تب تیفوئید و تب پاراتیفوئید هم‌چنان یک عامل مهم برای بیماری و مرگ‌ومیر، به ویژه بین کودکان و نوجوانان آسیای جنوب مرکزی و جنوب شرقی آسیا، هستند. دو واکسن تیفوئید به‌طور گسترده‌ای در دسترس هستند: Ty21a (خوراکی) وVi پلی‌ساکارید (تزریقی). واکسن‌های جدیدتر کنژوگه تیفوئید در مراحل مختلف توسعه و استفاده قرار دارند. سازمان جهانی بهداشت به تازگی یک واکسن کنژوگه توکسوئید کزاز Vi (Vi-TT؛ Vi tetanus toxoid)؛ Typbar-TCV را به عنوان یک واکسن ترجیحی برای همه سنین توصیه کرده است.

ارزیابی اثرات واکسن‌ها برای پیشگیری از تب تیفوئید.

در فوریه 2018، ما پایگاه ثبت تخصصی گروه بیماری‌های عفونی در کاکرین؛ LILACS؛ Embase؛ MEDLINE؛ CENTRAL و mRCT را جست‌وجو کردیم. ما همچنین فهرست منابع همه کارآزمایی‌های انتخاب شده را جست‌وجو کردیم.

کارآزمایی‌های کنترل شده و تصادفی‌سازی‌ و شبه‌تصادفی‌سازی شده (RCTs ؛randomised controlled trails) را انتخاب کردیم که به مقایسه واکسن‌های تب تیفوئید با سایر واکسن‌های تب تیفوئید یا یک عامل غیرفعال (دارونما یا واکسن برای بیماری‌های مختلف) در بزرگسالان و کودکان پرداختند. مطالعات مربوط به چالش انسان، مناسب نبودند.

دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم معیارهای ورود را اعمال کرده و داده‌ها را استخراج کردند، و قطعیت شواهد را با استفاده از سیستم GRADE (نظام درجه‌بندی کیفیت شواهد و قدرت توصیه‌ها) ارزیابی کردند. ما اثربخشی واکسن را در هر سال از پیگیری و اثربخشی تجمعی سه ساله را از لحاظ نوع و دوز واکسن طبقه‌بندی کردیم. پیامد ذکر شده تب تیفوئید بود، که به صورت ایزوله کردن سالمونلا انتریکا سرووار تیفی (Salmonella enterica serovar Typhi) در خون شناخته می‌شوند. ما خطرات نسبی (RR) و اثر بخشی (1 − RR به صورت درصد) را با 95% فاصله اطمینان (CI) محاسبه کردیم.

در مجموع 18 RCT به تجزیه‌وتحلیل کمی‌ این مرور کمک کردند: 13 مورد اثربخشی را ارزیابی کردند (Ty21a؛5 کارآزمایی؛ Vi پلی‌ساکارید: 6 کارآزمایی؛ Vi-Repa؛ 1 کارآزمایی؛ Vi-TT: یک کارآزمایی)، و 9 مورد عوارض جانبی را گزارش کردند. تمام کارآزمایی‌ها به جز یک مورد، در کشورهای اندمیک تیفوئید انجام شدند. اطلاعاتی در مورد واکسیناسیون در بزرگسالان بالای 55 سال، زنان باردار، یا مسافران وجود نداشت. فقط یک کارآزمایی داده‌های مربوط به کودکان زیر دو ساله را انتخاب کرد.
واکسن Ty21a (واکسن خوراکی، سه دوز)
یک برنامه سه دوزی با واکسن Ty21a احتمالا طی سه سال نخست پس از واکسیناسیون تقریبا از نیمی ‌از موارد تیفوئید پیشگیری می‌کند (اثربخشی تجمعی 2.5 تا 3 سال: 50%؛ 95% فاصله اطمینان (CI): %35 تا 61%؛ 4 کارآزمایی؛ 235239 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت متوسط). این اطلاعات شامل بیماران 3 تا 44 ساله می‌شود.
در مقایسه با دارونما، این واکسن احتمالا باعث استفراغ، اسهال، تهوع، یا درد شکمی‌ (2 کارآزمایی؛ 2066 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت متوسط)، سردرد، یا بثورات (1 کارآزمایی؛ 1190 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت متوسط) نمی‌شود؛ با این حال، تب (2 کارآزمایی؛ 2066 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت متوسط) پس از واکسیناسیون احتمالا شایع‌تر است.
واکسن Vi پلی‌ساکارید (تزریق، یک دوز)
یک تک دوز از واکسن Vi پلی‌ساکارید در سال اول پس از واکسیناسیون از حدود دو سوم از موارد تیفوئید پیشگیری می‌کند (سال اول: 69%؛ 95% فاصله اطمینان (CI): %63 تا 74%؛ 3 کارآزمایی؛ 99979 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت بالا). در سال دوم، نتایج کارآزمایی متغیرتر بود، و احتمالا این واکسن بین 45% تا 69% از موارد تیفوئید پیشگیری کرد (سال دوم: 59%؛ 95% فاصله اطمینان (CI): %45 تا 69%؛ 4 کارآزمایی؛ 194969 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت متوسط). این داده‌ها شامل شرکت‌کنندگان 2 تا 55 ساله بودند. اثربخشی تجمعی واکسن سه ساله ممکن است در حدود 55% باشد (95% فاصله اطمینان (CI): %30 تا 70%؛ 1 کارآزمایی؛ 11384 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت پایین). این داده‌ها از یک تک کارآزمایی انجام شده در آفریقای جنوبی در دهه 1980 در شرکت‌کنندگان 5 تا 15 ساله به دست آمد.
در مقایسه با دارونما، این واکسن احتمالا میزان بروز تب (3 کارآزمایی؛ 132261 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت متوسط) یا آریتمی (3 کارآزمایی؛ 132261 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت پایین) را افزایش نمی‌دهد؛ با این حال، تورم (3 کارآزمایی؛ 1767 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت متوسط) و درد در محل تزریق (1 کارآزمایی؛ 667 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت متوسط) در گروه واکسن شایع‌تر بود.
واکسن Vi-rEPA (دو دوز)
تجویز دو دوز از واکسن Vi-rEPA احتمالا طی دو سال اول پس از واکسیناسیون از 50% تا 96% از موارد تیفوئید پیشگیری می‌کند (سال اول: 94%؛ 95% فاصله اطمینان (CI): %75 تا 99%؛ سال دوم: 87%؛ 95% فاصله اطمینان (CI): %56 تا 96%؛ 1 کارآزمایی؛ 12008 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت متوسط). این داده‌ها از یک تک کارآزمایی با کودکان دو تا پنج ساله انجام شده در ویتنام به دست آمد.
در مقایسه با دارونما، هر دو دوز اول و دوم این واکسن ابتلا را به تب افزایش دادند (1 کارآزمایی؛ 12008 و 11091 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت پایین) و دوز دوم باعث بروز تورم در محل تزریق شد (1 کارآزمایی؛ 11091 شرکت‌کننده، شواهد با قطعیت متوسط).
واکسن Vi-TT (دو دوز)
ما در مورد اثربخشی تجویز دو دوز Vi-TT (PedaTyph) در مواردی از تیفوئید کودکان در سال اول پس از واکسیناسیون مطمئن نیستیم (1 سال: 94%؛ 95% فاصله اطمینان (CI): %1 - تا 100%؛ 1 کارآزمایی؛ 1625 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پایین). این داده‌ها از یک کارآزمایی تصادفی شده خوشه‌ای در کودکان شش ماهه تا 12 ساله و انجام شده در هند به دست آمد. برای تک دوز Vi-TT (Typbar-TCV)، ما هیچ اثربخشی از کارآزمایی‌هایی که به ارزیابی واکسن با مواجهه طبیعی پرداختند نیافتیم.
هیچ موردی از اثرات جانبی جدی در RCTهای مربوط به هر یک از واکسن‌های مورد مطالعه گزارش نشد.

واکسن Ty21a و Vi پلی‌ساکارید مجاز در بزرگسالان و کودکان بالای دو سال در کشورهای اندمیک موثر هستند. واکسن Vi-rEPA به همان اندازه موثر است، اگر چه فقط داده‌های مربوط به کودکان در دسترس است. واکسن جدید Vi-TT (PedaTyph) نیاز به ارزیابی بیشتری دارند تا بتوان تعیین کرد که آیا در برابر تب تیفوئید محافظت می‌کند یا خیر. در زمان نوشتن مرور، فقط داده‌های مربوط به اثربخشی به دست آمده از شرایط چالش انسان در بزرگسالان در واکسن Vi-TT (Tybar) وجود داشت، که به وضوح کارآزمایی‌های در حال انجام را برای ارزیابی اثربخشی واکسن توجیه می‌کرد.