پیشینه
استفاده صریح از نظریه در تحقیق، به گسترش پایههای دانش کمک میکند. نظریهها و مدلهای بسیاری در کارآزماییهای مربوط به پیشگیری از HIV و مداخلات مربوط به جلوگیری از انتقال بیماریهایی که از طریق تماس جنسی منتقل میشوند (STI)، بهکار میروند. حیطه رفتار سلامت، از بسیاری نظریهها یا مدلهای تغییر استفاده میکند. با این حال، بسیاری از مداخلات آموزشی که برای پیشگیری از بارداری استفاده میشود، هیچ مبانی نظری صریحی ندارند.
اهداف
این مطالعه مروری، جهت بررسی کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شدهای (RCT) طراحی شده که برای اطلاعرسانی در مورد روشهای جلوگیری از بارداری و تشویق یا بهبود استفاده از روشهای پیشگیری از بارداری یک رویکرد نظری را مورد بررسی قرار دادهاند.
روش های جستجو
تا 1 نوامبر 2016، ما به دنبال مطالعات واجد شرایطی بودیم که به بررسی مداخلات مبتنی بر نظریه، برای بهبود استفاده از ضدبارداریها در PubMed ،CENTRAL ،Web of Science ،POPLINE و ClinicalTrials.gov و ICTRP پرداخته بودند. برای مرور اولیه، ما به محققان برای پیدا کردن سایر کارآزماییها نامه نوشتیم.
معیارهای انتخاب
کارآزماییهای وارد شده به مرور، مداخلات مبتنی بر نظریه را، برای بهبود استفاده از پیشگیری از بارداری بررسی کرده بودند. مداخلات به استفاده از یک یا چند روش برای پیشگیری از بارداری اشاره میکردند. گزارشها شواهدی ارائه داده بودند که مداخله بر اساس یک نظریه یا مدل خاص بوده است. پیامد اولیه، بارداری و انتخاب روش ضدبارداری بود.
گردآوری و تحلیل دادهها
ما عنوان مقالات و خلاصهها را بررسی کردیم تا مطالعات مرتبط را پیدا کنیم. یک نویسنده دادهها را استخراج و آنها را وارد نرمافزار Review Manager کرد. نویسنده دوم دقت مطالعات را تایید کرد. ما آنها را از نظر کیفیت روششناختی ارزیابی کردیم.
برای پیامدهای دوتایی تعدیل نشده (unadjusted dichotomous)، ما نسبت شانس Mantel-Haenszel (OR) را با 95% فاصله اطمینان (CI) محاسبه کردیم. روشهای تصادفی خوشهای از روشهای مختلفی مانند مدلسازی چند سطحی برای خوشهبندی استفاده میکنند. اکثر گزارشها اطلاعاتی را برای محاسبه اندازه نمونه موثر ارائه نمیدهند. بنابراین، ما نتایجی را که توسط محققان گزارش شده، ارائه کردیم. ما به دلیل گوناگونی مداخلات و اندازهگیری نتایج، متاآنالیز را انجام ندادیم.
نتایج اصلی
ما 10 مطالعه جدید را اضافه کردیم تا در کل 25 مطالعه داشته باشیم. 5 تا از آن ها خارج از آمریکا انجام شده بودند. 15 تا با طراحی تصادفی و 10 تا با طراحی خوشهای به انجام رسیده بودند. این مطلب روی 9 کارآزمایی متمرکز شده که شواهدی با کیفیت بالا تا متوسط ارایه داده بودند و یک مداخله موثر داشتند.
پنج مورد بر اساس نظریه شناختی اجتماعی با مضمون پیشگیری از بارداری نوجوانان بود که یک تا دو سال طول کشیده بودند. مقایسه در مورد مراقبت یا آموزش معمول بود. مادران نوجوانی که یک برنامه مبتنی بر خانه داشتند در دو سال، کمتر دچار بارداری دوم شدند (OR: 0.41؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.17 تا 1.00). دوازده ماه بعد از یک برنامه مبتنی بر مدرسه، گروهی که مورد مداخله قرار گرفته بود بیشتر گزارش داد که از یک روش موثر پیشگیری از بارداری استفاده کردهاند (adjusted OR: 1.76 ± ؛ خطای استاندارد (SE): 0.29) و در آخرین مقاربت از کاندوم استفاده کرده (adjusted OR: 1.68 ± ؛ SE: 0.25).در مدارس معادل، بعد از 5 ماه مداخله گروه مورد آزمایش بیشتر استفاده از کاندوم را طی آخرین مقاربت گزارش کردند (reported adjusted OR: 2.12؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.24 تا 3.56). پس از یک برنامه کاهش خطر مبتنی بر مدرسه، در سه ماه، گروه مداخله کمتر احتمال داشت که در آخرین مقاربت استفاده از کاندوم را گزارش نکند (adjusted OR: 0.67؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.47 تا 0.96). گروه اجتناب از خطر (متمرکز بر پرهیز) کمتر احتمال داشت که این کار را در 15 ماه انجام دهد (OR: 0.61؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.45 تا 0.85). در 24 ماه پس از مدیریت موارد و رهبری، گروه مداخله استفاده مداوم را از داروهای ضدبارداری هورمونی (adjusted RR: 1.30؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.06 تا 1.58) و استفاده از کاندوم (RR: 1.57؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.28 تا 1.94) و استفاده از روشهای دوگانه (RR: 1.36؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.01 تا 1.85) گزارش کردند.
چهار مورد از 9 کارآزمایی مصاحبه انگیزشی (MI) را مورد استفاده قرار داده بود. در سه مطالعه، گروههای مقایسه، جزواتی را دریافت کردند. گروه MI در 9 ماه، بیشتر از روش پیشگیری از بارداری بهطور موثر استفاده کرده بود (OR: 2.04؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.47 تا 2.83). در دو مطالعه، گروه MI احتمالا کمتر گزارش کرده بود که به ترتیب، طی سه ماه (OR: 0.31؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.12 تا 0.77) و طی 4 ماه (OR: 0.56؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.31 تا 0.98) از روشهای جلوگیری از بارداری استفاده کرده باشد.
در کارآزمایی چهارم، گروه MI بیشتر از گروه بدون مشاوره استاندارد برای یک روش پیشگیری از بارداری برگشتپذیر به مدت طولانی (LARC) در یک ماه (OR: 3.99؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.36 تا 11.68) و 3 ماه (OR: 3.38؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.06 تا 10.71) اقدام کردند.
نتیجهگیریهای نویسندگان
در کل کیفیت شواهد مطالعات متوسط بود. کارآزماییهای مبتنی بر نظریه شناختی اجتماعی بر نوجوانان متمرکز بود و بهصورت جلسات متعدد ارائه شده بود. افرادی که از مصاحبه انگیزشی استفاده میکردند شامل طیف وسیعی از سنین میشدند؛ اما از جمعیت خاصی بودند. سایتهایی با منابع محدود نیاز به مداخلات موثر برای تنظیمات و مشتریان معمول خود دارند. گزارشها میتوانند در مورد چگونگی استفاده از نظریهها برای طراحی و اجرای مداخلات روشنگر باشند.
خلاصه به زبان ساده
بهبود کنترل تولد با استفاده از برنامههایی مبتنی بر نظریه.
پیشینه
نظریهها و مدلها به توضیح اینکه چگونه تغییر رفتار اتفاق میافتد کمک میکنند. تحقیقات مربوط به پیشگیری از HIV از نظریهها و مدلها استفاده کردهاند. برنامههایی که برای پیشگیری از انتقال بیماریهای منتقله از طریق روابط جنسی وجود دارند، اغلب بر اساس علم رفتارشناسی هستند. حوزه سلامت از نظریهها و مدلهای بسیاری استفاده کرده است. با این حال، در مورد برنامههایی که در مورد کنترل موالید صحبت میکنند اغلب هیچ مبنای نظری اعلام نشده است.
روشهای جستوجو
ما جستوجوهای کامپیوتری را در مورد کارآزماییهای تصادفیسازی شده تا 1 نوامبر 2016 انجام دادیم. برنامههای مورد نظر باید یک برنامه مبتنی بر نظریه را برای بهبود کنترل تولد مورد آزمایش قرار داده باشند. ما مطالعاتی را خارج کردیم که بر گروههای پرخطر متمرکز بودند و برای جلوگیری از عفونتها تلاش میکردند. برنامهها به استفاده از یک یا چند روش کنترل تولد پرداخته بودند. گزارشها نشان داد که تئوری یا مدل، بخشی از طراحی برنامه هستند. پیامدهای اصلی بارداری و کنترل تولد بود.
نتایج
ما 10 مطالعه جدید را اضافه کردیم تا درکل 25 مطالعه داشته باشیم. 5 تا ازآنها خارج از آمریکا انجام شده بودند. این مطلب روی 9 کارآزمایی متمرکز شد که شواهدی با کیفیت خوب ارائه داده و یک مداخله موثر داشتند.
پنج مورد بر اساس نظریه شناختی اجتماعی (SCT) و 4 مطالعه از مصاحبه انگیزشی (MI) استفاده کرده بودند. مضمون SCT پیشگیری از بارداری در نوجوانان بود که یک تا دو سال طول کشیده بود. آنها شامل جلساتی مبتنی بر خانه برای مادران نوجوان، برنامههای مبتنی بر مدرسه برای جلوگیری از حاملگی و HIV و مدیریت موارد مبتنی بر جامعه بود. در مقایسه با خدمات معمول برای مادران نوجوان، در گروه مداخله، افراد کمتری دچار زایمان دوم شدند. 4 کارآزمایی دیگر نشان دادند که استفاده از روشهای موثر کنترل بارداری و کاندوم در حین مقاربت در میان نوجوانان در مدرسه و جامعه افزایش یافت.
گروه MI برای طیف زیادی از سنین به کار رفت. در مقایسه با گروهی که جزوه داشتند که فقط در سه مطالعه مورد استفاده قرار گرفته بود، گروه MI بیشتر از کنترل بارداری موثر استفاده کرد یا کمتر دچار عدم کنترل بارداری شد. در مطالعهای دیگر در گروه MI خانمهای بیشتری وجود داشتند که شروع به استفاده از یک روش طولانیمدت برگشتپذیر کنترل بارداری نسبت به گروه دیگر کردند.
نتیجهگیریهای نویسندگان
در کل کیفیت شواهد برای مرور ما متوسط بود. کارآزماییهای مبتنی بر SCT بر نوجوانان متمرکز بود و جلسات زیادی را ارائه میداد. آنها که از MI استفاده کرده بودند، طیف سنی زیادی را در برمیگرفتند؛ اما جمعیتهای خاصی را بررسی میکردند. سایتهایی با منابع محدود نیاز به برنامههایی دارند تا بتوانند در تنظیمات خود و با مشتریان معمول خود کار کنند. گزارشها میتوانند در مورد چگونگی استفاده از تئوری، برای طراحی و اجرای برنامه روشنگر باشند.