ما پایگاه ثبت کارآزماییهای گروه فیبروز سیستیک در کاکرین (Cochrane Cystic Fibrosis Trials Register) را گردآوری شده از بانکهای اطلاعاتی الکترونیکی و جستوجوی دستی در مجلات و کتاب چکیده مقالات کنفرانسها، جستوجو کردیم. تاریخ آخرین جستوجو: 18 نوامبر 2019.
برای یافتن کارآزماییهای در حال انجام، بانکهای اطلاعاتی (clinicaltrials.gov؛ ISRCTN registry؛ پایگاه ثبت کارآزماییهای بالینی هند و WHO ICTRP) را جستوجو کردیم. این جستوجوها آخرینبار در 6 مارچ 2020 انجام شدند.
سوال مطالعه مروری
چه شواهدی وجود دارد که درمانهای دارویی برای مدیریت تنگی نفس (به آن دیسپنه (dyspnoea) نیز گفته میشود) در مبتلایان به فیبروز سیستیک، تاثیرگذار و ایمن است؟
پیشینه
فیبروز سیستیک، یک بیماری ژنتیکی تحدید کننده زندگی است. با پیشرفت بیماری، مخاط چسبنده ضخیمی در ریهها، پانکراس و سایر اعضاء شکل میگیرد. این مخاط چسبنده ضخیم، خطر عفونت را افزایش داده، مجاری هوایی را مسدود کرده و باعث تنگی نفس شدید میشود. تسکین این تنگی نفس، یک هدف مهم در مراقبت از مبتلایان به فیبروز سیستیک به شمار میآید. برای رفع این مشکل، روشهای فراوانی پیشنهاد شده و گزارش شده که بسیاری از داروها تنگی نفس را بهبود میبخشند. داروها را میتوان از راههای مختلفی تجویز کرد ‐ آنها ممکن است استنشاق شوند، بلعیده شوند، زیر پوست، داخل عضله یا داخل ورید تزریق شوند یا از خلال پوست جذب شوند (از روی سطح بدن یا از طریق مخاط داخلی دهان یا بینی). با وجود داروهای فراوانی که در دسترس هستند، هیچ دستورالعمل مشخصی برای درمانهای دارویی با هدف کاهش تنگی نفس در مبتلایان به فیبروز سیستیک وجود ندارد.
تاریخ جستوجو
شواهد به دست آمده از پایگاه ثبت کارآزماییهای فیبروز سیستیک در کاکرین، تا 18 نوامبر 2019 بهروز است؛ جستوجوها در پایگاههای ثبت کارآزماییهای در حال انجام، تا 6 مارچ 2020 بهروزرسانی شدهاند.
ویژگیهای مطالعه
ما برای وارد کردن مطالعاتی برنامهریزی کردیم که درمانهای مختلف تسکین دهنده تنگی نفس را در افراد مبتلا به فیبروز سیستیک مقایسه کردند که در آنها شرکتکنندگان بهطور تصادفی در گروههای مختلف درمانی قرار داده شدند. جستوجوی ما فقط یک مطالعه را یافت که در آن 7 نفر در ابتدا دارویی به نام هیدروکودون (hydrocodone) یا دارونما (placebo) (قرص ساختگی) دریافت کرده و سپس به درمان دیگری شیفت داده شدند؛ اما این مطالعه، نتایج را بهطور جداگانه برای هر بازوی درمانی گزارش نکرد، بنابراین قادر به ارائه آن در مرور پیشرو نیستیم.
نتایج کلیدی
هیچ مطالعهای شامل معیارهای ورود نبود، بنابراین نمیتوان در مورد پیامدهای مورد نظر برای گزارش در این مرور موضعگیری کرد. تا زمانی که شواهد فراهم شود و در دسترس قرار گیرد، نویسندگان مرور به پزشکان توصیه میکنند تا از دستورالعملهای محلی یا ملی خود پیروی کنند. نویسندگان توصیه میکنند که انجام پژوهش در این زمینه باید جنبههای اخلاقی را در نظر بگیرد و روی ایمنی داروها، بهبود کیفیت زندگی، نمرات تنگی نفس و مدت زمان اقامت در بیمارستان تمرکز کند.