پیشینه
پرولاپس ارگان لگنی (POP ؛pelvic organ prolapse)، 50% از زنان زایمان کرده (parous women) را مبتلا میسازد، که از این تعداد 14% تا 19% از زنان تحت عمل جراحی اصلاحی(surgical correction) قرار میگیرند. اگرچه انجام عمل جراحی برای درمان POP متداول است، دادههای محدودی در منابع علمی از مداخلات قبل (preoperative) و بعد (postoperative) از عمل جراحی مربوط به این پروسیجرها، حمایت میکنند. هدف اصلی از مداخلات قبل، حین و پس از جراحی (perioperative)، کاهش نرخ رویدادهای جانبی، در عین بهبود پیامدهای مربوط به زنان پس از مداخله جراحی برای درمان پرولاپس است. گستره وسیعی از مداخلات قبل، حین و پس از عمل جراحی در دسترس هستند، و اگرچه مزایای مداخلاتی چون آنتیبیوتیکهای پروفیلاکتیک (prophylactic antibiotics) قبل از جراحیهای شکمی به خوبی به اثبات رسیدهاند، مزایا و معایب سایر مداخلات برای زنانی که تحت اعمال جراحی POP قرار میگیرند، شناخته شده نبوده و از این رو نیازمند آن هستند که به طو جداگانه مورد بررسی قرار گیرند.
اهداف
هدف این مطالعه مروری مقایسه ایمنی و اثربخشی طیفی از مداخلات قبل، حین و پس از عمل جراحی در مقابل سایر مداخلات یا عدم مداخله (گروه کنترل) در زمان جراحی برای پرولاپس ارگان لگنی است.
روش های جستجو
ما در پایگاه ثبت تخصصی گروه بیاختیاری در کاکرین، که شامل کارآزماییهای شناساییشده از پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترلشده در کاکرین (CENTRAL ؛Cochrane Central Register of Controlled Trails)؛ MEDLINE؛ MEDLINE In Process؛ ClinicalTrials.gov و WHO ICTRP است، جستوجو کردیم. مجلات و مجموعه مقالات کنفرانسها (جستوجو شده در 30 نوامبر 2017)، و فهرست منابع مقالات مرتبط را نیز به صورت دستی جستو جو کردیم. ما همچنین با پژوهشگران این حوزه تماس گرفتیم.
معیارهای انتخاب
ما کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده (RCTs ؛randomised controlled trails) را از زنان جراحیشده برای درمان پرولاپس ارگان لگنی علامتدار وارد مرور کردیم که به مقایسه یک مداخله قبل از عمل جراحیِ مرتبط با جراحی پرولاپس ارگان لگنی در مقابل عدم درمان یا سایر مداخلات پرداخته بودند.
گردآوری و تحلیل دادهها
ما از روشهای استاندارد روششناسی توصیهشده توسط کاکرین استفاده کردیم. پیامدهای اولیه ما عبارت بودند از نارسایی ابجکتیو در هر ناحیه (objective failure at any site) و علائم سابجکتیو پرولاپس پس از عمل جراحی. ما همچنین اثرات جانبی را، با تمرکز بر از دست دادن خون و ترانسفیوژن خون حین عمل جراحی، آسیب اورترال (ureteral injury) حین عمل جراحی، و عفونت مجرای ادرار پس از عمل جراحی اندازهگیری کردیم.
نتایج اصلی
ما 15 RCT را وارد مرور کردیم که به مقایسه 8 مداخله مختلف در مقابل عدم درمان در 1992 زن در 5 کشور پرداخته بودند. اکثر مداخلات فقط توسط یک RCT ارزیابی شده بودند که کیفیت شواهد آنها بسیار پایین تا متوسط بود. به دلیل کوچک بودن اندازه نمونهها و نرخ پایین رویدادها، محدودیت اصلی عدم دقت (imprecision) بود.
مداخله قبل از عمل جراحی بر پایه تمرین عضلات کف لگن (PFMT در مقایسه با عدم درمان (3 RCT))
اجرای سادهترین برنامههای PFMT مستلزم آن است که زنان در 6 جلسه مشاوره قبل از عمل جراحی به مدت 3 ماه پیش از عمل جراحی پرولاپس شرکت کنند. نتایج کارآزماییها هیچ شواهد شفافی را مبنی بر وجود اختلاف بین گروهها به لحاظ نارسایی عینی در هر ناحیه در 12 تا 24 ماه (نسبت شانس (OR): 0.93؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.56 تا 1.54؛ 2 RCT؛ 327 زن؛ شواهد با کیفیت متوسط) ارائه نکردند. یافتهها از نظر آگاهی نسبت به پرولاپس (awareness of prolapse)، ناسازگار بودند. 1 RCT هیچ شواهدی را مبنی بر وجود اختلاف بین گروهها در ماه 24 (OR: 1.07؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.61 تا 1.87؛ 1 RCT؛ 305 زن؛ شواهد با کیفیت پایین) ارائه نکرده بود و دومین RCT کوچک، کاهش را در علائم بر اساس پرسشنامه علامت پرولاپس ارگان لگنی (Pelvic Organ Prolapse Symptom Questionnaire) تکمیلشده توسط گروه مداخله در ماه 12، گزارش کرده بود (اختلاف میانگین (MD): 3.90-؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 6.11- تا 1.69-؛ 1 RCT؛ 27 زن؛ شواهد با کیفیت پایین). پژوهشگران دریافتند که هیچ اختلاف شفافی بین گروهها به لحاظ نرخهای جراحی مجدد (repeat surgery) (یا پساری؛ pessary) برای پرولاپس در پیگیری ماه 24 وجود ندارد (OR: 1.92؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.74 تا 5.02؛ 1 RCT؛ 316 زن؛ شواهد با کیفیت پایین).
سایر مداخلات
RCT های مجرد این مداخلات را ارزیابی کرده بودند: تصویرسازی هدایتشده (guided imagery) قبل از عمل جراحی (N = 44)؛ تزریق عامل وازوکانستریکتور (vasoconstrictor agent) در شروع جراحی پرولاپس واژینال (N = 76)؛ جاگذاری استنت اروترال (ureteral stent placement) در طول قطع لیگامان یوتروساکرال (uterosacral ligament suspension) (N = 91)؛ پک واژینال (vaginal pack) (N = 159)؛ استفاده از آنتیبیوتیکهای پروفیلاکتیک برای زنانی که پس از عمل جراحی نیازمند کاتتریزاسیون ادرار (urinary catheterisation) هستند (N = 159) و دیلاتورهای واژینال پس از عمل جراحی (N = 60).
2 RCT آمادهسازی روده (bowel preparation) (N = 298) و 4 RCT روش و زمانبندی کاتتریزاسیون ادراری را پس از عمل جراحی (N = 514) ارزیابی کرده بودند، بهطوریکه تمامی آنها در مقایسههای مختلفی به اجرا درآمده بودند.
هیچیک از این مطالعات پیامدهای اولیه مرور ما را گزارش نکرده بودند. 1 مطالعه که از دست دادن خون حین عمل جراحی را گزارش کرده بود، پیشنهاد میکند که تزریق وازوکانستریکتور واژینال در شروع جراحی ممکن است از دست دادن خون را به طور میانگین حدود 30 میلیلیتر کاهش دهد و مطالعه دیگر آسیب اورترال را گزارش کرده و هیچ شواهد شفافی را مبنی بر کاهش آسیب اورترال در نتیجه جاگذاری استنت اورترال به دست نیاورده بود. 3 RCT عفونت مجرای ادرار را گزارش کرده و هیچ شواهد قطعی را مبنی بر تاثیر استفاده از پک واژینال، آنتیبیوتیکهای پروفیلاکتیک یا دیلاتورهای واژینال بر نرخهای عفونت مجرای ادراری به دست نیاورده بودند. سایر مطالعات این پیامدها را گزارش نکرده بودند.
نتیجهگیریهای نویسندگان
دادهها درباره مداخلات قبل از عمل جراحی در جراحی پرولاپس ارگان لگنی کافی نبودند. برنامه ساختاریافته از تمرین ماهیچه کف لگن قبل و پس از جراحی پرولاپس به طور سازگار نشاندهنده هیچگونه مزیتی برای این مداخله نبودند؛ با وجود این، این یافته بر مبنای نتایج به دست آمده از 2 مطالعه کوچک بودند. ما به لحاظ سایر مداخلات (آمادهسازی روده قبل از عمل جراحی و تزریق عامل وازوکانستریکتور، جاگذاری استنت اورترال در طول قطع لیگامان یوتروساکرال، قرار دادن پک واژینال، استفاده از دیلاتور واژینال، آنتیبیوتیکهای پروفیلاکتیک برای مراقبت از کاتتر پس از عمل جراحی)، هیچگونه شواهدی را از نظر نرخهای عود پرولاپس و نیز هیچگونه شواهد شفافی را مبنی بر اینکه میان این مداخلات و کاهش معنیدار بالینی اثرات جانبی از جمله ترانسفیوژن خون حین یا پس از عمل جراحی، آسیب اورترال، یا عفونت مجرای ادرار پس از عمل، رابطه وجود داشته، نیافتیم.
خلاصه به زبان ساده
مداخلات قبل، حین و پس از عمل جراحی در جراحی پرولاپس ارگان لگنی
طیف گستردهای از مداخلات در جراحیهای پرولاپس استفاده میشوند؛ با وجود این دادهها کافی نبوده و درباره سودمندی این مداخلات اجماع حاصل نشده است. معتبرترین شواهد احتمالا از کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده به دست خواهند آمد، و این مبنای این مطالعه مروری است.
سوال مطالعه مروری
• کدامیک از مداخلات قبل، حین و پس از عمل جراحی، میزان عوارض حین و پس از عمل جراحی را کاهش میدهد؟
• کدامیک از مداخلات قبل، حین و پس از عمل جراحی، پیامدهای مربوط به جراحی انجام شده را برای درمان پرولاپس ارگان لگنی بهبود میدهد؟
پیشینه
جراحی برای درمان پرولاپس ارگان لگنی به طور متداول انجام شده و طیف متنوعی از مداخلات قبل، حین و پس از عمل برای بهبود پیامدهای جراحی استفاده میشوند.
ویژگیهای مطالعه
نویسندگان مطالعه مروری کاکرین، کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشدهای (RCTs) را ارزیابی کردند که به مقایسه جراحی پرولاپس با و بدون هر نوع مداخله پیش از عمل جراحی (قبل، حین، یا بعد) پرداخته بودند. شواهد تا 30 نوامبر 2017 بهروز هستند. نویسندگان 15 کارآزمایی را که به ارزیابی 8 مداخله مختلف مرتبط با جراحی پرولاپس پرداخته بودند، وارد مطالعه مروری کردند. اگرچه پیامدهای اولیه این مطالعه مروری عبارت بودند از نارسایی عینی (objective failure) (عود پرولاپس در معاینه) و آگاهی از پرولاپس (awareness of prolapse). نویسندگان همچنین اثرات جانبی را با تمرکز بر از دست دادن خون حین عمل جراحی، آسیب اورترال (ureteral injury) حین عمل جراحی، عفونت مجرای ادرار (urinary tract infection) پس از عمل جراحی، و جراحی مجدد (repeat surgery) اندازه گرفتند.
نتایج اصلی
نویسندگان مطالعه مروری شواهد بسیار کمی را درباره مداخلات قبل، حین و پس از عمل جراحی در جراحی پرولاپس ارگان لگنی یافتند. کارآزماییهای کمی پیامدهای اولیه را گزارش کرده بودند. یک برنامه ساختاریافته از تمرین ماهیچه کف لگن (pelvic floor muscle training) قبل و پس از جراحی، به طور سازگار هیچگونه مزیتی را به نفع این مداخله ارائه نکرده بود. به لحاظ سایر مداخلات قبل از عمل، هیچیک از آمادهسازی روده (bowel preparation) یا نقشهبرداری دقیق قبل از عمل جراحی (detailed preoperative mapping) در مقایسه با درمان معمول، مزیت معنیداری را نشان نداده بودند.
مداخلات حین عمل جراحی از جمله تزریق عامل وازوکانستریکتور (vasoconstrictor agent)، جاگذاری استنت اورترال (ureteral stent) در طول قطع لیگامان یوتروساکرال (uterosacral ligament suspension)، یا جاگذاری پک واژینال (vaginal pack) مزیتی را به نفع کاهش از دست دادن خون یا کاهش عفونت مجرای ادرار یا آسیب به مثانه (ureter) نشان ندادند.
پک کردن واژینال پس از عمل جراحی نرخ هماتوم (لخته شده خون) را در مقایسه با جراحی پرولاپس بدون پک کردن در یک کارآزمایی مجرد کاهش نداده بود. نرخ عفونت مجرای ادرار پس از عمل جراحی در اثر استفاده از پک واژینال، آنتیبیوتیکهای پروفیلاکتیک، یا دیلاتور واژینال کاهش نیافته بود.
کیفیت شواهد
کیفیت شواهد از بسیار پایین تا متوسط متغیر بود. محدودیت اصلی عدم دقت (imprecision) بود، زیرا اندازه نمونهها کوچک و نرخ رویدادها پایین بود.