ترامادول (Tramadol) یک اپیوئید ضد درد است که برای استفاده در درد متوسط تا شدید مجاز شمرده شده است. این اپیوئید از نظر سوء استفاده در معرض خطر پائین قرار دارد، بنابراین مقررات کنترل آن به اندازه اپیوئیدهای «قوی» مانند مورفین دقیق نیست. این اپیوئید نقش بالقوه‌ای به عنوان گزینه قدم دوم نردبان ضد درد سازمان جهانی بهداشت (WHO) دارد.

ارزیابی منافع و عوارض جانبی ترامادول با یا بدون پاراستامول (paracetamol) (استامینوفن acetaminophen) برای درد مرتبط با سرطان.

ما با استفاده از طیف گسترده‌ای از شرایط جست‌وجو پایگاه‌های اطلاعاتی زیر را جست‌وجو کردیم: پایگاه ثبت مرکزی کارآزمایی‌های کنترل شده کاکرین Cochrane Central Register of Controlled Trials (CENTRAL) ،MEDLINE ،Embase و LILACS. ما همچنین پایگاه اطلاعاتی ثبت 3 کارآزمایی بالینی را جست‌وجو کردیم. تاریخ آخرین جست‌وجو 2 نوامبر 2016 بود.

ما مطالعاتی را انتخاب کردیم که با پلاسبو یا کنترل فعال، یا هر دو، تصادفی‌سازی شده، و حداقل 10 شرکت‌کننده را در هر بازوی درمان انتخاب کردند. ما به‌ویژه به مطالعات کورسازی شده علاقه‌مند بودیم، اما مطالعات باز را نیز انتخاب کردیم.
ما مطالعات غیر تصادفی‌سازی، مطالعات درد آزمایشی، گزارش‌های موردی، و مشاهدات بالینی را حذف کردیم.

دو نویسنده مطالعه مروری به‌طور مستقل داده‌ها را با استفاده از فرم استاندارد استخراج کردند و قبل از ورود به نرم افزار مدیریت مرور نسخه 5 (Review Manager 5) داده‌ها را به‌صورت توافقی بررسی کردند. ما اطلاعات مربوط به تعداد شرکت‌کنندگان درمان شده و جزئیات دموگرافیک، انواع سرطان، دارو و دوز رژیمی، طرح تحقیق (پلاسبو یا کنترل فعال) و روش‌ها، مدت زمان مطالعه و پیگیری، معیارها و نتایج پیامد ضددرد، خروج از مطالعه، و عوارض جانبی را انتخاب کردیم. ما چندین گزارش را از همان مطالعه گردآوری کردیم، به‌طوری که هر مطالعه، به جای هر گزارش، یک واحد مناسب در این مطالعه مروری به شمار می‌آمد. ما شواهد را با استفاده از سیستم GRADE (نظام درجه‌بندی کیفیت شواهد و قدرت توصیه‌ها) ارزیابی کرده و جدول «خلاصه‌ای از یافته‌ها» را ایجاد کردیم.
پیامدهای اصلی مناسب برای منفعت عبارت بودند از کاهش درد 30% یا بیشتر و 50% یا بیشتر از سطح پایه، شرکت‌کنندگان با نداشتن درد بدتر از درد خفیف، و شرکت‌کنندگانی که احساس بهبود زیاد یا بسیار زیاد داشتند.

ما 10 مطالعه (12 گزارش) را با 958 شرکت‌کننده بزرگسال انتخاب کردیم. تمام مطالعات شرکت‌کنندگان مبتلا به درد مزمن مرتبط با تومور بدخیم را به کار گرفتند که دچار شدت درد متوسط تا شدید شده بودند، و بیشترین تجربه در حداقل 10/4 با درمان فعلی بود. میانگین سن 59 تا 70 سال و سن شرکت‌کنندگان بین 24 و 87 قرار داشت. طول مدت مطالعه از 1 روز تا 6 ماه متغیر بود. 5 مطالعه از طراحی متقاطع استفاده کردند. دوزهای ترامادول از 50 میلی‌گرم به عنوان دوز واحد تا 600 میلی‌گرم در روز بود؛ دوزهای 300 میلی‌گرم در روز تا 400 میلی‌گرم در روز، شایع‌ترین دوزها بودند.
9 مطالعه از نظر 1 تا 4 معیار در معرض خطر بالای سوگیری (Bias) قرار داشت (فقط یک خطر بالای سوگیری از نظر اندازه وجود داشت). ما تمام نتایج را به دلیل فقدان وسیع کورسازی در ارزیابی پیامد، عدم توضیح کافی نحوه تولید دنباله، پنهان‌سازی تخصیص، و تعداد کم شرکت‌کننده و عوارض، دارای شواهد با کیفیت بسیار پائین قضاوت کردیم. پیامدهای مهم ضعیف گزارش شدند. 8 مقایسه کننده فعال مختلف و یک مقایسه با پلاسبو وجود داشت. برای مقایسه اطلاعات کمی در دسترس بود و امکان نتیجه‌گیری قاطع برای هر پیامد وجود نداشت.
مقایسه‌های واحد درباره ترامادول خوراکی با کدئین به همراه پاراستامول، دی‌هیدرو کودئین (dihydrocodeine)، و ترامادول از راه رکتال در برابر ترامادول از طریق خوراکی (rectal versus oral tramadol) داده‌هایی برای پیامدهای کلیدی ارائه نکردند. 1 مطالعه از ترامادول همراه با پاراستامول استفاده کرد؛ 4 شرکت‌کننده این مداخله را دریافت کردند. 1 مطالعه، ترامادول را با فلوپیرتیین (flupirtine) - داروئی که دیگر در دسترس نیست – مقایسه کرد. 1 مطالعه، ترامادول را با پلاسبو و ترکیبی از cobrotoxin، ترامادول، و ایبوپروفن (ibuprofen)، مقایسه کرد، اما برنامه دوزبندی به صورت ضعیف توضیح داده شد.
2 مطالعه (191 شرکت‌کننده) ترامادول را با بوپرنورفین (buprenorphine) مقایسه کردند. 1 مطالعه (131 شرکت‌کننده) نسبت مشابهی را از نداشتن درد یا درد خفیف در 14 روز گزارش کرد.
3 مطالعه (300 شرکت‌کننده) ترامادول را با مورفین مقایسه کردند. فقط 1 مطالعه، نتایج ترکیب ترامادول، ترامادول به همراه پاراستامول، و پاراستامول همراه کدئین را به عنوان یک گروه از اپیوئیدهای ضعیف واحد، گزارش کردند. اپیوئید ضعیف باعث کاهش حداقل 30% درد از خط پایه در 117/55 (47%) شرکت‌کننده، در مقایسه با 110/91 (82%) شرکت‌کننده با مورفین شد. اپیوئید ضعیف باعث کاهش حداقل 50% درد در 117/49 (42%) شرکت‌کننده، در مقایسه با 110/83 (75%) شرکت‌کننده با مورفین شد.
اطلاعات مفیدی برای هیچ پیامد دیگری از منفعت و آسیب وجود نداشت.

شواهد محدود، با کیفیت بسیار پائین به دست آمده از کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده وجود دارد که نشان می‌دهد ترامادول باعث تسکین درد در بعضی از بزرگسالان مبتلا به درد ناشی از سرطان شده و هیچ شواهدی در مورد کودکان وجود ندارد. شواهد با کیفیت بسیار پائین وجود دارد که نشان می‌دهد ترامادول به اندازه مورفین مؤثر نیست. این مطالعه مروری نشانه قابل اطمینانی از اثر احتمالی ارائه نکرد. این احتمال وجود دارد که این اثر به‌طور قابل‌ ملاحظه‌ای متفاوت باشد. موضع ترامادول در مدیریت درد سرطان و نقش آن به عنوان قدم دوم پلکان ضد درد WHO نامشخص است.