پیشینه
درد یک ویژگی مشترک دوران کودکی و نوجوانی در سراسر جهان است، که در بسیاری از جوانان، این درد مزمن است. دستورالعملهای سازمان جهانی بهداشت (WHO ؛World Health Organization) برای درمانهای دارویی دردهای پایدار کودکان تایید میکند که درد در کودکان، یک نگرانی عمده سلامت عمومی است و در اکثر نقاط جهان از اهمیت زیادی برخوردار است. دیدگاههای مربوط به درد کودکان با گذشت زمان تغییر کرده و در حال حاضر، تسکین درد مهم تلقی میشود. در گذشته، وجود درد شدیدا رد میشد و اغلب درماننشده باقی میماند، و فرض بر این بود که کودکان به سرعت تجربههای دردناک را فراموش میکنند.
ما مجموعهای از 7 مطالعه مروری را مربوط به درد مزمن غیر سرطانی و درد سرطانی (با توجه به داروهای ضد افسردگی (antidepressants)، داروهای ضد صرع (antiepileptic drugs)، داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (non-steroidal anti-inflammatory drugs)، اپیوئیدها (opioids)، و پاراستامول (paracetamol)) برای بررسی و مرور شواهد مربوط به استفاده از مداخلات فارماکولوژی برای درد در کودکان طراحی کردیم.
سرطان دوران کودکی (و درد مرتبط با آن)، بهعنوان یکی از دلایل اصلی مرگومیر و موربیدیتی کودکان و نوجوانان در جهان امروز، یکی از نگرانیهای اصلی سلامت است. درد سرطان در نوزادان، کودکان، و نوجوانان عمدتا دردی ناخوشایند همراه با اثرات منفی طولانیمدت است. درد مرتبط با سرطان معمولا بهطور مستقیم توسط خود تومور از طریق فشرده شدن عصب یا التهاب اندامها بهوجود میآید. درد مرتبط با سرطان بهطور کلی در اثر عمل جراحی، آسیب به عصب ناشی از اشعه یا درمان شیمیدرمانی، یا موکوزیت ایجاد میشود. با این حال، این مطالعه مروری بر درد ناشی از خود تومور، مانند نفوذ آن در عصب، فشرده شدن عصب خارجی، و سایر عوارض التهابی متمرکز است.
اپیوئیدها در سراسر جهان برای درمان درد استفاده میشوند. اپیوئیدهای موجود در حال حاضر عبارتند از: بوپرنورفین (buprenorphine)، کدئین (codeine)، فنتانیل (fentanyl)، هیدرومورفون (hydromorphone)، متادون (methadone)، مورفین (morphine)، اکسیکودون (oxycodone)، و ترامادول (tramadol). اپیوئیدها بهطور کلی در بسیاری از کشورهای توسعهیافته در زمینه مراقبتهای بهداشتی در دسترس هستند، اما دسترسی به آنها در کشورهای در حال توسعه ممکن است محدود باشد. برای دستیابی به تسکین درد کافی در کودکان مصرف کننده اپیوئیدها، با درجه قابل قبول عوارض جانبی، روش توصیه شده، شروع با دوز پائین است که به تدریج اثر یا عوارض جانبی غیر قابل قبول را در کودک تثبیت میکند.
اهداف
ارزیابی اثربخشی ضد درد، و عوارض جانبی، اپیوئیدهای مورد استفاده برای درمان درد مرتبط با سرطان در کودکان و نوجوانان از تولد تا 17 سالگی، در هر شرایطی.
روش های جستجو
ما پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL؛ Cochrane Central Register of Controlled Trials) از طریق پایگاه کاکرین برای مطالعات ثبتشده Cochrane Register of Studies Online، MEDLINE via Ovid و Embase via Ovid را از آغاز تا 22 فوریه 2017 جستوجو کردیم. همچنین فهرست منابع مطالعات بازیابی شده و مطالعات مروری، و ثبت کارآزماییهای بالینی آنلاین را جستوجو کردیم.
معیارهای انتخاب
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (RCT)، با یا بدون کورسازی، با هر دوز، و هر روش، درمان درد مرتبط با سرطان در کودکان و نوجوانان، مقایسه اپیوئیدها با پلاسبو یا یک مقایسهکننده فعال.
گردآوری و تحلیل دادهها
دو نویسنده مطالعه مروری بهطور جداگانه مطالعات را از نظر واجد شرایط بودن ارزیابی کردند. ما استفاده از دادههای دوتایی را برای محاسبه خطر نسبی (RR) و تعداد مورد نیاز درمان برای یک رویداد بیشتر، را با استفاده از روشهای استاندارد برنامهریزی کردیم. ما GRADE را ارزیابی کردیم (درجهبندی توصیهها، ارزیابی، ارتقا و بررسی Grading of Recommendations Assessment, Development and Evaluation) و برای ایجاد یک «جدول خلاصهای از یافتهها» برنامهریزی کردیم.
نتایج اصلی
هیچ مطالعهای که شرایط ورود به این مطالعه مروری داشته باشد، شناسایی نشد (شواهد با کیفیت بسیار پائین). مطالعات متعددی مصرف اپیوئیدها را در بزرگسالان، اما نه در شرکتکنندگان از تولد تا 17 سالگی، مبتلا به درد مرتبط با سرطان مورد آزمایش قرار دادند.
ما کیفیت شواهد را بسیار پائین رتبهبندی کردیم، و به دلیل فقدان دادههای موجود آن را کاهش دادیم؛ هیچ تجزیه و تحلیلی انجام نشد.
نتیجهگیریهای نویسندگان
در مورد اثربخشی یا آسیب استفاده از اپیوئیدها برای درمان درد مرتبط با سرطان در کودکان و نوجوانان نمیتوان هیچ نتیجهای گرفت. در نتیجه، شواهد مبتنی بر RCT برای حمایت یا رد استفاده از اپیوئیدها برای درمان درد مرتبط با سرطان در کودکان و نوجوانان وجود ندارد.
خلاصه به زبان ساده
اپیوئیدها برای درد مرتبط با سرطان در کودکان و نوجوانان
نکته مهم
هیچ شواهدی از کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده وجود ندارد که این گفته را که مصرف اپیوئیدها در هر دوز درد مرتبط با سرطان را در کودکان و نوجوانان کاهش خواهند داد، حمایت یا رد کند.
پیشینه
سرطان دوران کودکی یکی از دلایل اصلی مرگ کودکان و نوجوانان در جهان امروز است. درد مرتبط با آن یکی از نگرانیهای عمده سلامت است و دادههای خاص مربوط به کودکان در حال حاضر به خوبی شناخته شده نیستند. درد مرتبط با سرطان معمولا بهطور مستقیم ناشی از خود تومور مانند نفوذ آن در عصب یا التهاب اندام است، و میتواند بسیار دردناک باشد.
اپیوئیدها در سراسر جهان برای درمان درد استفاده میشوند. اپیوئیدها بهطور کلی در بسیاری از کشورهای توسعهیافته در زمینه مراقبتهای سلامت در دسترس هستند، اما دسترسی به آنها در کشورهای در حال توسعه ممکن است محدود باشد. برای مثال، اپیوئیدهای موجود در حال حاضر عبارتند از: بوپرنورفین، کدئین، فنتانیل، هیدرومورفون، متادون، مورفین، اکسیکودون، و ترامادول. اپیوئیدها در دوزهای مختلف مصرف میشوند و معمولا بهصورت تزریقی یا قرصهای خوراکی تجویز میشوند.
نتایج اصلی
در فوریه سال 2017 ما کارآزماییهای بالینی را که در آن از هر نوع اپیوئید برای درمان درد مرتبط با سرطان در افراد از تولد تا 17 سالگی استفاده شد، جستوجو کردیم. ما هیچ مطالعهای نیافتیم که شرایط لازم را برای ورود به این مطالعه مروری داشته باشد. مطالعات متعدد، اپیوئیدها را در بزرگسالان، اما نه در شرکتکنندگان از تولد تا 17 سالگی، مبتلا به درد مرتبط با سرطان مورد آزمایش قرار دادند.
کیفیت شواهد
ما کیفیت شواهد به دست آمده از مطالعات را با استفاده از چهار سطح رتبهبندی کردیم: بسیار پائین، پائین، متوسط یا بالا. شواهد با کیفیت بسیار پائین نشان میدهند که ما در مورد نتایج بسیار نامطمئن هستیم. شواهد با کیفیت بالا به این معنی است که ما در مورد نتایج بسیار مطمئن هستیم.
ما کیفیت شواهد را بسیار پائین رتبهبندی کردیم. با توجه به فقدان داده، هیچ شواهدی از کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده وجود ندارد تا از این گفته مبنی بر اینکه اپیوئیدها در هر دوز درد مرتبط با سرطان را کاهش خواهند داد، حمایت یا آن را رد کند.