پیشینه
عفونت مرتبط با مراقبت بهداشتیدرمانی، از عوامل اصلی موربیدیتی و مرگومیر است. بهداشت دست بهعنوان یک اقدام پیشگیرانه مؤثر تلقی میشود. این نسخه یک بهروزرسانی از مرور منتشرشده پیشین است.
اهداف
ارزیابی موفقیت کوتاهمدت و بلندمدت استراتژیهای بهبود رعایت توصیهها برای بهداشت دست و تعیین اینکه آیا افزایش در رعایت بهداشت دست میتواند نرخهای عفونت ناشی از مراقبتهای بهداشتی درمانی را کاهش دهد یا خیر.
روش های جستجو
ما جستوجوهای الکترونیکی را در مرکز ثبت کارآزماییهای کنترلشده کاکرین؛ PubMed؛ Embase و (CINAHL) Cucmulative Index to Nursing and Allied Health Litreture انجام دادیم. ما جستوجوها را از نوامبر 2009 تا اکتبر 2016 اجرا کردیم.
معیارهای انتخاب
ما کارآزماییهای تصادفیسازیشده، کارآزماییهای غیرتصادفیسازیشده، مطالعات کنترلشده قبل و بعد و تجزیهوتحلیلهای سریهای زمانی متقاطع (ITS) را انتخاب کردیم که هرگونه مداخله را برای بهبود رعایت بهداشت دست با استفاده از صابون و آب یا محلول شوینده دست حاوی الکل (ABHR) یا هر دو ارزیابی کرده بودند.
گردآوری و تحلیل دادهها
دو نویسنده این مطالعه مروری بهطور مستقل استنادها را برای ورود به مطالعه غربال، دادهها را استخراج و خطرات سوگیری (bias) را برای هر مطالعه انتخابی ارزیابی کردند. متاآنالیز (meta-analysis) امکانپذیر نبود؛ چراکه ناهمگونی زیادی میان مطالعات وجود داشت. ما قطعیت شواهد را با استفاده از رویکرد GRADE (نظام درجهبندی کیفیت شواهد و قدرت توصیهها) ارزیابی کرده و نتایج را بهصورت روایی در جدول «خلاصه یافتهها» ارائه کردیم.
نتایج اصلی
این مطالعه مروری شامل 26 مطالعه است: 14 کارآزمایی تصادفیسازیشده، دو کارآزمایی غیر تصادفیسازیشده و 10 مطالعه ITS. اغلب مطالعات در بیمارستانها یا مراکز مراقبت طولانیمدت در کشورهای مختلف انجام گرفته و دادهها را از کارکنان مراقبت بهداشتی درمانی متفاوت جمعآوری کرده بودند. چهارده مطالعه، موفقیت ترکیبات متفاوت را از استراتژیهای توصیهشده توسط سازمان جهانی بهداشت (WHO) برای بهبود رعایت بهداشت دست ارزیابی کرده بودند. استراتژیها متشکل از این موارد بودند: افزایش دسترسی به ABHR، انواع مختلف آموزش برای کارکنان، یادآورها (کتبی و شفاهی)، انواع گوناگون فیدبک عملکرد، پشتیبانی اداری و مشارکت کارکنان. شش مطالعه انواع مختلف فیدبک عملکرد، دو مطالعه آموزش، سه مطالعه یادآورهایی را مانند علائم یا رایحهها و یک مطالعه قرار دادن ABHR را ارزیابی کرده بودند. میزان رعایت بهداشت دست مشاهدهشده در همه آنها بهجز سه مطالعه که استفاده از فرآورده را گزارش کرده بودند، سنجیده شده بود. همچنین هشت مطالعه، نرخهای عفونت یا کلونیزاسیون (colonisation) را گزارش داده بودند. همه مطالعات، دو یا تعداد بیشتری منبع دارای خطر سوگیری بالا یا نامشخص داشتند که اکثر آنها مرتبط با کورسازی یا استقلال مداخله بودند.
مداخلات چندبعدی که شامل نه همه اما برخی از استراتژیهای توصیهشده در گایدلاینهای WHO هستند، ممکن است به میزان اندکی میزان رعایت بهداشت دست را بهبود بخشند (پنج مطالعه؛ 56 مرکز) و میتوانند کمی نرخهای عفونت را کاهش دهند (سه مطالعه؛ 34 مرکز). این شواهد دارای قطعیت پایین برای هر دو پیامد هستند.
مداخلات چندبعدی که شامل همه استراتژیهای توصیهشده در گایدلاینهای WHO هستند، ممکن است اندکی نرخهای کلونیزاسیون را کاهش دهند (یک مطالعه؛ 167 مرکز؛ شواهد با قطعیت پایین). به دلیل قطعیت بسیار پایین این شواهد، مشخص نیست که این مداخله رعایت بهداشت دست را بهبود میبخشد (پنج مطالعه؛ 184 مرکز) یا عفونت را کاهش میدهد یا خیر (دو مطالعه؛ 16 مرکز).
مداخلات چندبعدی که شامل همه استراتژیهای توصیهشده در گایدلاینهای WHO بهعلاوه استراتژیهای اضافه هستند، میتوانند اندکی میزان رعایت بهداشت دست را بهبود دهند (شش مطالعه؛ 21 مرکز؛ شواهد با قطعیت پایین). این مداخله احتمالا کمی نرخهای عفونت (یک مطالعه؛ یک مرکز) و کلونیزاسیون (یک مطالعه؛ یک مرکز) را بر اساس شواهدی با قطعیت متوسط کاهش میدهد.
بر مبنای شواهدی با قطعیت پایین، آموزش میتواند میزان رعایت بهداشت دست را بهتر کند (دو مطالعه؛ دو مرکز).
ممکن است بر پایه شواهدی با قطعیت پایین، یادآورهایی مثل علائم یا رایحهها، اندکی میزان رعایت بهداشت دست را بهبود بخشد (سه مطالعه؛ سه مرکز).
قرار دادن ABHR نزدیک به نقطه استفاده، اندکی میزان رعایت بهداشت دست را بر اساس شواهدی با قطعیت متوسط بهبود میدهد (یک مطالعه؛ یک مرکز).
نتیجهگیریهای نویسندگان
با تنوع شناساییشده در قطعیت شواهد، مداخلات و شیوهها، نیاز مبرم به انجام تحقیقات استوار از نظر روششناختی برای بررسی اثربخشی مداخلات چندبعدی در مقابل مداخلات سادهتر برای افزایش رعایت بهداشت دست و برای شناسایی آنکه کدام اجزای مداخلات چندبعدی یا ترکیبهای استراتژیها در یک زمینه مشخص مؤثرتر هستند، وجود دارد.
خلاصه به زبان ساده
روشهای بهبود بهداشت دست کارکنان مراقبت بهداشتی برای کاهش عفونت در مراقبت از بیمار
هدف این مرور چیست؟
یافتن اینکه کدام استراتژیها میتوانند پذیرش توصیههای مربوط به بهداشت دست را توسط کارکنان مراقبت درمانی، شستن دست با صابون و آب یا استفاده از محلول الکلی (ABHR) یا هر دو بهبود بخشند. این نسخه یک بهروزرسانی از مرور منتشرشده پیشین است.
پیامهای کلیدی
گوناگونی استراتژیهای مداخله تکی و ترکیبات استراتژیها که بسیاری از آنها بر مبنای توصیههای کنونی سازمان جهانی بهداشت (WHO) بودند، منجر به افزایش میزان رعایت بهداشت دست در اکثر مطالعات، صرفنظر از شرایط شده بود. بااینحال، قطعیت شواهد از بسیار پایین تا متوسط بسته به استراتژی متفاوت بود. آنچه نامشخص باقی ماند این است که کدام استراتژی یا ترکیب از استراتژیها در یک زمینه معین، مؤثرتر است.
ما چه چیزی را در این مرور مطالعه کردیم؟
بهداشت دست بهطور مرسوم مهمترین راه کاهش عفونتهای ناشی از مراقبت بهداشتی درمانی در نظر گرفته میشود که بسیاری از آنها از طریق تماس مستقیم بهویژه توسط دستهای کارکنان بهداشتی درمانی شیوع مییابند. زمان و کوشش زیادی در سراسر جهان صرف ترویج بهداشت دست میشود. استراتژیهای متفاوت بسیاری برای بهبود رعایت بهداشت دست آزموده شده؛ اما مؤثرترین روشها همچنان نامعلوم باقی مانده است.
نتایج اصلی این مرور چه هستند؟
ما 26 مطالعه را در این مرور گردآوری کردیم. چهارده مطالعه، موفقیت ترکیبهای مختلف استراتژیهای توصیهشده را توسط WHO برای بهبود میزان رعایت بهداشت دست ارزیابی کرده بودند. استراتژیها شامل این موارد بودند: افزایش دسترسی به محصولات شوینده دست حاوی الکل، انواع متفاوت آموزش برای کارکنان، یادآورها (کتبی و شفاهی)، انواع مختلف فیدبک عملکرد، پشتیبانی اداری و مشارکت کارکنان. شش مطالعه، انواع مختلف فیدبک عملکرد، دو مطالعه آموزش، سه مطالعه یادآورهایی مانند علائم یا رایحهها و یک مطالعه قرار دادن ABHR را ارزیابی کرده بودند.
استراتژیهای چندبعدی (ترکیبی) که شامل نه همه اما برخی از استراتژیهای توصیهشده در گایدلاینهای WHO هستند، ممکن است به میزان اندکی رعایت بهداشت دست را بهبود بخشیده و نرخهای عفونت را کاهش دهند (شواهد با قطعیت پایین). مداخلات چندبعدی که شامل همه استراتژیهای توصیهشده توسط WHO هستند، ممکن است منجر به تفاوت اندک یا عدم تفاوت در نرخهای عفونت استافیلوکوک اورئوس مقاوم به متیسیلین (MRSA) شود (شواهد با قطعیت پایین)؛ اما به علت قطعیت بسیار پایین شواهد، مشخص نیست که آیا این رویکردهای مبتنی بر استراتژیهای WHO، رعایت بهداشت دست را بهبود میبخشد یا نرخهای کلونیزاسیون را کاهش میدهند یا خیر. مداخلات چندبعدی که شامل همه استراتژیهای توصیهشده بهعلاوه استراتژیهای اضافه هستند، میتوانند اندکی میزان رعایت بهداشت دست را بهبود دهند (شواهد با قطعیت پایین). به دلیل قطعیت بسیار پایین شواهد، مشخص نیست که آیا این مداخلهها، نرخهای عفونت را کاهش میدهند یا خیر.
فیدبک عملکرد میتواند میزان رعایت بهداشت دست را بهبود بخشد (شواهد با قطعیت پایین) و احتمالا اندکی نرخهای عفونت و کلونیزاسیون را کاهش دهد (شواهد با قطعیت متوسط). ممکن است آموزش، میزان رعایت بهداشت دست را بهبود دهد (شواهد با قطعیت پایین). یادآورهایی مانند علائم یا رایحهها، میتواند کمی میزان رعایت بهداشت دست را بهبود بخشد (شواهد با قطعیت پایین). قرار دادن ABHR در نزدیکی محل استفاده، احتمالا اندکی میزان رعایت بهداشت دست را بهبود میدهد (شواهد با قطعیت متوسط).
چگونه این مرور بهروزرسانی شده است؟
نویسندگان مرور به دنبال مطالعاتی بودند که تا اکتبر 2016 منتشر شده باشند.