پیشینه
تشخیص سرطان آندومتر به دلیل افزایش شیوع چاقی رو به افزایش است. چاقی از طریق القای حالت استروژن فاقد ترکیبات پروژسترون (unopposed estrogen) اضافی، مقاومت به انسولین و التهاب، نقش مهمی در افزایش ابتلا به سرطان آندومتر دارد. همچنین درمان، افزایش خطر عوارض جراحی و پیچیدگی برنامهریزی پرتودرمانی را تحت تأثیر قرار میدهد و میتواند بر بقای بعدی نیز تأثیر بگذارد. مداخلات کاهش وزن با بهبودیهایی در بقای اختصاصی سرطان پستان و کولورکتال و همچنین کاهش خطر بیماریهای قلبی عروقی ارتباط دارد که یک علت رایج مرگ در بازماندگان از سرطان آندومتر است.
اهداف
تعیین تأثیر مداخلات کاهش وزن علاوه بر مدیریت استاندارد سرطان آندومتر، بر بقای کلی و فراوانی عوارض جانبی.
اهداف ثانویه شامل ارزیابی مداخلات کاهش وزن بر بقای اختصاصی سرطان آندومتر، کاهش وزن حاصلشده، فراوانی رخداد قلبیعروقی و کیفیت زندگی، هم کلی و هم طبقهبندی شده (stratified) بر اساس شاخص توده بدن (BMI) بیمار در صورت امکان است.
روش های جستجو
این مطالعه مروری در پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL ؛Cochrane Central Register of Controlled Trails)؛ MEDLINE؛ Embase و فهرست منابع مقالات، پایگاههای ثبت کارآزماییها و چکیدههای کنفرانس بینالمللی انکولوژی زنان از آغاز تا ژانویه 2018 جستوجو کرد.
معیارهای انتخاب
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده (RCTs ؛randomised controlled trails) مربوط به مداخلات برای تسهیل کاهش وزن در زنان دارای اضافهوزن یا چاق تحت درمان برای سرطان آندومتر یا کسانی که پیش از این تحت درمان بودهاند، انتخاب شدند.
گردآوری و تحلیل دادهها
دو نویسنده این مطالعه مروری بهطور مستقل مطالعات را انتخاب، کیفیت کارآزماییها را ارزیابی و دادهها را استخراج کرده و اختلافنظرها را بهوسیله یک نویسنده مروری سوم برطرف کردند. با نویسندگان مطالعات برای کسب دادههای گمشده از جمله جزئیات هرگونه عوارض جانبی تماس گرفتیم.
نتایج اصلی
ما سه RCT را در این مطالعه مروری گردآوری کردیم که در مجموع 161 زن دارای اضافهوزن و چاق مبتلا به سرطان آندومتر را تصادفیسازی کرده بودند. همه مطالعات، مداخلات رفتاری و سبک زندگی ترکیبی را برای تسهیل کاهش وزن از طریق تعدیل رژیم غذایی و افزایش فعالیت جسمانی مقایسه کرده بودند. RCTهای انتخابی به دلیل خطر سوگیری بالا ناشی از ناتوانی برای کورسازی شرکتکنندگان، کارکنان و ارزیابان پیامد و از دست رفتن قابلتوجه شرکتکنندگان در پیگیری، دارای کیفیت پایین یا بسیار پایین بودند (نرخ فرسایشی تا 29%).
مداخلات ترکیبی رفتاری و سبک زندگی در مقایسه با مراقبت معمول طی 24 ماه، با بهبود بقای کلی مرتبط نبود (خطر نسبی (RR) مرگومیر: 0.23؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.01 تا 4.55؛ P = 0.34؛ یک RCT؛ 37 شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پایین). شواهدی مبنی بر اینکه چنین مداخلاتی با بهبود در بقای اختصاصی سرطان یا فراوانی رخداد قلبیعروقی ارتباط داشته باشند، وجود نداشت؛ زیرا هیچ مرگ مرتبط با سرطان، انفارکتوس میوکارد یا استروک در مطالعات انتخابی گزارش نشده بود. هیچکدام از RCTهای منتخب، دادههای پیامد بقای بدون عود بیماری را گزارش نکرده بودند. ترکیب مداخلات رفتاری و سبک زندگی در قیاس با مراقبت معمول، با کاهش وزن چشمگیر در شش ماه (میانگین تفاوت (MD):Kg - 1.88؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 5.98 - تا 2.21 Kg؛ 0.37= P؛ سه RCT؛ 131 شرکتکننده؛ I2 = 0%؛ شواهد با قطعیت پایین) یا 12 ماه (Kg - 8.98 :MD؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 19.88 - تا 1.92 Kg؛ P = 0.11؛ دو RCT؛ 91 شرکتکننده؛ I2 = 0%؛ شواهد با قطعیت بسیار پایین) مرتبط نبود. ترکیب مداخلات رفتاری و سبک زندگی در مقایسه با مراقبت معمول، با افزایش کیفیت زندگی در هنگام سنجش با استفاده از پرسشنامه سلامت جسمانی SF-12 یا FACT-G طی شش ماه (FACT-G MD: 2.51؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 5.61 - تا 10.64؛ P = 0.54؛ دو RCT؛ 95 شرکتکننده؛ I2 = 83%؛ شواهد با قطعیت بسیار پایین) یا بهوسیله FACT-G بهتنهایی طی 12 ماه (MD: 2.77؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.65 - تا 6.20؛ P = 0.11؛ دو RCT؛ 89 شرکتکننده؛ I2 = 0%؛ شواهد با قطعیت بسیار پایین) مرتبط نبود. هیچ عارضه جانبی جدی مانند بستری در بیمارستان یا مرگ در کارآزماییهای منتخب گزارش نشده بود. مداخلات سبک زندگی و رفتاری با خطر بیشتر علائم عضلانیاسکلتی ارتباط داشت (RR: 19.03؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.17 تا 310.52؛ P = 0.04؛ دو RCT؛ 91 شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت پایین).
نتیجهگیریهای نویسندگان
در حال حاضر شواهد کافی با کیفیت بالا برای تعیین تأثیر ترکیب مداخلات سبک زندگی و رفتاری بر بقا، کیفیت زندگی یا کاهش وزن قابلتوجه در زنان دارای سابقه سرطان آندومتر در مقایسه با آنهایی که مراقبت معمول دریافت کردهاند، وجود ندارد. شواهد محدود نشان میدهد که این مداخلات، عارضه جانبی جدی یا تهدیدکننده حیات اندکی دارند یا بهطور کلی ندارند؛ گرچه مشکلات عضلانیاسکلتی احتمالا به دلیل افزایش میزان فعالیت، افزایش یافته بود. نتیجهگیری ما بر اساس شواهدی با کیفیت پایین و بسیار پایین، حاصل از تعداد اندک کارآزماییها و بیماران، بنا شده است. بنابراین ما اطمینان بسیار کمی به این شواهد داریم: اکنون تأثیر حقیقی مداخلات کاهش وزن در زنان چاق مبتلا به سرطان آندومتر، نامشخص است.
نیاز به RCTهای بیشتری با قدرت کافی و از نظر روششناختی دقیق با مدت پیگیری 5 تا 10 سال وجود دارد. آنها باید بر اثرات رژیمهای متفاوت تعدیل تغذیه، درمانهای دارویی مرتبط با کاهش وزن و جراحی چاقی (bariatric surgery) روی بقا، کیفیت زندگی، کاهش وزن و عوارض جانبی متمرکز باشند.
خلاصه به زبان ساده
مداخلات کاهش وزن در بازماندگان از سرطان آندومتر
پیشینه
سرطان آندومتر یا رحم، سرطانی شایع در زنان بوده و تعداد موارد آن رو به افزایش است. این موضوع تا حدی به علت افزایش میزان چاقی است که عامل خطر عمدهای برای این بیماری به حساب میآید. با آنکه بقا بعد از سرطان آندومتر، در صورت تشخیص زودهنگام، عموما عالی است، احتمال مرگ زودهنگام به علت افزایش خطر حملات قلبی و استروک کیفیت زندگی ضعیفتر در زنان بیمار بیشتر است. این مطالعه مروری، شواهد مربوط به مداخلات کاهش وزن را در بازماندگان دارای اضافهوزن و چاق دچار سرطان آندومتر ارزیابی کرده بود تا تعیین کند آیا آنها در مقایسه با مراقبت معمول سودمند هستند یا خیر.
ویژگیهای مطالعه
ما سه کارآزمایی تصادفیسازی و کنترلشده انتخاب کردیم که در آنها، زنان بهصورت تصادفی به دریافت یکی از مداخلات (درمانهای) گوناگون اختصاص یافته و شامل 161 شرکتکننده چاق بودند. این کارآزماییها در ایالات متحده آمریکا و انگلستان انجام شده بودند. همه آنها، توصیههای سبک زندگی (رژیم غذایی و ورزش) را بهعلاوه روشهای خودیاوری (برای تشویق به پیروی از توصیهها) با مراقبت معمول مقایسه کرده بودند. شواهد تا ژانویه 2018 موجود است.
نتایج اصلی
ما هیچ منفعتی را برای بازماندگان از سرطان آندومتر از دریافت توصیههای سبک زندگی بر بقا، رخدادهای قلبیعروقی یا کیفیت زندگی نیافتیم؛ با آنکه این مداخلات با مضرات قابلتوجه یا جدی برای شرکتکنندگان مرتبط نبودند. با این حال آنان احتمالا به خاطر افزایش فعالیت جسمانی، نرخهای بیشتری را از علائم اسکلتی عضلانی گزارش کرده بودند. در شرایطی که برخی زنان با این مداخلات وزن از دست میدهند، سایرین اینگونه نیستند که به معنای عدم وجود منفعت یا منفعت اندک بهطور کلی بود.
کیفیت شواهد
با این حال، کیفیت مطالعات انتخابی، پایین یا بسیار پایین بود و همگی از لحاظ تعداد شرکتکنندگان کوچک بوده و بهطور اختصاصی برای بررسی تأثیر مداخله آنها بر بقا طراحی نشده بودند. نیاز به مطالعات با کیفیت بالای بیشتری در این زمینه وجود دارد و در حال حاضر پنج کارآزمایی در حال انجام هستند.