سردرد نوع فشاری (TTH ؛Tension-type headache) حدودا یک نفر را از هر 5 نفر در دنیا مبتلا میکند. این نوع سردرد به انواع مختلفی تقسیم میشود. نوع کم تکرار (که کمتر از یکبار در ماه تکرار میشود)، نوع پرتکرار (که 2 تا 14 بار در ماه تکرار میشود) و نوع مزمن (که 15 بار یا بیشتر درماه تکرار میشود). آسپرین یکی از ضددردهایی است که برای درمان حاد این نوع سردرد تکرار شونده، توصیه میشود.
هدف این مطالعه، ارزیابی تاثیر و بیخطر بودن آسپرین برای درمان سردرد فشاری در بزرگسالان در مقایسه با پلاسبو یا هر درمان قابل مقایسه فعال دیگری است.
ما در کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده (RCT ؛Randomised Controlled Trials)؛ MEDLINE؛ Embase و پایگاه اطلاعاتی رهایی از درد آکسفورد تا سپتامبر 2016 جستوجو کردیم. از طرفی لیست منابع مطالعات مرتبط منتشر شده و مطالعات مروری را نیز بررسی کردیم. ما مطالعات منتشر نشده را نیز با درخواست از رابطین و جستوجوی آنلاین ثبت کارآزماییهای بالینی و وبسایت شرکتها، بررسی کردیم.
ما مطالعات تصادفیسازی دوسوکور، کنترل - پلاسبو (با گروههای موازی یا متقاطع) را که آسپرین خوراکی را برای رهایی از درد حاد TTH بهکار برده بودند به مطالعه مروری وارد کردیم. مطالعات باید آیندهنگر و شرکت کنندگان 18 ساله یا بزرگتر میبودند. حداقل شرکت کنندگان در هر گروه 10 نفر در نظر گرفته شدهبود.
دو نویسنده مطالعات مروری بهطور جداگانه مطالعات را از نظر معیارهای ورود و خروج ارزیابی کردند. برای نتایج متفاوت، مخصوصا آنها که توسط انجمن بینالمللی سردرد (IHS) توصیه شده بودند، ما خطر نسبی (RR) و تعداد مورد نیاز را برای ایجاد یک نتیجه مثبت (NNT) یا یک نتیجه آسیبرسان (NNH) برای مصرف خوراکی آسپرین در مقایسه با پلاسبو یا مداخله فعال دیگر، محاسبه کردیم.
ما شواهد را توسط GRADE و ایجاد یک «خلاصه یافتهها» بررسی کردیم.
ما 5 مطالعه، که بزرگسالان مبتلا به TTH پرتکرار را دربرمیگرفتند وارد مطالعه کردیم. 1812 شرکت کننده دارو گرفته بودند که از میان آنها، 767 نفر آسپرین 1000 میلیگرم را با پلاسبو و 405 نفر آسپرین 500 میلیگرم یا 650 میلیگرم را با پلاسبو مقایسه کرده بودند. همه این شرکت کنندهها نتایجی را مهیا نکردند که ما مایل به بررسی آنها بودیم. 4 مطالعه بهطور خاص معیارهای تشخیصی IHS را بهکار گرفته بودند و یکی معیارهای معمول تشخیصی را استفاده کرده بود اما مشخصات قابل مقایسه توصیف شدند و میگرن از مطالعه خارج شد. شدت درد پایه در همه شرکتکنندگان حداقل متوسط بود.
هیچ مطالعهای در همه حوزههای بررسی شده، خطر کم سوگیری (Bias) نداشت؛ اگرچه در مورد بیشتر مطالعات و حوزهها، این به احتمال زیاد به دلیل گزارش ناکافی بود تا بهخاطر روشهای نامناسب بهکار گرفته شده. ما یک مطالعه را به علت کوچک بودن دارای خطر بالای سوگیری تشخیص دادیم.
هیچ دادهای در مورد اینکه آسپرین با هر دوزی بتواند نتایجی را که مدنظر IHS بود (بیدرد شدن طی مدت 2 ساعت یا بیدردی پس از هرزمانی)، نشان دهد، پیدا نشد و فقط یک مطالعه نتایجی را نشان داد که حاکی از بیدردی یا درد خفیف طی 2 ساعت بود (کیفیت شواهد بسیار پائین). استفاده از داروی نجات در گروه آسپرین 1000 میلیگرم از پلاسبو کمتر بود (در 2 مطالعه با 397 شرکت کننده). در گروه آسپرین 14% و در گروه پلاسبو 31% مجبور به مصرف داروی نجات شدند.
(NNTp: 6.0؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 4.1 تا 12؛ کیفیت شواهد پائین). 2 مطالعه (397 شرکت کننده ) در انتهای مطالعه یک ارزیابی کلی را از بیمار گزارش کردند. ما 2 طبقه را برای هر دو مطالعه برای مشخص کردن تعداد شرکت کنندگانی که رضایت از درمان داشتند ترکیب کردیم. آسپرین با دوز 1000 میلیگرم رضایت بیشتری را نسبت به پلاسبو ایجاد کرده بود (55% در مقابل 37%) (NNT: 5.7؛ با 95% فاصله اطمینان (CI): 3.7 تا 12؛ با کیفیت شواهد بسیار پائین). عوارض جانبی در گروه آسپرین 1000 میلیگرم و پلاسبو (RR: 1.1 و 95% فاصله اطمینان (CI): 0.8 تا 1.5) و یا آسپرین 500 میلیگرم یا 650 میلیگرم با پلاسبو (RR: 1.3؛ و 95% فاصله اطمینان (CI): 0.8 تا 2) تفاوتی نداشت (با شواهدی با کیفیت پائین). مطالعات هیچ عارضه جانبی جدیای را گزارش نکردند.
کیفیت شواهدی که با استفاده از GRADE، آسپرین 500 میلیگرمی و 1000 میلیگرمی را با پلاسبو مقایسه میکرد، پائین یا بسیار پائین بود.
کیفیت شواهد پائین محاسبه شد چون تعداد مطالعات کم بود و بسیاری از مهمترین اندازهگیریهای مربوط به تاثیر دارو گزارش نشده بود. ما اطلاعات کافی را برای مقایسه آسپرین با هر مقایسه شونده فعال دیگر (مثل پاراستامول به تنهایی، پاراستامول بهعلاوه کدئین، روغن نعناع یا متامیزول) در هر دوزی نداشتیم.
تکدوز آسپرین بین 500 تا 1000 میلیگرم، سودمندیهایی مثل کاهش فرکانس استفاده از داروی نجات و رضایتمندی بیشتر شرکت کننده را از درمان، در مقایسه با پلاسبو، در بزرگسالان که مبتلا به سردرد متوسط تا بسیار شدید بودند (با اپیزودهای پرتکرار TTH) داشت. تفاوتی میان تکدوز آسپرین و پلاسبو در مورد تعداد افرادی که عورض جانبی را تجربه میکنند وجود ندارد. مقدار و کیفیت شواهد بسیار محدود بود و بنابراین باید با احتیاط تفسیر شوند.