موضوع چیست؟
شیوههای مختلفی برای حفظ سلامت و بهزیستی (well‐being) مادر و کودک حین بارداری، زایمان و مراقبتهای اولیه بعد از آن وجود دارد که به آنها اصطلاحا «مدلهای مراقبت» اطلاق میشود. گاهی متخصص زنان یا پزشک دیگر سرپرست تیم مراقبت سلامت است، و گاهی یک ماما این وظیفه را بر عهده دارد. گاهی وظایف بین ماما و متخصص زنان تقسیم میشود. یکی از این مدلها، مدل «مراقبت مداوم به سرپرستی ماما» خوانده میشود. در این مدل مراقبتی، از اولین مراجعه مادر تا زایمان و اولین روزهای بعد از زایمان، سرپرستی به عهده ماما میباشد. ما میخواستیم دریابیم که این مدل مراقبت مداوم به سرپرستی ماما، نسبت به سایر مدلهای مراقبتی، برتری دارد یا خیر.
چرا این موضوع مهم است؟
این موضوع که در مدل مراقبت مداوم به وسیله ماما، یک ماما یا یک تیم ثابت از ماماها، مراقبت از مادر را از زمان بارداری تا روزهای اولیه بعد از تولد بر عهده دارد، مورد توجه و پسند مادران قرار دارد. این تیم همچنین در صورت لزوم سایر سطوح مراقبتی را در مراقبت از مادر شریک میکنند. در مدلهایی که مراقبت به سرپرستی متخصص زنان یا پزشک خانواده انجام میگیرد، معمولا یک مامای مشخص، از ابتدا تا انتهای مراقبت ثابت نیست. ما میخواهیم بدانیم که مدل مراقبت به سرپرستی ماما بیخطر است و این که چه مزایایی برای مادر و نوزاد میتواند داشته باشد.
ما چه شواهدی به دست آوردیم؟
ما 15 مطالعه با مجموع 17,674 مادر و کودک شرکتکننده را شناسایی کردیم (تا 25 ژانویه 2016 جستوجو شد). این مرور هم شامل زنان با خطر پائین عوارض و هم زنان با خطر بالای عوارض، ولی هم اکنون بدون عارضه میشود. در همه کارآزماییها ماماهای با صلاحیت حضور داشتند اما هیچ یک از مطالعات به مدلهای ارائه دهنده زایمان خانگی نمیپرداختند. ما از روشهای مطمئن برای ارزیابی کیفیت شواهد استفاده کردیم و هفت پیامد کلیدی را مدنظر قرار دادیم: زایمان زودرس (پیش از هفته 37 بارداری)، خطر از دست رفتن بارداری یا مرگ نوزاد در ماه اول بعد از تولد، زایمان واژینال خودبهخودی (یعنی بدون القا و بدون کمک فورسپس)، زایمان سزارین، زایمان واژینال با کمک ابزار (فورسپس یا ونتوز)، سالم ماندن پرینه و استفاده از بیحسی ناحیهای (مثلا اپیدورال).
مهمترین مزایای مدل مراقبت مداوم به سرپرستی ماما، میزان کمتر استفاده از بیحسی ناحیهای به روش اپیدورال در این مدل بود. به علاوه اپیزیوتومی (episiotomies) یا زایمانهای با کمک ابزار نیز در زنان این گروه کمتر بود. احتمال زایمان واژینال خودبهخودی در این زنان بیشتر بود، تعداد موارد زایمانهای سزارین تفاوتی نداشت. احتمال زایمان زودرس و از دست رفتن بارداری نیز کاهش پیدا کرد. همچنین احتمال اینکه حین زایمان، مادر تحت مراقبت مامایی که میشناسد باشد، بیشتر شد. این مرور برای این مدل در مقایسه با سایر مدلها، عوارض بیشتری نیافت.
کارآزماییها شواهد کافی با کیفیت بالا برای هر پیامد کلیدی ارائه کردند تا نتایج قابل اعتمادی را برای هر یک به ما ارائه دهند. میتوان به میزان زیادی مطمئن بود که کارآزماییهای آینده نیز با نتایج این پیامدها در این مرور همراهی خواهند داشت.
این یافتهها چه معنایی دارند؟
امکان قرار گرفتن تحت مراقبت مداوم به سرپرستی ماما باید برای عمده مادران فراهم شود. این مدل برای مادر و کودک مزایایی به همراه دارد؛ حال آنکه عوارض جانبی برای آن پیدا نشد. با این حال، نمیتوانیم فرض کنیم که همین امر در مورد زنانی که بارداری یا عوارض جدی سلامتی دارند صدق میکند، زیرا این زنان در شواهد ارزیابی شده گنجانده نشدهاند.