سوال مطالعه مروری
آیا شواهد جدیدی برای مزیت کورتیکواستروئیدها به جهت طولانی کردن راه رفتن، و بهبود تواناییهای عملکردی و قدرت عضلانی در دیستروفی عضلانی دوشن (Duchenne muscular dystrophy; DMD)، به ویژه در طولانی‐مدت (بیش از دو سال) وجود دارد؟ آیا کورتیکواستروئیدها یا رژیمهای مختلف آنها، با عوارض جانبی مشابه، به یک اندازه موثر هستند؟
پیشینه
DMD یک بیماری غیر‐قابل درمان است که منحصرا در پسر بچهها دیده شده و از کودکی شروع میشود. از بین رفتن عضلات و ناتوانی در راه رفتن باعث میشود که بیمار به ویلچر وابسته شده و باعث مرگومیر فرد شود. کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) نشان دادهاند که کورتیکواستروئیدها عملکرد و قدرت عضلانی را تا شش ماه و قدرت را تا دو سال بهبود میبخشند (شواهد در مورد عملکرد در دو سال، محدود است). دادههای حاصل از انواع مطالعات دیگر نشان میدهد که کورتیکواستروئیدها در بسیاری از بیماران در مدت پنج سال، عملکرد بهتری را حاصل میکند. به طور کلی، اطلاعات مشخصی در مورد مزیت طولانی‐مدت وجود ندارد، و باید در برابر عوارض جانبی طولانی‐مدت سنجیده شود. همچنین، مشخص نیست که کورتیکواستروئیدهای مختلف از نظر عوارض با هم متفاوت هستند یا خیر. در نسخههای اولیه این مرور، شواهد کافی برای مشخص کردن اینکه رژیم متناوب به اندازه رژیم روزانه موثر است یا خیر و یا اینکه عوارضجانبی کمتری ایجاد میکند، پیدا نشد.
ویژگیهای مطالعه
12 مطالعه در مورد درمان با کورتیکواستروئید در DMD پیدا کردیم و شامل 667 پسر تصادفیسازی شده بود؛ دو مطالعه دیگر در حال انجام است. در 12 مطالعه تکمیل شده، درمانها به صورت زیر بود: کورتیکواستروئید در برابر درمان غیر‐فعال (دارونما (placebo)) (در نه کارآزمایی)؛ پردنیزون (prednisone) روزانه در برابر آخر هفته (در یک کارآزمایی)؛ دفلازاکورت (deflazacort) در برابر پردنیزون (در سه کارآزمایی). برخی از مطالعات بیش از یک مقایسه داشتند؛ برخی از آنها نتایج را کامل ارائه یا گزارش ندادند که باعث شد نتوانیم اطلاعات را تجزیهوتحلیل کنیم.
نتایج کلیدی و کیفیت شواهد
یک کارآزمایی (یک مطالعه دو ساله که دفلازاکورت را با دارونما مقایسه کرده بود) تاثیرات کورتیکواستروئیدها را بر توانایی ادامه به راه رفتن بررسی کرد، اما اطلاعات آن برای تجزیهوتحلیل مناسب نبود. اکثر مطالعات توانایی ادامه به راه رفتن را گزارش نکردهاند.
در دوز معمولی 0.75 میلیگرم/کیلوگرم/روز، کورتیکواستروئیدها عملکرد و قدرت عضلانی را در مدت شش ماه در مقایسه با دارونما بهبود بخشیدند. این نتایج مبتنی بر دادههای ترکیبی از چهار کارآزمایی است (به اندازه 152 شرکتکننده) و شواهد با کیفیت متوسطی را ارائه میدهد. بهبودیها در تستهای زماندار (مثل راه رفتن یا دویدن با محاسبه زمان، مدت سرپا ایستادن، بالا رفتن از پله)، توانایی بلند کردن وزنه، گرید عملکرد پا، و یک معیار قدرت عضلانی لازم برای تنفس مشاهده شد. شواهد حاصل از کارآزماییهای تکی نشان داد که 0.75 میلیگرم/کیلوگرم/روز پردنیزون اثر بیشتری روی اکثر تستهای عملکردی و قدرتی نسبت به 0.3 میلیگرم/کیلوگرم/روز پردنیزون دارد و شواهد کمتری در مورد مزیت بیشتر دوز 1.5 میلیگرم/کیلوگرم/روز وجود دارد. تغییرات ظاهری و رشد مو در دوز 0.75 میلیگرم/کیلوگرم/روز بیشتر از دوز 0.3 میلیگرم/کیلوگرم/روز بود.
یک RCT؛ (n = 66) کیفیت زندگی، عملکرد و قدرت بهتری را با دوز 0.75 میلیگرم/کیلوگرم/روز پردنیزون در مدت 12 ماه گزارش داد. RCT دو ساله، با 28 شرکتکننده، نشان داد که دفلازاکورت در مقایسه با دارونما قدرت عضلانی را تثبیت میکند. این مطالعه مزیتی در تستهای زماندار در دو سال نشان نداد؛ اما، این نتایج غیر‐دقیقاند و خطر سوگیری (bias) بالایی دارند، و کمتر از نیمی از شرکتکنندگان اصلی در مطالعه بررسی شدهاند.
یک کارآزمایی نشان داد که تغییرات عملکرد و قدرت عضلانی در رژیمهای پردنیزون روزانه و آخر هفتهای در مدت 12 ماه مشابه هستند (شواهد با کیفیت پائین تا متوسط).
دو RCT کوچک، پردنیزون روزانه با دوز 0.75 میلیگرم/کیلوگرم/روز را با دفلازاکورت روزانه با دوز 0.9 میلیگرم/کیلوگرم/روز مقایسه کرد، اما روشهای کارآزمایی، اجازه مقایسه عملکرد و قدرت عضلانی را نداد.
نسخههای قبلی این مرور نشان داد که عوارض جانبی مثل اضافه وزن، رفتارهای غیر‐طبیعی، تغییرات ظاهری، و رشد موی زائد با کورتیکواستروئیدها نسبت به دارونما شایعتر است. در این مرور، کیفیت شواهد را برای رفتار غیر‐طبیعی و اضافه وزن بررسی کردیم که در سطح متوسط بود. مطالعه جدیدتر در مورد مقایسه پردنیزون روزانه در برابر پردنیزون آخر هفتهای نشان داد که هر دو گروه، مبتلا به اضافه وزن میشوند. شاخص توده بدنی (BMI؛ معیاری از وزن نسبت به قد) تفاوت واضحی را بین این دو رژیم مختلف نشان نداد (شواهد با کیفیت پائین). گروه آخر هفتهای افزایش بیشتری را در قد داشت. بر اساس شواهد با کیفیت بسیار پائین از دو مطالعه، به نظر میآید که دفلازاکورت نسبت به پردنیزون افزایش وزن کمتری را در یک سال ایجاد میکند، و هیچ تفاوت مهمی در فراوانی تغییر رفتار به وجود نمیآورد. دادهها برای بررسی خطر شکستگی یا کاتاراکت کافی نیست.
شواهد تا فوریه 2016 بهروز است.