض قلبیعروقی عود کننده نشان ندادند. شواهدی با کیفیت متوسط وجود داشت که نشان داد مداخلات سازمانی منجر به بهبود کنترل فشار خون، به ویژه بهبود در دستیابی به فشار خون هدف شد (نسبت شانس (OR): 1.44؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.09 تا 1.90؛ 13 مطالعه؛ 23,631 شرکتکننده). با این حال، تغییرات قابلتوجهی در میانگین فشار خون سیستولیک (تفاوت میانگین (MD): 1.58‐ میلیمتر جیوه؛ 95% CI؛ 4.66‐ تا 1.51؛ 16 مطالعه؛ 17,490 شرکتکننده) و میانگین فشار خون دیاستولیک (MD: ‐0.91 میلیمتر جیوه؛ 95% CI؛ 2.75‐ تا 0.93؛ 14 مطالعه؛ 17,178 شرکتکننده) وجود نداشت. تغییرات قابلتوجهی در دیگر پیامدهای مرور وجود نداشت.
سوال مطالعه مروری
مداخلات مراقبت سلامت در پیشگیری از عود سکته مغزی (stroke) یا دیگر حوادث قلبیعروقی در افراد مبتلا به سکته مغزی یا حمله ایسکمیک گذرا ((transient ischaemic attack; TIA): مینی‐استروک (سکته خفیف) نیز نامیده میشود) چقدر موثر هستند؟
پیشینه
سکته مغزی و TIA بیماریهای ناشی از وقفه در خونرسانی به مغز هستند. افرادی که دچار سکته مغزی یا TIA میشوند، در معرض خطر وقوع سکته مغزی بعدی قرار دارند. چندین دارو و تغییرات شیوه زندگی میتوانند برای کاهش خطر سکته مغزی با بهبود کنترل عوامل قابل اصلاح خطر مانند فشار خون، چربی خون، اضافه وزن، افزایش قند خون و استفاده از داروهای پیشگیرانه استفاده شوند. این عوامل خطرساز اغلب بهطور موثری پس از وقوع سکته مغزی یا TIA مدیریت نمیشوند. شناسایی مداخلات مراقبت سلامت مهم است چرا که میتوان از طریق بهبود این عوامل خطرساز به پیشگیری از وقوع سکته مغزی کمک کرد. مداخلات در این مرور، بیماران یا متخصصان بالینی، یا هر دو (با هدف آموزش یا تغییر رفتار، یا هر دو)؛ و سازمانها (به عنوان مثال، تغییر نحوه ارائه خدمات) را مورد هدف قرار دادند.
این یک نسخه بهروز شده از مرور ما است که در سال 2014 منتشر شد.
تاریخ جستوجو
برای یافتن مطالعات تا اپریل 2017 به جستوجو پرداختیم.
ویژگیهای مطالعه
این مرور بهروز شده 16 مطالعه جدید را شامل 25,819 شرکتکننده و در نتیجه در مجموع 42 مطالعه را شامل 33,840 فرد مبتلا به سکته مغزی یا TIA وارد کرد که در میانگین سنی 60 تا 74.3 قرار داشتند. بیشتر مطالعات در مراکز مراقبتهای اولیه یا در سطح جامعه انجام گرفتند. شانزده مطالعه شامل مداخلات آموزشی یا رفتاری برای شرکتکنندگان و 26 مطالعه عمدتا شامل مداخلات سازمانی بودند. اکثر مداخلات به مدت سه تا 12 ماه، با پیگیری از سه ماه تا سه سال ادامه داشتند.
نتایج کلیدی
تغییرات در خدمات ارائه مراقبت سلامت که فقط آموزش یا رفتار بیمار را، بدون تغییر در سازماندهی مراقبت از بیمار، بررسی کردند شواهد بارزی را از بهبود عوامل خطرساز سکته مغزی نشان ندادند. تغییرات در سازماندهی خدمات مراقبت سلامت موجب بهبود کنترل فشار خون شد. تاثیرات این مداخلات بر تغییرات چربیهای خون، قند خون، وزن بدن، یا مصرف داروها قطعی نیست.
تعداد 24 مطالعه در حال انجام را شناسایی کردیم که نشان میدهد پژوهش در این زمینه در حال افزایش است.
کیفیت شواهد
سطح کیفیت شواهد موجود به دلیل تنوع در روشهای مورد استفاده و نتایج گزارش شده، متوسط یا پائین ارزیابی شدند.