گفته شده که آنتی‌اکسیدان‌ها ممکن است از طریق واکنش با رادیکال‌های آزاد که در نتیجه فرآیند جذب نور تولید می‌شوند، از آسیب سلولی در شبکیه چشم (retina) جلوگیری کنند. داشتن رژیم غذایی حاوی سطوح بالاتری از ویتامین‌های آنتی‌اکسیدان و مواد معدنی (minerals) ممکن است خطر پیشرفت دژنراسیون ماکولای وابسته به سن (AMD ؛age‐related macular degeneration) را کاهش دهد.

هدف از این مطالعه مروری ارزیابی اثرات مکمل‌های ویتامین آنتی‌اکسیدان یا مینرال روی پیشرفت AMD در افراد مبتلا به AMD بود.

ما در CENTRAL (شماره 2، 2017)؛ MEDLINE Ovid (1946 تا مارچ 2017)؛ Embase Ovid (1947 تا مارچ 2017)؛ AMED (1985 تا مارچ 2017)؛ OpenGrey (نظام اطلاعاتی درباره منابع علمی خاکستری در اروپا (System for Information on Grey Literature in Europe)؛ مرکز ثبت کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده استاندارد بین‌المللی (ISRCTN registry) (www.isrctn.com/editAdvancedSearch)؛ ClinicalTrials.gov (www.clinicaltrials.gov)؛ و پلت‌فرم بین‌المللی ثبت کارآزمایی‌های بالینی (ICTRP) سازمان جهانی بهداشت (WHO) (www.who.int/ictrp/search/en) را جست‌وجو کردیم. ما در جست‌وجوهای الکترونیکی برای یافتن کارآزمایی‌ها از هیچ‌گونه محدودیت زمانی یا زبانی استفاده نکردیم. ما آخرین بار در 29 مارچ 2017 در پایگاه‌های اطلاعاتی الکترونیکی جست‌وجو کردیم.

ما کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده‌ای (RCTs ؛randomised controlled trails) را وارد مرور کردیم که به مقایسه مکمل‌های ویتامین آنتی‌اکسیدان یا مینرال (به تنهایی یا به صورت ترکیبی) با دارونما (placebo) یا عدم مداخله در افراد مبتلا به AMD پرداخته بودند.

هر دو نویسنده مرور به صورت مستقل به ارزیابی خطر سوگیری (bias) در مطالعات وارد شده به مرور و استخراج داده‌ها پرداختند. یک نویسنده داده‌ها را وارد RevMan 5 کرده؛ و نویسنده دیگر ورود داده‌ها را کنترل کرد. ما درجه اطمینان (certainty) را به شواهد با استفاده از درجه‌بندی توصیه‌ها، ارزیابی، ارتقا و بررسی (GRADE) درجه‌بندی کردیم.

ما 19 مطالعه را وارد مرور کردیم که در ایالات متحده آمریکا (USA)، اروپا، چین و استرالیا به اجرا درآمده بودند. ما خطر سوگیری کارآزمایی‌هایی را که داده‌های آن‌ها وارد مرور شدند، در سطح پایین یا غیرشفاف قضاوت کردیم.
9 مطالعه به مقایسه مولتی‌ویتامین‌ها با دارونما (7 مطالعه) یا عدم درمان (2 مطالعه) در افراد مبتلا به AMD اولیه (early) یا متوسط (moderate) پرداخته بودند. طول دوره مکمل‌یاری و پیگیری درمان از 9 ماه تا 6 سال متغیر بود؛ طول دوره پیگیری در یک کارآزمایی بیش‌تر از دو سال بود. اکثر شواهد از مطالعه بیماری چشمی وابسته به سن (AREDS ؛Age‐Related Eye Disease Study) که در USA اجرا شده بودند، به دست آمده بودند. احتمال پیشرفت بیماری AMD تا درجات بالای آن (late AMD) در افرادی که ویتامین‌های آنتی‌اکسیدان دریافت می‌کردند، کمتر بود (نسبت شانس (OR): 0.72؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.58 تا 0.90؛ 2445 شرکت‌کننده؛ 3 RCT؛ شواهد با کیفیت متوسط). این بدین معناست که در افراد با علائم اولیه AMD، که خطر پیشرفت بیماری در آن‌ها پایین است، تعداد موارد پیشرفت بیماری به درجات بالا در هر 1000 نفری که ویتامین دریافت می‌کنند، تقریبا 4 مورد کم‌تر خواهد بود (1 مورد کم‌تر تا 6 مورد کم‌تر). در افرادی که خطر پیشرفت بیماری در آن‌ها بالا است (برای مثال افراد مبتلا به AMD متوسط)، تعداد موارد پیشرفت بیماری تا درجات بالا در هر 100 نفری که ویتامین دریافت می‌کنند، تقریبا 8 مورد کم‌تر خواهد بود (3 مورد کم‌تر تا 13 مورد کم‌تر). در یک مطالعه انجام شده روی 1206 نفر، خطر پیشرفت بیماری AMD نئوواسکولار (OR: 0.62؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.47 تا 0.82؛ شواهد با کیفیت متوسط) و آتروفی جغرافیایی (geographic atrophy) (OR: 0.75؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.51 تا 1.10؛ شواهد با کیفیت متوسط) هر دو پایین‌تر بود. هم‌چنین خطر از دست دادن 3 خط یا بیش‌تر از دقت بینایی (lines of visual acuity) نیز کم‌تر بود (OR: 0.77؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.62 تا 0.96؛ 1791 شرکت‌کننده؛ شواهد با کیفیت متوسط). شواهد به دست آمده با درجه اطمینان پایین از یک مطالعه شامل 110 نفر نشان داد که نمرات کیفیت زندگی (پرسشنامه عملکرد بصری موسسه ملی چشم (National Eye Institute Visual Function Questionnaire)) در افراد درمان‌شده در مقایسه با افراد درمان‌نشده بعد از 24 ماه بالاتر بود (اختلاف میانگین (MD): 12.30؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 4.24 تا 20.36).
6 مطالعه لوتئین (lutein) (با یا بدون زیگزانتین (zeaxanthin)) را با دارونما مقایسه کرده بودند. طول دوره مکمل‌یاری و پیگیری از 6 ماه تا 5 سال متغیر بود. اکثر شواهد از مطالعه AREDS2 که در USA اجرا شده بود، به دست آمده بودند. خطر پیشرفت AMD تا درجات بالا (RR: 0.94؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.87 تا 1.01؛ 6891 چشم؛ شواهد با درجه اطمینان پایین)، AMD نئوواسکولار (RR: 0.92؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.84 تا 1.02؛ 6891 چشم؛ شواهد با درجه اطمینان پایین) و آتروفی جغرافیایی (RR: 0.92؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.80 تا 1.05؛ 6891 چشم؛ شواهد با درجه اطمینان پایین) در افرادی که لوتئین یا زیگزانتین دریافت می‌کنند ممکن است مشابه یا اندکی کم‌تر باشد. خطر پیشرفت بیماری تا از دست رفتن قدرت بینایی به اندازه 15 کلمه یا بیش‌تر در گروه‌های دریافت‌کننده لوتئین و کنترل مشابه بودند (RR: 0.98؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.91 تا 1.05؛ 6656 چشم؛ شواهد با درجه اطمینان پایین). کیفیت زندگی (اندازه‌گیری شده بر اساس پرسشنامه عملکرد بصری) بین گروه‌های یک مطالعه شامل 108 شرکت‌کننده، مشابه بود (MD: 1.48-؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 5.53 تا 8.49؛ شواهد با درجه اطمینان متوسط).
1 مطالعه به اجرا درآمده در استرالیا، ویتامین E را با دارونما مقایسه کرده بود. این مطالعه 1204 نفر را به صورت تصادفی بین یکی از دو گروه دریافت‌کننده ویتامین E و دارونما قرار داده و آن‌ها را برای مدت 4 سال پیگیری کرده بود. شرکت‌کنندگان از میان جمعیت عمومی در مطالعه ثبت‌نام شده بودند؛ 19% از آن‌ها دارای AMD بودند. تعداد موارد ابتلا به AMD با درجات بالا کم (N=7) و برآورد اثر نامطمئن بود (RR: 1.36؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.31 تا 6.05؛ شواهد با درجه اطمینان بسیار پایین). هیچ داده‌ای درباره AMD نئوواسکوالار با آتروفی جغرافیایی وجود نداشت. هیچ‌گونه شواهدی از هر نوع اثر ناشی از درمان روی از دست رفتن بینایی وجود نداشت (RR: 1.04؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.74 تا 1.47؛ شواهد با درجه اطمینان پایین). هیچ داده‌ای درباره کیفیت زندگی وجود نداشت.
5 مطالعه زینک (zinc) را با دارونما مقایسه کرده بودند. طول دوره مکمل‌یاری و پیگیری از 6 ماه تا 7 سال متغیر بود. احتمال پیشرفت بیماری AMD تا درجات بالا (OR: 0.83؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.70 تا 0.98؛ 3790 شرکت‌کننده؛ 3 RCT؛ شواهد با درجه اطمینان پایین)، AMD نئوواسکولار (OR: 0.76؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.62 تا 0.93؛ 2442 شرکت‌کننده؛ 1 RCT؛ شواهد با درجه اطمینان متوسط)، آتروفی جغرافیایی (OR: 0.84؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.64 تا 1.10؛ 2442 شرکت‌کننده؛ 1 RCT؛ شواهد با درجه اطمینان متوسط)، یا از دست رفتن بینایی (OR: 0.87؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.75 تا 1.00؛ 3791 شرکت‌کننده؛ 2 RCT؛ شواهد با درجه اطمینان متوسط) در افرادی که مکمل‌های زینک دریافت می‌کنند، ممکن است کمتر باشد. هیچ داده‌ای درباره کیفیت زندگی گزارش نشده بود.
شواهد با درجه اطمینان بسیار پایینی درباره اثرات جانبی در دسترس بودند، زیرا مطالعات وارد شده به مرور از قدرت کافی برخوردار نبوده و اثرات جانبی به صورت ناسازگار و غیرنظام‌مندی (inconsistently) گزارش شده بودند.

افراد مبتلا به AMD ممکن است بواسطه استفاده از مولتی‌ویتامین، ویتامین آنتی‌اکسیدان و مکمل‌ مینرال، دچار تاخیر نسبی در پیشرفت بیماری شوند. این یافته عمدتا از یک کارآزمایی بزرگ که در یک جمعیت آمریکایی با وضعیت تغذیه نسبتا خوب به اجرا درآمده بود، به دست آمد. ما درباره قابلیت تعمیم‌پذیری این یافته‌ها به جمعیت‌های دیگر چیزی نمی‌دانیم. اگرچه مکمل‌های ویتامین در مجموع ایمن به حساب می‌آیند، ممکن است دارای اثرات خطرناکی باشند. یک مرور سیستماتیک از شواهد درباره مضرات مکمل‌های ویتامین مورد نیاز است. مکمل‌های حاوی لوتئین و زیگزانتین به طور گسترده‌ای برای افراد مبتلا به AMD بازاریابی می‌شوند اما مرور ما نشان می‌دهد که این مکمل‌ها ممکن است اثر کمی روی پیشرفت AMD داشته یا فاقد اثر باشند.