در این مرور بهروز شده 33 مورد RCT را با 3946 شرکتکننده وارد کردیم. بیست کارآزمایی جدید با 2780 شرکتکننده از زمان مرور قبلی کامل شده است. دادههای مربوط به پیامد برای 22 کارآزمایی (2865 شرکتکننده) موجود بود که طب سوزنی را با هر کنترل کننده (کنترل باز یا طب سوزنی ساختگی) مقایسه کردند، اما فقط شش کارآزمایی (668 شرکتکننده) به مقایسه طب سوزنی با کنترل کننده طب سوزنی ساختگی پرداختند. کیفیت شواهد را به دلیل خطر سوگیری در مطالعات وارد شده، ناهمگونی در مداخلات طب سوزنی و معیار پیامد، و عدم‐دقت در تخمین اثرگذاری، به پائین یا بسیار پائین کاهش دادیم.
در مقایسه با هر کنترل کننده (11 کارآزمایی با 1582 شرکتکننده)، یافتههای مربوط به شانس پائین مرگومیر یا وابستگی در پایان پیگیری و در طولانی‐مدت (≥ سه ماه) در گروه طب سوزنی نامطمئن بود (به ترتیب، نسبت شانس (OR): 0.61؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.46 تا 0.79؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین؛ و OR: 0.67؛ 95% CI؛ 0.53 تا 0.85؛ هشت کارآزمایی با 1436 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین) و با کارآزماییهایی که به مقایسه طب سوزنی با طب سوزنی ساختگی پرداختند، تایید نشد (به ترتیب، OR: 0.71؛ 95% CI؛ 0.43 تا 1.18؛ شواهد با کیفیت پائین؛ و OR: 0.67؛ 95% CI؛ 0.40 تا 1.12؛ شواهد با کیفیت پائین).
در کارآزماییهایی که به مقایسه طب سوزنی با هر نوع کنترل کننده پرداختند، یافتههایی که نشان دهد طب سوزنی با افزایش نمره کلی نارسایی عصبی و نمره عملکرد حرکتی مرتبط بود، نامطمئن بودند (تفاوت میانگین استاندارد شده (SMD): 0.84؛ 95% CI؛ 0.36 تا 1.32؛ 12 کارآزمایی با 1086 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین؛ و SMD: 1.08؛ 95% CI؛ 0.45 تا 1.71؛ 11 کارآزمایی با 895 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین). این یافتهها در کارآزماییهایی که به مقایسه طب سوزنی با طب سوزنی ساختگی پرداختند، تایید نشد (به ترتیب SMD: 0.01؛ 95% CI؛ 0.55‐ تا 0.57؛ شواهد با کیفیت پائین؛ و RR: 0.10؛ 95% CI؛ 0.38‐ تا 0.17؛ شواهد با کیفیت پائین).
کارآزماییهایی که به مقایسه طب سوزنی با هر نوع کنترل کننده پرداختند، بین مرگومیر یا مراقبتهای سازمانی در پایان پیگیری (OR: 0.78؛ 95% CI؛ 0.54 تا 1.12؛ پنج کارآزمایی با 1120 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت پائین)، مرگومیر درون دو هفته اول (OR: 0.91؛ 95% CI؛ 0.33 تا 2.55؛ 18 کارآزمایی با 1612 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت پائین)، یا مرگومیر در پایان پیگیری (OR: 1.08؛ 95% CI؛ 0.74 تا 1.58؛ 22 کارآزمایی با 2865 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت پائین) تفاوتی اندک یا عدم تفاوت را گزارش کردند.
بروز حوادث جانبی (مانند درد، سرگیجه، ضعف) در بازوی طب سوزنی در کارآزماییهای باز و کنترل کننده ساختگی 6.2% بود (64/1037 شرکتکننده)، 1.4% از این شرکتکنندگان (14/1037 شرکتکننده) طب سوزنی را متوقف کردند. هنگامی که طب سوزنی با طب سوزنی ساختگی مقایسه شد، یافتههای مربوط به حوادث جانبی نامطمئن بود (OR: 0.58؛ 95% CI؛ 0.29 تا 1.16؛ پنج کارآزمایی با 576 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت پائین).
سوال مطالعه مروری
ارزیابی تاثیرات و ایمنی طب سوزنی برای بازسازی افراد پس از استروک ناشی از لختههای خونی یا خونریزی در مغز.
پیشینه
استروک یک بیماری ویرانگر با موربیدیتی و مورتالیتی بالا است. طب سوزنی (acupuncture)، یکی از اصلیترین درمانهای فیزیکی در طب سنتی چینی است، که بیش از صدها سال است که به طور گسترده برای درمان استروک در چین مورد استفاده قرار میگیرد، اما شواهد اثربخشی آن در توانبخشی استروک نامتناقض است.
ویژگیهای مطالعه
ما بانکهای اطلاعاتی الکترونیکی و پایگاه ثبت کارآزماییهای بالینی چینی را تا فوریه 2017، و پلتفرمهای کارآزماییهای بالینی (پلتفرم بینالمللی پایگاه ثبت کارآزماییهای بالینی سازمان جهانی بهداشت و Clinicaltrials.gov) را تا اپریل 2017 جستوجو کردیم. در این مرور 33 کارآزمایی بالینی تصادفیسازی شده (RCTs) را با 3946 شرکتکننده وارد کردیم. از این تعداد، نتایج 22 کارآزمایی (2865 شرکتکننده) که طب سوزنی را با کنترل کننده مقایسه کردند و فقط شش کارآزمایی (668 شرکتکننده) که طب سوزنی را با پروسیجر طب سوزنی ساختگی مقایسه کردند، قابل دسترسی بود.
نتایج کلیدی
تاثیرات طب سوزنی در کاهش مرگومیر یا وابستگی یا بهبود نمرات عصبی و حرکتی در انتهای پیگیری، در کارآزماییهای مقایسه کننده طب سوزنی با هر کنترل کننده مشاهده شد، در کارآزماییهای مقایسه کننده طب سوزنی با کنترل کننده قابل اعتماد از طب سوزنی ساختگی مشاهده نشد. حوادث جانبی مانند درد، سرگیجه و ضعف در 6.2% از شرکتکنندگان مشاهده شد (64/1037)، 1.4% از شرکتکنندگان (14 نفر) مجبور به توقف استفاده از طب سوزنی شدند.
کیفیت شواهد
کیفیت شواهد، به علت خطر سوگیری در مطالعات وارد شده و تغییر در نوع و مدت زمان طب سوزنی، پائین یا بسیار پائین بود. برای افزایش اطمینان به تاثیرات طب سوزنی برای استروک حاد، کارآزماییهای پژوهشی قابل قبول بزرگتر بیشتری مورد نیاز هستند.