پیشینه
ویزهای اپیزودیک ویروسی (EVW) مربوط به عفونتهای ویروسی مجاری تنفسی، یک دلیل شایع برای کودکان پیشدبستانی به جهت بهرهبرداری از منابع خدمات سلامت و برای مراقبتکنندگان از ایشان به جهت فاصله گرفتن از کار برای یک دوره زمانی به شمار میآید. حدود یک سوم از کودکان قبل از 5 سالگی دچار ویزهای اپیزودیک ویروسی میشوند، بنابراین ویزهای اپیزودیک ویروسی بیانگر یک مشکل سلامت عمومی قابل توجه است. بسیاری از کودکان پیشدبستانی تنها به دنبال ابتلا به عفونتهای ویروسی دچار خسخس میشوند و در چنین مواردی به نظر میرسد خسخس ویروسی اپیزودیک جدای از آسم آتوپیک باشد. برخی کارآزماییها به بررسی اثربخشی آنتاگونیستهای گیرنده لکوترین (LTRA) به عنوان یک روش درمان نگهدارنده (پایدار) یا اپیزودیک (متناوب) در چنین ساختاری پرداختهاند.
اهداف
ارزیابی شواهد مبنی بر کارایی و ایمنی آنتاگونیستهای گیرنده لکوترین متناوب و نگهدارنده در مدیریت ویزهای اپیزودیک ویروسی در کودکان 1-6 ساله.
روش های جستجو
با استفاده از مجموعهای از واژگان از پیش تعریف شده در مرکز ثبت کارآزماییهای نخصصی گروه راههای هوایی در کاکرین (Cochrane Airways Group Specialised Register) به جستوجو پرداختیم. ما از طریق مشورت با نویسندگان کارآزماییهای شناسایی شده، مراجعه به پایگاههای ثبت کارآزمایی آنلاین وب سایتهای تولیدکنندگان و فهرست منابع مقالات اولیه شناسایی شده و مطالعات مروری، نسبت به اجرای جستوجوهای اضافی اقدام کردیم.
معیارهای انتخاب
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (RCT) را با طراحی گروه موازی یا متقاطع (تنها برای آنتاگونیست گیرنده لکوترین متناوب) وارد این مطالعه مروری کردیم. نگهداری و ابقا به عنوان یک روش درمانی برای بیشتر از 2 ماه و متناوب، به عنوان روش درمانی کمتر از 14 روز به حساب آمده بودند. ویزهای اپیزودیک ویروسی به عنوان داشتن یک سابقه ابتلا به حداقل یک دوره (episode) خسخس به دنبال ابتلا به عفونت ویروسی مجاری تنفسی بدون وجود هیچ نوع علائمی بین دورهها تعریف شده بود.
دادههای مورد نظر مرتبط، تا آن جا که امکان داشت، از نویسندگان مطالعاتی که کودکان متعلق به گروه سنی یا فنوتیپ گستردهتری را دربرمیگرفتند، به دست آمدند.
گردآوری و تحلیل دادهها
2 نویسنده این مطالعه مروری به صورت مستقل به ارزیابی مطالعات برای ورود به مطالعه و ارزیابی خطر سوگیری (bias) پرداختند. پیامد اولیه تعداد کودکان با سابقه ابتلا به یک دوره با منشاء ویروسی یا بیشتر بودند که به یک روش درمانی با کورتیکواستروئیدهای خوراکی با شروع اثر سریع یا بیشتر نیاز داشتند. ما دادههای مربوط به پیامدهای پیوسته ترکیب شده را با استفاده از میانگین تفاوت (MD) و دادههای مربوط به پیامدهای دوتایی را با یک نسبت شانس بروز (OR) تحلیل کردیم.
نتایج اصلی
5 مطالعه مناسب را برای ورود به این مطالعه مروری شناسایی کردیم (1 مطالعه درمان نگهدارنده، 3 مطالعه درمان متناوب و 1 مطالعه هر دو بازوی درمان نگهدارنده و متناوب را دربرمیگرفت) که شامل 3741 شرکتکننده بودند. هر یک از مطالعات دربرگیرنده منتلوکاستهای خوراکی (oral montelukast) بوده و از نظر روششناسی از کیفیت خوبی برخوردار بودند، اما از نظر انتخاب سنجههای پیامدی تفاوت داشتند که این موضوع، توانایی ما را برای تجمیع دادههای مربوط به تمامی مطالعات محدود میکرد. در این چکیده تنها دادههای مربوط به پیامدهای اولیه و عوارض جانبی گزارش شدند.
دادههای خاص به دست آمده از یک مطالعه منفرد در رابطه با درمان نگهدارنده و مربوط به کودکان با یک فنوتیپ ویزهای اپیزودیک ویروسی، هیچ تفاوت معناداری در کاهش گروهی در رابطه با تعداد دورههایی که در آنها استفاده از کورتیکواستوئیدهای خوراکی با شروع اثر سریع در موارد تحت درمان روزانه با منتلوکاست در مقابل پلاسبو الزامی بود، نشان ندادند (OR: 1.20؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 2.06 تا 0.70؛ شواهد با کیفیت متوسط).
دادههای تجمیعشده در رابطه با آنتاگونیستهای گیرنده لکوترین متناوب، هیچ کاهش معناداری را در تعداد دورههایی که در آنها استفاده از استروئیدهای خوراکی با شروع اثر سریع در کودکان تحت درمان با آنتاگونیستهای گیرنده لکوترین در مقابل پلاسبو الزامی بود، نشان ندادند (OR: 0.77؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.25 تا 0.48؛ شواهد با کیفیت متوسط). دادههای خاص به دست آمده از یک مطالعه منفرد در رابطه با درمان متناوب منتلوکاست و مربوط به کودکان با یک فنوتیپ خس ویزهای اپیزودیک ویروسی، کاهش کوچک اما به لحاظ آماری معنادار را در مراجعات پزشکی برنامهریزی نشده به دلیل خسخس نشان داد (خطر نسبی (RR): 0.83؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.98 تا 0.71).
هیچ دادهای در رابطه با پیامدهای اولیه این مرور که به مقایسه درمان با آنتاگونیست گیرنده لکوترین به شیوه نگهدارنده و متناوب پرداخته باشد، شناسایی نشدند.
هیچ تفاوت گروهی معنادار دیگری در میان سایر پیامدهای ثانویه اثربخشی درمان با آنتاگونیست گیرنده لکوترین به شیوه نگهدارنده یا متناوب در مقابل پلاسبو، یا درمان با آنتاگونیست گیرنده لکوترین به شیوه نگهدارنده در مقابل شیوه درمانی متناوب وجود نداشت. ما دادههای توصیفی را درباره عوارض جانبی، همانطور که در 4 مطالعه از 5 مطالعه منتخب گزارش شده بودند، جمعآوری کردیم و نرخهای مربوط به این عوارض میان روشهای گروه تحت درمان و گروه پلاسبو یکسان بودند.
عدم سازگاری بالقوه در فنوتیپ شرکتکنندگان در درون و بین کارآزماییها یک محدودیت شواهد به شمار میآید.
نتیجهگیریهای نویسندگان
هیچ شواهدی درباره منفعت مرتبط با درمان با آنتاگونیست گیرنده لکوترین نگهداره یا متناوب در مقایسه با پلاسبو در کودکان پیشدبستانی مبتلا به ویزهای اپیزودیک ویروسی، مبنی بر کاهش تعداد کودکان مبتلا به یک دوره نیازمند به استفاده از کورتیکواستروئیدهای خوراکی با شروع شریع با منشاء ویروسی یا بیشتر، وجود ندارد و شواهد کمی درباره مزیت بالینی معنادار سایر پیامدهای ثانویه وجود دارد. بنابراین، تا زمانی که دادههای بیشتر در دسترس نباشند، بهتر است آنتاگونیست گیرنده لکوترین با احتیاط در کودکان و به صورت انفرادی استفاده شوند. ما پیشنهاد میکنیم زمانی که این دارو استفاده شد، یک کارآزمایی درمانی که توصیه میشود اثربخشی دارو در طول آن با دقت پایش شود، به اجرا درآید. محتمل است که کودکان با فنوتیپ آشکار ویزهای اپیزودیک ویروسی یک گروه همگن و سازگار نیستند و اینکه زیرگروهها ممکن است بسته به مکانیزمهای دقیق پاتوفزیولوژیک به کارگرفته شده، به درمان با آنتاگونیست گیرنده لکوترین پاسخ دهند.
خلاصه به زبان ساده
شواهد پشتیبان مبنی بر مزیت حاصل از آنتاگونیستهای گیرنده لکوترین در کودکان پیشدبستانی که در هنگام سرماخوردگی دچار عارضه خسخس سینه میشوند، چیست؟
پیشینه
دورههای (episode) حاد خسخس در کودکان پیشدبستانی شایع هستند. به نظر میرسد بسیاری از کودکان در این گروه سنی در مواقع ابتلا به یک ویروس از نوع سرماخوردگی، دچار خسخس سینه میشوند. در حالی که برخلاف کودکان بزرگسالتر مبتلا به آسم آلرژیک، بین دورههای بروز در این کودکان هیچ علائم پایداری وجود ندارد. دورههای حاد خسخس باعث میشوند که کودک سریعتر از حالت عادی نفس کشیده و آنها ممکن است به درمان حمایتی از جمله استفاده از اسپریهای استنشاقی با شروع اثر سریع نیاز پیدا کنند. به علاوه در دورههای با شدت متوسط یا حاد، آنها ممکن است به یک دوره درمان کوتاهمدت با استروئیدهای خوراکی نیاز داشته باشند و به طور غیرمتداول ممکن است به درمان در بیمارستان و اکسیژن مکمل نیاز پیدا کنند. مراقبتکنندگان از آنها ممکن است برای مراقبت از کودکانی که حال مساعدی ندارند، نیاز به گرفتن مرخصی از محل کار پیدا کنند. اگرچه خسخس اپیزودیک با ویروسها یک مشکل شایع است، در مورد بهترین روش پیشگیری یا کم کردن طول اپیزودها میان صاحبنظران اختلافنظر وجود دارد.
آنتاگونیستهای گیرنده لکوترین (LTRA) داروهایی هستند که از راه دهان استعمال میشوند و از طریق کاهش التهاب و واکنشهای آلرژیک در راههای هوایی عمل میکنند.
هدف مرور: در این مرور ما شواهد به دست آمده را از مطالعات متفاوتی که به مقایسه استفاده نگهدارنده (پایدار) یا متناوب (تنها در طول دورههای خسخس با منشاء ویروسها) آنتاگونیستهای گیرنده لکوترین با پلاسبو در ویزهای اپیزودیک ویروسی در کودکان پیشدبستانی پرداخته بودند، با یکدیگر ترکیب کردهایم.
نتایج اصلی
5 مطالعه مناسب را که در انتخاب پیامدها متفاوت عمل کرده بودند و از این رو توانایی ما را برای ترکیب یافتهها میان مطالعات متفاوت محدود کرده بودند، شناسایی کردیم. ما نتوانستیم هیچگونه شواهدی مبنی بر منفعت درمان با آنتاگونیست نگهدارنده یا متناوب در مقابل پلاسبو برای پیشگیری از بروز دورههای حاد خسخس که استفاده از استروئیدهای خوراکی را با شروع اثر سریع الزامی میکنند، پیدا کنیم. ما شواهد کمی از منفعت بالینی در سایر پیامدها به دست آوردیم.