پیشینه
نوزادانی که پرهترم به دنیا میآیند، در حین بستری، چندین بار ترانسفیوژن (transfusion) گلبول قرمز دریافت میکنند. اما میدانیم که ترانسفیوژن RBC در این جمعیت آسیبپذیر عوارض جانبی بالقوهای دارد. اصلاح RBC قبل از تزریق، یعنی شستن با سالین 0.9 درصد، میتواند این عوارض جانبی را کاهش داده، نرخ مورتالیتی و موربیدیتی را در نوزادان پرهترم کم کند و نتایج را برای این گروه پرخطر بهبود بخشد.
اهداف
تعیین اینکه آیا شستن RBC قبل از تزریق، میتواند از مورتالیتی و موربیدیتی در نوزادان پرهترم جلوگیری کند یا خیر.
روش های جستجو
از استراتژی جستوجو استاندارد گروه مطالعه مروری نوزادان در کاکرین (Cochrane Neonatal Review Group) به جهت جستوجوی پایگاه کارآزماییهای بالینی ثبت شده کاکرین (CENTRAL؛ Cochrane Central Register of Controlled Trials) (مقاله 7، 2015)، MEDLINE از طریق PubMed (در 31 جولای 2015)، EMBASE (در 31 جولای 2015) و CINAHL (در 31 جولای 2015) استفاده کردیم. همچنین پایگاههای اطلاعاتی کارآزماییهای بالینی، مجموعه مقالات کنفرانسها، و فهرست منابع مقالات به دست آمده را جستوجو کردیم.
معیارهای انتخاب
کارآزماییهای تصادفی، شبهتصادفیسازی و تصادفی-خوشهای و کنترل شده را گرد آوردیم. این کارآزماییها شامل نوزادان پرهترم (تولد زودتر از 32 هفتگی) یا نوزادان با وزن کم حین تولد (کمتر از 1500 گرم) یا هردو میشود که یک بار یا بیشتر ترانسفیوژن RBC شسته شده دریافت کردند.
گردآوری و تحلیل دادهها
دو نویسنده مطالعه مروری مستقلا، مناسب بودن کارآزماییها را بررسی کردند. در جستوجوی اولیه 4 مطالعه شناسایی کردیم. بعد از مرور بیشتر مطالعات، یک مطالعه که مناسب معیار انتخاب باشد، پیدا کردیم.
نتایج اصلی
تنها یک مطالعه با 21 نوزاد برای تحلیل این مطالعه مروری گردآوردیم و مرگومیر به هر علتی در حین بستری در بیمارستان، مدت اقامت در NICU و مدت تهویه مکانیکی را گزارش کردیم. هیچ تفاوت چشمگیری در مرگ ومیر بین RBC شسته شده و شسته نشده برای گروههای ترانسفیوژن وجود نداشت (خطر نسبی (RR): 1.63؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.28 تا 9.36؛ میانگین تفاوت (MD): 0.10؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.26 - تا 0.45). هیچ تفاوت چشمگیری در مدت اقامت در NICU بین RBC شسته شده و شسته نشده برای گروههای ترانسفیوژن (MD: 25 روز؛ 95% فاصله اطیمنان (CI): 21.15 - تا 71.15) یا مدت تهویه مکانیکی بین RBCهای شسته شده یا شسته نشده برای گروههای ترانسفیوژن (MD: 9.60 روز؛ 95% فاصله اطمینان (CI):1.0 تا 21.10) وجود نداشت.
نتیجهگیریهای نویسندگان
تنها یک مطالعه شناسایی کردیم. نتایج حاصل از این مطالعات، سطح بالایی از عدم قطعیت نشان داد، به دلیل اینکه فاصلههای اطمینان با بهبود زیاد یا خطر جدی ایجاد شده با مداخله سازگار بود. در نتیجه، شواهد کافی برای پشتیبانی یا رد استفاده از RBCهای شسته شده برای جلوگیری از ایجاد مورتالیتی و موربیدیتی مهم نوزادان وجود ندارد. انجام کارآزماییهای بالینی بیشتری برای بررسی اثرات بالقوه شستن قبل از تزریق RBCها بر نتایج طولانیمدت و کوتاهمدت برای نوزادان پرهترم یا کم وزن یا هردو مورد نیاز است.
خلاصه به زبان ساده
آیا شستن قبل از تزریق گلبولهای قرمز برای کودکان پرهترم، نتایج سلامت آنها را بهبود میبخشد یا خیر؟
پیشینه
کودکانی که پرهترم یا با وزن کم به دنیا میآیند، ممکن است به دلایلی ترانسفیوژن خون دریافت کنند. برای مثال، گاهی نمیتوانند به خوبی خون بسازند. این کودکان ممکن است برای کنترل وضعیتشان، نیاز به تستهای خونی زیادی داشته باشند، یا اگر به طور وخیمی بیمار شوند، به تزریق خون اضافهای نیاز پیدا میکنند.
مطالعات در مورد کودکان بزرگتر و بزرگسالان نشان داده که فرایند شستن سلولهای خونی قبل از تزریق، نتایج طولانیمدت و کوتاهمدت را بهبود میبخشد. شستن خون تقریبا تمامی پروتئینهای پلاسما و گلبولهای سفید از بین میبرد، که ممکن است عوارض جانبی تزریق خون را کاهش دهد. می خواهیم بدانیم که در کودکان پرهترم نیز این اثر وجود دارد یا خیر.
سوال مطالعه مروری
میخواهیم بدانیم که آیا شستن سلولهای خونی قبل از تزریق خون، شانس بیماری را که ممکن است در کودکان رخ دهد، کاهش میدهد یا خیر. برخی از نتایجی که نگاهی به آنها انداختیم مشکلاتی بود که چشمها (رتینوپاتی عدمبلوغ)، ریهها (بیماری مزمن ریه) و مغز (کیستها یا خونریزیهای داخل بطنی) را درگیر میکند و مشکلات طولانیمدت رشد و تکامل به وجود میآورد. همچنین میخواهیم نتایج دیگری مثل مدت اقامت در بیمارستان و واکنشهای حاد تزریقی را مورد توجه قرار دهیم.
نتایج اصلی
در این مطالعه مروری تنها یک مطالعه گردآوری شد که اثرات شستن سلولهای خونی قبل را از تزریق در کودکان پرهترم بررسی میکرد. این مطالعه شامل تعداد کمی کودک میشود. نتایج تمامی این یافتهها بسیار نامعتبر بود. شستن سلولهای خونی ممکن است کمک کننده یا خطرناک باشد ولی نمیتوانیم در حال حاضر این موضوع را مشخص کنیم.
کیفیت شواهد
از شواهد موجود نمیتوان نتیجهای درمورد اینکه آیا شستن خون میتواند برای کودکان پرهترم مفید باشد یا خیر، به دست آرود. در حال حاضر، هیچ شواهد قوی از اینکه شستن خون میتواند تفاوتی در نتایج کودکان پرهترم به وجود آرود یا خیر، وجود ندارد.