چرا این مرور مهم است؟
مواجهه با سرب یک خطر جدی سلامت بهویژه برای کودکان به شمار میرود. مسمومیت با سرب در سطوح بالا میتواند باعث کمخونی، آسیب چند‐ارگانی، تشنج، کما و مرگومیر در کودکان شود. مسمویت در سطوح مزمن پائین میتواند به اختلال شناختی (فرایندهای فکری)، روانشناختی (حالات ذهنی و عاطفی) و عصبی‐رفتاری (بهعنوان مثال پرخاشگری، بیشفعالی) منجر شود. منابع بالقوه زیادی از سرب در محیط وجود دارد، بنابراین محققان، مداخلات مختلف آموزشی و محیطی خانگی، مانند آموزش والدین، حذف گردوغبار سرب یا اصلاح فضای منزل را برای کاهش قرار گرفتن کودکان در معرض سرب مطالعه کردهاند. با این حال، مشخص نیست که این مداخلات در کاهش یا پیشگیری از مواجهه با سرب در کودکان، و اینکه تا چه میزان، موثر هستند یا خیر.
چه کسانی ممکن است علاقهمند به این مرور باشند؟
‐ والدین و مراقبانی که میخواهند از مواجهه خانگی کودکان با سرب پیشگیری کنند.
‐ متخصصان سلامت و تصمیمگیرندگانی که به روشهای پیشگیری از مواجهه خانگی کودکان با سرب علاقهمند هستند.
هدف این مرور پاسخدهی به چه سوالاتی است؟
ما میخواستیم بدانیم که مداخلات آموزشی یا محیطی خانگی، یا ترکیبی از هر دو، در پیشگیری یا کاهش مواجهه خانگی با سرب در کودکان تا سن 18 سال، موثر هستند یا خیر. ما همچنین علاقهمند به بررسی بهبود رشد شناختی و عصبی‐رفتاری، آسیبهای بالقوه، کاهش سطوح سرب خون و سطوح گردوغبار سرب خانگی بودیم.
چه مطالعاتی وارد این مرور شدند؟
بانکهای اطلاعاتی را تا مارچ 2020 برای یافتن کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (که در آنها شرکتکنندگان بهطور تصادفی، در این حالت، به یک یا چند گروه برای دریافت درمان و یک گروه بدون دریافت درمان، اختصاص داده میشوند) و شبه‐RCTها (که در آنها کودکان با استفاده از روشهایی که کاملا تصادفی نیست، به گروهها اختصاص داده میشوند) جستوجو کردیم. ما 17 مطالعه را (سه مطالعه جدید برای این بهروزرسانی)، شامل 3282 کودک از تولد تا شش سالگی پیدا کردیم. مطالعات مداخلات آموزشی یا محیطی، یا ترکیبی را از هر دو، به منظور کاهش مواجهه خانگی کودکان با سرب مورد بررسی قرار دادند. کودکان در تمام مطالعات زیر شش سال بودند. پانزده مطالعه در مناطق شهری آمریکای شمالی، یک مطالعه در استرالیا و یک مورد در چین انجام شدند. اغلب مطالعات در مناطقی با وضعیت اجتماعیاقتصادی پائین انجام شد. تعداد دختران و پسران در این مطالعات مساوی بود. طول مدت مداخله در 15 مطالعه از سه تا 24 ماه متغیر بود، و در دو مطالعه، یک مداخله یک بار انجام شد. در چهارده مطالعه از روشهای نادرستی استفاده شد که میتواند نتایج آنها را تحریف کرده، و باعث اعتماد کمتر آنها شود.
دورههای پیگیری بین سه و هشت ماه متغیر بود. پانزده مطالعه با گرانتهای پژوهشی ملی یا بینالمللی یا دولتی حمایت شدند؛ دو مطالعه منابع تامین مالی خود را گزارش نکردند.
شواهد حاصل از این مرور چه هستند؟
مداخلات آموزشی: هیچ یک از مطالعات وارد شده در این مقایسه، تاثیر مداخلات را بر پیامدهای شناختی یا عصبی‐رفتاری، یا روی آسیبها ارزیابی نکردند. مداخلات آموزشی در مقایسه با عدم مداخله، شاید هیچ تفاوتی را در سطوح سرب خون کودکان خردسال یا سطوح گردوغبار کف زمین ایجاد نکنند (شواهد با کیفیت متوسط).
مداخلات محیطی: یک مطالعه با مقایسه اقدامات کنترلی گردوغبار با عدم مداخله، تفاوتی اندک تا عدم تفاوت را در پیامدهای شناختی و عصبی‐رفتاری بین گروهها پس از سه تا هشت سال نشان داد. همان مطالعه آسیبها را ارزیابی کرد و هیچ ارتباطی را با نوع مداخله نشان نداد، اما دو کودک مبتلا به عوارض جانبی را در گروه کنترل مشاهده کرد. همه مطالعات وارد شده در این مقایسه نشان دادند که کنترل گردوغبار نسبت به عدم مداخله منجر به کاهش بیشتر یا کمتری در سطوح سرب خون در کودکان خردسال (شواهد با کیفیت متوسط) یا سطوح گردوغبار در کف زمین (شواهد با کیفیت بسیار پائین) نمیشود. دو مطالعه تاثیر کاهش خاک را ارزیابی کردند، و امکان نتیجهگیری را در مورد اثربخشی آن فراهم نکردند (شواهد با کیفیت بسیار پائین).
ترکیبی از مداخلات آموزشی و محیطی در برابر آموزش استاندارد: شواهد کافی وجود ندارد که نشان دهد ترکیب مداخلات، سطوح سرب خون یا سطوح سرب گردوغبار در کف زمین را کاهش میدهند (شواهد با کیفیت بسیار پائین)، انجام مطالعات بیشتری برای رفع این شکاف پژوهشی نیاز است.
در آینده چه اتفاقی میافتد؟
انجام تحقیقات بیشتری مورد نیاز است تا دریابیم چه روشی برای پیشگیری از قرار گرفتن کودکان در معرض سرب موثر است. مطالعات باید در گروههای مختلف اجتماعیاقتصادی در کشورهایی با سطح درآمد بالا، متوسط و پائین انجام گیرند تا مشخص شود که مداخلات چگونه در زمینههای مختلف شکل گرفته بر اساس سطوح مختلف صنعتی شدن یا مقررات ایمنی سلامت محیطی و شغلی عمل میکنند.