تقریبا 20% از بیماران مبتلا به استروک در برخی از موارد پس از استروک، دچار سطوح بالینی قابل توجهی از اضطراب می‌شوند. پزشکان می‌توانند این بیماران را با داروهای ضد‐افسردگی یا داروهای کاهش اضطراب یا هر دو درمان کنند، یا می‌توانند به آنها درمان روان‌شناختی ارائه دهند. این مرور شواهد موجود برای این مداخلات را بررسی می‌کند. این یک نسخه به‌روز شده از مروری است که نخستین بار در اکتبر 2011 منتشر شد.

هدف اولیه، ارزیابی اثربخشی مداخلات دارویی، روان‌شناختی، تکمیلی، یا درمان جایگزین در درمان بیماران مبتلا به استروک با اختلالات یا نشانه‌های اضطراب بود. هدف دوم شناسایی این نکته بود که هر یک از این مداخلات برای درمان اضطراب، تاثیری بر کیفیت زندگی، ناتوانی، افسردگی، مشارکت اجتماعی، بار (burden) مراقب، یا خطر مرگ‌ومیر داشته یا خیر.

پایگاه ثبت کارآزمایی‌های گروه استروک در کاکرین (ژانویه 2017) را جست‌وجو کردیم. هم‌چنین پایگاه ثبت مرکزی کارآزمایی‌های کنترل شده کاکرین (CENTRAL؛ کتابخانه کاکرین؛ 2017، شماره 1: در ژانویه 2017 جست‌وجو شد)؛ MEDLINE (از 1966 تا ژانویه 2017) در Ovid؛ Embase (از 1980 تا ژانویه 2017) در Ovid؛ Cumulative Index to Nursing and Allied Health Literature (CINAHL؛ از 1937 تا ژانویه 2017) در EBSCO؛ و PsycINFO (از 1800 تا ژانویه 2017) در Ovid را جست‌وجو کردیم. جست‌وجوهای استنادی مرورها را از طریق شناسایی جست‌وجوهای بانک اطلاعاتی به صورت رو به عقب و جست‌وجوهای استنادی مطالعات وارد شده را به صورت رو به جلو انجام دادیم. با محققان شناخته شده درگیر در کارآزمایی‌های مرتبط تماس گرفتیم، و پایگاه ثبت کارآزمایی‌های بالینی را برای شناسایی مطالعات در حال انجام جست‌وجو کردیم.

کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی شده‌ای را وارد کردیم که شامل شرکت‌کنندگانی با تشخیص استروک و اضطراب همزمان بودند که برای کاهش اضطراب درمان دریافت می‌کردند. دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم عناوین و چکیده‌های مقالات را برای ورود غربالگری و انتخاب کردند.

دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم داده‌ها را استخراج و خطر سوگیری (bias) را ارزیابی کردند. ما یک مرور را به صورت روایت‌گونه (narrative) انجام دادیم. به دنبال انجام یک متاآنالیز (meta‐analysis) بودیم اما از آنجایی که مطالعات وارد شده به اندازه کافی قابل مقایسه نبودند، نتوانستیم این کار را انجام دهیم.

سه کارآزمایی (چهار مداخله) را شامل 196 شرکت‌کننده مبتلا به استروک و اضطراب همزمان وارد کردیم. یک کارآزمایی (به عنوان یک «مطالعه پایلوت» توصیف شد) 21 فرد بازمانده از استروک در جامعه‐منزل را که تا چهار هفته از سی‌دی آرام‌سازی استفاده کردند یا در کنترل لیست انتظار قرار داشتند، تصادفی‌سازی کردند. این کارآزمایی اضطراب را با استفاده از مقیاس اضطراب و افسردگی بیمارستانی ارزیابی کرده و کاهش اضطراب را در سه ماه میان شرکت‌کنندگانی که از سی‌دی آرام‌سازی استفاده می‌کردند؛ گزارش کرد (میانگین (انحراف معیار (standard deviation; SD): 6.9 (± 4.9) و (3.9 ±) 11.0)؛ Cohen's d = 0.926؛ P value = 0.001؛ 19 شرکت‌کننده تجزیه‌و‌تحلیل شد).

کارآزمایی دوم، 81 شرکت‌کننده مبتلا به اضطراب و افسردگی همزمان را برای دریافت پاروکستین (paroxetine)، پاروکستین به همراه روان‌درمانی، یا مراقبت استاندارد تصادفی‌سازی کرد. میانگین سطوح نمرات شدت اضطراب بر اساس مقیاس اضطراب همیلتون (Hamilton Anxiety Scale; HAM‐A) در پیگیری به ترتیب 5.4 (SD ± 1.7)؛ 3.8 (SD ± 1.8)؛ و 12.8 (SD ± 1.9)؛ (0.01 > P value) بود.

کارآزمایی سوم 94 بیمار مبتلا به استروک، هم‌چنین مبتلا به اضطراب و افسردگی همزمان را برای دریافت باسپیرون هیدروکلراید (buspirone hydrochloride) یا مراقبت استاندارد تصادفی‌سازی کرد. در پیگیری، میانگین سطوح اضطراب بر پایه HAM‐A در هر دو گروه، به ترتیب 6.5 (SD ± 3.1) و 12.6 (SD ± 3.4) بود، که تفاوت معنی‌داری را نشان داد (0.01 > P value). نیمی از شرکت‌کنندگان دریافت کننده پاروکستین، دچار حوادث جانبی شامل تهوع، استفراغ، یا سرگیجه شدند؛ با این حال، فقط 14% از شرکت‌کنندگان دریافت کننده بوسیپرون، دچار تهوع یا تپش قلب شدند. نویسندگان کارآزمایی هیچ گونه اطلاعاتی را درباره طول مدت نشانه‌های مرتبط با حوادث جانبی ارائه نکردند. کارآزمایی مربوط به درمان آرام‌سازی هیچ گونه حادثه جانبی را گزارش نکرد.

کیفیت شواهد بسیار پائین بود. هر مطالعه، به ویژه مطالعه مربوط به درمان آرام‌سازی، تعداد کمی از شرکت‌کنندگان را وارد کرد. مطالعات انجام شده در زمینه عوامل فارماکولوژیکی جزئیات بسیار محدودی ارائه کردند که اجازه قضاوت را در مورد سوگیری انتخاب، عملکرد و تشخیص و فقدان درمان با دارونما (placebo) در گروه کنترل فراهم نمی‌کردند. اگرچه مطالعه مربوط به درمان آرام‌سازی با استفاده از روش تصادفی‌سازی، شرکت‌کنندگان را به درمان مناسب اختصاص داد؛ روش‌های به کارگیری مطالعه ممکن است سوگیری ایجاد کرده، و خروج از گروه مداخله ممکن است نتایج را تحت تاثیر قرار دهد.

شواهد برای هدایت درمان اضطراب پس از استروک ناکافی هستند. برای ارزیابی عوامل فارماکولوژیکی و درمان روان‌شناختی انجام کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده خوب بیشتری (با استفاده از دارونما یا کنترل توجه) مورد نیاز هستند.