موسیقی درمانی یک رویکرد درمانی است که از تعامل موسیقی به عنوان وسیله ارتباط و بیان استفاده می‌کند. درون حوزه اختلالات روانی جدی، هدف درمان کمک به افراد در بهبود شایستگی‌های عاطفی و ارتباطی خود و حل مسائلی است که ممکن است نتوانند فقط با استفاده از کلمات آنها را برطرف کنند.

مرور تاثیرات موسیقی درمانی یا افزودن موسیقی درمانی به مراقبت استاندارد در مقایسه با درمان با دارونما (placebo)، مراقبت استاندارد یا عدم درمان برای افرادی که مبتلا به اختلالات روانی شدید مانند اسکیزوفرنی (schizophrenia) هستند.

ما پایگاه ثبت مطالعه‐محور کارآزمایی‌های گروه اسکیزوفرنی در کاکرین (دسامبر 2010 و 15 ژانویه 2015) را جست‌وجو کردیم و این جست‌وجو را با تماس با نویسندگان مرتبط، جست‌وجوی مجلات موسیقی درمانی و جست‌وجوهای دستی فهرست منابع تکمیل کردیم.

همه کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) که موسیقی درمانی را با مراقبت استاندارد، درمان با دارونما یا عدم درمان مقایسه کردند.

نویسندگان مرور به‌طور مستقل از هم مطالعات را انتخاب، کیفیت آنها را ارزیابی و داده‌ها را استخراج کردند. ما داده‌هایی را که در آنها بیش از 30% از شرکت‌کنندگان در هر گروه برای پیگیری از دست رفته‌اند، حذف کردیم. داده‌های نقطه پایانی پیوسته بدون چولگی (non‐skewed) را از مقیاس‌های معتبر با استفاده از تفاوت میانگین استاندارد شده (SMD) سنتز کردیم. از یک مدل اثر‐ثابت برای همه تجزیه‌وتحلیل‌ها استفاده کردیم. در صورت وجود ناهمگونی آماری، دوز درمان (یعنی تعداد جلسات درمان) و رویکرد درمان را به عنوان منابع احتمالی ناهمگونی مورد بررسی قرار دادیم.

ده مطالعه جدید به این نسخه به‌روز اضافه شد، در حال حاضر 18 مطالعه با 1215 شرکت‌کننده در مجموع وارد شده‌اند. این مطالعات تاثیرات موسیقی درمانی را در کوتاه‌مدت، میان‌مدت و طولانی‌مدت با دوز درمانی متغیر از هفت تا 240 جلسه مورد بررسی قرار دادند. به طور کلی، بیشتر اطلاعات مربوط به مطالعاتی است که دارای خطر سوگیری (bias) پائین یا نامشخص قرار داشتند.

موسیقی درمانی نسبت به مراقبت استاندارد دارای تاثیر مثبتی بر وضعیت کلی بود (میان‐مدت؛ 2 RCT؛ n = 133؛ RR: 0.38؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.24 تا 0.59؛ شواهد با کیفیت پائین ؛ تعداد افراد مورد نیاز برای درمان جهت حصول یک پیامد مفید اضافی (NNTB): 2؛ 95% CI؛ 2 تا 4). هیچ داده باینری برای پیامدهای دیگر در دسترس نبود. داده‌های پیوسته میان‌مدت برای موسیقی درمانی تاثیرات خوبی را بر نشانه‌های منفی با استفاده از مقیاس ارزیابی نشانه‌های منفی (Scale for the Assessment of Negative Symptoms) نشان داد (RCT 3؛ n = 177؛ SMD: ‐0.55؛ 95% CI؛ 0.87‐ تا 0.24‐؛ شواهد با کیفیت پائین ). نمرات نقطه پایانی وضعیت کلی روانی در مقیاس نشانه‌های مثبت و منفی (Positive and Negative Symptoms Scale) برای موسیقی درمانی (2 RCT؛ n = 159؛ SMD: ‐0.97؛ 95% CI؛ 1.31‐ تا 0.63‐؛ شواهد با کیفیت پائین )، و در میانگین نمرات نقطه پایانی در مقیاس رتبه‌بندی روانپزشکی فرم کوتاه (Brief Psychiatric Rating Scale)؛ (1 RCT؛ n = 70؛ SMD: ‐1.25؛ 95% CI؛ 1.77‐ تا 0.73‐؛ شواهد با کیفیت متوسط ) بهتر بود. میانگین نمرات نقطه پایانی در میان‌مدت با استفاده از ارزیابی عملکرد کلی (Global Assessment of Functioning)، تاثیر موسیقی درمانی را بر عملکرد کلی نشان نداد (2 RCT؛ n = 118؛ SMD: ‐0.19؛ CI؛ 0.56‐ تا 0.18؛ شواهد با کیفیت متوسط ). با این حال، تاثیرات مثبتی برای موسیقی درمانی برای هر دو پیامد عملکرد اجتماعی (نمرات برنامه غربالگری ناتوانی اجتماعی (Schedule Screening Disability Social Score)؛ 2 RCT؛ n = 160؛ SMD: ‐0.72؛ 95% CI؛ 1.04‐ تا 0.40‐) و کیفیت زندگی (نمرات برنامه بهزیستی (well‐being) کلی (General Well Being Schedule)؛ 1 RCT؛ n = 72؛ SMD: 1.82؛ 95% CI؛ 1.27 تا 2.38؛ شواهد با کیفیت متوسط) یافت شد. داده‌ای برای عوارض جانبی، استفاده از خدمات، تعامل با خدمات یا هزینه خدمات در دسترس نبود.

شواهد با کیفیت پائین تا متوسط نشان می‌دهد که موسیقی درمانی در صورت استفاده به همراه مراقبت استاندارد، وضعیت کلی، وضعیت روانی (از جمله نشانه‌های منفی و عمومی)، عملکرد اجتماعی و کیفیت زندگی افراد مبتلا به اسکیزوفرنی یا اختلالات شبه‐اسکیزوفرنی را بهبود می‌بخشد. با این حال، تاثیرات بین مطالعات یکسان نبود و بستگی به تعداد جلسات موسیقی درمانی و کیفیت موسیقی ارائه شده داشت. پژوهش‌های بیشتر باید به ویژه تاثیرات طولانی‌مدت موسیقی درمانی، روابط دوز پاسخ، و هم‌چنین ارتباط معیارهای پیامد را با موسیقی درمانی بررسی کنند.