زخمهای وریدی پا زخمهای مزمن شایعی هستند که به علت بیماریهای وریدی، با میزان عود بالا و بار سنگین بیماری به وجود میآیند. کمپرسدرمانی (Compression therapy) (پانسمانها یا جوراب ساق بلند) انتخاب اول درمان برای زخمهای وریدی پا هستند. با این حال، هنگامی که زخمها به صورت التیام نیافته باقی میمانند، دارو همچنین میتواند با یا بدون کمپرسدرمانی استفاده شود. سولودگزید، که یک گلیکوزآمینوگلیکان (glycosaminoglycan) خالص قوی است (یک مولکول به طور طبیعی)، خواص ضدترومبوز (antithrombotic) و پروفیبرینولیتیک (profibrinolytic) (تشکیل لخته خون را کاهش میدهد) و اثرات ضدالتهابی دارد. سولودگزید به عنوان یک درمان بالقوه برای زخمهای وریدی پا مورد مطالعه قرار گرفته است.
ارزیابی اثربخشی و ایمنی سولودگزید برای درمان زخمهای وریدی پا.
در جولای 2015 ما منابع زیر را جستوجو کردیم: ثبت تخصصی زخمها در کاکرین (Cochrane Wounds Specialised Register)؛ پایگاه کارآزماییهای بالینی ثبتشده کاکرین (CENTRAL؛ Cochrane Central Register of Controlled Trials) (کتابخانه کاکرین ؛The Cochrane Library)؛ Ovid MEDLINE؛ Ovid MEDLINE (In-Process & Other Non-Indexed Citations)؛ Ovid EMBASE؛ EBSCO CINAHL؛ ؛ پایگاههای اطلاعاتی منابع پزشکی چینی (CBM ؛Chinese Biomedical Literature Database)؛ پایگاههای اطلاعاتی زیرساختهای دانش ملی چین (CNKI ؛China National Knowledge Infrastructure Database)؛ Wan Fang and VIP. ما همچنین ثبت کارآزماییهای بالینی را برای شناسایی مطالعات در حال انجام مانند فهرست مراجع نشریات مرتبط، جستوجو کردیم. هیچ محدودیتی از نظر تاریخ انتشار، زبان و یا تنظیم مطالعه وجود نداشت.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده (RCT ؛Randomised Controlled Trials) شامل افرادی با تشخیص زخمهای وریدی پا بودند که در آنها سولودگزید با دارونما یا هر داروی درمانی دیگر (مانند پنتوکسیفیلین (pentoxifylline)، فلاونوئیدها (flavonoids)، آسپرین)، با یا بدون کمپرسدرمانی، مقایسه شدند.
ما از روشهای استاندارد روششناسی کاکرین استفاده کردیم. نویسندگان بهطور جداگانه، مطالعات را انتخاب، دادهها را استخراج و خطر سوگیری (Bias) را ارزیابی کردند. ما دادهها را برای ارائه خطر نسبی (RR) با 95% فاصله اطمینان (CI) ادغام یا خلاصهها را گزارش کردیم. ما کیفیت کلی شواهد را بر اساس رویکرد GRADE ارزیابی کردیم.
ما چهار RCT، با مجموع 463 شرکتکننده، انتخاب کردیم (سنین 42 تا 93 سال). فقط یک کارآزمایی به صورت چکیده مقاله منتشر شده، قابل دسترس بود.
متاآنالیز (meta-analysis) به دست آمده از سه RCT، حاکی از افزایش نسبت زخمهایی است که بهطور کامل با استفاده از سولودگزید به عنوان درمان موضعی کمکی (از جمله مراقبت از زخم و کمپرسدرمانی) در مقایسه با درمان موضعی به تنهایی التیام یافتند (میزان التیام کامل با سولودگزید 49.4% در مقایسه با 29.8% در درمان موضعی به تنهایی، RR: 1.66؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.30 تا 2.12).
کیفیت این شواهد درباره سولودگزید در افزایش سرعت التیام کامل، به دلیل خطر سوگیری، پائین است. این موضوع که آیا سولودگزید با هرگونه افزایش عوارض جانبی جدی همراه است، نامشخص است (4.4% با سولودگزید در مقابل 3.1% بدون سولودگزید؛ RR: 1.44؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.48 تا 4.34). کیفیت شواهد مربوط به عوارض جانبی، بسیار پائین است، که به دلیل خطر سوگیری دو برابر و برای عدم دقت یک برابر کاهش یافت.
سولودگزید زمانی که در کنار محل زخم استفاده شود، ممکن است التیام زخمهای وریدی را افزایش دهد. با این حال شواهد موجود فقط با کیفیت پائین است و احتمالا تحت تاثیر تحقیقات جدید قرار میگیرند. اینکه آیا سولودگزید با عوارض جانبی همراه است، مشخص نیست. دوز استاندارد، طریقه مصرف و فراوانی سولودگزید گزارش شده در کارآزماییها، نامشخص بود. انجام RCTهای دقیق بیشتری با توان کافی برای بررسی اثرات سولودگزید در التیام، عود زخم، کیفیت زندگی و هزینهها، ضروری است.